Morgunblaðið - 13.01.1977, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 13. JANUAR 1977
15
Lofa að hætta
skæruhemaði
Nairobi, 12. janúar. Reuter.
AFRÍKURÍKIN fimm sem
liggja að Rhódesíu, svoköll-
uð víglinuríki, hafa full-
vissað Ivor Richard, for-
mann Genfarráðstefnunn-
ar um Rhódesíu, um að
skæruhernaðinum i land-
inu verði hætt um leið og
meirihlutastjórn blökku-
manna hefur verið komið á
laggirnar.
Julius Nyerere
Tanzaníuforseti, formaður
samtaka þessara fimm
rikja, fullvissaði Richard
um þetta „afdráttarlaust"
er þeir ræddust við í Dar es
Salaam. Richard er nú
kominn til Nairobi og
hyggst nota timann til að
hugsa ráð sitt áður en hann
heldur áfram viðræðum
sínum við Afríkuleiðtoga.
Vlglínuríkin hafa ákveðið að
viðurkenna samtök Joshua
Nkomos og Robert Mugabes sem
einu löglegu fulltrúa blökku-
manna i Rhódesiu. Richard þurfi
að fá loforð fyrir því að skæru-
striðinu yrði hætt til að fá John
Vorster, forsætisráðherra Suður-
Afríku, til að auka þrýstinginn á
stjórn Ian Smiths i Salisbury.
Richard hefur ákveðið að kalla
ekki Genfarráðstefnuna aftur
saman 17. janúar eins og ráðgert
hafði verið þar sem hann telur sig
þurfa meiri tíma til viðræðna við
Afríkuleiðtoga. Hann tiltók ekki
hve langan tima hann þyrfti.
Plyusch
rædst á
détente
Diisseldorf, 12. janúar. AP.
SOVEZKI útlaginn Leonid
Plyusch segir að vaxandi sam-
skipti sem batnandi sambúð
Bandarfkjanna og Sovétríkjanna
svokölluð détente-stefna hafi leitt
til, séu „greidd með sovézku
blóði".
Hann sagði að Ilelsinki-
sáttmálinn hefði ekki bætt hag
sovézkra borgara. „Hvaða þýð-
ingu hefur það þótt Bukovsky sé
hleypt úr landi ef kúgunarráð-
stafanirnar (heima fyrir) verða
stöðugt strangari?" sagði hann.
Samora Machel, forseti Mozamhique, og Kenneth Kaunda, forseti
Zambfu, ð Lusaka-flugvelli. Forsetar þeirra fimm rfkja sem liggja að
Rhódesfu hafa fundað f Lusaka.
Plyusch lýsti þvi yfir, að kúgun-
araðgerðir gegn sovézkum mann-
réttinda- og minnihlutahópum
hefðu aukizt um allan helming
síðan Helsinki-sáttmálinn var
undirritaður i ágúst 1975. Plyusch
er einn kunnast stærðfræðingur
Sovétrikjanna var um þriggja
ára skeið i halAi geðsjúkrahúsi
og síðan sendur í útlegð í janúar
1976.
Robert Mugabe, einn helzti leiðtogi blökkumanna f Rhódesfu, á
Lusaka-flugvelli. Hreyfing hans og Joshua Nkomos hlaut viður-
kenningu fimm Afrfkuforseta f Lusaka.
BERLINGSKE ím TIDENÐE
Tilvera Berlings í hættu
Kaupmannahöfn, 12. janúar. NTB.
STÆRSTA blaðaútgáfa
Dana, Det Berlingske
Hus, rambar á barmi
fjárhagskreppu sem get-
ur ógnað 230 ára tilveru
hennar að sögn stjórnar
fyrirtækisins í dag.
Metaróur varð á
rekstrinum í fyrra, en á
þessu ári er talið að 50
milljón danskra króna
halli verði á rekstrinum.
Olaf Poulsen forstjóri
sagði, að tilvera forlags-
ins kæmist í hættu ef
ekki yrðu gerðar róttæk-
ar sparnaðarráðstafanir.
Stjórn fyrirtækisins
telur að fækka verði
starfsmönnum sem nú
eru 3.000 í ýmsum deild-
um.
Berlinske gefur meðal
annars út annað stærsta
dagblað Danmerkur, BT,
stærsta morgunblaóið,
Berlingske Tidende, og
stærsta vikublaðið, Bill-
edbladet.
CIA hleraði ritvél fyrr-
verandi starfsmanns síns
Áróður hafimi gegn
hundaæði 1 Noregi
STÓRFELLD áróðursher-
ferð er ráðgerð í Noregi
gegn hundaæði þar sem
hundur frá Tenerife hefur
tekið veikina í Svfþjóð.
Að visu er engin hætta á
smitun og hundurinn hef-
ur verið settur i sóttkví, en
talsmaður norska landbún-
aðarráðuneytisins segir, að
hættan á útbreiðslu hunda-
æðis aukist stöðugt. Heil-
brigðisyfirvöld hafa eink-
um áhyggjur af ferða-
mönnum sem freistast til
að smygla með sér dýrum
þótt við því séu strönd við-
urlög auk þess sem hald er
lagt á dýrið og það sent úr
landi eða lógað.
Óbreytt líðan
Avons lávarðar
London, 12. janúar. Reuter.
LÆKNAR segja, að engin breyt-
ing hafi oröió á liðan Avons
lávarðar, áður Sir Anthony Edens
forsætisráðherra.
Frekari tilkynningar um heilsu
hans verða ekki birtar nema hún
versni mikið. Avon lávarður er 79
ára gamall.
Áróðursherferðin verð-
ur skipulögð í samvinnu
við útvarp og sjónvarp.
Sérstökum spjöldum verð-
ur komið fyrir á flugvöll-
um, ferjubryggjum, toll-
stöðvum og víðar.
London, 12. janúar. AP.
BANDARÍSKA leyniþjón-
ustan CIA hefur verið sök-
uð um að koma fyrir hler-
unartækjum i ritvél fyrr-
verandi starfsmanns sins,
Philip Agee.
Agee kom með ásökun-
ina þegar hann ávarpaði
opinbera nefnd sem fjallar
um þá beiðni hans að hann
verði ekki sendur úr landi
og skýrði blaðamönnum
frá ásökuninni.
Hann kveðst hafa búið
undir leynilegu heimilis-
fangi og að ung stúlka, sem
hann hafi seinna uppgötv-
að að starfaði fyrir CIA,
hafi gefið honum ritvél.
Hann komst að því, að i
henni var útvarpssendi-
tæki sem gerði leyniþjón-
ustunni kleift að uppgötva
hvar hann byggi.
„Ég er sannfærður um
það nú, að öryggi mitt var i
talsvert meiri hættu þegar
ég var í París sumarið og
haustið 1972 en ég gerði
mér grein fyrir þá,“ sagði
hann.
Agee býr nú í Cambridge
og vinnur að annarri bók
um CIA. Hann spurði
nefndina um efni ákær-
unnar gégn sér. Merlyn
Rees, innanríkisráðherra,
hefur fyrirskipað brottvis-
un hans af öryggisástæðum
án þess að skýra það nánar.
Merkum áfanga náð í
baráttu gegn sykursýki
Vancouver, 12. janúar. AP.
MERKUR áfangi hefur
náðst i baráttunni gegn
sykursýki fyrir tilstilli
vísindamanns í
Vancouver í Kanada að
sögn Tim Padmore, sem
skrifar visindafréttir í
blaðið Vancouver Sun.
Visindamaðurinn dr.
Wah Jun Tze hefur búið
til gervimagakirtil og
með honum hefur tekizt
með góðum árangri að
takmarka magn sykurs i
blóði rotta sem hafa verið
með sykursýki að sögn
blaðsins.
Þessi aðferð gerir það einnig
að verkum, að insúlínsprautun
verður óþörf, en notkun insúl-
ins eykur hættu á sjúkdómum í
nýra og lifur, húðsjúkdómum,
taugatruflunum, blindu og
hjartveiki hjá sykursjúkum.
I gervimagakirtlinum eru
frumur sem framleiða insúlin
og eru teknar úr dýrum og talið
er að hann geti einnig framleitt
efni sem enn hefur ekki tekizt
að bera kennsl á og geti komið i
veg fyrir að fylgikvillar skjóti
upp kollinum.
Dr. Tze e sérfræðingur í melt-
ingarsjúkdómum. Hann er
starfandi sérfræðingur við
aðalsjúkrahúsið i Vancouver og
forstöðumaður sérstakrar
deildar barnaspítalans er rann-
sakar meltingarsjúkdóma.
í gervimagakirtli dr. Tzes eru
tvær pipur og i þeirri ytri eru
frumurnar sem framleiða insú-
linið en blóðið fer um innri
pípuna. Gervimagakirtillinn er
ódýr I framleióslu.
Helzti gallinn á uppfinning-
unni er sá, að blóðtappar mynd-
ast i gervimagakirtlinum og
geta stíflað hann en dr. Tze er
bjartsýnn á að honum takist að
leysa þetta vandamál.
Dr. Tze segir að hann hafi
sýnt fram á að frumurnar fram-
leiða insúlinið þegar líkaminn
þarfnist þess.
Hann vill engu um það spá
hvenær uppfinningin verði í
fyrsta skipti notuð á sjúklinga.