Morgunblaðið - 28.04.1977, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. APRtL 1977
17
iðnaðurinn gæti þróast hér með eðlilegum hætti. Þá
myndi þessi stefna og hafa það i för með sér, að allt
það fólk, sem vill byggja yfir sig hér i borginni, hvort
sem er fjölbýlishús, einbýlishús eða raðhús, þýrfti að
leita á náðir annarra sveitarfélaga um lóðir og myndi
flytjast úr Reykjavík. Við vitum, að það fólk, sem er að
byggja, er yfirleitt fólk á bezta aldri, tekjuhæsta
fólkið, en eftir myndi sitja í borginni þeir eldri og
tekjuminni með þeim afleiðingum, að tekjur borgar-
sjóðs myndu stórlega rýrna, og allir möguleikar til að
halda uppi eðlilegri þjónustu myndu skerðast veru-
lega.
Þetta sjónarmið Alþýðubandalagsins er eitt glöggt
dæmi um þá óraunsæu skipulagsrómantík, sem ríður
húsum í þeim flokki.
Það kann vel að vera, að það sé æskilegast, að
þróunin verð sú, að byggðin færist hér suður á bóginn.
Sjálfur er ég ekki lengur sammála þeirri kenningu, þó
ég hafi verið það fyrir 12 árum siðan. En látum það
vera. Við verðum hins vegar að horfast i augu við þá
staðreynd, að hér eru sjálfstæð sveitarfélög á svæðinu,
og þó að takist að koma á samvinnu i skipulagsmálum,
sem nú er að stefnt með sameiginlegri skipulagsstofn-
un fyrir allt svæðið í heild, eru engar líkur á því, að
þessi sveitarfélög muni sameinast. Og reynslan annars
staðar frá mælir frekar gegn því, að svo muni verða.
Við getum t.d. tekið Danmörku eða Kaupmanna-
hafnarsvæðið, þar sem um er að ræða sjálfstæð
sveitarfélög, hvert með sinni sveitarstjórn, sem að
vísu hafa með sér margvislega samvinnu, en eru þó
sjálfstæð. Það eru þvi engar líkur á öðru, en að
þróunin verði sú, að þessi sveitarfélög verði sjálfstæð
um langt árabil.
Ákvarðanir, sem byggjast á öðru en að viðurkenna
þessa staðreynd, eru með öllu óraunsæar. Stefna
Alþýðubandalagsins í þessu máli er þvi stefna
stöðnunar fyrir Reykjavík. Þessi afstaða Alþýðu-
bandalagsins er þvi vægast sagt furðuleg.
Breytt viðhorf
Ég gat þess áðan, að ég væri ósammála þeirri 12 ára
gömlu kenningu að byggðin ætti að færast hér suður
með. Það byggi ég á því, sem reyndar hefur komið
fram áður, að ég tel, að skapazt hafi breýtt viðhorf,
bæði með legu Vesturlandsvegar, sem gerir allar
samgöngur austur á bóginn mun betri og að þétt byggð
hefur nú myndazt i Mosfellssveit. Þar hefur myndast
þéttbýliskjarni og ekki óeðlilegt, að einmitt hið
óbyggða svæði á milli Mosfellssveitar og Reykjavíkur
muni byggjast. Frá landfræðilegu sjónarmiði er
ekkert, sem mælir á móti byggingum austur á bóginn
á landsvæðinu i átt til Mosfellssveitar, og það svæði að
engu leyti óhentugra til bygginga en það svæði, sem
liggur hér suður á bóginn í átt til Hafnarfjarðar.
Aðalatriði málsins er, að sú skylda hvilir á Borgar-
stjórn Reykjavíkur að tryggja eðlilega uppbyggingu
borgarinnar innan borgarlandsins. Reykvíkingar
sætta sig ekki við það, að þeim verði visað í önnur
sveitarfélög til þess að stofna sin heimili og byggja þar
upp. Við verðum því að tryggja skipulag á nýjum
svæðum innan borgarlandsins og geta útvegað lóðir
þar til þess að tryggja eðlilega uppbyggingu og vöxt
Reykjavíkur. Á því grundvallarsjónarmiði er tillagan
um skipulag framtíðarbyggðar á Úlfarsfellssvæði mót-
uð, og ég er viss um, að sú merka ákvörðun eigi eftir
að verða Reykjavikurborg til mikils góðs í framtíðinni.
Endurnýjun
eldri hverfa
Þegar meta á, hvernig standa skuli að endurnýjun
eldri hverfa í borginni er nauðsynlegt að reyna að
gera sér grein fyrir að hvaða markmiðum eigi að
stefna. Það hefur skipulagsnefnd gert og skilgreint
markmið sin I sérstakri bókun, sem samþykkt var í
skipulagsnefnd á sinum tíma. Það skal ekki rifjað upp
hér, en i stórum dráttum eru markmiðin á þá leið, að
sporna beri gegn fólksflótta úr miðborginni auka þar á
fjölbreytta miðbæjarstarfsemi, en jafnframt að leggja
megináherzlu á að viðhalda umhverfisáhrifum og
svipmóti gamla bæjarins.
Á undanförnum árum hafa miklar umræður verið
um það, að hætta sé á því að gamli miðbærinn og
svæðin, sérstaklega upp af honum, milli Hlemmtorgs
óg Aðalstrætis séu hægfara að líða undir lok. Líf í
honum dofni æ meir og nauðsynlegt sé að sporna gegn
þeirri þróun. Ég er því mjög sammála. Ég held að
stuðla beri að því að auka sem mest lif i gamla
miðbænum, en ég held, að öllum hljóti að vera ljóst, að
til þess að það megi verða þurfi að eiga sér stað
veruleg uppbygging, bæði inn á svæðinu sjálfu, svo og
á jörðum þess. Þar þarf að geta þróazt mjög fjölþætt
miðbæjarstarfsemi, en það þarf jafnframt að vera
unnt að koma fyrir fleiri íbúðum, þannig að fólk snúi
til baka til þessa svæðis til að hefja þar búsetu.
Aðalgagnrýnin, sem fram hefur komið á þær til-
lögur, sem hér liggja fyrir og eiga að stuðla að því að
framangreindu markmiði verði náð, er í þá átt, að það
sé gert ráð fyrir of mörgum nýjum atvinnutækifærum
og að hamla eigi eins og mögulegt er, gegn því að
atvinnutækifæri skapist á þessu svæði. Þetta er stefna
Alþýðubandalagsins og þessari stefnu er ég algjörlega
mótfallinn. Þessi stefna er, eins og stefna Alþýðu-
bandaiagsins i málefnum framtiðarbyggðar svæðanna,
stefna stöðnunar, afturhalds og hægfara dauða fyrir
miðbæjarsvæðin i borginni.
Undanfarin ár hefur þróun stefnt í þá átt að fjölga
atvinnutækifærum á þessu svæði, og ég er sammála
þeirri þróun og tel, að hún eigi að halda áfram. Þetta
svæði býður upp á svo mikla möguleika og þarna er
svo mikil kjarnastarfsemi, sem er að sumu leyti grund-
völlur fyrir atvinnulíf í borginni, að sú kenning að
halda eigi niðri uppbyggingu eins og mögulegt er fær
Framhald á bls. 39
ORÐ I EYRA
OG þá er það þjóðaratkvæðið
um sumblið. Að sjálfsögðu er
þingmönnum ekki treystandi
fyrir slíku þjóðþrifamáli. Þótt
svenskir hafi látið sig hafa það
i tvígang að samþykkja i þing-
inu ákveðnar aðgerðir varð-
andi þann drukk án þess að
spurja háttvirta kjósendur um
það serstaklega gegnir öðru
máli um stórgáfaða íslendinga.
Auðvitað bera þeir svona
uppogofan miklu meira skyn-
bragð á ölmál en þær 60 sálir
sem kjörnar hafa verið til að
setja þjóðinni lög, meira að
segja áfengislög.
Það fara vist fáir i grafgötur
með það að ritræpumenn, þjáð-
ir að leiðindum og hafandi
hvaðeina á hornum sér, vita
miklu meira um svokölluð
alvörumál heimsins en hátt-
virtir alþingismenn. Þess
vegna er um að gera að hafa
Þjóðar-
atkvæði
þjóðaratkvæðagreiðslur sem
oftast enda gefst tíðum ekki
kostur á að losa sig við þing-
menn nema á 4 ára festi. Og
enginn vegur hér að koma
þeim út á land vegna svika við
einhvurn stórasannleik, hvað
þá losna við þá fyrir fullt og
allt. Meira að segja vistun á
geðveikrahælum eða öðrum
geðþekkum stofnunum kemur
ekki til greina. Því er Jakob á
því að sem oftast beri að efna
til þeirrar dýrðar sem þjóðar-
atkvæðagreiðslur hljóta að
vera.
Það leikur vart á tveim túng-
um og heningarlögin ber að
bera undir þjóðina. Mættu þá
gæzlufangar gjarnan hafa 2
atkvæði hver og strokufangar
4.
Þá er nauðsynlegt að bera
vegalög og umferðarlög undir
þjóðaratkvæði. Einkum þó þaó
óréttiæti og þá hrikalegu
frelsisskerðingu að skylda veg-
farendur til að halda sig
jafnan hægra megin hvað sem
tautar og raular.
Og svo heimtum við þjóðar-
atkvæði um þann öndvegisbók-
staf, setuna. Enda harla tak-
markað frjálsræði i þvi fólgið
að banna þann staf öðrum,
jafnvel hundleiðinlegum stöf-
um, fremur.
Það gefur auga leið að fjár-
lög ætti skilyrðislaust að bera
undir þjóðaratkvæði. Það er
nefnilega þjóðin sjálf sem
stendur undir öllu heila gill-
inu. Og borgar skattana og allt
það. Þá fengjum við þó eina
árvissa þjóðaratkvæða-
greiðslu.
Gæti jafnvei farið svo, ef
menn eru nógu iðnir við kol-
ann, að við fengjum sosum
eina þjóðaratkvæðagreiðslu á
viku. En þingmenn hefðu þá
tima til að gefa sig alfarið að
svokallaðri fyrirgreiðslu-
pólitík.
Philips gufukrullujarn
Verð frá: Kr. 7 875.
Philips vekjaraklukkur
Verð frá: Kr. 9.1 85.
heimilistæki sf
HAFNARSTRÆTI 3 — 20455 SÆTÚNI 8 —15655
Ferðasegulbönd 6 gerðir.
Verðfrá: Kr 16.990
Stereo segulband m/hátolurum
Verð frá: Kr. 62.250.
Stereo plötuspilarar 6 gerðir.
Verðfrá: Kr. 34.850.
Ftakvélar
gerðir
Verð
frá
Kr
875
PHILIPS
FERMINGAGJÖF
GJÖF SEM GLEÐUR