Morgunblaðið - 04.11.1977, Qupperneq 18
18
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 4. NOVEMBER 1977
Geir Hailgrímsson:
— Stadgreiðslu-
kerf i skatta...
Framhald af bls. 1
frameftirspurn eftir vinnuafli svo
ad jafnvætíi ríki á vinnumarkaðn-
um.
• Art hamla Kt*Kn óeðlilcRa örum
víxlhækkunum verðlajís og kauf)-
kjalds.
Þoskafli <)f>
vorðbólíía
I stefnu forsætisráðherra kom
einnifí eftirfarandi fram:
0 I áftústlok 1976 höfðu útlend-
ingar veitt hér við land 50 þúsund
tonn af fiski. í lok áfíústmánaðar
nú höfðu útlendingar veitt hér
við land aðeins 8000 tonn af fiski
0 Þorskafli á Islandsmiðum mun
i ár nema um .525 þúsund tonnum.
sem er verulejía yfir þeim miirk-
um. sem fiskifræðinttar hal'a talið
ráðlent en 20—25 þúsund tonnum
minni afli en á árinu 1976 Rikis-
stjórnin telur ekki unnt að beita
svo harkalej>ri takmörkun sóknar.
Mjög góð sala
hjá Jóni Þórð-
arsyni
VELBATURINN Jón Þórðarson
frá Patreksfirði seldi 80 lestir af
góðum nelafiski í Cuxhaven i
gærmorgun fyrir 181.918 mörk
eða 17 milljónir króna. Meðal-
brúttóverð á kíló var um 215
krönur og meðalskiptaverð á kíló
151 króna, sem er mjög gott verð.
Uppistaðan í afla Jöns Þórðar-
sonar var stór og fallegur ufsi.
Mjög gott verð hefur fengist fyrir
stóran ufsa á markaðnum í Þýzka-
landi í haust, en islenzkir bátar
hafa nokkrum sinnum selt þar
stórufsa og ávallt fengið gott
verð. .
— Schtitz
Framhald af bls. 2
lögreglumenn undir stjórn
Karl Schutz. Sagði Aripbjörn
að rannsóknamönnunum hefði
ekkert orðið ágengt fyrstu
mánuðina þrátt fyrir ýtarlega
rannsókn. Beitt var nýtízkuleg-
um aðferðum við rannsóknina,
þ. á m. sjónvarpi og sagði Arin-
björn að það hefði að miklu
leyti verið fyrir notkun
sjónvarps við rannsóknina sem
málið upplýstist. Var í einum
þáttanna spiluð segulbands-
upptaka á samtali eins þeirra
er frömdu verknaðinn og
leiddi það til þess að hinir seku
fundust. Morðin áttu sér rót i
fjárkúgun þar sem fjögur vel
menntuð ungmenni ætluðu að
kúga tæpa milljón marka út úr
rikismanni.
Arinbjörn Kristinsson sagði
að Karl Schiltz skrifaði bókina
að nokkru leyti sjálfur en
einnig væri hún skrifuð af
blaðamanni og ritstjóra sem
átti viðtöl við Schiitz um málið
og rannsókn þess. Vegna
þessarar íslenzku útgáfu ritar
Karl Schiitz sérstakan formála
að þýðingunni. Ber hann þar
m.a. saman afbrotamenn þá
sem frömdu morðin í Lebach
og þá sem viðriðnir voru þau
mál er hann rannsakaöi
hérlendis. Að sögn Arinbjarn-
ar kemur þar fram að þýsku
ungmennin eru tiltölulega vel
menntuó ungmenni og frá
góðum heimilum en íslenzku
sakborningarnir aftur á móti
lítt gefin ungmenni og frá
heldur slökum heimilum.
að þorskafli minnki í 275 þúsund
tonn en telur á grundvelli fyrir-
liggjandi athugana unnt að
byggja stofninn upp hægt og sig-
andi með því að miða þorskafla á
næsta ári við 315—325 þúsund
tonn.
0 Horfur eru á nokkurri aukn-
ingu verðbólgu. sem um mitt ár
var komin niður i 26% á árs-
grundvclli, og að hún verði uni
31—32%. Ilætta er á að hún vaxi
fremur en minnki á næstu
mánuðum. ef ekki verður að gert.
ríkisfjArmAl
Um fjármál ríkisins sagði Geir
Hallgrímsson m.a. i stefnuræðu
sinni að tryggja yrði hallalausan
rekstur hjá rfkissjóði og öðrum
opinberum aðilum þannig að ekki
yrði um aðrar lántökur að ræða
en til framkvæmda. Þetta þýðir:
# Aukningu samneyzlu verður
— Reykjanes-
kjördæmi
Framhald af bls. 2
ekki búinn að ákveða endanlega,
hvort hann gæfi kost á sér, en
Eirikur Alexandersson, bæjar-
stjóri í Grindavík, mun ákveðinn í
að gefa kost á sér.
Þeir Helgi Hólm, útibússtjóri í
Keflavík, og Sigurður Helgason,
lögfræðingur í Kópavogi, sögðust
ekki ætla að gefa kost á sér til
framboðs fyrir Sjálfstæðisflokk-
inn í Reykjaneskjördæmi.
í Mosfellssveit verður fulltrúa-
ráðsfundur i lok nóvember, sem
tekur ákvörðun um fulltrúa til
prófkjörsins.
— Islenzk
ópera
Framhald af bls. 32.
Aðalhlutverk í La Traviata
syngja Ölöf K. Harðardóttir,
sem syngur Violettu, Garðar
Cortes sem syngur Alfred og
Halldór Vilhelmsson syngur
greifann föður Alfred. Ekki er
búið að ákveða endanlega í
önnur hlutverk, en alls eru 10
sönghlutverk i La Traviata.
Eftir sýningar í Reykjavík
verður farið með verkið út á
land og eftir páska til Færeyja.
Þegar ftalski hljómsveitar- og
leikstjórinn fer utan mun
Garðar Cortes taka við stjórn,
en Magnús Jónsson mun þá
syngja hlutverk Alfred.
1 Sinfóníuhljómsveitinni í
Reykjavík eru nú 45 félagar en
við óperuflutninginn mun leika
hefðbundin óperusamstæða
með um 30 hljóðfæraleikurum
og Kór Söngskólans mun koma
fram sem óperukór í verkinu.
„Markmiðið er,“ sagði
Garðar, ,,að á meðan verið er að
sýna óperu verði önnur i
æfingu og við erum nú að at-
huga ýmsar óperur með
flutning fyrir augum. Um það
bil 120 manns standa að þessari
stofnun og til þeirra allra er
hægt að leita. Framkvæmda-
stjóri verður ráðinn á næst-
unni, en þær uppfærslur sem
íslenzka óperan mun standa að
miðast yið að beztu söng-
kraftarnir á landinu hverju
sinni fáist til starfa, að reyndir
söngvarar komi fram og yngri
söngvarar fái þjálfun."
haldið í skefjum og hún miðast
við áætlaða fólksfjölgun. þ.e. um
1H'%.
# Dregið verður úr opinberum
framkvæmdum um 5—7%.
# Þrátt fyrir þennan samdrátt er
stefnt að aukningu vegagerðar og
hækkun bensíngjaids i því skyni.
0 Skattvisitala við álagningu
1978 verður sett 31% hærri en
1977. Þar með verður álagning
tekjuskatts 1978 óneitanlega
heldur þyngri en i ár vegna hækk-
andi tekna.
# Afla þarf viðbótartekna fyrir
ríkissjóð eða draga úr ríkisút-
gjöldum vegna launasamninga
við opinbera starfsmenn.
— Fimm
Framhald af bls. 2
ráðsins fyrir 8. nóvember til stað-
festingar á þvi að hún verði tekin
til greina, ef til kemur. Sagði Vil-
hjálmur að þessi hátturinn væri
hafður á til að koma í veg fyrir að
menn færu að safna undirskrift-
um með spurningum, sem siðan
yrði hafnað. Berist svo fleiri
spurningar en fimm verða spurn-
ingarnar teknar eftir þeirri röð,
sem þær berast skrifstofu full-
trúaráðsins.
Vilhjálmur sagði að prófkjörs-
listinn sjálfur yrði birtur i byrjun
næstu viku. Framboðsfrestur er
útrunninn og bárust tólf nöfn
með meðmælendum, eins og Mbl.
hefur skýrt frá, en sfðan bætir
kjörnefnd á listann, þannig að
minnst 32 nöfn séu á honum. Vil-
hjálmur sagði, að af átta þing-
mönnum Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík, hefði einn, Jóhann
Hafstein, tilkynnt kjörnefnd
formlega að hann ætlaði ekki að
vera í kjöri.
— Undanrennu-
duftið
Framhald af bls. 2
„Halldór E. Sigurðsson hefur
alla tið viljað reyna að standa við
samkomulagið, sem gert var 1969,
og hann hefur gert sitt til þess.
Þrátt fyrir vilja þessa ráðherra
hefur framkvæmdin verið önnur
því miður. í fyrsta lagi hefur
framkvæmdin verið sú, að kex-
gerðir hafa aldrei, mér vitanlega,
fengið undanrennuduft á heims-
markaðsverði, í öðru lagi hafa
sælgætisgerðir yfirleitt fengið
mjólkurduft á heimsmarkaðs-
verði með hjálp ýmissa manna,
meðal annars Halldórs E. Sigurðs-
sonar, og mér ér kunnugt um að
hann hefur lagt sig verulega fram
við að koma málinu i höfn. — En
þessu var hætt í apríl s.l. og síðan
hafa sælgætisgerðirnar ekki
fengið íslenzku hráefnin á heims-
markaðsverði heldur á innan-
landsverði.
Á sama tima fá keppinautarnir,
islenzka hráefnið á tæplega 1/5
þess verðs sem íslenzku fram-
leiðendurnir hafa orðið að greiða
fyrir það, og svo eiga íslenzk iðn-
fyrirtæki að keppa við inn-
flutning frá þessum aðilum, sem
kaupa okkar eigið hráefni á tæp-
lega 1/5 þess sem við þurfurn að
greiða fyrir það,“ sagði Davíð.
Þá sagði Davíð, að til þess að
bíta höfuðið af skömminni væri
verðið, sem íslenzku verk-
smiðjurnar hefðu fengið sam-
þykkt hjá islenzkum verðlagsyfir-
völdum, miðað við heimsmarkaðs-
verðió.
„Því hljótum við að setja allt
okkar traust á það að íslenzka
ríkisstjórnin standi undanbragða-
laust við þau fyrirheit, sem gefin
voru við inngöngu íslands í
EFTA. Það er bersýnilegt að
þetta ástand er óþolandi áfram
fyrir atvinnurekendur og nú eru
aðeins þrír kostir framundan:
Að ríkisstjórnin standi við gef-
in loforð eins og er vilji land-
búnaðarráðherra.
Að viðskiptaráðherra leyfi
framleiðendum að flytja inn
mjólkurduft að utan á heims-
markaðsverði.
Að verksmiðjunum verði
lokað,“ sagði Davíð Scheving
Thorsteinsson. ■
„Mitt mat er það, að á mér og
mínu fyrirtæki hafi verið framið
gróft verðlagsbrot og ég tel því að
mitt fyrirtæki eigi orðið stórfé
inni, en ég get víst ekki gengið að
neinum til að fá leiðréttingu
nema til seljanda, og ég vildi
gjarnan spyrja hvort það sé ekki
rétt skflið hjá mér, að gróft verð-
lagsbrot hafi verið framið og
hvort seljandinn eigi ekki að skila
þessu aftur og þá með málshöfð-
un ef með þarf,“ sagði Magnús
Ingimundarson framkvæmda-
stjóri Fróns h.f. þegar Morgun-
blaðið spurði hvað hann vildi
segja um þau ummæli land-
búnaðarráðherra að heims-
markaðsverð ætti að vera á
undanrennudufti innanlands.
Þá sagði Magnús að Frón notaði
u.þ.b. l'A tonn af undanrennu-
dufti f hverjum mánuði.
— Frakkar
viðbúnir
Framhald af bls. 1
tóku til fanga viðgerðarmenn sem
unnu við járnbrautina, þar á
meðal tvo franska tæknimenn.
Franska stjórnin hefur hafið
mikla diplómatíska herferð til að
fá gíslana leysta úr haldi, en
skæruliðar viðurkenna ekki að
þeir hafi tekið þá. Sendimaðurinn
Chayet, sem er háttsettur starfs-
maður í franska utanríkisráðu-
neytinu, gegnir mikilvægu hlut-
verki í þessari baráttu.
Alsírska fréttastofan segir að
Chayet hafi rætt við tvo fulltrúa
Polisario, Mohamed Salem Ould
Salek og Omar Hadrani, ásamt dr.
Mouloud Belahouane, forseta
Rauða hálfmánans í Alsir.
Válery Giscard d'Estaing for-
seti hefur skorað á Houari Bou-
medienne Alsírsforseta í
orðsendingu að beita áhrifum sín-
um til þess að frönsku föngunum
verði sleppt. Rúmlega 2.000
Frakkar búa og starfa í Máritaníu
og þar sem kosningar fara fram
innan fimm mánaða í Frakklandi
er frönsku stjórninni mikið í mun
að tryggja það að gíslunum verði
sleppt.
Frakkar hafa einnig snúið sér
til Líbýu og það virðist hafa borið
árangur því i dag bað Abdel
Salam Jalloud forsætisráðherra
um fund í Paris í kvöld með
Giseard d’Estaing. Jalloud hefur
áður rætt við Boumedienne.
— Jarðskjálfti
og flóð . . .
Framhald af bls. 1
Þetta er mesti jarðskjálfti sem
fundizt hefur í Búlgariu i 80 ár og
veggir hrundu og járnbrautatein-
ar svignuðu að sögn búlgörsku
fréttastofunnar. Fólk var flutt úr
byggingum sem skemmdust í
jarðskjálftanum.
Fyrsti kippurinn fannst í eina
mínútu þar sem jarðskjálftinn
átti upptök sin og 14 minni kippir
fundust á tveimur næstu klukku-
tímum.
Jarðskjálftinn var á jarð-
skjálftabelti sem nær til Skopje,
þar sem að minnsta kosti 1000
fórust í jaróskjálfta 1963, og
Búkarest, þar sem rúmlega 1500
biðu bana í marz á þessu ári. Þess
jarðskjálfta varð einnig vart í
Búlgaríu þar sem 125 fórust.
Vægra jarðskjálfta varð vart i
Albaníu i tvo daga í siðustu viku,
en þeir ollu ekki tjóni. Snarpasti
kippurinn fannst í Elbasan og
mældist 3,5 stig á Richter.
Vægur kippur fannst í dag i
héraðinu Kosovo i Suður-
Júgóslavíu og olli skelfingu og
minniháttar tjóni í smábænum
Srbica. Tvö skólabörn meiddust
lítilsháttar þegar skelfing greip
um sig og sex hjartasjúklingar
voru fluttir i sjúkrahús. Tjón varð
á nokkrum opinberum bygging-
um og einkahúsum.
— Háhyrningur
Framhald af bls. 32.
þegar hún var lögð af stað hingað
bilaði hún alvarlega og varð að
halda til Reykjavikur á ný. Mart-
in Padley dýratemjari, sem dvalið
hefur á Höfn í nokkra daga, taldi
ekki ráðlegt að halda háhyrningn-
um lengur i girðingunni á Höfn,
þegar útséð var með að hann
kæmist til Frakklands i dag.
Háhyrningurinn var því hifður
um borð í Hafnarnes, sem fór með
hann hér út fyrir og sleppti hon-
umþar. jens
— Carla Hanna
Framhald af bls. 19
hóp. Carla gat sagt „My home is
my Castle", því þar undi hún sér
best og var drottning í ríki sínu.
Hún mátti ekkert aumt sjá og
voru þau Þórir samtaka að rétta
hjálparhönd hvar sem þau gátu
komið þvi við.
Þeir eru orðnir margir vinirnir
og samferðamennirnir, sem kvatt
hafa þennan heim á undanförn-
um árum og nú síðast Carla
Proppé, sem við kveðjum með
söknuði og jafnframt færum við
börnum og ástvinum hennar
okkar dýpstu samúðarkveójur, en
það er huggun harmi gegn, að ég
veit að látinn lifir.
Oddur Helgason
— Minning
Sigríður
Framhald af bls. 22
og afköst Ingibergs. En samfara
fyrstu kynnum við hans heimili
kont virðing ntín fyrir myndar-
skap og reisn húsfreyjunnar.
Snyrtimennska og háttprýði
barna þeirra, báru fagurt vitni
þeim áhrifum, sem heintilið
veitti. An þess að nokkurn tíma
hafi verið unt það talað beinlinis,
þykist ég vita, að þau Sigríður og
Ingibergur hafi byrjað búskap,
10—12 áruni áður en við kynnt-
umst, með tvær hendur tómar.
Þeir eiginleikar i fari þeirra
beggja sem mér varö í upphafi
starsýnt á, hafa eflaust valdið þvi,
að þegar við kynntumst fyrst
höfðu þau komið sér þannig fyrir,
að þau áttu elskulegt heimili, sent
veitti bæði þeirra börnum og
krakkastóðinu úr hverfinu, sem
fylgdi, athvarf og risnu ásamt
elskulegu uppörfandi viðmóti.
þegar leikurinn barst að þeirra
heimili.
Þar var frú Sigriður hin góða,
ákveðna en þó glaðværa og milda
islenzka húsmóðir, sem ég held aö
hafi haft þá eiginleika að laða að
sér fólk sem hún blandaði geði
við. Börnin min, sem vegna vin-
skapar og skólafélagsskapar við
son hennar, nutu þess að þekkja
hana, þakka henni viðkynning-
una og alla vinsemd og greiða
þeim veittan. Við hjónin þökkum
henni viðkynninguna og nábýlið á
þeint árum, sem við eftir á sjáunt,
að hafa verið beztu ár ævinnar.
árin sem þau hjónin og við nutum
þess að vera að reyna að koma
börnunum okkar til manns. Sjálf-
um er mér ógleymanleg samvera i
nokkra daga með þeint hjónum,
Sigríði og Ingibergi fyrir löngu
austur við Þingvallavatn, þegar
yngstu börn okkar voru lítil.
Sá hópur, sem fyrir var hér í
Melgerði, þegar við tókum okkur
hér bólfestu, er að mestu horfinn
héðan þó nokkrir séu eftir. Var
því orðið vik milli vina og sam-
gangur Iítill þó að við Ingibergur
séurn búnir að vera samstarfs-
menn uni all langan aldur. En svo
vel kynntist ég minum gömlu ná-
grönnum, að ég yeit að ég rná
mæla fyrir munn þeirra allra, en
ég færi Sigríði Halldórsdóttur
þakklæti mitl og míns fólks fyrir
viðkynninguna og votta henni
virðingu ntína vegna þeirra
mannkosta, sem ég tel mig hafa
fundið hjá henni, sem mér finnst
líkjast því bezta, er ég minnist frá
minni æsku. Nú vildi ég gjarna,
að ég hefði haft einurð tíl þess að
láta hana vita skoðun mína á með-
an enn var tækifæri til.
Ingibergi og börnunum votta ég
dýpstu samúð.
Kópavogi, 1. nóv. 1977.
Sigurgeir Jóiisson.
Staksteinar
I ramhald af bls. 7
Tillaga þessi byggir á
því, að viðskiptadeild
Háskóla íslands og Þjóð-
hagsstofnun hafi umsjón
með þáttum þessum. Það
þýðir þó engan veginn
það, að flutningsmaður
telji að einungis hag-
fræðingar og nemar í
viðskiptafræðum komi
fram í þeim. Nauðsynlegt
er, að í þeim sameinist sú
þekking, er fæst fyrir bók-
legt nám, og ekki síður
sú, er fæst fyrir reynslu í
lífsins skóla.
Forustumenn í atvinnu-
lífinu, úr röðum vinnuveit-
enda og launþega,
fulltrúar einstakra starfs-
stétta og stjórnmálamenn
þurfa að koma fram í þeim
líka."
Hér er hreyft mjög
merkilegu efni. Aðgerðum
til hömlunar verðbólgu og
jafnvægis í efnaagslífi
þjóðarinnar verður naum-
ast beitt með árangri,
nema þær eigi hljóm-
grunn í hugum og
réttæltisvitund
almennings, nema þær
eigi almanna byr og
stuðning Sá almannabyr
kemur ekki nema með
aukinni þekkingu og yfir
sýn fólks á aðstæðum og
lögmálum efnahagslífsins.
Þessi almannaskilningur
virðist fyrir hendi með
nágrannaþjóðum okkar,
sem flestar hafa lækkað
verðbólguvöxt . í
10—15% á ársgrund-
velli. Hér hefur skort á
almenningsfræðslu um
efnahagsmál.