Morgunblaðið - 26.11.1976, Side 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 26. NÓVEMBER 1976
FRÁ LEIÐBEININGASTÖÐ HÚSMÆflRA
Orkuþörf og
fituneyzla
Mataræöi okkar hefur undan-
farnar vikur verið á dagskrá og
því hefur veriö haldið fram aö
of mikil fita sé í fæðu okkar.
Einnig hefur verið frá því sagt,
að íslendingar séu yfirleitt 10
kílóum of þunfíir. Holdafar
okkar er í meira IaRÍ ok óí>nar
hreysti okkar. Feitir menn
deyja yfirleitt fyrr og verða oft-
ar veikir en menn sem halda
eðlileíjum líkamsþunga. í>ar að
auki leggjast sjúkdómar oftasl
þyngri á þá sem eru feitir. Of-
fita eykur ha'ttuna á hjarta- og
æðasjúkdómum, gallsteinum og
sykirsýki. Einnig er hælt við
sjúkdómum i liöum líkamans
sókum of mikils álags.
Hér á lartdi er t.d. mjög ai-
gengt að menn fari að fítna,
þegar þeir eru komnir á efri ár.
Ef til vill gera ekki allir sér
grein fyrtr að orkuþörf manna
breytist með aldrinum og að
hún er undir því komin hvaða
störf menn stunda. Þeir sem
stunda líkamlega erfið störf
hafa mun meiri þörf fyrir orku
en þeir sem stunda andleg
störf.
A myndinni má sjá hve marg-
ar hitaeiningar karlar og konur
á mismunandi aldri þurfa á
dag. En orka fæðunnar er mæld
i hitaeiningum eða kaloríum
eins og sagt er á útlendu máli.
Frá 1. janúar 1978 veröur sam-
kva’mt EBE-reglum notuö í
staðinn-mælieiningin kílójule.
1 hitaeining samsvarar 4 184
kílójule (k.J).
Fita, kolvetni og eggjahvíta
(hvita, prótein) eru þau nær-
ingarefní fæðunnar sem sjá lík-
amanum fyrir nauösynlegri
orku og eru því nefnd orkuefní.
Hvita fæðunnar fer þó aðallega
til þess að mynda nýjar frumur
í mannslíkamanum til vaxtar
eða til að endurnýja slitnar
frumur. En sú hvíta sem er
umfram, þegar líkaminn hefur
fengið nægilega hvitu til vaxtar
og viðhalds fer í orkumyndun.
Sérhvert g af hvítu og af kol-
vetni gefur 4 hitaeiningar
(17kJ) en 1 g af fity gefur
hinsvegar 9 hitaeiningar (38
kj).
Ef við borðum meira en lík-
aminn þarf til orkumyndunar
setjast orkuefnin að í líkaman-
um og mynda fitulög. En þar
sem fita gefur mesta orku skal
sá sem halda vill likamsþung-
anum í skefjun minnka við sig
fituneyslu.
I>ar að auki er það álit
margra sérfróðra manna að
fitumagn fæðunnar og fituteg-
undir hennar geti haft áhrif á
a'ðakölkun. Eins og er fá menn
um 40% af orkumagni fæðunn-
ar úr fitu. Hlutdeild fitunnar
ætti ekki að vera nema
25—35%.
Með fituríkustum fæðuteg-
undum sem víð leggjum okkur
til munns eru mör, tólg, smjör,
smjörliki, matarolía og majónes
og gefa 100 g af slíkum fa'ðu-
tegundum 700—900 hitaeinjng-
ar. En sýkkulaði franskar kart-
öflur (ehips), beikon og feitt
kjötálegg eru einnig mjög fitu-
ríkar. 100 g af slíkum fæðuteg-
undum gefa a.m.k. 400—600
hitaeiningar.
Sá sem vill minnka fituneysl-
una verður því aö fara varlega í
sakirnar, þegar þær fæðuteg-
undir sem hér hafa verið
nefndar eru ám.
Sigríöur Ilaraldsdóttir.

4000
3800
3600
3400
3200
3000
2800
2600
2400
2200
2000
1800
1600
1400
1200
1000
m
Ungir menn 16-20 ára
Drengir 13-15 ára - menn 25 ára
Menn 45 ára
Þungaðar konur síðasta V3
Menn 65 ára
Stúlkur 13-15 ára - drengir 10-12 ára
Stúlkur 16-20 ára
Stúlkur 10-12 ára - konur 25 ára
nur 45 ára
n 7-9 ára
nur 65 ára
4-6 ára
1-3 ára

f
Nkomo fellst á
tillögu Breta
Genf —25. nóvember NTB
JOSHUA Nkomo, einn fjögurra
blökkumannaleiðtoga, sem þátt
taka 1 Genfarráðstefnunni um
framtfð Rhódesfu, féllst f dag á
málamiðlunartillögu Ivor
Richards um að landið hlyti sjálf-
stæði f sfðasta lagi 1. marz 1978,
og hefur Nkomo lýst sig reiðubú-
inn til að hefja viðræður um
myndun bráðabirgðastjórnar við
fyrsta tækifæri. Robert Mugabe,
sem hingað til hefur haft sam-
stöðu með Nkomo á ráðstefnunni,
hefur enn ekki fallizt á slfka
lausn mála, og eru nú jafnvel
horfur á að hann haldi heimleiðis
til að ráðfæra sig við leiðtoga
ýmissa skæruliðahreyfinga.
Þeir, sem fylgjast með störfum
ráðstefnunnar, segja, að nú sé
komið I ljós, að sífellt meiri mun-
ur sé að verða á afstöðu Nkomos
og Mugabe. Samstarfsmenn
beggja vísa þó á bug ágizkunum
um að skoðanamunurinn sé svo
mikill að upp úr samvinnunni
kunni að slitna fyrir fullt og allt.
Vaxandi óþolinmæði gætir nú í
ráðstefnusölunum 1 Genf, en
Málflutningur 1
morðmáli í dag
Ríkissaksóknari hefur gefið út
ákæru á hendur Kristmundi Sig-
urðssyni og Albert Ragnarssyni
fyrir að hafa myrt Guðjón Atla
Árnason í júlí s.l. Munnlegur mál-
flutningur fer fram i sakadómi
Reykjavikur í dag. Dómsformað-
ur er Halldór Þorbjörnsson yfir-
sakadómari en meðdómendur
sakadómararnir Gunnlaugur
Briení og Ármann Kristinsson.
Dóms er að vænta eftir nokkrar
vikur.
Okumaður
gefi sig fram
FÖSTUDAGINN 5. nóvember
klukkan rúmlega 13 varð árekst-
ur milli bifreiðarinnar R-537 og
vélhjóls á mótum Furumels og
Reynimels. Á meðan bifreiða-
stjórinn brá sér tii að ná tali af
lögreglunni fór vélhjólamaðurinn
af staðnum. Er hann beðinn að
hafa strax samband við lögregl-
una, slysarannsóknardeild.
Bretar leggja áherzlu á að störf-
um verði lokið upp úr miðjum
desember.
Bretar hætti
ýsuveiðum
í Norðursjó
London 24. nóv. Reuter.
BREZKIR fiskimenn hafa fengið
fyrirmæli um að hætta að landa
ýsu sem veidd er f Norðursjónum
vegna þess að þeir eru f þann
veginn að fara fram úr leyfðu
aflamagni þessa árs. Bannið mun
ganga f gildi frá og með 4. desem-
ber og gilda til ársloka. Það var
Hugh Brown, ráðuneytisstjóri f
Skotlandsmálaráðuneytinu, sem
sagði frá þessari ákvörðun á
fundi með fulltrúum fiskiðnaðar-
ins f dag.
Eftir það mun ýsuveiði f Norð-
ursjó verða leyfð aðeins sem 10%
af veiði annarra nytjafiska þar.
Bretar hafa nú veitt yfir 90 þús.
tonn af ýsu á þessu ári, samanbor-
ið við 76 þús. tonn á sl. ári. Há-
marksafli sá sem Norðausturatl-
antshafsfiskveiðinefndin hefur
leyft af ýsu á árinu er 95.400 tonn.
Innbrot hjá
Pósti og síma
BROTIZT var inn i húsakynni
Pósts & síma í Kópavogi í fyrra-
kvöld og farið inn á bögglapóst-
stofuna. Ekki er fyllilega ljóst
hvað hefur horfið, en nokkrir
pakkar hafa verið bpnaðir og eins
hefur sá, sem þarna var að verki,
reynt að opna skjalaskáp á skrif-
stofunni en ekki tekizt.
Opið hús
í Tónabæ
ÆSKULÝÐSRÁÐ Reykjavíkur
ræddi á fundi sinum í gær það
ástand, sem skapazt hefur á
Hallærisplaninu undanfarin
föstudagskvöld og samþykkti í
framhaldi af þeim umræðum að
opið hús yrði í Tónabæ í kvöld,
föstudagskvöld. Miðaverði
verður stillt mjög svo í hóf en
aðgangur er heimill unglingum
fæddum 1961 og fyrr. Húsið
verður opiJ frá kl. 8.30—1.00 og
diskótek verður á staðnum.
Kommúnistaleiðtog-
ar þinga í Búkarest
Búkarest — 25. nóvember
— Reuter
LEIÐTOGAR Varsjárbandalags-
rfkjanna komu saman til fundar 1
Búkarest 1 dag til að samræma
stefnu sfna gagnvart Vesturlönd-
um með tilliti til „détente“ og
samninga til fækkunar f herliði f
Evrópu. Fundurinn stendur f tvo
daga, og sitja hann forsætisráð-
herrar, flokksleiðtogar og utan-
rfkisráðherrar rfkjanna f Austur-
Evrópu.
Leonid Brezhnev og Ceausescu
Rúmeníuforseti voru fyrir í borg-
inni þegar ráðstefnugesti dreif að
í dag, en hinn fyrrnefndi hefur
lagt mjög að Ceausescu að taka
virkari þátt í samstarfi Varsjár-
bandalagsríkjanna á fundum
þeirra undanfarna daga. Hann
mun þó ekki hafa haft erindi sem
erfiði að því er kunnugir telja.
Búizt er við því að leiðtoga-
fundurinn samþykki áskorun á
vestræn ríki um að þau sýni sam-
starfsvilja á sviði afvopnunar.
Mikil leynd hvílir yfir fundin-
um, en frétzt hefur að hann sé
haldinn i Sigurhöllinni í borginni.
Ríki Varsjárbandalagsins eru
Sovétrfkin, Búlgaría, Tékkó-
slóvakía, Austur-Þýzkaland, Ung-
verjaland, Pólland og Rúmenía.
Bandalagið var formlega stofnað
árið 1955. Því var ætlað að vega
upp á móti Atlantshafsbandalag-
inu.
Tass-fréttastofan sagði í dag, að
þjóðir heims gerðu sér grein fyrir
því að hin samræmda utanríkis-
stefna hins sósíalíska samfélags
væri miðuð við öryggishagsmuni
þjóðanna, „détente", og gagn-
kvæma og alhliða hagsmuni ríkja,
sem byggju við mismunandi
sósíaliskt þjóðskipulag. Frétta-
skýrendur benda á, að þrátt fyrir
þetta orðalag hafi Rúmenar jafn-
an visað á bug hvers konar tillög-
um um að aðildarrfki Varsjár-
bandalagsins beindu stefnu sinni
inn á eina braut.
Guðbjörg ÍS
strandaði en
náðist út
ísafirði —25. nóvember
TOGARINN Guðbjörg IS-46
strandaði í Öshlíðinni rétt utan til
við Seljadal á niunda timanum í
kvöld. Togarinn náðist þó út litlu
síðar með eigin vélarafli. Fyrir
einhverjum skemmdum hefur þó
skipið orðið, því að olia lekur úr
því f sjóinn en verið var að vinna
að þvi I kvöld að tæma tanka
skipsins.
Ekki er Ijóst með hvaða hætti
strandið átti sér stað en sjópróf
verða hér á morgun vegna þessa
atviks. — Ólafur.
Bankaræn-
ingjarnir
fundnir
Fuida, V-Þýzkaiandi,
24. nóvember. AP — Reuter.
EKKI skjóta, við gefumst upp!“
hrópuðu bankaræningjarnir sem
sluppu í gær með yfir tvær
milljónir marka þegar lögreglan
fann þá í gistihúsi f Fulda i V-
Þýzkalandi snemma 1 morgun.
Þeir gengu sfðan á vit lögreglunn-
ar á nærklæðunum einum.
Lögreglan hefur skýrt frá þvi
að mennirnir hafi báðir afplánað
dóma fyrir fyrri afbrot. Þeir eru
31 og 26 ára að aldri.
Lögreglan elti bankaræningj-
ana 300 kílómetra leið I gær, en
missti af þeim eftir að myrkur
skall á.
Vegamálastjóri:
Snæbjörn og
Sverrir sóttu
um stöðuna
Umsóknarfrestur um embætti
vegamálastjóra rann út fyrir
nokkru. Að sögn Brynjólfs
Ingólfssonar, ráðuneytisstjóra í
samgönguráðuneytinu, sóttu tveir
um embættið, þeir Snæbjörn
Jónasson, forstjóri tæknideildar
Vegagerðarinnar og settur vega-
málastjóri eftir fráfall Sigurðar
Jóhannssonar, og Sverrir Run-
ólfsson. 1 umsókn sinni tók Sverr-
ir Runólfsson hins vegar fram að
hann vildi ekki keppa um stöðuna
ef Snæbjörn sækti einnig um
hana.
— Krafla
Framhald af bls. 40
son, orkumálastjóri, tjáði Morg-
unblaðinu. Likur eru taldar á
að einhver þau efnasambönd
séu í holunum á þessu svæði, er
valdi tæringu i fóðringum hol-
anna.
Komið hefur gat á fóðringar í
holu 3, sem að líkindum má
rekja til framangreindrar
ástæðu, en hola þessi var kæfð í
fyrradag og er nú verið að
kanna hvað gera megi til að
gera við hana. Mun Dofri, gufu-
borinn, fá það verkefni ef af
verður.
Þegar hola 3 var kæfð hvarf
„Hræðsluviti" eða leirhverinn,
og sagði Guðmundur Pálmason,
að allt benti til þess að hann
hefði orðið til fyrir rennsli frá
holu 3 út í jarðlögin, en verið
væri að athuga það betur. Guð-
mundur sagði hins vegar, að
menn hefðu strax getið sér þess
til og leirhver þessi myndaðist
að hann hefði myndazt af völd-
um hola sem væru þarna i
grenndinni.
Jötunn mun senn taka til við
boranir í holu 9, sem yfirgefin
var þegar leirhverinn myndað-
ist en það hafði verið borað þar
niður á um 300 metra dýpi.
Verður þetta síðasta holan sem
boruð verður til fulls i þessari
lotu en naumast verður lokið
við hana fyrir jól, að því er
orkumálastjóri tjáði Morgun-
blaðinu.