Morgunblaðið - 05.03.1978, Blaðsíða 22

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 5. MARZ 1978
að þjóna haKsmunum annarra
landsmanna en þeirra sem búa
við innanverðan Faxaflóa. Þar
verður líka að minna á vanrækslu
hafnaryfirvalda og annarra þjón-
ustuþátta borgarinnar í fyrir-
greiðslu við þessa atvinnugrein.
Ef hluti skýringarinnar er fólg-
inn í lengri siglingu en t.d. á
Akranes og Hafnarfjörð, en þar
blómstrar þessi grein, verður
lausn framtíðarinnar að sjálf-
sögðu sú, að höfn hinna smærri
fiskibáta sem jafnvel má kippa á
land ef illa viðrar, eða eftir
árstímum, verði t.d. í Örfirisey
suðvestanverðri í hjarta
fiskiðnaðarstarfseminnar, nauð-
synlega aðskilin frá athafna-
svæði stærri fiskiskipa eða á
Seltjarnarnesi og þá jafnframt
fyrir skemmtibáta.
Stuðla ber að nýjum fram-
leiðslugreinum á vegum B.O.R. og
er hægt að benda þar á fiskimiðin
í Faxaflóa. Óhætt er að taka
nokkuð af flatfiskinum sem þar
er, og fullvinna hann t.d. í
frystihúsi B.Ú.R., auk þess sem
koma mætti upp geymsluaðstöðu
fyrir fiskinnj svo hægt sé að
senda hann frekar á erlendan
markað til gjaldeyrisöflunar
fyrir þjóðarbúið í heild.
Það verður að teljast röng
stefna, ef á að láta aukna aðstöðu
í vesturhöfninni, frá því sem nú
er, undir skipaslipp. Fiskiskipa-
flotinn þarf á þessari aðstöðu,
mest allri, að halda áður en næsti
áratugur er liðinn. Á þann hátt
væri best staðið að því að efla
menn (slippeigendur) til dáða um
að hefjast handa um byggingar
flotkvíar, en það er eitt brýnasta
mál sem þarf að koma við
hafnarathafnasvæðið, þannig að
við getum sjálfir annast breyt-
ingar og allt viðhald á öllum
okkar skipastóli, af hvaða stærð
sem er. Það er ekki aðeins með
sköpun atvinnu fyrir skipasmiði
okkar og aðra faglærða menn á
Garðar
Þorsteinsson,
Efling atvinnulífs og
bætt aðstaða eldri
borgaranna er það,
sem stuðla ber að
stýrimaður:
því sviði í huga, heldur sparar
það dýrmætan gjaldeyri þjóðar-
búsins, svo hundruðum milljóna
skiptir. Plnda eigum við að vera
sjálfir okkur nógir í skipasmíði
og öllu viðhaldi að öllu leyti.
Koma þarf á efnaiðnaði úr
fiskúrgangi, sem hægt væri að
vinna að nokkru leyti um borð í
fiskiskipum okkar, fyrir hæfilega
þóknun til skipshafna, því í
Reykjavík er góð aðstaða til
allskonar iðnaðar, í hvaða formi
sem er.
Auka þarf til muna aðstöðu
fyrir strandferðir skipa hér vi
land og ættu þar að taka saman
höndum bæði ríkis- og borgar-
yfirvöld, bæði um endurnýjun
skipastólsins og aðstöðu fyrir
afgreiðslu þeirra skipa, þannig að
hægt verði að koma á fullkomnu
kerfi, með flest allan flutningí
containers — eða hinum svoköll-
uðu gámum.
Það er álit allra sem við
strandferðir hafa fengist að
fyrsta skilyrðið fyrir bættri
þjónustu á því sviði er stórbætt
aðstaða fyrir alla afgreiðslu hér
í Reykjavík, en auðvitað þarf það
að haldast í hendur að bæta
móttökuskilyrði úti á lands-
byggðinni og mætti þar láta hina
margumtöluðu byggðastefnu
koma til framkvæmda í einhverj-
um mæli. Aukinn flutningur með
skipum frá Reykjavíkursvæðinu
sparar að sjálfsögðu stórar fjár-
hæðir í vegaviðhaldi, snjómokstri
að vetri til auk þess sem það
færir okkur nær eðlilegri flutn-
ingaháttum með þungavörur.
Huga þarf að bættri aðstöðu
Landhegisgæslunnar, með það í
huga að nágrannabyggðarlögin
eru farin að sjá sér hag í því að
bjóða aðstöðu fyrir Landhelgis-
gæsluna og verður þar að benda
á tekjuöflunarleið yiðkomandi
sveitarfélaga til að draga að sér
fólksfjölgun frá Reykjavík.
Það er fleira sem huga ber að
í þessu sambandi, en það eru
smærri kaupskipaútgerðirnar.
Það er nauðsynlegt fyrir borgar-
yfirvöld að skapa þessum fyrir-
tækjum góða aðstöðu til af-
greiðslu sinna skipa, til að sporna
við því að þau hrekist frá
Reykjavík vegna aðstöðuleysis.
Það gæti ef til vill orðið til þess
að þær kaupskipaútgerðir, sem
ennþá gera skip sín út undir
erlendum . þjóðfánum sjái hag
sinn í því að gera þessi skip út
frá Islandi. Þessi smærri kaup-
skipafyrirtæki eru 7—8 og er illt
til þess að vita hvað illa er búið
að þessum útgerðum.
Það er einnig sorgleg staðreynd
að horfa á gamalgróin reykvísk
iðnfyrirtæki flytjast um nokkur
þúsund metra vegalengd — úr
Reykjavík í nágrannabyggðir
okkar, vegna aðstöðu- og fyrir-
greiðsluleysis.
í því sambandi má benda á
hinn öra vöxt nágrannabæja
okkar, vegna flutnings fólks með
miklar tekjur frá Reykjavík og
spyrja hvort þeir sem vinnu og
tekjur sækja til Reykjavíkur
skilji þar nægilegan hlut eftir,
þegar þess er gætt að tekjur
Reykjavíkurborgar af fyrirtækj-
unum sjálfum fara síminnkandi í
hlutfalli við þær tekjur sem koma
frá einstaklingum.
Hvað um hina sameiginlegu
þjónustu sem nágrannasveitar-
félögin njóta hjá Reykjavíkur-
borg, er greitt nægilega fyrir
hana?
Málefni aldraðra er stórt við-
fangsefni sem hægt væri að
skrifa langan pistil um.
Það ber að þakka það og virða
sem Reykjavíkurborg hefur gert
fyrir aldrað folk í borginni, þó
einkum á sviði félagsmála, en er
það nóg? — ekki álít ég það.
Eins og allir vita, þá er stór
hluti þess vinnuafls, sem erfið-
asta atvinnu stundar, úr röðum
eldri borgaranna og þeirra sem
ekki standast erfiðiskröfur
margra starfa.
Sjómannasamtökin hafa nú á
síðari áratugum haft það sem
meginmál sitt að koma upp
húsnæði og hjúkrunaraðstöðu
fyrir aldrað fólk. Skiptir fjöldi
þeirra nú mörgum hundruðum.
Ekki hafa samtök þessi notið
nokkurn styrk, að talist geti, úr
borgarsjóði við framkvæmdir
þessar frá því þær hófust, en
íbúar Hrafnistu eru nú um 70%
Reykvíkingar.
Sjómannasamtökin verða að
taka við vistfólki hvaðanæva að
af landinu, enda eru tekjur sem
fást til uppbyggingarinnar
fengnar allsstaðar að af landinu,
þótt langstærsta hluta þeirra sé
safnað í Reykjavík og nágrenni,
en þær eru allar fengnar með
frjálsum framlögum almennings.
Reykjavíkurborg leggur stórfé
til byggingar Borgarspítalans af
útsvörum íbúa sinna, þangað
koma um 50% sjúklingar annars-
staðar frá en frá Reykjavík.
Sjómannasamtökin byggja
dvalarheimili aldraðra í Hafna-
firði, þar verður vistfólk nær
50% úr Reykjavík. Til þessara
framkvæmda fá samtökin heldur
engan styrk frá Reykjavíkurborg.
Já — útsvör Reykvíkinga má
nota til að byggja þjónustumið-
stöð fyrir utanbæjarmenn í
Reykjavík, en alls ekki fyrir
Reykvíkinga utan marka borgar-
innar.
Annars mun borgin hafa haft
einhverjar tekjur af starfi þess-
ara samtaka, því beinar launa-
greiðslur þeirra á árinu 1976 í
Reykjavík námu um 250 milljón-
um króna og fjöldi starfsfólks var
um 300 manns.
Reykjavíkurborg, svo og önnur
sveitarfélög, eiga að stuðla mun
betur að dvalar- og hjúkrunar-
heimilum en gert er. Það verður
að taka meira tilit til þess að
eftir áð aldraö fólk er komið á
dvalarheimili, þá þarf það að
hafa þá hjúkrunaaðstöðu, sem
það þarf á að halda, á sama
staðnum, en ekki að þurfa að
hendast á milli sjúkrahúsa eða
sækja endurhæfingarþjálfun um
langan veg, sem bæði er erfitt
fyrir fólkið og dýrt fyrir viðkom-
andi dvalarheimili, þar sem
fólkið dvelst.
Það væri verðugt verkefni fyrir
þá sem standa að byggingarmál-
um aldraðra á vegum Reykjavík-
urborgar, að kynna sér þá að-
stöðu sem Sjómannasamtökin
láta sínu vistfólki í té og huga
einnig að þeim, sem ekki geta séð
um sig sjálfir, meir en gert er.
Húsnæðismál varða alla
borgarbúa. Áður hefur verið
minnst á þá tekjuhærri sem flutt
hafa frá borginni í einbýlishúsa-
hverfi nágrannabyggða, flutning
aldraðra og sjúkra til borgarinn-
ar.
Vert er að geta hins stórkost-
lega félagslega átaks, sem unnið
hefur verið á þessu sviði hér í
borg og af hinum lægra launuðu
og unga fólkinu, og ekki má
gleyma gífurlega miklum bygg-
ingarframkvæmdum í þágu við-
skipta-, þjónustu1 og iðnaðar-
greina, auk opinberra aðila.
Þessar miklu framkvæmdir á
höfuðborgarsvæðinu og hin mikla
eftirspurn eftir vinnuafli til
þessa hefur átt sinn stóra þátt í
þeirri verðbólgu sem þjóðina
þjáir. Framhald á bls. 33.
Þegar rætt er um útgerð,
sjómennsku og siglingar í
Reykjavík, er um að ræða marga
þætti þeirra mála sem eiga sumir
hverjir ekki annað sameiginlegt
en hafið.
. I stórum þáttum getur flokkur
skipastólsins atvinnulega séð
verið þessi:
1. Hin stærri fiskiskip — togarar
og bátar:
a. Skip sem afla hráefnis til
manneldis.
b. Skip sem afla hráefnis til
mjöl- og lýsisvinnslu.
2. Hin smærri fiskiskip, land-
róðrarbótar og opnir bátar.
'3. Verslunarskip.
a. sem stunda strandferðir.
b. sem stunda strandferðir
og/eða millilandasiglingar.
4. Landhelgisgæslan.
Auk þess má taka til skemmti-
báta, en bein atvinna af þeim,
önnur en viðhald og þjónusta er
vart hugsanleg.
Fagna ber þeim tillögum sem
fram hafa komið varðandi endur-
nýjun fiskiðjuvers B.Ú.R., nýs-
köpun fiskmóttöku, ísafgreiðslu,
nótageymslu ásamt þeirri sjálf-
sögðu breytingu að ísa allan afla
skipanna, sem til manneldis á að
fara í kassa og landa honum
þannig.
Líta verður svo á að eðlilegur
starfsvettvangur starfsemi
B.Ú.R. sé í vesturhöfninni, í
næsta nágrenni við frystihús
útgerðarinnar. En í vesturhöfn-
inni á að vera meira athafna-
svæði en aðeins fyrir B.Ú.R. Þar
verður að koma á aðstöðu fyrir
hina smærri fiskibáta, ásamt
geymsluaðstöðu fyrir veiðarfæri
go möguleika á landsetningu
bátanna.
Hvað varðar smábátaútgerð
sem atvinnugrein í Reykjavík
verður samdráttur í þeim efnum
ekki skýrður með „friðun" Faxa-
flóa, sem fyrst og fremst var til
Svona víl ég hafa það:
notalegt og hlýlegt heimiíi."
ZMI* VEGGSTRIGINN
skapar þægilegt andrúmsloft,
hann er nýtískulegur
og fer alls staðar vel.
Það alnýjasta er DAMASK
STRIGINN, sem er gullfallegur.
Lítið inn
og skoðið sjálf
úrval okkar.
Síöumúla 15 sími 3 30 70