Morgunblaðið - 14.06.1977, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 14. JUNÍ 1977
31
Kobmand Clausen sextugur
„Ekki get ég gerla svarað því,
en eitt er víst, að aldrei hafa
konur hlaupið undan okkur Clau-
senum." Eitthvað á þessa leið
svaraði einn af þeim „gömlu“ og
kátu, kavalerum, sá kvenholli,
börnumglaði og ólseigi Ólafsvík-
ur-Clausen, Axel sjónvarps-
stjarna og sjarmör, er ég innti
hann eftir því fyrir löngu hvaðan
þeim frændum kæmi kvensemin.
Hvort þar væri fremur um að
ræða öfundsvert arfgengi frá for-
föðurnum hjólvífna, sjálfu sálma-
skáldinu, séra Jóni Þorlákssyni á
Bægisá, eða frá suðrænum blóð-
heitum forfeðrum. „Eflaust frá
báðum, við erum margefldir,“
bætti clausenski kvennaljóminn
við, kankvís og glaður i bragði.
Þessi málhressi barnakarl, sem er
einn af mörgum föðursystkinum
afmælisbarnsins sagði síðar i fjöl-
miðli, að slík afköst í eigin-
barneignum bæri ekki að leggja á
eina konu heldur fleiri.
Aftur á móti er afmælisbarnið,
Holger Herlúfsson iðnrekanda
Clausen, ein-elskur að eðlisfari og
hjónaband hans og Ninnu með
eindæmum haldgott og barneign-
um stillt í hóf með þremur stykkj-
um. En i athöfnum og búsýni eða
bissness er Holli fjölelskur að
marki. Hann hefir fengizt við inn-
flutning, iðnað og sölu hins ótrú-
legasta varnings, allt frá hinum
landsfrægu tertubotnum, postu-
línskoppum og skartkirnum til
margvíslegs stofustáss og útsaum-
aðra motta á klósettsetur með:
„Drottinn blessi heimilið" á
dönsku. Krambúð hans við Skóla-
vörðustíg er líkari nýtízkulegri
popplistarsýningu en vanalegri
leiðinlegri nýtízku verzlun. Og
þar innan um allt margvislega
dinglum danglið i loftinu og alls-
staðar er Holger í essinu sínu,
glaður og reifur i bragði og lætur
brandarana fjúka út og suður og í
allar áttir.
Aldrei hefi ég setið veglegri
veizlu með meiri glæsibrag en
þegar hann bauð mér i fimmtugs
afmæli sitt í Höfn ásamt ótal stór-
Dönum fyrir réttum tíu árum. Af-
mælisfagnaðurinn vegna 800 ára
afmælis Kaupmannahafnar um
þessar mundir var eins og hvert
annað héraðsmót norður f landi
til samanburðar við allan „elle-
gansinn" hjá Clausen um fburð,
glæsibrag, veizluföng og annan
dýrleik. Nú er ætlunin að endur-
taka fögnuðinn vegna sextugsaf-
mælis Clausens i dag. Það er mik-
ið tilhlökkunarefni að vera meðal
boðsgesta ásamt konu minni f
þeim fögnuði. Ég held, að mér sé
jafnnotalega innanbrjósts og séra
Jakobi þegar honum barst boðs-
kortið frá sjálfum Persakeisara
um árið til að sitja dýrlegustu
veizlu aldarinnar, vegna 2500 ára
afmælis Persiu. Holger er fæddur
veizlukóngur, stórveitull, örveit-
ull og þráveitull höfðingi, eins og
verið hefir kynfylgja margra
Clausena. Eirðarleysi og hreyfing
virðist hafa einkennt lifshlaup
þeirra margra. Afi hans datt nið-
ur á gullæð í Ástralíu, rak verzlun
í fæðingarborg Onedins og Bítl-
anna, Liverpool, á síðustu öld,
gerðist alþingismaður Snæfell-
inga ásamt umsvifamíkilli kaup-
sýslu og útgerð og kvæntist systur
dr. Jóns forna, þess skáldmælta
gáfumanns. Afmælisbarnið, son-
arsonur hans og alnafni, datt að
vísu ekki niður á eiginlega gull-
æð, heldur i tertubotnana lostætu
og landsfrægu niður I Kaup-
mannahöfn, sem veittu islenzkum
bökurum verðuga samkeppni og
leiddi til bragðbetri brauða og
bakkelsis. Umræddur afi Holgers
og langafi urðu siðar miklir virð-
ingarmenn í Höfn, þar sem Hans
Arreboe langafi hans varð að lok-
um borgarráðsmaður. Hann átti
um skeið fimm verzlunarstöðvar á
tslandi og 30 skip fljótandi, bæði i
flutningum og á fiskveiðum.
Ég ætla ekki að brenna mig á
því soðinu að spila út öllu fleiri
spilum að sinni vegna afmælis
Holgers en geyma trompin þar til
ég geri honum og frændum hans
ýtarlegri skil í væntanlegri reisu-
bók minni um Frans og Kjöben,
sem mun koma út seint í haust.
Til glöggvunar bókmenntasinnuð-
um lesendum, mun ég fjalla þar
um Holger og Clausenana undír
kaflaheitinu: Veizlan á Vestur-
brú. Þar var ég einn örfárra landa
meðal boðsgesta innan um ótal
Stór-Dani, grósera, direktöra og
tycoona í fimmtugsafmæli Clau-
sens, sem líktist helzt gestaboði
hjá Onassis eða Reckefeller um
rausn og risnu. „La dolce vita“.
Hið ljúfa lif! Það var völlur og
greifastfll á mínum manni þegar
þau samvöldu hjón voru búsett í
Höfn. Og alltaf reyndust þau méi
jafn vinaleg, skemmtileg og stór-
brotin, eins og þegar þau buðu
mér tvi- eða þrívegis að dvelja
með þeim um helgar i sumarbú-
staðnum við Kögebugt og svamla
þar í flæðarmálinu og kjallara-
kældum Carlsberg á vixl, þegar
hitinn i Höfn var kæfandi og yfir-
þyrmandi. Auk þess stóð skartbú-
ið heimili þeirra mér alltaf opið.
Ég er þeim Clausenshjónum
ævarandi þakklátur fyrir, að þau
gáfu mér tækifæri til að skyggn-
ast ofurlitið innfyrir danska
fleskið í hýra og hlýja danska
þjóðarsál, gegnum þykkan vindla-
reyk og ilmandi dampa eðalvins í
matarveizlunni miklu á Vestur-
brú. Sá sem hefir verið í Dan-
mörku án þess að kynnast og sjá
Dani við krásum kúfað veizluborð
hefir örugglega ekki kynnzt
danskri þjóðarsál þessarar glöð-
ustu og skemmtilegustu þjóðar á
Norðurlöndum, „som spiser dej-
ligt og drikker godt“, sem er ef til
vill megin orsök græskulauss og
vellfðunarlegs húmörs þeirra.
Eiginkona afmælisbarnsins er
mikil dugnaðar- og myndarkona,
Sölveig Hermannsdóttir
Kristjánssonar, útgerðarmánns.
Börn þeirra eru: Lára húsfreyja,
heitin í höfuðið á föðurömmu
sinni, Láru i Regnhlífabúðinni,
systur Kristjáns Siggeirssonar og
þeirra systkina. Þá er Herlúf við-
skiptafræðingur og framkvæmda-
maður, og yngst er Guðrún flug-
freyja, sem ber nafn móðurömmu
sinnar. Öll eru börnin nú búsett í
Reykjavik eins og foreldrarnir.
Það er skemmtilegt fyrir mig
að fá tækifæri að skrifa af-
mælisgrein um Holger i stað
eftirmæla fyrir einu ári. Daginn
áður en ég flaug til Stokkhólms
I fyrra var mér tjáð, að Clau-
sen vværi að skilja við uppi
á Landspitala vegna lungna-
bólgu og annars óárans og ekk-
ert gæti hjálpað honum nema
kraftaverk. En ættleg seigla
og lifskraftur er ódrepandi í
þeim frændum. Nú er Holger
hress og allra manna kátastur
eins og í Höfn i gamla daga og
„feelar" sig eins og „million doll-
ars“, eins og Kaninn lýsir vellíðan
og góðri heilsu. Hann er oftast
eðlisljúfur þó að meðfætt skap sé
hágirað og heitt. Hann er með
prúðari mönnum af Clausena að
vera. Þó að hann komi ekki fram í
stjörnuhlutverki i sjónvarpi með
fjörmiklum frásögnum og ein-
söng með undirspili og sé síbarn-
andi eins og kjarnakarlinn, Axel
föðurbróðir hans, þá stendur
hann fyrir sínu. Ég hlakka til ef
Axel sýndi líka dansmennt sina
fyrir alþjóð i sjónvarpinu, níræð-
ur dansörinn. Þar gefur hann
þeim heimsfræga dansigosa, Fred
Astair, lítið eftir. Þrátt fyrir
þessa lífrænu vankanta Holgers á
djammsviðinu, hygg ég og óska
þess, að hann eigi bæði langt lif
og ljúft fyrir höndum. Það væri
sjónarsviptir af jafn fjörmiklum
og persónuríkum einstaklingi
þegar allar manngerðir eru að
verða staðlaðar i kerfinu og leið-
inlegar, eins og þurr og þreytandi
eyðublöð í nýtízku tölvubókhaldi.
Megi langlifi, andleg og lfkamleg
heilsa ættmenna hans fylgja hon-
um til hinzta dags.
Þið ágætu og skemmtilegu
hjón, Ninna og Holli! Til ham-
ingju með daginn, og hafið þökk
fyrir allt og allt fyrr og siðar.
örlygur Sigurðsson.
Holger Clausen kaupmaður er
sextíu ára i dag. Rifjast þá upp
ótal endurminningar frá þvi fynr
hartnær fimmtíu árum, þegar ég
fyrst man eftir honum og kynntist
jafnframt foreldrum hans, frú
Láru Siggeirs og Herluf Clausen,
kaupmanni og iðnrekanda. Hol-
ger var frá bernsku kallaður Olli
Clausen, og undir því nafni er
hann þekktastur. Vinátta við Olla
hefur haldizt allt frá þessum tim-
um og komið fram á margan eftir-
minnlegan og höfðinglegan hátt
öll þessi ár, bæði hér og erlendis.
Hann ólst upp á einstaklega fögru
heimili að öllum búnaði, einka-
sonur glæsilegra foreldra, allt bar
vott um velmegun og rausn, svo
ekki sé nú talað um einkabilin,
sem maður fékk oft að fljóta með
í suður í Skerjafjörð, en þar bjó
fjölskyldan nálægt Shell — stöð-
inni. Þá voru engar almennings-
vagnaferðir byrjaðar á þessar
slóðir, reiðhjólið var þá flestum
þarfasti þjónninn. Því var mikill
fögnuður að fá stundum sð sitja i
hjá Herluf, sem þaut á ofsahraða
beina spottann fram hjá íþrótta-
Framhald á bls. 30
GAZELLA
Sumarkápurmr 77
Úr sumarframboði okkar í ár sýnum við
hér tvö Gazellu - model, teg. 848, t.v. og
teg. 840, t.h., klassiskar og fallegar dömu-
kápur úr tervlene.
Komið og sjáið úrvalið, eða hringið og við
sendum í póstkröfu.
kápan
Laugavegi 66. Sími 25980