Morgunblaðið - 22.12.1977, Síða 25

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 22. DESEMBER 1977
25
sjóðheitar
plötur í Karnabæ
Síðbúin kveðja:
Jóhannes Norland
frá Hindisvík
F. 7. júlí 1895.
D. 6. ágúst 1977.
Jóhannes í Vík er horfinn af
leiksviði lífsins. Þó er ekkert
fráleitara en að tala um leiksvið í
sambandi við líf hans. Sannarlega
fannst honum lífið ekki leikur og
hafði hann oft orð á því. Sálrænir
erfiðleikar, sem myrkvuðu mjög
lif hans, ollu öllu dapurra lífs-
viðhorfi en almennt gerist, þótt
vissulega væru margar stundir
bjartar og glaðar. Sízt skal þvi
leyna, að mjög hætti mér til að
líta vanda hans smáum augum,
telja hann það viðráðanlegan, að
bægja mætti honum á bug.
Þannig er maður tíðum skamm-
sýnn og tillitslítill. Þegar ég í
ágústmánuði síðastiiðnum stóð yf-
ir moldum hans, fanust mér ég
skynja og skilja betur en áður
erfiðleika þá er hann átti við að
stríða, og hversu það er mikilvægt
að sýna jafnan skilning og samúð
þeim, sem mæta andbyri lífsins.
Sitthvað rifjast einnig upp um
nokkuð náin kynni okkar frá fyrri
og seinni tíð.
Jóhannes Jóhannesson Norland
var fæddur á óðali forfeðra sinna
að Hindisvík á Vatnsnesi þann 7.
júlí 1895, einn þriggja bræðra er
náðu fullorðins aldri. Voru for-
eldrar hans sæmdarhjónin Helga
Björnsdóttir, sem ættuð var úr
hinum fagra Vatnsdal, dóttur-
dóttir Hjallalands-Helgu, sem
nafnkennd var á sinni tíð sem
hagyrðingur góður, og Jóhannes
Sigurðsson, Jónssonar Sigurðs-
sonar, en sá Jón fluttist frá
Stöpum að Hindisvík um 1830 og
hefur jörðin verið eigu þeirrar
ættar alla tíð siðan. Þeir synir
Víkur-hjóna er uxu þar úr grasi
og náðu fullorðins aldri voru, auk
Jóhannesar, sr. Sigurður
Norland, þjónandi prestur að
Tjörn á Vatnsnesi langa hríð, en
sat þann tíma á ættarbóli sínu
Hindisvík, og Jón læknir Norland
giftur Þórleifu Pétursdóttur frá
Gautlöndum. Var hann um skeið
héraðslæknir í Noregi, en síðar
fluttust þau hjón til Reykjavíkur
■ og er Jón læknir látinn fyrir
mörgum árum, en eigi er langt
síðan frú Þórleif andaðist. Synir
þeirra hjóna eru verkfræðingarn-
ir Agnar og Sverrir Norland, en
látinn er Gunnar yfirkennari
Norland. Hafði Jóhannes mikið
dálæti á frændum sínum öllum,
enda frændrækinn hið bezta i eðli
sínu.
Jóhannes Sigurðsson í Vík náði
ekki háum aldri, en ekkja hans
hélt áfram búskap þar, unz hún
seldi jörðina syni sinum, sr. Sig-
urði, og fluttist til Reykjavíkur.
Var Jóhannes — Hanni, eins og
hann var oftast nefndur að stutt-
nefni af kunnugum, lengst af með
henni, meðan hennar naut við, en
síðan á vegum Sigurðar bróður
síns og átti heimili sitt í Hindis-
vík.
Góðar gáfur hafði Jóhannes
heitinn til að bera, þótt ekki
notaðist af þeim sem skyldi. Voru
tilsvör hans oft hin hnittnustu, er
vöktu kátinu og hlátur og hió
hann tíðum sjálfur hjartanlegast,
en hann átti lika til að vera
nokkuð meinlegur, ef svo bar
undir. Hann hafði dálítið gaman
af að lenda í kappræðum, var
engan veginn gott við hann að
fást, því bæði var hann rökvís og
skarpur i slíkum viðskiptum.
Þó var það tónlsitargáfan, sem
af bar, því hana átti Hanni í
ríkum mæli. Á æskuheimili hans
var tíðum sungið og leikið á hljóð-
færi, var faðir hans næsta söngv-
inn, lærði drengur aó leika á fiðlu
og kippti sonum hans öllum þar
mjög í kynið. Hefi ég fyrir satt, að
glatt hafi verið á heimilinu og
gestum tíðum skemmt við söng og
hljóðfæraleik og veitingar góðar.
Þessi gáfa var Jóhannesi í blóðið
borin og viðurkennt af þeim, sem
til þekktu. Af tilviljun hitti ég að
máli sl. vor Skagfirðing er kynnzt
hafði Jóhannesi nokkuð á heimili
móður hans i Reykjavík. Dáðist
hann mjög að músikhæfileikum
hans, er ekki höfðu liðið honum
úr minni þau meir en fimmtíu ár,
sem liðin voru frá þessum
kynnum. Alla, eða mest alla prest-
skapartið sr. Sigurðar að Tjörn,
lék bróðir hans á kirkjuorgelið
við messugerðir. Var þessa getið
af prófastinum, í setningarræðu
hans á héraðsfundi á Hvamms-
tanga síðasta sunnudag í ágúst sl.,
en fundarmenn risu úr sætum í
virðingarskyni við hinn Iátna.
Eins og við mátti búast, var
Hanni allsérstæður í háttum
sínum. Nokkur óróleiki bjó
honum í eðli, gekk hann tíðum
milli bbæja, og var kannski tíma-
korn á bæ, en hann var göngu-
maður góður og varð sjaldan mis-
dægurt. Tíðum var hann á heimili
okkar hjóna, sérstaklega er halla
tók undan fæti. A árum áður var
hann jafnaðarlega fús að taka í
verk, enda lagvirkur vel og gekk
vel frá því, er hann lagði hönd að.
Um vandvirkni Jóhannesar er
mér það einna fyrst minnisstætt
er ég á unglingsárum sá hann
bera saman hey í sæti eða gaita,
hversu mér fannst hann ganga vel
og snoturlega frá því verki. Að
slætti held ég hann hafi aldrei
gengið, en án vafa hefði hann
getað orðið hinn liðtækasti sláttu-
maður, en að öðrum heyskap gekk
hann eftir atvikum. Var þó ekki
hneigður til að binda sig við
ákveðið verk á sama stað til lang-
frama. Gaman hafði hann af að
saga sprek til eldsneytis, máttu
þar ekki mikil missmíði á vera
þótt til skamms tíma væri tjaldað.
Svo næmt var auga hans fyrir því
sem vel mátti fara.
Minnugur var Jóhannes á
margt, bæði frá eldri og nýrri
tima. Kunni hann gamlar vísur,
sumar næsta torlærðar, og hafa
þær margar hverjar sennilega
glatast með honum. Oft minntist
hann á hjásetutíma sinn á
unglingsárum, með Guðmundi
bróður sínum, hinum gjörvu-
legasta ungum manni, sem lézt í
blóma lífsins. Þann atburð mundi ,
hann vel og var mikill söknuður
við hann bundinn. Æskuáranna
og foreldrahúsanna minntist i
hann ætið með gleði, og sr.
Sigurði bróður sínum var hann á
seinni árum mjög þakklátur fyrir
umhyggju hans, sem og öðrum, er
vikið höfðu að honum góðu.
Jóhannes var í rauninni mjög
trúarður, þótt kannski kæmu að
honum einhv'erjar efasemdir á
stundum. Svo var hann lesinn og
minnugur, að hann hafði yfir vers
úr Nýjatestamentinu og tilgreindi
númer, kapitula og guðspjail.
Sama var um Passíusálmana. I
Vitnaði hann oft í hin helgu
fræði, máli sinu til stuðnings og
barnalærdómskverið var honum
síður en svo gleymt þótt kominn
væri á efri ár. Eigi að siður bar
hann nokkurn kvíðboga fyrir vel-
ferð sinni að jarðvist lokinni og
gat hann ekki leynt þvi síðustu
árin. Dauðinn ógnaði honum og
mjög var hann hræddur um að
síðustu timarnir yrðu sér erfiðir.
Síðasta skeiðið lifði hann við
kröm ellinnar, en naut góðrar
aðhlynningar og hjúkrunar á
sjúkrahúsinu á Hvammstanga þar
sem ljós hans slokknaði þann 6.
ágúst síðastliðinn, var hann þá
mánuði eldri en áttatíu og tveggja
ára. Hann var jarðsettur við hlið
bróður síns, sr. Sigurðar, í
Tjarnarkirkjugarði þann 13. s.m.
Urðu margir sveitungar hans og
kunningjar til að fylgja honum
siðasta spölinn.
Jarðarfarardaginn var þoka i
lofti, öðru hvoru birti til og sólin
skein glatt og sendi ylgeisla yfir
æskuumhverfi hins látna sam-
ferðamanns, yfir gröf hans og
kirkju þar sem hann hafði svo
mörgum sinnum leikið á orgelið
við messugerðir og jarðarfarir.
Mér fannst veðrið táknrænt fyrir
líf hans.
Á vissan hátt mættu honum
miklir erfiðleikar, sem vissulega
engir hefðu viljað taka á sig.
Koma mér þvi í hug línur úr
kvæði eftir Bjarna Thorarensen:
„Enginn ámælir
þeim undir björgum
liggur lifandi
með limu brotna,-----
að ei hann æpir
eptir nótum.“
Eins og fram kemur hér fyrr,
voru þessi orð að stofni til skrifuð
að kvöldi jarðarfarardagsins, þótt
atvikin, eða eitthvað annað, hafi
hamlað fullnaðarfrágangi þeirra.
Framhald á bls. 29

*$pœ HaurentWwhy
iMStewort
Dynamite
Platan sem enginn
vissi af,
en allir biðu þó eftir
Inniheldur 20 þrumandi discolög
þar á meðal eru tvö vinsælustu
erlendu lögin á íslandi í dag „Yes
Sir I can Boogie" með Baccara og
hið franska Rockollection með
Laurent Voulzy. Meðal þeirra lista-
manna sem eiga hin 18 lögin eru
m.a. Boney M , Abba, Smokie,
Diana Ross o.fl.
Verslið
þar sem
úvalið af nýjum
og vinsælum
hlj ómplötum
er mest
og best
KARNABÆR
Hljómdeild
Austurstræti 22,
Laugavegi 66,
sími 281 55
og Glæsibæ
simi 81915
Svo
minnum
við á okkar
frábæra
m/ Disco-tilboð
Hot Blood
Disco Dracula
Þessi frábæra discoplata er nú
fáanleg fyrir sprenghlægilegt verð
kr 1 990 — en Boney M og Hot
Blood eru eitt og það sama