Morgunblaðið - 07.12.1977, Blaðsíða 1

32SÍÐUR
263. tbl. 64. árg. MIÐVIKUDAGUR 7. DESEMBER 1977 Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Hervörður fyrir utan sýrlenzka sendiráðið í Kaíró, sem nú hefur verið rýmt og
innsiglað. (AP-símamynd)
Ráðleggur Vance Sadat
að halda að sér höndum?
Soares:
„Einræði eða öngþveiti
ef hægrisinnar eða komm
únistar komast í stjóm”
Lissabon — 6. des — AP.
„KINR/EÐI eða önRþveiti er þad
sem híóur okkar ef haegri sinnar
oki kommúnistar komast í stjórn,"
sagrti Mario Soares forsætisrárt-
herra Portúgals í umrærtum á
þingi í dag um leirt og hann fór
þess á leit art þingirt veitti honum
umhort til art fara áfram mert
stjórn landsins. Soares kvartst
hafa í hyggju art skipta um all-
marga rártherra í stjórninni, og
Allsherjarþing SÞ:
Norðurlönd
krefjast
rannsóknar
hjá Amin
Sameinuðu þjóðunum — 6 des-
ember — AP
NORÐURLÖNDIN lögðu i dag fram
sameiginlega tillögu á Allsherjar-
þingi Sameinuðu þjóðanna þar sem
krafizt er rannsóknar á siendurtekn-
um brotum á grundvallarmannrétt-
indum i Úganda Þetta er í fyrsta
skipti sem krafizt er beinna aðgerða
gegn stjórn Idi Amins af hálfu Sam-
einuðu þjóðanna
í tillögu Norðurlandanna kemur
fram ábending um að tekið verði
tillit tif „óhrekjanlegra sönnunar-
gagna" við atkvæðagreiðslu um til-
löguna. en talið er vist að hún eigi
eftir að valda miklum deilum á
Allsherjarþingmu. milli vestrænna
lýðræðisrikja annars vegar og
kommúnistaríkja, Arabarikja og
ýmissa Afrikurikja hins vegar Er
þess skemmst að minnast að i gær
var felld á þinginu tillaga Vestur-
landa um að komið yrði á fót sér-
stöku embætti sem hefði yfirum-
sjón með mannréttindamálum i
samræmi við yfirlýsingar og sam-
þykktir SÞ. en hugmyndin var að
sá, sem stöðuna skipaði, yrði jafrv
áhrifamikill og yfirmaður flótta-
mannastofnunar Sameinuðu þjóð-
anna
lét art því liggja art ýnisir óhártir
þingmenn kynnu art taka sæti í
henni.
I umræöum um traustsyfirlýs-
ingu á stjórnina kom það fram
bærti hjá kommúnistum og sósial-
demókrötum, art stjórn Soaresar
væri ófær um aó hafa hemil á
efnahagsmálum og beita sam-
ræmdum aðgerrtum. á þvi sviði,
sakir þess að hún stæði í stöðug-
um hrossakaupum.
Ljóst virðist að flokkarnir, sem
eru til hægri við flokk Soaresar,
muni greiða atkvæði gegn trausts-
yfirlýsingunni, og að eina vonin
til að stjórnin haldi velli sé sú að
kommúnistar greiði henni at-
kvæði. Kommúnistar hafa hingað
til ekkert viljað láta uppi um af-
stöðu sína, en hafa þó látið að því
liggja að í staðinn fyrir stuðning
hlytu þeir að krefjast verulegra
breytinga á stefnu stjórnarinnar.
Atkvæðagreiðslan fer fram á
miðvikudagskvöld eftir tveggja
daga umræður á þinginu. Felli
þingið traustsyfirlýsinguna mun
Soares segja af sér og Eanes for-
seti tilnefna þann sem líklegastur
er til að geta myndað nýja stjórn.
Sunúr telja þann möguleika vera
fyrir hendi að forsetinn efni til
nýrra kosninga. Yrði raunin sú
tæki bráðabirgðastjórn við völd-
um og sæti fram að kosningum,
sem í fyrsta lagi geta farið fram
að þremur mánuðum liðnum.
Malaga — 6 des — AP
ÓEIRÐIR og uppþot, sem staðið hafa i
Malaga undanfarna þrjá daga, náðu
hámarki sinu i dag og eru þetta einhver
alvarlegustu átök, sem orðið hafa á
Spáni frá þvi að Franco einr-æðisherra
leið fyrir tveimur árum í dag kom til
viðtæks verkfalis í borginni, en til þess
var efnt til minningar um ungan
kommúnista sem skotinn var í átökum
á sunnudaginn var Mikill mannfjöldi
safnaðist saman á götum Malaga og
kom brátt til átaka. en lögreglan beitti
gúmmíkúlum og táragasi til að dreifa
mannfjöldanum Mótmælafólkið kom
fyrir vegatálmunum og króaði meðal
Kafró — 6. de.scmbcr
Rcutcr — AP
YFIR 70 sýrlenzkir og alsfrskir
sendirártsmenn fóru frá Egypta-
landi í dag eftir art egypzka
stjórnin tilkynnti um þá ákvörrt-
un sína art rjúfa stjórnmálasam-
band virt fimm Arabaríki. Áreirt-
anlegar heimiidir herma art
Cyrus Vance utanríkisrártherra
Randaríkjanna muni f heimsókn
sinni til Egyptalands, sém nú
stendur fyrir dyrum, segja stjórn
Sadats að í hili sé órártlegt art hafa
annars af sjúkrahús, en herlögregla
kom þar til skjalanna og dreifði mann-
fjöldanum með því að hleypa af vél-
byssu upp í loftið
Borgaryfirvöld segja að i gærkvöldi
hafi að minnsta kosti sex sölubúðir
verið rændar, auk þess sem kveikt hafi
verið i mörgum verzlunum Þá var
mikið um aðrar íkveikjur, — meðal
annars var eldur borinn að bækistöðv-
um hægri öfgaflokksins „Fuerza
Nueva'.
Flestar verzlanir, skrifstofur, skólar,
bankar og verksmiðjur voru lokuð i
dag vegna ástandsins i borginni, og
stjórnmálaflokkar og yfirvöld skoruðu á
meiriháttar frumkværti art frirtar-
umleitunum í Mirtausturlöndum,
og sé þart skortun Bandarfkja-
stjórnar art frekari artgerrtir í
þessu skyni á næstunni verrti ein-
ungis til þess art auka á úlfúrt
milli Arabaríkjanna.
Egypzka lögreglan hefur inn-
siglað sendiráð Sýrlands, Líbýu,
Alsírs, Iraks og Suður-Jemens, en
í gær fengu starfsmenn þeirra
sólarhrings frest til aö hafa sig úr
landi. All^er um að ræöa tæp 300
í Malaga
borgarana að halda sig heima við
Flugvöllurinn var lokaður, en Malaga
er mikil ferðamannaborg Starfsíólk
gistihúsa á Costa del Sol tók flest þátt i
verkfallinu, en á þessum slóðum er fátt
útlendinga miðað við það sem er um
mesta annatimann
Upphaf óeirðanna varð á sunnudag-
inn þegar mikill mannfjöldi tók þátt i
göngu og útifundum, sem efnt var til í
þeim tilgangi að leggja áherzlu á kröf-
una um sjálfstjórn Andalúsiu Suarez
forsætisráðherra hefur heitið þvi að
tryggja einstökum héruðum Spánar
sjálfsstjórnarréttindi svo framarlega
sem eining Spánar sé ekki i hættu
manns, en enn er ekki v.itaö hvort
þeir, sem nú eru eftir, verða á
brott áöur en fresturinn rennur
út, eða til hvaöa aðgerða ella verð-
ur grjpið.
Stjórnmálaskýrendur telja, að
Vance muni leggja á það megin-
áherzlu i viðræðum sínum við
Sadat að frekari aðgerðir hans að
sinni verði til þess eins að koma
Saudi-Arabiu og Jördaníu í klipu,
en þessi ríki hafa hingað til ekki
tjáö sig um för hans til ísraels á
dögunum.
Fundur sá, sem Sadat hefur
boðað til i Kairó til undirbúnings
nýrri Genfarráðstefnu um frið í
Miöausturlöndum hefst í næstu
viku, en þar munu aðeins ísraels-
menn, Bandaríkin og Sameinuðu
þjóðirnar eiga fulltrúa, auk gest-
gjafanna.
Schmidt lýsir
yfir stuðningi
við orkufrum-
varp Carters
Brussel — 6. desember —
Reuter.
BANDARÍKJADALUR féll enn
gagnvart v-þýzka markinu i morg-
un, en rétti siðan nokkuð við síð-
degis, sérstaklega eftir að Helmut
Schmidt kanslari lýsti yfir ein-
dregnum stuöningi v-þýzku
stjórnarinnar við orkumálafrum-
varp Carters Bandarikjaforseta.
Schmidt staðhæfði að þróunin í
gjaldeyrismálum undanfarna
daga ætti rætur sinar að rekja til
siaukins oliuinnflutning Banda-
ríkjamanna, og að eina leiðin til
að jafna greiðsluhallann við út-
liind væri að orkusparnaðaráætl-
un forselans yröi samþykkt.
Schmidt lét þessi ummæli falla
á fundi með fréttamönnum. sem
haldinn var að loknum leiðtoga-
fundi EBE. Hann skýrði frá þvi
að undanfarið hefðu seðlabankar
ýmissa iðnríkja ke.vpt milli 18 og
19 milljarða bandaríkjadala til að
styrkja gjaldmiðilinn, en varaði
við því að þegar til lengdar léti
kynnu slikar ráðstafanir að
hvetja til verðbólgu.
Sovét-flotinn eykur enn umsvif
þrátt fyrir slökunarstefnu
segir formadur hermálanefndar NATO
KriissH — fí. des. — AP — Rc*uli*r.
ZEINER-GUNDERSEN hers-
höfrtingi, formartur hermála-
nefndar Atlantshafsbandalags-
ins, lýsti því yfir á fundi varn-
armálarártherra bandalagsins,
sem hófst í Brússel f dag, art
þrátt fyrir yfirlýsta slökunar-
stefnu í samskiptum austurs og
vesturs færi ekki á milli mála
art Sovétrfkin héldu áfram art
el'la vígbúnart sinn, og va‘ri sér-
stört ástærta til art hafa áh.vggjur
af auknum umsvifum sovézka
flotans á heimshöfunum. 1
þessu samhandi lagrti Zeiner-
Gundersen sérstaka áherzlu á
hve sovézkum herskipum fjölg-
arti á hafsværtum, sem væru
fjarri ströndum Sovétríkjanna,
til dæmis á Indlandshafi, þar
sem hann sagrti art sovézki flot-
inn gæti á ófrirtartímum rártirt
miklu um artflutning hráefna
og olíu til Vesturlanda. Ilann
lýsti því yfir art ríki Atlants-
hafsbandalagsins hefrtu engan
veginn virt Varsjárbandalaginu
þegar um væri art rærta endur-
bætur á vopnabúnarti.
Haft var eftir bandarískum
heimildamönnum á varnar-
málaráðherrafundinum að þótt
nokkuö hefði áunnizt i því að
bæta varnarbúnað NATO-
ríkjanna á undanförnum mán-
uðum, vantaði _ mikið á að
viðunandi árangur hefði náðst,
— t.d. hefðu sum aðildarrikin
hvergi nærri náð því marki sem
samkomulag náðist um á ráð-
herrafundi í júní s.l. um 3%
aukníngu á framlögum til varn-
armála.
Þá herma óstaðfestar heim-
ildir í Brússel að ráða megi af
umræðum á fundinum í dag, að
Evrópuríkin í NATO muni ekki
fallast á að nevtrónu-
sprengjum verði komið fyrir í
Evrópu áður en Öryggismála-
ráöstefnu Evröpu lýkur í Bel-
grad, þar eó slikt gæti orðið til
að styggja þau Varsjárbanda-
lagsriki sem þátt tækju í ráð-
stefnunni og spilla fyrir farsæl-
um lyktum hennar.
Gífurlegar óeirðir