Morgunblaðið - 29.03.1977, Side 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 29. MARZ 1977
Egill Fridleifsson og Jón Asgeirsson skrifa um tónlist - Egill Fridleifsson og Jón Ásgeirsson
Gfsli Magnússon Halldór Haraldsson
Háskólatónleikar
FÉLAGSSTOFNUN stúdenta 26.
mars 1977.
Flytjendur: Glsli Magnússon. planó.
Halldór Haraldsson, planó. Oddur
Bjómsson, slagverk, Reynir Sigurðs-
son, slagverk.
Efnisskrá: M. Ravel, Ma Mére l'Oye.
B. Bartok, Sónata fyrir tvö planó og
slagverk.
„Chopsticks" tilbrígSi eftir Rimskl-
Korsakoff. Borodin. Liadof og Cui.
Sjöundu Háskólatónleikarnir fóru
fram I Félagsstofnun stúdenta sl.
laugardag Voru þar mættir planist-
arnir Glsli Magnússon og Halldór Har-
aldsson ásamt slagverksleikurunum
Oddi Björnssyni og Reyni Sigurðssyni
Þeir félagar Glsli og Halldór hafa getið
sér gott orð fyrir ágætan samleik á tvö
pianó og staðfestu fyrri umsagnir um
listræna og vandaða túlkun á vand-
meðförnum viðfangsefnum á þessum
tónleikum Þeir hófu leik sinn á „Gæsa-
mömmu-svítu" Ravels Verk þetta er
mun þekktara I glæsilegum hljóm-
sveitarbúningi Ravels, og nýtur sln
betur þannig í efnisskrá er tekið fram,
að I verkinu sýni Ravel snilldarlegt vald
á þvi fingerða og einfalda I listinni, og
eru það orð að sönnu Hins vegar eru
þættirnir fimm of keímllkir til að nokk-
ur veruleg músikölsk spenna myndist.
heldur rennur verkið áfram llkt og
lækur þar sem sólargeislarnir mynda
flöktandi leik Ijóss og skugga á vatns-
fletinum Þeir Glsli og Halldór túlkuðu
svítuna af mikilli nærfærni og gerðu
sér mat úr hárflnum blæbrigðum og
Tónlist
eftir EGIL
FRIÐLEIFSSON
viðkvæmum hljómsamböndum.
Sónata Bartoks fyrir tvö píanó og
sláttarhljóðfæri er mjög sérstakt verk.
Það er erfitt að lýsa þvf með orðum eða
þeim áhrifum sem það vekur. Verkið
hefur I sér fólginn galdraneista hins
sanna listaverks, sem aðeins verður
notið en ekki skýrður. Telja verður
flutning sónötunnar meðal stærri
tónlistarviðburða ársins og frammi-
staða flytjenda var umtalsverður list-
rænn sigur og eftirminnilegur þeim er
á hlýddu. Það er e.t.v. best að vitna I
efnisskrá um þetta magnaða verk, en
þar segir m a „Sónatan er einstætt
verk, ekki aðeins meðal verka Bartoks
heldur tónlistar yfir höfuð Reiðihróp-
in. sem hún eitt sinn olli, hafa nú
löngu hljóðnað og nú telst hún í hópi
ósvikinna snilldarverka þessarar aldar
sem eitt af þýðingarmestu verkum
Bartoks "
Tónleikunum lauk svo með gáska-
fullum „kótilettu-tilbrigðum" eftir þá
Rimski-Korsakoff, Brodin, Liadof og
Cui Flytjendum var vel fagnað og
þökkuðu þeir fyrir sig með smellnum
aukalögum
Af m ælistónleikar
Háskólabló 26. mars 1977
Flytjendur: Skólahljómsveit
Kópavogs
Efnisskrá: Flutt voru lög úr ýsum
áttum eftir innlenda og erlenda
höfunda.
Skólahljómsveit Kópavogs er
tíu ára um þessar mundir og
minntist afmælis sins með
myndarlegum tónleikum í
Háskólabíói sl. laugardag. Undir-
rituöum er enn í fersku minni er
hljómsveitin kom fyrst fram fyrir
um áratug og vakti þá þegar at-
hygli fyrir góðan og vandaðan
tónlistarflutning. Má segja að
hróður hljómsveitarinnar hafi
síðan vaxið með hverju árinu og
hefur hún unnið sér landsfrægð
fyrir verðleika sina. Oftlega hefur
hljómsveitin komið fram við ýmis
tækifæri og jafnan skilað hlut-
verki sinu með sóma. Driffjöður
sveitarinnar hefur frá upphafi
verið stjórnandinn Björn
Guðjónsson, sem með eljusemi
sinni og sérstökum dugnaði hefur
náð óvenju glæsilegum árangri. Á
tónleikunum á laugardaginn
flutti hljómsveitin lög úr ýmsum
áttum eftir innlenda og erlenda
höfunda en of langt mál væri að
fjalla um hvert eitt sérstaklega.
Leikur hljómsveitarinnar
einkennist öðru fremur af
miklum þrótti en um leið léttleika
og næstum ótrúlegu öryggi, þegar
hafður er í huga lágur aldur
flytjenda. Mættu ýmsar lúðra-
sveitir skipuðum fullorðnum vel
una sínum hag við slíkan leik.
Sérstaka athygli vakti hve vel er
að hljómsveitinni hlúð.
Búningarnir eru vandaðir og
failegir og hljóðfærin góð. Á
Kópavogsbær hrós skilið fyrir
myndarlegan stuðning við jafn
ágætt menningarstarf. Undirrit-
aður vill að lokum flytja Skóla-
hljómsveit Kópavogs bestu
afmæliskveðjur og óskir um gæfu
og gengi í framtíðinni um leið og
þakkir eru færðar fyrir margar
ánægjustundir á liðnum áratug.
Kammertónleikar
KAMMERSVEIT Reykjavíkur
hélt tónleika síðastliðinn sunnu-
dag og flutti verk eftir Jón Leifs,
Sæverud yngri og Beethoven.
Kvartettinn Mors et vita eftir Jón
Leifs er sérkennilegt verk og því
miður var flutningur verksins
ekki góður og langtum lakari en
hlustendur eiga að venjast á
tónleikum Kammersveitarinnar.
Þetta er slæmt vegna þess að um-
heimurinn spyr varla hvernig við
íslendingar leikum Beethoven,-
heldur verður spurt um okkar
tónlist og hvernig við „presenter-
um“ hana. Annað verkið á
tónleikunum var verk eftir
Sæverud yngri sem sérstaklega
var samið fyrir Kammersveitina.
Verkið er mjög skemmtilegt, fjör-
ugt, hrynfast, marglitt að blæ og
„musikantískt" unnið. Eftir því
sem dæmt verður af við fyrstu
heyrn var verkið I heild vel leikið.
Síðast á efnisskránni var
Septett eftir Beethoven, Þetta
verk er sérkennilegt að formi, þar
sem ofið er saman alvarlegri tón-
Tðnllst
eftir JÓN
ÁSGEIRSSON
hugmyndum og slegið á létta
strengi eins og í hinum fræga
menuett, sem flestir píanónem-
endur þekkja a.m.k. þeir sem
farnir eru að basla við að leika
sónatínur. Septettinn var fremur
vel leikinn en of lítill hraðamun-
ur var á köflunum og flutningur-
inn í heild fremur daufur.
P.S. Því miður hafði Sinfóníu-
hljómsveit Reykjavíkur tónleika
um líkt leyti og tónleikar
Kammersveitarinnar voru haldn-
ir en vegna anna og hve þeir
höfðu verið auglýstir með stutt-
um fyrirvara, höfðu gagnrýn-
endur blaðsins ekki tök á að vera
viðstaddir þá tónleika.
Hver á sér
fegra föðurland?
Tónmenntakennarafélag islands
stó8 nýlega fyrir sérstæðum tón-
leikum, þar sem bamakórar vI8s veg-
ar aB af landinu tróSu upp, sungu tvö
lög hver og slSast allir saman þrjú
•ög
Fyrir nokkrum érum voru barna-
kórar, þó me8 einstaka undantekn-
ingum ekki veigamikill þéttur I starfi
barnaskólanna og éttu þeir tilveru
slna a8 þakka éhugasömum kenn-
urum, sem töldu a8 iSkun söngs vsri
holl og mannbætandi iSja. Nú hefur
svo skipazt a8 tónmenntakennsla I
barnaskólum hefur veriS tekin til
endurskoSunar og liggur nú þegar
fyrir kennsluefni fyrir fjögur fyrstu ér
grunnskólastigsins, þ.e. néms- og
vinnubækur fyrir nemendur og allt
némsefniS me8 kennsluleiB-
beiningum fyrir kennara. SamhliSa
þessu hafa ungir og vel menntaSir
tónlistarmenn I vaxandi mæli gefiS
sig a8 þessum mélum, notiS góSrar
menntunar I tónmenntadeild tón-
listarskólans og eru nú margir hverjir
orSnir atkvæSamiklir I starfi vlSa um
landiB. Á næstu érum mé þvl vænta
mikilla og gleSilegra tlSinda af þeim
þætti uppeldisméla sem nú gengur
undir nafninu tónmennt. Á þessu
söngmóti komu fram ellefu kórar. Úr
Reykjavlk og næsta négrenni voru
kórar úr Hvassaleitisskóla. undir
stjóm Herdlsar Oddsdóttur. Árbæjar-
skóla, undir stjóm Áslaugar Berg-
steinsdóttur, Mýrahúsaskóla, sem
Hlln Torfadóttir stjórnaSi. Bama-
skóla GarSabæjar sem undir stjóm
GuBmundar NorSdahls og GuSfinnu
Dóru Ólafsdóttur hyggur é söngför
til Færeyja. og slSast en ekki slst,
Öldutúnskóla, undir stjórn Egils FriS-
leifssonar. Utan af landi mættu til
leiks sex kórar. Fré Húsa Ik, undir
stjóm HólmfrlSar Benediktsdóttur,
Raufarhöfn. undir stjórn Margrétar
Bóasdóttur. HveragerSi. undir stjórn
Önnu Stefénsdóttur, Akranesi, undir
stjóm Jóns Karis Einarssonar, og úr
tveimur sveitaskólum þ.e. úr FlúSa-
skóla, sem Loftur S. Loftsson stjóm-
aBi, og Tónlistarskóla Rangæinga .
undir stjóm SigrlBar SigurSardóttur.
BæSi framkoma og söngur barnanna
var me8 slfkum égætum, a8 þó flest-
ir kóranna hafi a8eins starfaS mjög
stutt verSur ekki annaS sagt en a8
érangur af starfi leiBbainendanna sé
framan öllum vonum og verSur fró8-
legt a8 fylgjast ma8 starfi þeirra I
framtfSinni. Ekki eru tök é 8 fjalla
um frammistöSu hvers kórs. Í heild
var söngurinn fágaSur en heldur tón-
daufur, sem aSallega stafar af af
lltilli öndunarþjélfun, óvirkri þind og
verSur tóntakiS þá méttlaust tónn-
inn óþéttur og hljómlttil. A8 öSrum
kórum ólöstuSum var Öldutún-
skórinn syngjandi tékn þess hva8
hægt er a8 gera me8 bamaraddir.
LokaatriSi tónleikanna, þegar um
400 böm fylltu sviS Héskólablós og
sungu Hver é sér fegra föSurland,
eftir Emil Thoroddsen. var glæsi-
legur hépunktur. UndirritaSur vill
telja þessa stund viSburS I söngsögu
okkar islendinga, þvl þa8 var ekki
aSeins. a8 söngur og framburSur
taxta væri góSur, heldur var
flutningurinn gæddur göfgi og reisn,
I einu orSi sagt stórkostlegur. Þa8
mætti sem bezt gefa út á Iftilli plötu
valin lög af þessum tónleikum og þar
me8 lag Emils og hefBu börn þé
möguleika é a8 heyra söng, sem er
annarrar néttúru en þa8
„ómúsikalska" gaul sam hljómplötu-
framleiSendur hafa keppzt vi8 a8
framleiSa fyrir „bamamarkaSinn"
undanfarin ér og mé llkja vi8 „rusl-
bókaútgéfu" þá sem I tlzku var fyrir
nokkrum érum. þegar viBhorfiB var,
að allt þa8 lélegasta væri nógu gott
fyrir börnin. Þeir sem trúa þvl a8
tónlist búi yfir margþættari blæ-
brigSum en þaS „imbaritmaBa"
gaul. sem hingaS til hefur veriS ein-
rétt til uppeldis é tónslistasmekk
barna, mættu staldra vi8 og hug-
leiSa, hvort þaS sé vænlegt e8a
æskilegt a8 ala böm upp é svo ein-
litu fóSri, e8a me8 öSrum orBum,
þjélfa tilfinningu og smekk þeirra én
þétttöku góBrar tónlistar. Þa8 mé
Framhald á bls. 36
Manuela Wiesler
Sinfóníu-
tónleikar
Efnisskré:
Péll P. Pélsson: HugleiSing um L
Cari Stamitz: Konsert fyrir flautu
Jean Rivier: Konsert fyrir flautu
Ludwig van Beethoven: Sinfónla nr.
8 I F-dúr
Einleikari: Manuela Wiesler
Stjómandi: Péll P. Pélsson
Hugleiðing um L hófst á fjórum
pákuslögum. sem minntu á upphaf 5
slnfónlu Beethovens og mátti og
nokkrum sinnum heyra tóna-
samsetningar inni I verkinu sem
minntu á þessa sinfónlu. Tilvitnanir I
verk annarra geta snúist upp I háð og
er auk þess vandséð hvaða erindi
höfundur á við verk annarra, nema til
að draga dár að þeim. varla til að votta
þeim virðingu sína Þrátt fyrirað verkið
hæfist með svona áberandi tilvitnunum
tók það sjálfstæða stefnu og var það
vlða áheyrilegt, en einnig á köflum
nokkuð langdregið Tónbygging verks-
ins var meira gamaldags en venja er I
verkum eftir Pál þó brygði fyrir algeng-
um „modernetrykkum" eins og I niður-
lagi verksins, sem þó stungu aldrei I
stúf við heildina Eftir þvl sem undir-
ritaður getur dæmt um, var flutningur
verksins góður.
Manuela Wiesler er snillingur á
flautu en hvort það var vegna viðfangs-
efnanna eða vegna þess að undirleikur
hljómsveitarinnar var of sterkur fyrir
þýðan tón flautunnar, þá tókst
Manuelu Wiesler, þrátt fyrir frábæran
leik, ekki að hrlfa áheyrendur með sér I
þetta skipti Áttunda sinfónlan eftir
Beethoven er nokkurs konar afturhvarf
til hins hefðbundna sónötuforms og
olli það leiða meðal margra aðdáenda
Beethovens, eftir allar þær breytingar,
allt frá þriðju sinfóntunni, sem hann
hafði bryddað upp á Að formi til má
flokka sinfóniuna með þeirri fyrstu og
annarri, en hún varð fljótlega mjlög
vinsæl vegna þess hve fjörug hún er.
Þessi ólátasinfónla eða litlaáttan hefur
haldið slnu I nábýli við.þær stóru og
var hún I meðferð Páls og hljómsveitar-
innar þó nokkuð hressileg Eitt er þó
sem hljómsveitin mætti hugleiða og
ættí Páll sem fastur starfsmaður
sveitarinnar að gera tilraunir með, og
það er að þjálfa sveitina I veikum leik.
Það var vlða áberandi að blásarar léku
tiltölulega þýðingarlitlar hljómnótur
allt of sterkar Þannig misræmi I styrk
skemmir verkið fyrir hlustandanum og
neyðir samspilara til að spila sterkar og
þar með er hætta á að tóngæðin fari
fyrir lltið Allt um það; Sinfónlan var
hressilega flutt og I öðrum þætti voru
vlða mjög góðir sprettir.
Jón Ásg.