Morgunblaðið - 22.10.1976, Blaðsíða 19

MQRGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 22. OKTÖBER 1976
19
JUAN — Jenna Jensdóttir skrifar um bókina Yfir kaldan Kjöl
Sýning Magnúsar
Á. Árnasonar
Það er mikið um að vera á
Kjarvalsstöðum þessa dagana.
Þrjár sýningar þar í báðum söl-
um og kaffistofu, ásamt brúðu-
leikhúsi á gangi. Þetta er mjög
ánægjulegt og sýnir vel, hvað
hægt er að gera starfsemi þess-
arar stofnunar lifandi og fjöl-
breytilega, því að ekki verður
annað sagt en að þessi starf-
semi sé fjölbreytt þar sem þess-
ar þrjár sýningar eru ólíkar að
allri gerð, sýna mismunandi
listamenn og hvernig þeir taka
á verkefnum sínum, hver á sinn
hátt.
Magnús Á. Árnason sýnir
bæði málverk og höggmyndir
og kaffi- og blekteikningar í
svokölluðum Kjarvalssal. Þar
getur að líta verk frá mismun-
andi tima, og er elsta verkið
allar götur frá árinu 1917, en
Myndllst
eftir VALTÝ
PÉTURSSON
að yngsta er frá því á þessu
ári. Magnús er fyrir löngu orð-
inn landsþekktur fyrir lista-
störf, sin og hefur hann, eins og
allir vita, lagt gjörva hönd á
margt. Hann hefur mótað í leir,
málað og teiknað, ort Ijóð og
lög, skrifað bækur og stundað
þýðingar. Af þessu má sjá, að
Magnúsi hefur orðið mikið úr
verki á langri ævi. Hann er nú
orðinn rúmlega áttræður, og
enn virðist hann hafa starfs-
þrek, sem margur yngri maður-
inn mætti þakka fyrir. Það eru
rúmlega hundrað verk á þess-
ari sýningu Magnúsar, og það
eitt að koma slíkri sýningu á
laggirnar, er mikið verk fyrir
mann á níræðis aldri. En
Magnúsi er ekki fisjað saman,
og hann lætur sig ekki muna
um slíka smámuni. Það munu
vera um sjö ár, frá því að
Magnús hélt einkasýningu á
verkum sínum hér í höfuðborg-
inni, en hann hefur tekið þátt í
fjölda sýninga á þessu tímabili
og ekki látið sinn hlut eftir
liggja.
Þegar þessi sýning Magnúsar
A. Arnasonar er skoðuð, kemur
vel í ljós, að hann hefur
snemma aðhyllst þá litameð-
ferð, sem er auðkennandi fyrir
olíumálverk hans. Það fer ekki
framhjá neinum, að þegar í
elstu verkum á þessari sýningu,
kemur fram að Magnús bregður
fyrir sig þeirri meðferð á fyrir-
myndum og litaskala, sem jafn-
an hefur einkennt verk hans
öðru fremur. Þarna á ég sér-
staklega við hinn grábláa tón,
sem Magnús notar mikið, er
hann málar landslag. Þessi
tónn virðist falla vel að þeim
verkefnum, er Magnús glímir
við, er hann velur sér fyrir-
myndir frá óbyggðum eða þeg-
ar hann málar kletta og gjár,
hella og hamra. Einn þáttur
þessarar sýningar Magnúsar Á.
Árnasonar kom mér á óvart.
Þar á ég við kaffi— og blek-
teikningar er hann gerði á ár-
unum 1933 og 1934. Þar er
Magnús með myndgerð, sem er
ef til vill það sérkennilegasta er
hann hefur gert um dagana.
Það má með sanni segja, að hér
sé á ferð ný hlið á Magnúsi, sem
listamanni og óneitanlega
víkkar þessi kapítuli i list
Magnúsar verkssvið hans sem
myndlistarmanns.
Landslag er það, sem mest
ber á í myndgerð Magnúsar á
þessari sýningu. Hann er einn
af þeim listamönnum okkar,
sem tekið hafa miklu ástfóstri
við náttúru tslands, og hann
gæðir hana svo persónulegri
Framhald á bls. 28
V atnslitir
á Loftinu
Fyrir nokkrum dögum opnaði
Torfi Jónsson auglýsingamaður
sýningu á nokkrum vatnslita-
myndum á vinnustofu sinni að
Skúlagötu 61. Það húsnæði er
Myndllst
eftir VALTÝ
PÉTURSSON
sjálfsagt ágætt til sinna nota,
en óhæft fyrir myndlistarsýn-
ingu og þar að auki svo erfitt að
finna, að jaðrar við, að til þess
þurfi aðstoð lögreglu. Hvað um
það, sýningin varð ekki langlíf
á þeim stað. Nú er búið að
flytja sýningu Torfa niður á
Skólavörðustig til Helga
Einarssonar á Loftinu. Þar
ljóma nú þessar vatnslitamynd-
ir Torfa Jónssonar og gera
þessa sýningu að meiri háttar
viðburði í myndlistarlífi borg-
arinnar á þessu hausti.
Sýning Torfa kemur mjög á
óvart. Ég man ekki eftir að hafa
séð á sýningum myndir eftir
Torfa, én vissi hins vegar, að
hann er listaskrifari og vel
menntaður i sínum auglýsinga-
fræðum, en það, að hann ætti í
fórum sinum þær perlur í
vatnslitum, sem raun ber vitni,
kom mér sannarlega á óvart.
Sannleikurinn er sá, að ég hef
ekki séð jafn ágæt verk, gerð í
vatnslitum, frá okkar fólki um
langan tíma, svo hárfina lita-
meðferð, hnitmiðaða af djörf-
ung og innlifun, svo eðlilega
myndbyggingu, sterka og rök-
rétta, sem að vísu sver sig í ætt
við bæði Klee og Nolde, en er
samt gersamlega sneydd því að
vera eftiröpun og sýnir hrein-
ræktuð áhrif, sem eru engum
myndlistarmanni nema til
sóma. Af svo mikilli einbeitni
hefur Torfi sökkt sér niður í
myndgerð sína, að með fádæm-
um má telja. Þannig hefur hon-
um tekist á árunum um 1960 að
skila ótrúlegu verki, sem hann
síðan í lítillæti sinum hefur
varðveitt i möppum og af til-
viljun tekið til haridargagns
fyrir skemmstu, og viti menn
— í ljós kemur kapítuli i
islenskri myndlist, sem enginn
vissi, að var til. Þetta minnir
helst á, þegar merkileg handrit
koma í dagsljósið á ólíklegustu
stöðum og verða þjóðargersemi.
Ég fullyrði, að þessi iðja Torfa
Jónssonar er miklu merkari en
Framhald á bls. 28
ENSKAR TEPPAMOTTUR
í GLÆSILEGU ÚRVALI
QEíslP
leyft verð
okkar
verð
nautahakk 1 kg 1080.- 700,
Kindahakk 1 kg 979.- 650,
Gúllasch 1 kg 1687.- 900.
Kindakæfa 1 kg 1200.- 1015.
Lambakjör III flokkur kg. .. 600.- 503.
Hangikjöt frampartar 784.- 610.
Hangikjöt læri 998.- 853.
Svið 1 kg 295.
Vörumarkaðurinn hf.
ARMÚLI 1 A
MATVÖRUDEILD 86-111 — HUSGAGNADEILD 86-112
HEIMILISTÆKJADEILD 81-680 — VEFNAÐARVORUDEILD 86
113 SKRIFSTOFAN 86-114