Morgunblaðið - 06.08.1976, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 6. AGUST 1976
33
VEU/AKANDI
Velvakandi svarar i síma 10-100
kl. 14—1 5. frá mánudegi til föstu-
dags
0 Vitiðþérenn?
„Frá þvi er greint i sam-
timaheimildum, að Ásgrímur Vig-
fússon Hellnaprestur, er löngum
var nefndur hinn illi, hafi skrifað
Hannesi biskupi Finnssyni bréf
hvar i hann kvaðst sjá, að betrum-
bæta þyrfti söfnuðinn í Breiðu-
víkurþingum, og treysti sér vel til
þess, en vildi þó ekki gera það,
nema með vissum skilyrðum
(launum)? Bréf þetta kailaði
biskupinn „straffsverða forsóm-
un“. — Vert er og eftirtektar, að
eigi virðist hafa verið kostamun-
ur með Ásgrimi og konu hans,
Sigríði Ásgeirsdóttur (er nefnd
var Sigga kaka)., en á unga aldri
hét hún því, að gefa fátæklingi
köku, ef hún giftist presti, en stóð
eigi við fyrirheitið, sbr. vísuna:
Auðgrund hét á aumingjann, ef
eignaðist prestinn laka, o.s.frv.
Sagt var og, að þá er hungrað
förufólk bar að garði þar á
Hellnum, hafi Ásgrimur prestur
raðað góðgæti í kring um sig og
sagt, að þetta borðaði nú prestur-
inn á Hellnum, en þeir
aumingjarnir, gætu „snapað
gams“.
Allt minnir þetta framferði á
hátterni Jósefs nokkurs
Djúgasvila, er hann lofaði fólki
austur í Garðariki gulli og græn-
um skógum, ef hann næði völdum
í landinu. Áratugum siðar var af
þarlandsmönnum ljóstrað upp um
glæpi Stalíns, sem virðist hafa
líkzt Hellnaprestinum i því að
vera „mesti hræsnari undir
sólunni, og geta brugðið sér í
höggormslíki um leið og hann
vitnaði i Biblíuna“ (orðrétt um-
mæli Bjarna amtmanns Thor-
steinssonar um Ásgrim. Bjarni
var faðir Steingríms skálds). —
Sá er munurinn, að Stalín vitnaði
löngum í Marx og Engels, en sú
kveðandi minnti raunar mjög á
það, er Páll skáldi sneri einum
píslarsálmi sr. Hallgríms Péturs-
sonar upp á Lúsa-Finn.
I skáldsögunni Animal Farm
eftir George Orwell eru afburða-
góðar lýsingar á framferði Jósefs
Stalíns. Þar er því greinilega lýst,
hvernig koma má ár sinni fyrir
borð með slægð og undirferli. Á
þeim bæ (Animal Farm), var
löngum sungið ljóð eitt um for-
ingjann, er hófst á þessa leið, — á
tungumáli höfundar sögunnar:
Friend of the fatherless
Fountain of happiness
Lord of the swill-bucket.
Oh, how my soul is on
Fire when I gaze at thy
Calm and commanding eye
Like the sun in the sky
Comradc Napolcon.
Þarna er, eins og margir munu
skilja, rætt um vin hinna föður-
af gráti og Gregor Isander þeytt-
ist órólegur og tætingslegur á
milli sjúklinga sinna f Kiia og
íbúanna handan Hall-múranna.
Malin var sýnilega sú sem virtist
bezt á sig komin en það hlaut að
stafa af því að hún var ekki PKR-
SÖNULEGA viðriðin málin ... og
kannski fannst henni bara nota-
iegt að vera samvistum við unga
lögreglumanninn.
Christer Wijk fann hana og
Petrus inni f bókaherberginu og
réðst umsvifalaust til atlögu.
— Nú, skal ég segja ykkur dá- .
Iftið sagðí hann óendanlega sein-
mæltur — Eftir ölium sólar-
merkjum að dæma virðist Jón
Hallmann hafa dáið eðlilegum
dauðdaga.
Malin braut hissa heílann um
þessar fréttir. Hún hafði að vfsu
óttast að fmyndunaraflið og cin-
kennileg eðlísávfsun hennar
væru að hlattpa með hana í gönur.
En hafði henni sem sagt skjátlast
svona algerlega. Hún opnaði
munninn til að segja eitthvað en
Petrus varð á undan henni og
spurði umbúðalsust:
— Hvers vegna var Malin þá
hrint níður stigann? Og hvers
vegna var kodda þrýst yfir andlit-
lausu. uppsprettu hamingjunnar
o.s.frv., og loks er félaga
Napoleon (þ.e. Stalín) líkt við sól
á himni. Minnir þetta mjög á
komma-ljóð, alþekkt, er hófst á
þessum orðum:
Um gullintypptar Kremlar-
hallir kvöldsins svali fer og
mildan óm frá Grúsíu o.s.frv.
Af hálfu safnaðar Stalins og
lærisveina hafa helzt fengizt þær
skýringar að hann kunni að hafa
verið geðbilaður, og minnir sú
skilgreining á athöfnum hans
nokkuð á orð þekkts sagn-
fræðings um Ásgrím Hellnaprest,
en sá fræðimaður segir, að „sumt
bendi til, að nokkurrar geðveilu
hafi gætt meðal frænda hans og
forfeðra" — Það mega nasistar þó
eiga, að þeir viðurkenndu að hafa
trúað á skakkt goð, er upp komst
um glæpi Hitlers.
Hér skal enginn dómur lagður á
fyrrnefnda skýringu sagn-
fræðingsins, en hitt er ljóst, að
enn eru lærisveinar Stalíns við
sama heygarðshornið, þó furðu-
legt sé, sbr. „Finnlandiseringu",
njósnir og beinar og óbeinar
ógnanir hér og þar.
Sem frægt er orðið urðu nokkr-
ir íslendingar nýlega fyrir bar-
smið austur i Rússlandi Virðist
þar hafa verið laminn allur
kommúnismi úr fyrrverandi
fréttastjóra Þjóðviljans.
Kunningi undirritaðs taldi athug-
andi, að senda sem flesta komma
austur í Sovét, til „með-
höndlunar“. Mundi þeim þá
kannske „detta'það svona í hug“
að endurmeta afstöðu sina til
kerfisins, og kannske mundi það
til að mynda hvarfla að Aust-
fjarða-kommanum, sem talaði i
útvarpið laugardaginn 19. júní sl.,
að hætta að kalla Jósef Stalín
bara „gamla manninn" i góðlát-
legum gæluorðatón, jafnframt því
sem hann taldi, að allt hið
ágætasta í veröldinni væri að
finna austur á Volgubökkum og i
„rikjum sósíalismans”. — Með
öðrum orðum: Maðurinn hafði
ekkert lært, enda þótt hann að
vísu neyddist til að stynja því upp
(aldarfjórðungi eftir lát Stalíns),
að einhver „mistök" kynnu að
hafa átt sér þarna stað. — Vitið
þér enn, eða hvað?
Guðmundur Jónasson."
Velvakandi þakkar Guðmundi
Jónassyni fyrir bréfið og hugleið-
ingarnar, en ekki er víst að allir
séu sammála niðurstöðum þeirra.
Hvað um það, hér gefst mönnum
kostur á skoðanaskiptum og er
öllum frjálst að tjá sig, helzt
undir nafni.
HOGNI HREKKVÍSI
,Þetta er prjónagarns-safnið hans Högna.
SIG6A V/öGA % ^ILVZVAH
MÚ WUTE& /» ?A$A A9
LOVUA ÚR rtSWvt
GALLk, VlfRRA
VAVLA VR TuKTWOsSÖÓtfAN^
WN A9 9R9VNA
AV £6 0LI AV
‘öTKjOKA í
iA,N(J 9R£YV\9/
MAN/V ÓnU)U VALKA-
'LíM KVENHANN StH
ÆT/.A9/ /«> SHV6LA AIL
\V\L\ VJÖL \ JOLAKÖKL)
— A að verja . . .
Framhald af bls. 1S
Gfsli Jónsson, Jón G. Sólnes,
Sigurður Hannesson og Sigurður
Sigurðsson. Hjá sátu Stefán
Reykjalín og Valur. Arnþórsson.
Tillagan um styrkveitinguna var
því felld með 5:4 atkvæðum.
Við umræðurnar sagði Ingólfur
Árnason, að bókun okkar Jóns G.
Sólness lyktaði af pólitísku of-
stæki og fasisma. Ja, flest er nú
orðið fasismi. Afstaða okkar er
einfaldlega sú, að það sé siðferði-
lega rangt að verja fé úr sam-
eiginlegum sjóði bæjarbúa til ein-
hæfs pólitísks áróðurs, sem þar að
auki á að miða að þvi að brjóta
niður það þjóðskipulag, sem mik-
ill meiri hluti bæjarbúa vill við-
halda. Um þ^að erú úrslit margra
kosninga á Undanförnum árum
órækt vitni.
Ef bæjarfulltrúar vilja styðja
þá starfsemi, sem Alþýðuleikhús-
ið er stofnað til að reka, þá geta
menn gerst styrktarfélagar þess
af eigin fé, eins og stofnendur
leikhússins hafa gert ráð fyrir. Ef
menn vilja leika hlutverk Bieder-
mans og láta brenna ofan af sér
þá þjóðfélagsbyggingu, sem þeir
hafa reist sér, í stað þess að bæta
hana, þá er smekklegra að kaupa
eldspýturnar til þess fyrir eigið fé
heldur en nota vald sitt- sem kjör-
inn bæjarfulltrúi til að seilast of-
an í vasa skattborgaranna til því-
líkra eldfærakaupa. Þessa stað-
reynd hefur meiri hluti bæjar-
stjórnar Akureyrar viðurkennt,
en ekki mátti sá meiri hluti naum-
ari vera. Gfsli Jónsson.
Vökvastýrisvélar
og sjálfstýringar
fyrir allar stærðir fiskibáta.
Flestar stærðir fyrirliggjandi.
Hagstætt verð.
Góðir greiðsluskilmálar.
Atlashf
GROFINNI 1 - SÍMI 26755