Morgunblaðið - 05.06.1976, Side 17
17
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 5. JtJNI 1976
ÞA VORUMVIÐEKKI
LENGUR AÐILAR AÐ
MALINU.
Urskurður félagsmálaráðherra,
sem er æðstur yfirmaður skipu-
lagsmála, hafði gengið okkur í vil.
Nú var það mál félagsmálaráðu-
neytisins að sjá um, að þeim úr-
skurði yrði fylgt fram. En þó við
værum ekki lengur aðilar, skipti
það okkur miklu, að úrskurðinum
yrði framfylgt án óeðlilegra tafa.
22) 31. ágúst 1972 samþykkir
byggingarnefnd Reykjavíkur
að hafa að engu úrskurð ráð-
herra.
23) 16. júlí 1973 sendir félags-
málaráðuneytið yfirsaka-
dómara úrskurð félagsmála-
ráðherra með ósk um, að
úrskurði ráðuneytisins verði
framfylgt. Hafði þá málinu
dvalist nærri 3 ár hjá borgar-
yfirvöldum og ráðuneyti, en
nú komst það til dómstóla og
hefur verið þar jafnlengi.
24) 23. nóv. 1973 sendir saka-
dómur Reykjavíkur sak-
sóknara ríkisins til ákvörð-
unar skýrslu rannsóknar-
lögreglunnar í Reykjavík
varðandi kæru um ólöglega
byggingu að Gnitanesi 10 hér
í borg.
25) 9. apríl 1974 skrifum við bréf
til félagsmálaráðherra
Björns Jónssonar, með fyrir-
spurn um hvað líði fram-
kvæmd úrskurðar fyrir-
rennara hans í embsétti,
dags. 16. ágúst 1972.
26) 8. maí 1974 krefst ríkissak-
sóknari að fram fari í saka-
dómi Reykjavíkur rannsókn í
málinu.
27) 3. júlí 1974 eru þeir Gestur
Ólafsson, arkitekt, og Karl
Ómar Jónsson, verk-
fræðingur, kvaddir til af
sakadómi að láta í té álits-
gerð um byggingu bílskúrs
að Gnitanesi 10 og var þeim
gefinn skilafrestur til ágúst-
loka.
28) 25. okt. 1974 skila þeir áliti
sínu, nærri 2 mánuðum eftir
eindaga þeim settan.
29) 8. nóv. 1974 kemur Haraldur
Henrýsson, sakadómari, með
rannsóknarlögreglumanni að
Gnitanesi 8 til þess að skoða
bílskúrinn að Gnitanesi 10 og
staðsetningu hans. Við það
tækifæri fékk hann í hendur
athugasemdir okkar við álits-
gerð Gests Ólafssonar og
Karls Ómars Jónssonar.
30) 18. nóv., 22. nóv., 5. des. og 13.
des. 1974 og 8. jan. 1975 voru
vitnaleiðslur í sakadómi
Reykjavíkur og vorum við
viðstödd þær allar. Sýndist
þá flest vera upplýst, sem
máli skipti.
31) 10. apríl 1975 gefur ríkissak-
sóknari út ákæru á hendur
Arnbirni Óskarssyni, kaup-
manni, Gnitanesi 10, til þess
að sæta brottnámi ólöglegrar
bifreiðageymslu sinnar.
32) 5. ágúst 1975 eru þeir Gísli
Jónsson, prófessor, og Daði
Ágústsson rafmagnstækni-
fræðingur, kvaddir til þess af
sakadómara „að fram-
kvæma athugun og láta
dóminum i té álitsgerð
varðandi sól og birtu á hús
nr. 8 við Gnitanes og þá eink-
um á þá hlið hússins er snýr
að bílskúrsvegg húss nr. 10
við sömu götu. Er þess óskað,
að látið verði í ljós álit á því,
hvort framangreind hlið
hússins nr. 8 sé aðalsólarhlið
þess...“
Var þeim gert að skila álits-
gerðinni ekki síðar en 10.
sept. 1975.
33) 22. okt. 1975 spyrst ég (B.J.)
fyrir um það hjá sakadómara
hvernig gangi fram málið og
fékk þau svör, að enn væri
ókomið álit Gisla Jónssonar
og Daða Ágústssonar, þó
kominn væri hálfur annar
mánuður fram yfir eindaga.
34) 29. nóv. 1975 tala ég aftur við
sakadómara og var sagt, að
enn væri ókomin'álitsgerðin.
Tiáði ég honum, að mér þætti
þessi dráttur ekki með felldu
hvað sem ylli.
35) 10. febr. 1976 átti ég enn tal
við sakadómara. Tjáði hann
mér, að álitsgerð Gísla og
Daða væri enn ókomin. Voru
þá liðnir liðlega 6 mánuðir
frá því þeim var falið verkið
ög réttir 5 síðan þeir áttu að
hafa lokið því. Sagðist saka-
dómari samt ætla að taka
málið fyrir þ. 16. febr.. þá
þyrftu þeir að leggja fram
greinargerð sína. að öðrum
kosti sagðist hann fá aðra
menn til þess að fjalla um
það atriði. Síðan sagðist saka-
dómari gefa verjanda frest í
3—4 vikur til varnar, en
væntanlega mætti kveða upp
dóm um miðjan mars.
36) 14. febr. 1976 tjáir saka-
dómari mér í símtali, að
réttarhaldi fyrirhuguðu 16.
febr. yrði frestað um hálfs-
mánaðar tima vegna fjarvist-
ar verjanda, Benedikts
Sveinssonar (hann fór í
skíðaferð til Austurríkis).
Féllst sakadómari á þennan
frest, þó með því fororði, að
frestur verjanda til þess að
skila vörn lengdist ekki frá
því, sem ákveðið hafði verið
áður og þyrfti hann að skila
vörn um miðjan mars hið
síðasta.
37) 8. mars 1976 fer fram sam-
prófun Páls Líndals, borgar-
lögmanns, og Zóphóníasar
Pálssonar, skipulagsstjóra
ríkisins. Höfðu þeir ekki ver-
ið á einu máli við fyrri vitna-
leiðslur, en hvorugur vildi
breyta framburði sinum.
Þá var og lögð fram álits-
gerð Gisla Jónssonar,
prófessors, og Daða Ágústs-
sonar, rafmagnstækni-
fræðings, dags. 13. febr. 1976.
Voru þá liðnir 7 mánuðir
síðan þeim var falið að semja
það álit, en 6 mánuðir síðan
þeir höfðu átt að skila því.
38) 14. mars 1976 voru settar á
blað nokkrar athugasemdir
við álitsgerð Gísla Jónssonar
og Daða Ágústssonar og
afhentar sakadómara áður en
hann fór á hafréttarráð-
stefnuna i New York.
39) 15. mars 1976. Haraldur saka-
dómari Henrýsson hafði
óskað eftir því, að hann og
meðdómendur, sem hann
hafði kvatt i dóminn, þeir
Skúli Norðdahl, arkitekt, og
Páll Hannesson, verk-
fræðingur, gætu séð úr
húsinu Gnitanesi 8, hvernig
umhorfs væri og skoðað af-
stöðu bílskúrs á Gnitanesi 10.
Hafði hann tilkynnt komu
þeirra þann dag (15. mars)
kl. 14. Kl. 14.15 hringdi saka-
dómari og sagði, að verjandi
hefði ekki skilað vörn í
málinu eins og fyrir hann
hefði verið lagt, heldur óskað
eftir fresti meðan Gísli Jóns-
son prófessor, og Daði
Ágústsson, rafmagnstækni-
fræðingur, athuguðu hver
áhrif það myndi hafa á birtu
og sólfar á suðursvölum og
suðurvegg Gnitaness 8 EF
Gnitanes 10 hefði verið byggt
að fullu út i byggingarreit a
lóðinni (þá væri byggt eftir
skipulagi 1967 hvað
byggingarreit snertir) og EF
það hefði verið af sömu hæð
og Gnitanes 8 (þá væri byggt
eftir skipulagi 1959 hvað hæð
snertir). Sakadómari sagðist
vera á förum til New York á
hafréttarráðstefnuna og gæti
því dómur ekki gengið fyrr
en hann kæmi heim aftur í
maíbyrjun.
40) 19. maí 1976 tjáir sakadómari
mér, að verjandi, Benedikt
Sveinsson, óski eftir greinar-
gerð Gísla Jónssonar,
prófessors, um annað
tveggja:
1) Hvernig birta væri á
Gnitanesi 8, EF Gnitanes 10
væri jafnhátt frá jarðvegi og
Gnitanes 8 og stæði við
nyrðri mörk á byggingarreit.
eða
2) Hvernig birta væri á
Gnitanesi 8 EF b.vggt hefði
verið á lóð nr. 10 hús,a „split-
level" og væri þá vesturhluti
þess í raun tveggja hæða hús
(byggt eftir skipulagi, sem
ekki er til).
Dómurinn tók fyrri kostinn og
gaf Gísla Jónssyni, prófessor,
frest til 1. júní 1976 til þess að
skila áliti.
Raunar hafa komið fram tillög-
ur um skipulagsbreytingar frá
skipulagsnefnd Reykjavíkur og
var þeim mótmælt af okkar hálfu
við Borgarráð Re.vkjavíkur með
bréfi dags. 22. mars 1976 hvað
Gnitanesi viðvíkur, sbr. grein í
Morgunblaðinu þ. 27. mars 1976
undir heitinu: Fimm hús — fern
skipulagsákvæði? Okkur hefur
enn ekkí borist svar Borgarráðs
við aðfinnslum okkar. Og hefur
því kveikja þessara breytingatil-
lagna ekki verið látin uppiská.
Ef litið er til viðbragða
byggingarnefndar Reykjavíkur
við úrskurði uppkveðnum af f.vrr-
verandi félagsmálaráðherra,
Hannibal Valdimarssyni, rifjast
upp orð núverandi ráðherra
félagsmála, Gunnars Thorodd-
sens, í Visi þ. 2. sept. 1975. Þar
stendur:
,,i lögum um byggingarmál-
efni Reykjavíkur og í bygginga-
samþykkt, sem byggingarnefnd
og borgarstjórn hafa samið, og
staðfest er af stjórnarráði. er
hverjum þeim borgara, sem þykir
rétti sínum hallað með ályktun
byggingarnefndar, veittur réttur
til að skjóta þeirri ályktun til
stjórnarráðsins, sem fellir
fullnaðarúrskurð (leturbreyting
okkar). Þegar einhver notar
þennan áfrýjunarrétt, getur ráðu-
neytið ekki skotið sér undan því
að skera úr deilunni. Það getur
ekki sagt, að það vilji ekki skipta
sér af málinu, vegna þess að
byggingarnefnd og borgarstjórn
eigi að ráða þessu ein. Það er
þvert á móti skylda ráðuneytisins
samkvæmt lögum að taka kæruna
til meðferðar, eins og ella, þegar
málum er áfrýjað, kanna alla
málavöxtu og kveða upp
úrskurð."
Og enn segir:
„I félagsmálaráðuneytinu er nú
unnið að undirbúningi nýrrar lög-
gjafar um að flytja verkefni frá
ríkisvaldinu til sveitarfélaga,
treysta fjárhag þeirra og efla
sjálfsforræði þeirra. En um leið
og að þessu er unnið má hitt
aldrei gleymast að trvggja rétt
borgaranna gagnvart hinu opin-
bera valdi. í tillögum ráðuneytis-
ins mun ekki verða neitt, sem
miðar í þá átt að svipta einstakl-
inga möguleikum til þess að leita
réttar síns, ef þeim þvkir á sig
hallað af hálfu hins opinbera,
hvort sem þar eiga f hlut sveitar-
stjórnir eða ríkisvald. (allt letur-
breyting okkar).
(En eins og mönnum mun
kunnugt er núverandi félags-
málaráðherra Gunnar
Thoroddsen, sem svo mælir, fyrr-
verandi prófessor í lögum við
Háskóla íslands og gegndi
embætti hæstaréttardómara áður
en hann tók við embætti félags-
málaráðherra).
Við tökum undir þau orð, að
aldrei megi gleymast að tryggja
rétt borgaranna gagnvart hinu
opinbera valdi. Ef flytja á til
sveitarstjórna allt vald um innan-
sveitarmál, er hætt við að mörg-
um kotbóndanum þyki þröngt
fyrir dyrum. Víst er um það, að
hefði sveitarstjórn Revkjavikur
haft óskorað vald í byggingarmál-
um sínum, hefði það mál, sem hér
er vikið að, kafnað I fæðingu.
Byggingarnefnd Reykjavíkur
úrskurðaði sjálf, að hún hefði
ekkert af sér brotið. Akærði
dæmdi í eigin máli. Þar sem svo
er háttað, þar er ekki um réttar-
ríki að ræða og verður að reisa
traustar skorður við því í þeirri
löggjöf, sem nú er á döfinni að
slíkt geti komið fyrir.
Þessi orð eru sett á blað þeim til
fróðleiks, sem þurfa að sækja
rétting mála sinna í greipar opin-
bers valds, en hinum til viðvör-
unar, sem ekki hafa orðið fyrir
þeirri reynslu.
Reykjavík, 29. maí 1976
BjarniJónsson
Þóra Árnadóttir.
HÖGGDEYFAURVAL
FJAÐRIR
KÚPLINGSDISKAR
KÚPLINGSPRESSUR
SPINDILKÚLUR
STÝRISENDAR
VIFTUREIMAR
KVEIKJUHLUTIR
FLEST I RAFKERFIÐ
HELLA aðalluktir, lukta-
gler, luktaspeglar og
margs konar rafmagns-
vörur
BOSCH luktiro.fi.
S.E.V. MARCHALL
luktir
CIBIE luktir.
LJÓSASAMLOKUR
BÍLAPERUR allar gerðir
RAFMAGNSVÍR
FLAUTUR 6—24 volt
ÞURRKUMÓTOR
6—24v
ÞURRKUBLÖÐ
ÞURRKUARMAR
BREMSUBORÐAR
BREMSUKLOSSAR
ÚTVARPSSTENGUR
HÁTALARAR
SPEGLAR i úrvali
MOTTUR
HJÓLKOPPAR
FELGUHRINGIR
AURHLÍFAR
MÆLAR alls konar
ÞÉTTIGÚMMÍ OG LÍM
HOSUR
HOSUKLEMMUR
RÚÐUSPRAUTUR
FELGULYKLAR
LOFTPUMPUR
STÝRISHLÍFAR
KRÓMILISTAR
BENSÍNLOK
TJAKKAR 1Ý2—30T
VERKSTÆÐISTJAKKAR
FARANGURSGRINDUR
BÖGGLABÖND
ÞOKULJÓS
DEKKJAHRINGIR
RÚÐUKÍTTI
ÞVOTTAKÚSTAR
BARNAÖRYGGIS
STÓLAR
4 tegundir
BARNABÍLBELTI
BÍLBELTI
HNAKKAPÚÐAR
ÖSKUBAKKAR
MÆLITÆKI f. rafgeyma
SWEBA sænskir úrvals
rafgeymar
ISOPON OG P 38 beztu
viðgerða- og fylliefnin
PLASTI KOTE spray
lökkin til blettunar o.fl.
Athugiö
allt úrvaliö
l^^naust h.t
Siðumúla 7—9
Simi 82722
ALLT MEÐ
p
1
EIMSKIP
IÁ næstunni lá
ferma skip
vor til
semp
Islands
hér segir:
ANTWERPEN:
Urriðafoss 8. júní
Tungufoss 1 6. júní
Grundarfoss 21. júní
Urriðafoss 28. júni
ROTTERDAM:
Urriðafoss 9. júní
Tungufoss 1 7. júní
Grundarfoss 22. júní
Urriðafoss 29. júní
FELIXSTOWE:
Dettifoss 8. júní
Mánafoss 1 5. júní
Dettifoss 22. júni
Mánafoss 29. júní
HAMBORG:
Dettifoss 1 0. júni
Mánafoss 1 7. júni
Dettifoss 24. júni
Mánafoss 30. júni
PORTSMOUTH:
Selfoss 8. júní
Goðafoss 21. júní
Bakkafoss 21. júni
Brúarfoss 8. júli.
HALIFAX:
Brúarfoss 1 4. júli
WESTON POINT:
Kljáfoss 1 5. júni
Kljáfoss 29. júní
KAUPMANNAHÖFN
írafoss 8. júni
Múlafoss 1 5. júni
írafoss 22. júni
Múlafoss 29. júní
GAUTABORG
írafoss 9. júní
Múlafoss 1 6. júní
írafoss 23. júní
Múlafoss 30. júní
HELSINGBORG:
Hofsjökull 8. júní
Álafoss 2 1. júni
KRISTIANSAND:
Hofsjökull 9. júni
Álafoss 22, júní
GDYNIA/GDANSK:
Fjallfoss 1 2. júni
Reykjafoss 30. júní
VALKOM:
Fjallfoss 10. júni
Reykjafoss 28 júni
VENTSPILS:
Lagarfoss 7. júni
Reykjafoss 29. júni.
J Reglu bundnar
vikulegar
hraðferðir frá:
ANTWERPEN,
FEUXSTOWE,
GAUTABORG,
HAMBORG,
KAUPMANNAHÖFN,
ROTTERDAM
ílSx~ •
GEYMIÐ
auglýsinguna
ALLTMEÐ
/1
/OKUN
/ EKKI
áUTANVEGA
LANDVERND