Morgunblaðið - 28.07.1977, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. JULl 1977
Sigurður Mattíasson
kaupmaður — Muming
Fæitdur 24. september 1924
Dáinn 17. júlí 1977
Til moldar »>ss ví«di hid mikla vald
Hvort mannslff. scm jörðin Hur.
Scm hafsjór. <*r rfs mort
falrt \ irt falrt.
I>au falla. un (>urt þau lolur.
I»\ í hcirtloftirt sjálft <*r
hulirtsl jalrt.
Scm ha*rtaiina dýrrt oss fHur.
Aðfaranött sunnudagsins 17.
júlí sl. andaðist hér í Reykjavík
Sigurður Matthíasson kaupmað-
ur, langt um aldur fram eða að-
eins 52 ára að aldri. Með Sigurði
er genginn einn eftirminnanleg-
asti og áhrifamesti persónuleiki
úr kaupmannastétt, sem fram
hefur komið á seinni árum og er
hans sárt saknað af öllum, sem
einhver kynni höfðu af honum,
hæði innan stéttar hans og utan.
Sigurður Hinrik Matthfasson
var fæddur í Reykjavík 24.
september 1924, kjörsonur hjón-
anna Guðrúnar Ástu Guðmunds-
dóttur (f. 10/10 1898, d. 24/4
1975) og Matthiasar Jóns
Sigurðssonar, sjómanns (f. 20/2
1896, d. 12/8 1973). Um fjögurra
ára aldur fluttist Sigurður með
foreldrum sínum til Akraness og
þótti alla tíð vænt um þann stað
og vildi veg hans sem mestan.
Minntist hann oft veru sinnar í
knattspyrnu- og skátafélagi a
staðnum og urðu margir af þeim
piltum, sem hann ólst upp með
þar, hans bestu og kærustu vinir
alla tið. Kom þar fram tryggð
hans og meðfæddur hæfileiki til
þess að laða að sér fólk, en það
átti hann mjög hægt með og var
vina- og kunningjahópur hans
stærri en almennt gerist.
Á Akranesi stundaði hann alla
algenga vinnu, svo sem titt var
um pilta á þeim árum eða þar til
Sveinn Guðmundsson, kaup-
félagsstjóri hjá Kaupfélagi S.
Borgfirðinga kom að máli við
hann og fékk hann eftir nokkra
eftirgangsmuni til þess að hefja
störf hjá félaginu. En þar með var
framtíð hans ráðin. Upp frá þvi
helgaðí hann alla starfskrafta
sína verzlun og viðskiptum og á
þeim vettvangi naut hann sín til
fulls, enda þótl segja megi, að fá
muni vera þau störf, sem Sigurð-
ur hefði ekki leyst af hendi með
hinni mestu prýði svo þróttmikill
og íhugull sem hann reyndist i
hverju þvi, sem hann tók sér fyrir
hendur.
Hvaðan Sigurði var kaup-
mennskan svo i blóð borin, sem
raun reyndist, er mér ekki kunn-
ugt, en tveir móðurbræður hans
stunduðu kaupsýslustörf með
miklum ágætum, en það voru þeir
Jason Sigurðsson kaupmaður á
Framnesvegi 19 síðar í Efstasundi
27 og Dagbjartur Sigurðsson
kaupmaður i verzluninni Höfn við
Vesturgötu.
Frá Akranesi lá leið Sigurðar til
Reykjavíkur árið 1944, en þar
vinnur hann verzlunarstörf hjá
öðrum þar till hann kaupir
verzlunina Visi að Fjölnisvegi 2
af Sigurbirni Þorkelssyni og fleir-
um árið 1951 og hefur starf sitt
sem sjálfstæður kaupmaður og
breytír nafninu í verzlunin Viðir.
Með útsjónarsemi og þrotlausri
vinnu blómgast þetta fyrirtæki
jafnt og þétt og á árunum
1963—'65 reisir hann verzlunar-
hús sð Starmýri 2 og flytur verzl-
unina þangað. Á þessum tíma
vaxa synirnir tveir, Matthías og
Eiríkur úr grasi og taka æ ríkari
þátt í verzlunarrekstrinum. I árs-
byrjun 1976 kaupa þeir feðgar
verzlun Silla og Valda í Austur-
stræti 17 og hafa rekið hana af
sinum alkunna dugnaði og atorku
ásamt verzluninni i Starmýri und-
ir Viðisnafninu, sem þegar er orð-
ið vel kynnt meðal reykvískra
neytenda, en einnig um land allt.
Þrátt fyrir umsvif Sigurðar í
verzlunarrekstrinum tekur hann
virkan þátt i uppbyggingu sam-
taka kaupmanna, bæði á hinu fag-
lega sem á hinu hagsmunalega
sviði. Munaði um framlag hans á
þeim sviðum sem öðrum og munu
fá ráð hafa verið ráðin, þannig að
ekki væri leitað umsagnar hans
um hvernig skyldi að staðið.
Þannig átti hann rikan þátt i
stofnun Kaupmannasamtaka Is-
lands, sem áur hétu Samtök smá-
söluverzlana. Einnig studdi hann
af alefli stofnun Verzlunarspari-
sjé)ðsins nú Verzlunarbanka Is-
lands h.f. og lét sér ætíð mjög um
vöxt hans og viðgang. Þá var hann
einn af forgöngumönnum að
stofnun heildsölufyrirtækis i eigu
kaupmanna, Matkaups h.f. og var
hann stjórnarformaður í því
félagi, er hann lést. Margt mætti
rita um störf Sigurðar fyrir Mat-
kaup h.f., sem bæði voru mikil og
farsæl, en á engan tel ég hallað,
þótt sagt sé, að hann hafi verið sú
kjölfesta, er aldrei haggaðist, ef
um hagsmuni eða framtið þess
félags var að ræða, og óhagganleg-
astur þá mest á reyndi. Sigurður
tók einnig þátt i stofnun kjöt-
vinnslu i eigu kaupmanna, Búr-
fells h.f. og tók hann lifandi þátt í
uppbyggingu þess og rekstri,
enda þótt hann léti öðrum eftir að
leiða það.
Frumlegur og sífellt ihugandi
hvað stétt sinni mætti verða að
liði leitaði hann leiða til þess að
efla hana til virðingar og áhrifa í
atvínnulífi þjóðarinnar, svo sem
hann taldi henni bera, því honum
var ljóst, að verzlun er nauðsyn og
hver sem að henni vinnur af alúð
og kostgæfni, vinnur þjóð sinni og
samborgurum vel.
Enda þótt Sigurður væri hlé-
drægur og það að mínu áliti og
margra annara um of, komst hann
ekki hjá því að vera kosinn í
trúnaðarstöður fyrir félög og sam-
tök kaupmanna. Þannig sat hann
í mörg ár í framkvæmdastjórn
Kaupmannasamtaka íslands, sat i
stjórn Lífeyrissjóðs verzlunar-
manna og varamaður í bankaráði
Verzlunarbanka Islands h.f., er
hann lézt. 1 fleiri stöðum og em-
bættum hefði hann getað setið í,
en meðfædd hlédrægni bannaði
honum að færast meira í fang,
enda taldi hann sig með því e.t.v.
sitja yfir hlut annarra, en ekkert
var honum fjarri. Aldrei vissi sá,
er þessar línur skrifar til þess, að
hann níddist á nokkru þvi máli, er
honum var til trúað og oft mun
það hafa komið fyrir, að hann
tæki ákvarðanir þvert ofan i eigin
hagsmuni, ef hann áleit að hags-
munum félaga sinna eða umbjóð-
enda væri betur borgið á þann
veg. Mætti nefna dæmi þessu til
staðfestu, þótt ekki verði það gert
hér.
Einna ríkustu þættir í skapgerð
Sigurðar voru drengskapur,
hreinskilni og hjálpsemi, en til
hans leituðu margir af margvís-
legum sökum. Öllum reyndi hann
að gera einhverja úrlausn sinna
mála, ef hann fann þörfina til
staðar og mörgum veitti hann að-
stoó án þess um væri beðið né það
tíundað á nokkurn hátt. í fasi og
framkomu var Sigurður fmynd
hins atorkusama og stefnafasta
athafnamanns. Fasið hiklaust og
framkoman hispurslaus, hver sem
í hlut átti, hreinskilinn og hrein-
skiptinn svo að eftir var tekið.
Göngulagið létt en ákveðið og bar
hann hratt yfir svo sem títt er um
menn með hans skapgerð. Lundin
var létt og stutt í brosið en skapið
mikið og þungt ef ósanngirni eða
yfirgangi var að mæta. Sem for-
ystumaður á sviði margvislegra
félags- og mannúðarmála hefði
hann sómað sér vei, þvt meiri
málafylgjumaður var vart finnan-
legur en hann, þegar honum þótti
við liggja. Varð þá allt undan að
láta og gerði oftast.
í einkalífi sínu var Sigurður
mikillar gæfu aðnjótandi, en þar
ber hæst eiginkona hans, Vigdís
Eiríksdóttur, sem studdi hann
dyggilega í öllu hans starfi og
skóp honum afburðafallegt og
hlýlegt heimili, sem honum þótti
gott að snúa til eftir erilsaman og
lengstum alltof langan starfsdag.
Þá voru börn hans honum mikill
yndisauki, sem hann leitaðist við
að tengjast sem námustum bönd-
um félaga og vinar um leið og
hann beitti föðuráhrifum sínum
af mildi oa skilningi. Börn þeirra
eru: Ásta Guðrún hárgreiðslu-
meistari, gift Árna ísakssyni,
fiskifræðingi og eiga þau þrjú
börn. Matthías, verzlunarstjóri,
kvæntur Selmu Skúladóttur og
eru börn þeirra tvö. Yngstur er
Eiríkur, vezlunarsjóri, heitbund-
inn Helgu Gísladóttur. Barna-
börnum sinum unni Sigurður
mjög og naut samverustundanna
með þeim, bæði í húsi fjölskyld-
unnar á Eyrabakka, en æsku-
heimili frú Vigdísar þar á staðn-
um keyptu þau fyrir nokkrum ár-
um, svo og heima i Austurgerði 9.
Þegar nú er komið að leiðarlok-
um skulu Sigurði tjáð virðing og
alúðarþakkir fyrir öll hans störf í
þágu félaganna Matkaups h.f. og
Búrfells h.f. og mun minningin
um vammlausan hal og vitalausan
lengi lifa í hugum þeirra, er með
honum störfuðu á þeim vettvangi.
Allir söknum við vinar og félaga,
sem ávallt var reiðubúinn að
leggja hönd á plóginn og var -sá
haukur i horni, sem allan vanda
leysti ef á bjátaði eða aðstoðar var
þörf. Við söknum einnig nærveru
hans á fundum, hlýleika og per-
sónutöfra, sem öllum gat komið i
gott skap. Minningin um góðan
dreng mun ylja mörgum um
hjartaræturnar er þeir hugsa til
hans, er stundir líða.
Fjölskyldu Sigurðar vottum við
djúpa samúð við missi elskulegs
eiginmanns, föður og afa og biðj-
um góðan guð að styrkja þau og
leiða í þeirra miklu sorg.
Ég vil svo að endingu ljúka
þessum fátæklegu orðum með
frekari tilvitnun í sálm Einars
Benediktssonar, er- ég hafði að
inngangsorðum hér að ofan:
Af Hlífrtar Ijrtsi bjarma b<*r,
S<*m braulina þun^u groirtir,
Vorl líf, som svostutt
ofí stopult or,
Þart stofnir á ærtri loirtir.
Ofí upphiminn f<*Kri on au^a srtr.
>1 ót öllum oss fartminn broiðir.
Blessuð sé minning Sigurðar
Matthiassonar, megi honum vel
farnast á leiðum þeim, er hanrr
hefur nú lagt út á og láti guð
honum nú öllu lofi betri.
l.S.
Nú, þegar einn af okkar ágæt-
ustu félögum, Sigurður Matthías-
son kaupmaður, hefur horfið héð-
an á svo sviplegan hátt, setur okk-
ur hljóða. Það tekur stund að átta
sig á hve mikill missir það er fyrir
litið félag, að missa traustan og
virkan félaga. Þessi 5 ár, sem við
Akraness-skátar búsettir í
Reykjavík, höfum haldið hópinn
hér, hefur hann og þau hjónin
bæði reynst okkur frábærlega vel,
unnið með okkur að öllum þeim
málefnum, sem til hafa fallið, fyr-
ir þetta viljum við þakka nú á
skilnaðarstund.
Greinilega kom þar fram, að sá
skátaandi, sem hann hafði tileink-
að sér á yngri árum, fylgdi honum
í gegnum lífið.
Við sendum konu hans, Vigdísi
Eiríksdóttur, og f jölskyldunni
allri okkar innilegustu samúðar-
kveðjur, og vonum að þeim gefist
þrek til að bera harm sinn.
Akranesgildið 1
Reykjavík
Ég er staddur inni í Þjórsárdal
þegar ég frétti lát vinar míns Sig-
urðar Matthiassonar. Ég hef fyrir
sjónum mér Búrfellið og Heklu og
að baki mér er klettabelti við
landareign Ásólfsstaða og mér er
hugsað um persónuleikann Sig-
urð Matthíasson. þá finnst mér
hann passa vel í þessu stórfeng-
lega landslagi. Hann var fullur af
eldmóði eins og eldfjallið á móti
mér og að hafa átt hann fyrir vin
er eins og klettabeltið að baki
mér.
Hugurinn reikar úr þessu
landslagi og til fyrstu kynna okk-
ar Sigurðar, ég var 15 ára búðar-
sveinn í Kiddabúð, Garðastræti og
ég man að verzlunarstjórinn
Sæmundur sagði við mig að við
ættum von á nýjum búðarmanni.
Hann sagði við mig að sá væri frá
Akranesi og sagði hlæjandi að
hann væri miklu stærri en við.
Það voru orð að sönnu, hann var
hærri en við og stærri en við allir
hinir, bæði i huga og verki.
Hans góði lífsförunautur Vigdís
átti sinn þátt i velgengni hans og
börnin einnig, þau voru öll mjög
samhent. Börn þeirra Sigurðar og
Vigdísar eru Ásta húsmóðir og
bræðurnir Matthias og Eiríkur,
sem báðir eru við kaupmennsku.
Sigurður var mjög skarpur í
öllum viðskiptamálum og var gott
að leita ráða hjá honum. Hann var
mjög réttsýnn maður og átti gott
að setja sig í fótspor annarra.
Meðal félaga sinna var hann allt-
af i fremstu víglínu i öllum mál-
um því hann var mikill baráttu-
maður. Hann var harður í horn að
taka. Við sem þekktum hann vel
vissum að hann átti sina við-
kvæmu strengi og nutu margir
góðs af þvi.
Sigurður hét fullu nafni Sigurð-
ur Hinrik Matthiasson og var
fæddur í Reykjavík, 24. septem-
ber 1924, en ólst upp á Akranesi
og var alla tið sannur Skagamað-
ur.
Ég vona að góður guð verndi
hann og verði styrkur hans nán-
ustu.
Albert Wathne.
Siggi Matt. er dáinn.
En svo var Sigurður Matthías-
son kaupmaður nefndur meóal
vina og kunningja. Kynni okkar
Sigurðar hófust fyrur u.þ.b. 30
árum, en fyrir innan búðarborðið
höfum við staðið sleitulaust þenn-
an tíma, hann þó öllu lengur.
Á undanförnum árum hafa
Sigurði verið falin mörg trúnaðar-
störf innan Kaupmannasamtaka
islands. Hann hefur setið í stjórn
Félags matvörukaupmanna í
mörg ár, verið fulltrúi félagsins í
aðaistjórn samtakanna, sat í
stjórn Lífeyrissjóðs verzlunar-
manna og var varafulltrúi i
bankaráði Verzlunarbanka
íslands h/f. Auk þess var Sigurð-
ur aðalhvatamaður að stofnun
Matkaups h/f og var formaður
þess, þegar hann féll nú frá. Af
þessari upptalningu má sjá, hve
Sigurður Matthíasson var virtur
og það að verðleikum af sinum
meðbræðrum.
Kynni mín af Sigurði voru náin,
í gegnum félagsstörf innan K.Í.
Vart hef ég séð trúverðugri og
stefnufastari mann í starfi en
hann og er mikill sjónarsviptir að
slfkum manni. Ég hafði oft á orði
við hann, að hann yrði að minnka
við sig vinnu og slaka á, eins og
það er kallað, þar sem hann gengi
ekki heill til skógar. En Sigurður
var einn þeirra manna, sem kunni
slikt ekki, slíkur Var áhugi og
eljusemi fyrir starfinu.
Lát Sigurðar frétti ég af vörum
sonar hans i fjarlægu landi. Sárt
er að sjá á bak tryggum vini, en
þótt söknuðurinn sé sár, er hugg-
un þó að eiga ljúfa minningu um
góðan og eignlægan vin. Ég vil að
lokum þakka vini mínum allar
samverustundir í félagsmálum,
þó svo okkur tækist ekki að ljúka
öllu því, sem ætlað var. Veit ég, að
þegar endurfundir verða, munum
við taka upp þráðinn, sem frá var
horfið.
Ég vil votta eiginkonu, börnum,
barnabörnum og tengdabörnum
einlæga samúð mína í þeirra
miklu sorg.
Hvíl i friði kæri vinur.
Gunnar Snorrason
Vinur minn Sigurður Matthías-
son, kaupmaður, verður borinn til
moldar i dag. Leiðir okkar lágu
fyrst saman fyrir hálfum þriðja
áratug, þegar vor lá yfir bænum.
Við rásuðum þá stundum saman
út i bjarta nóttina eftir lokun
verzlana, og ræddum þau áhuga-
mál, sem okkur lágu á hjarta.
Sigurður átti sér ákveðið
stefnumark. Hann vann verzlun
sinni allt, sem hann mátti, og hóf
um leið merki einkaframtaks og
frjálsrar verzlunar hátt á loft. Hjá
honum fór saman stefnufesta og
óvenjulegur dugnaður, og slíkir
menn ná langt.
Sigurður var atgerfismaður,
Vörpulegur á velli og hafði karl-
mannlega framgöngu. En það sem
meiru varðaði, voru mannkostir
hans og hversu manneskjulegur
hann var. Hann var drengskapar-
maður og mátti ekkert aumt sjá
án þess að rétta hjálparhönd.
Laun þessa var svo mikil ham-
ingja, sem honum hlotnaðist.
Hann hlaut yndislega konu að
lifsförunaut. Vigdis Eiriksdóttir
var honum styrk stoð, en sterkust
þó, þegar mest reyndi á. Þau hjón
eignuðust þrjú mannvænleg börn,
eina dóttur og tvo sonu: Ástu,
gifta Arna Ísakssyni, fiskifræð-
ingi, Matthías, verzlunarstjóra i
Austurstræti 17, giftan Selmu
Skúladóttur, og Erík, verzlunar-
stjóra í Starmýri 2, heitbundinn
Helgu Gísladóttir. Vigdís bjó
manni sinum og fjölskyldu feg-
ursta heimili að Austurgerði 9, og
þar áttu börnin, tengdabörnin,
barnabörnin, ættingjar og vinir
jafnan vist athvarf, umvafðir
gestrisni og myndarskap hús-
bændanna.
Það er hásumar. Hinar ljósu
nætur dökkna í bláu rökkri, með-
an nýr dagur rís. Sigurður var
árrisuil og tók jafnan til starfa, er
sól var á efstu brúnum. Hann gaf
börnum sinum gott veganesti,
sem endast mun þeim til farsæld-
ar i nútið og framtíð. Hann gaf
stétt sinni það fordæmi, sem er til
fyrirmyndar.
Nú þegar leiðir skilja, tregum
við góðan vin og traustan félaga,
en minningin varir og merlar i
djúpi hugans.
Við vottum ástvinum hans okk-
ar dýpstu samúð.
Jón I. Bjarnason.
Með Sigurði Matthiassyni er
fallinn einn af virkustu félags-
mönnum Kaupmannasamtaka ts-
lands, og sérgreinafélaga þeirra,
er hann starfaði í. Sigurður gerð-
ist ungur að árum kaupmaður, og
hélt merki hins frjálsa kaup-
manns og einkaframtaksins hátt á
lofti, svo að af bar, allt til siðustu
stundar.
Arið 1951 keypti hann verzlun-
ina Visi á Fjölnisvegi 2 af Sigur-
birni Björnssyni kaupmanni og
breytti nafni hennar í Víðir. Árið
1965 flutti Sigurður verzlun sina i
nýtt verzlunarhús, sem hann
hafði byggt að Starmýri 2, og rak
hana þar með myndarbrag og við
vaxandi vinsældir tii dauðadags.
Í ársbyrjun 1976 færði Siguðrur
enn út kviarnar, en þá keypti
hann ásamt sonum sínum verzlun
Silla & Valda í Austurstræti 17,
og þá verzlun var hanr. nýbúinn
að endurnýja, er hann féll frá.
Sigurður Matthíasson starfaði
mikið i ýmsum félögum kaup-
manna og Kaupmannasamtökum,
því honum var Ijóst, að eining er
afl, og að i þjóðfélagi sem okkar,
næst ekki árangur í málefnum
hinnar frjálsu verzlunar, nema
með samstilltu átaki einstakling-
anna, sem fyrirtækin reka.
Félagsmálastörf í þágu kaup-
manna hlóðust því á Sigurð, en
hann var jafnan reiðubúinn til
starfa, er með þurfti.
Sigurður átti sæti um árabil i
framkvæmdastjórn Kaupmanna-
samtaka Íslands. Hann var full-
trúi Félags matvörukaupmanna í
Fulltrúaráði Kaupmannasamtaka
Islands. Hann sat i stjórn Líf-
eyrissjóðs verzlunarmanna og var
varamaður í bankaráði Verzlunar-
banka Islands h.f.
Sigurður var einn af stofnend-
um heildsölufyrirtækis smásölu-
kaupmanna, Matkaups h.f., og var
stjórnformaður þess.
Kaupmannasamtök Íslands
Framhald á bls. 34