Morgunblaðið - 15.04.1978, Qupperneq 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 15. APRÍL 1978
EINAR Örn Björnsson í Mýnesi
er 65 ára í dag.
Kunningi Einars sem hafði
samband við Morgunblaðið kvaðst
hafa haft samband við hann í gær
og bað Einar fyrir kveðjur til allra
og sagðist vera við beztu heilsu og
reiknaði með að sjá kunningjana
fyrr en seinna.
— Israelar
Framhald af bls. 1.
yrði gerð að eftirlitssveitarmönn-
um myndu þeir vitanlega svara í
sömu mynt. í þorpinu Taib höfðu
Palestínuskæruliðar meðal annars
stöðvar fyrir eldflaugar sem þeir
skutu að þorpum hægrimanna
syðst í Líbanon.
Aðstoðarforsætisráðherra ísra-
els, Yigael Yadin, sagði í dag að
Israelar væru ekki ánægðir með
hvernig gæzlusveitirnar stæðu að
málunum á ýmsum stöðum og
virtist gæta meðal þeirra víta-
verðrar linkindar.
— Sundrung innan
félagsins
Framhald af bls. 48
fundin lausn á málinu í næstu framtíð
þá muni koma til verulegs grundroða
og erfiðleika í stjórnun og rekstri
flugsins.
í öðru lagí: Annað stéttarfélag
flugmanna, Félag íslenzkra atvinnu-
flugmanna, hefur lýst yfir stuðningi
við þessa stefnu stjórnarinnar, en
hitt, Félag Loftleiðaflugmanna, hefur
lýst yfir andstöðu sinni við hana.
í priðja lagi: Stjórn Flugleiöa gerir
sér fulla grein fyrir því, aö hér er um
viðkvæmt vandamál að ræða, sem
ekki verður leyst nema til komi
margþættar málamiðlunarleiðir, sem
eðlilegt er, að hlutlausir, erlendir
aðilar, stéttarbræður flugmanna,
stuðli að að fundnar verði. Stjórn
félagsins er einnig Ijóst að félagiö,
þ.e. Flugleiðir, verði að koma til móts
við eðlilegar óskir flugmanna um
takmarkanir á hugsanlegum nei-
kvæðum áhrifum sem einstakir
flugmenn, eða hópar flugmanna,
kunna að telja sig verða fyrir viö
framkvæmd þessa máls, án þess þó
aö á þessu stigi málsins sé hægt aö
gera sér fyllilega grein fyrir í hverju
slíkar takmarkanir yrðu fólgnar.
í fjórða og síöasta lagi: Stjórn
Flugleiða vill stuöla aö sem beztri
samvinnu við alla flugmenn félagsins,
eins og annað starfsfólk þess, og vill
sýna það í verki við lausn þessa
vandamáls, en hún þarfnast skilnings
og hjálpar flugmanna sjálfra til þess
að vel geti til tekist."
★ Aukin þáttur
fragtflutninga
Sigurður Helgason forstjóri ræddi
aöailega um rekstrarafkomu fyrir-
tækisins og drap m.a. á jákvæö og
neikvæð atriði er hann taldi vera í
rekstri félagsins á síðasta ári. Af
jákvæðum atriðum nefndi Siguröur
sérstaklega, að fyrirtækið hefði veriö
rekið með hagnaði þriöja áriö í röð,
að áframhaldandi aukning hefði
orðið á heildarflutningum félagsins á
árinu, að tveir nýir viðkomustaöir
félgsins hefðu bætzt við á árinu,
Gautaborg og París, og að aukin
áherzla heföi verið lögð á fragtflutn-
inga, er skilað hefði árangri.
Af neikvæðum atriðum í rekstrin-
um nefndi Sigurður verri afkomu
rekstrarins en tvö undanfarin ár,
harövítugri samkeppni á N-Atlants-
hafsleiöinni en nokkru sinni fyrr,
endurteknar truflanir á starfsemi
fyrirtækisins vegna verkfalla innan-
lands, er valdiö heföi öllum aöilum
tjóni og loks aö sameiningu eldri
félaganna væri ekki lokiö og það
skapaöi vandræði og óróa.
Sigurður gat sérstaklega um fragt-
flutninga félgsins og sagöi aö á
undanförnum misserum hefði félagið
lagt áherzlu á aö auka og bæta
þjónustu sína á þessu sviði og kom
fram að flutt hefðu verið 10.803 tonn
af fragt með flugvélum félagsins, sem
væri 12,7% aukning en aukning hefði
þó orðið mest á N-Atlantshafsleiðinni
eða 37%.
Siguröur kvaö engar endanlegar
niðurstöður liggja fyrir varöandi þær
athuganir sem fram heföu fariö á
vegum félagsins um endurnýjun
flugflotans — hvorki um endanlegt
val á tengundum né um tímasetningu
á kaupum og afhendingu. Varöandi
breiðþotur væri þó Ijóst aö unnt væri
aö fá vélar til afhendingar fyrri hluta
árs 1980 en til þess að svo yröi þyrfti
aö taka endanlegar ákvarðanir fyrir
haustiö. Varðandi vélar fyrir Evrópu-
flugiö væri enn hugsanlegt aö fá vél
fyrir sumariö 1979. Við val vélanna
þurfti m.a. aö taka tillit til aukinna
fragtflutninga. Siguröur kvað nú
einnig líða að því að huga þyrfti að
endurskoöun á flugvélakosti innan-
landsflugsins. Þá gat hann þess aö
mörg erlend flugfélög hefðu innréttað
flugvélar sínar á ný meö breiðþotu-
svip og þaö gefist vel. Væri nú verið
aö athuga kostnaö viö endurinnrétt-
ingu á millilandaflugvélum félagsins
og lægju niðurstöður fyrir í þessum
mánuði.
★ 152 milljóna
hagnaður af
pflagrímaflugi
Alfreð Elíasson forstjóri gerði á
fundinum grein fyrir starfsemi Flug-
leiöa á Keflavíkurflugvelli og kom
fram hjá honum aö á síðasta ári sáu
Flugleiðir um afgreiðslu á alls 3.259
farþegaflugvélum en Flugleiðavélar
hefðu af þessum fjölda verið alls 65%
eða 2.122. Þá hafi félagiö séð um
afgreiöslu á 529.826 farþegum.
Einnig vék Alfreð að pílagrímaflugi
félagsins og kom fram hjá honum að
félagið heföi alls flutt 30.994 farþega
í 122 ferðum. Hagnaður af pílagríma-
fluginu heföi oröiö um 152 milljónir
króna eftir því sem næst yrði komist.
Alls voru um 400 manns mættir a
aðalfundinum í gær. Að loknum
skýrslum forstjóranna urðu almennar
umræður og tóku margir til máls. Var
þar m.a. rætt um stööu félagsins og
stefnu, svo og stöðu einstakra
starfshópa innan þess. Stjórn Flug-
leiða var öll endurkosin til næsta árs
en hana skipa: Kristinn Olsen, Einar
Árnason, Kristján Guölaugsson, Örn
Ó. Johnsson, Alfreð Elíasson, Sigur-
geir Jónsson, Svanbjörn
Frímannsson, Bergur G. Gíslason,
Halldór H. Jónsson, Sigurður Helga-
son og Óttarr Möller. Varastjórn
Flugleiða var einnig endurkjörin og
skipa hana þeir Dagfinnur Stefáns-
son, Grétar Br. Kristjánsson, Ólafur
Ó. Johnson og Thor R. Thors.
Lagabreyting, sem stjórn félagsins
gerði tillögu um og fól í sér að felld
skyldu úr lögum félagsins ákvæöi
þess efnis að Flugleiðir gætu ekki
annast rekstur flugvéla nema með
samþykki 3/4 félagsstjórnar, var
samþykkt með 81% greiddra
atkvæða en til að hún næði fram að
ganga þurfi hún samþykkt 80%
fundarmanna. Atkvæðasmölun fyrir
aöalfundinn í gær mun einkum hafa
beinzt að því að fá þessa lagabreyt-
ingu fellda til aö stjóm félagsins ætti
óhægara um vik að koma fram
áformum sínum um aö Flugleiöir
tækju viö öllum rekstri flugvéla
Flugfélags íslands og Loftleiða, og
hafizt yrði handa um sameiningu
starfsaldurslista flugmanna. Ákvörð-
un stjórnar félagsinS í þessu máli
hafði þó verið tekin einróma.
— Vance
og Owen
Framhald af bls. I.
foringja hófsamra svartra Rhó-
desíumanna við Smith.
Bandarísku embættismennirnir
í Dar Es Salaam sögðust í dag
áhyggjufullir um að Vance og
Owen tækist ekki að sannfæra Ian
Smith þegar þeir hittu hann og
þrjá foringja hófsamra svartra
Rhódesíumanna í Salisbury á
mánudag. Er það skoðun banda-
rísku sendinefndarinnar að takist
ekki brátt friður með deiluaðilum
þá muni leiðtogar Föðurlandsfylk-
ingarinnar, Nkomo og Mugabe,
leita til Kúbumanna og Sovétríkj-
anna um hernaðaraðstoð.
Ian Smith og leiðtogar hóf-
samra, svartra Rhódesíumanna,
þeir Muzorewa, Sithole og Chirau,
eru um þessar mundir að semja
stofnskrá fyrir Rhódesíu og fyrir-
huga kosningar, þar sem kosn-
ingaréttur svartra og hvítra
verður jafn. Þá lýsti bráðabirgða-
stjórnin því yfir í dag að hætt yrði
öllum aftökum á pólitískum föng-
um, þar á meðal stuðningsmönn-
um Föðurlandsfylkingarinnar sem
nú á í stríði gegn stjórninni.
— Heimta
peninga
Framhald af bls. 1.
að því er danskar ferðaskrif-
stofur skýrðu frá í dag.
Hlmer Dahl Andersen, fram-
kvæmdastjóri hjá Tjæreborg,
vildi ekki gefa upp hve miklar
fjárhæðir hriðjuverkasamtökin
færu fram á, en Berlingske
Tidende skýrir frá í dag að
upphæðirnar nemi frá
90.000—180.000 Bandaríkjadöl-
um. Hann sagði þó að ferða-
málaráðuneyti Spánar hefði
nýverið staðfest að slík bréf
hefðu borist fjölda ferðaskrif-
stofa í Evrópu.
Spánska dagblaðið Ya skýrði
frá því í dag að sömu hryðju-
verkasamtök, MPAIG, sem
berjast fyrir sjálfstæði eyjanna
frá Spáni, hefðu sent hóteleig-
endum á Kanaríeyjum sams-
konar bréf og að ofan greinir.
Samtökin krefja hótel-
eigendurna um það sem þau
kalla „byltingarskatt" og nem-
ur hann frá 10—15 milljónum
peseta. Hótað er sprengjuárás-
um á hótelin ef skatturinn
verður ekki greiddur.
— Noregur
Framhald af bls. 1.
Helzti tilgangur efnahagstil-
lagna norsku stjórnarinnar er að
draga úr einkaneyzlu, að sögn
fréttamanns AP. Þó mun það
markmið að draga úr framleiðslu-
kostnaði á norskum framleiðslu-
vörum ráða miklu í tillögunum,
þar sem norskar útflutningsvörur
hafa á undanförnum árum farið
halloka í samkeppni á alþjóða-
mörkuðum.
Þá er það einnig meiri háttar
takmark efnahagstillagna stjórn-
ar Nordlis að draga úr neikvæðum
viðskiptajöfnuði Norðmanna, sem
nú er meiri en nokkru sinni fyrr.
Með tillögum sínum ætlar ríkis-
stjórnin sér að koma í veg fyrir
atvinnuleysi í Noregi, auka út-
flutning og halda þeim lífskjörum
sem náðst hafa. Þær sýna þó fram
á að hagvöxtur í Noregi hefur
runnið sitt skeið, að sögn frétta-
manns AP.
Fjárfesting Norðmanna í olíu-
og gasleit í Norðursjó hefur meðal
annars valdið því að Norðmenn
skulda erlendis um 100 milljarða
norskra króna, eða tæpa 4800
milljarða íslenzkra króna, um
næstu áramót. Aætlað er að
skuldin nemi um 150 milljörðum
norskra króna áður en Norðmönn-
um tekst að greiða hana niður,
miðað við núverandi skuldbinding-
ar.
Þá hafa tekjur Norðmanna af
olíuvinnslunni orðið um 25 millj-
örðum króna minni en þeir reikn-
uðu með fyrir ári og hefur það átt
sinn þátt í því að Norðmenn eiga
nú í þessum miklu efnahagsvand-
ræðum, að sögn fréttamanns AP.
— Stöðva ekki
siglingar
Framhald af bls. 48
aöstæðum ríkir milli sjómanna og
landverkafólks, og Sjómannasam-
band íslands lýsir fyllstu samstöðu
sinni í þeirri baráttu sem nú er háð
fyrir því að tryggja launafólki innan
Verkamannasambandsins þau kjör,
sem því ber samkvæmt þeim samn-
ingum, sem gerðir voru á sl. surnri."
Þá barst Mbl. í gær fréttatilkynning
frá Verkamannasambandinu, þar
sem fram kemur aö á fundi fullskip-
aðrar framkvæmdastjórnar VMSÍ í
fyrradag, þar sem mættir voru auk
aðal- og varamanna stjórnarinnar
allmargir formenn aðildarfélaga sam-
bandsins, hafi verið einróma sam-
þykkt að lýsa því yfir að sambandið
væri reiöubúiö til aö taka upp
viðræður við samtök atvinnurekenda
um kröfur sambandsfélaganna varö-
andi nýja samninga og kaus fundur-
inn 8 manna viðræðunefnd vegna
þessa.
Samkvæmt upplýsingum Alþýöu-
sambands íslands tekur í dag gildi
útflutningsbann á Snæfellsnesi, nán-
ar tiltekiö í Stykkishólmi, Grundar-
firði, Ólafsvík og Hellissandi og á
Austfjörðum — á Fáskrúðsfirði,
Neskaupstað og Eskifiröi og loks í
Hafnarfirði suövestanlands. Þá hefur
útflutningsbann komið til í öllum
helztu höfnum um land allt nema á
Suðurnesjum, eins og áöur hefur
komið fram, og á Vestfjörðum, en
þar verður tekin ákvörðun um
þátttöku í þessari aðgerð nú um
helgina.
Samkvæmt upplýsingum sem Mbl.
aflaöi sér í gær hjá útflutningsaöilum
eru ekki merkjanleg nein áhrif
útflutningsbannsins fyrst í stað og
engar sendingar sem beinlínis hafa
lokazt inni af þessum sökum. Aö
sögn forráðamanna SH er helzt um
að ræða að svo hafi verið með
loönuhrogn er fara áttu til Japans.
Skipi sem taka átti sendingu þangað,
hefur verið seinkaö, en ef ekki hefði
greiðst úr málinu eftir svo sem
mánuö, kæmi til greina aö skipa út
á Suðurnesjum. Cargoluxvél fór utan
í gær meö vörur, en hún hafði veriðx
hlaðin áöur en hin boðaða aðgerð
kom til. Önnur ferð er fyrirhuguö í
næstu viku og verður þá væntanlega
flogið frá Keflavíkurflugvelli.
— Lægsta tilboðið
714 milljónir
Framhald af bls. 2
með að samningur um framan-
greint verk yrði undirritaður í maí
og yrði verkinu lokið í sumar. Um
næstu útboð vegna Hrauneyjafoss-
virkjunar sagði Eiríkur, að þau
færu fram í haust og yrði þar um
að ræða útboð vegna stíflu,
stöðvarhúss og aðrennslisskurð og
ættu framkvæmdir að geta hafizt
á næsta vori. „Við höfum ekki leyfi
ennþá nema fyrir tveimur vélum,"
sagði Eiríkur. „Samkvæmt áætlun
á að ræsa fyrri vélina haustið 1981
og hina haustið 1982, en um þriðju
vélina er allt óákveðið." Hver vél
verður 70 megawött.
Eiríkur sagði, að Landsvirkjun
hefði annast smáforvinnu á virkj-
unarsvæðinu, lagt rafmagn, lag-
fært vegi og flutt þangað nokkra
skála, en vegalengdin frá Sigöldu
og niður að nýja virkjunarsvæðinu
væri 5—7 kílómetrar.
— Bandaríkja-
flug Flugleiða
Framhald af bls. 48
auglýst lægstu fargjöld yfir Atlants-
hafið, og gera yrði ráð fyrir taprekstri
á þessari flugleiö 1978. Staöan væri
þannig breýtt og naumast væri við
því aö búast að þessi markaöur yrði
nokkru sinni hinn sami og fyrr. Með
þessu væri þó ekki sagt að íslending-
ar ættu ekki framtíö á þessum
vettvangi, því að eins og fyrr yrði að
sjá til hvort nýtt jafnvægi myndaðist
ekki.
Siguröur sagöi aö vegna hinnar
miklu samkeppni á New York mark-
aöinum heföi félagiö lagt aukna
áherzlu á Chicago og þaö gefist vel,
því að þar hefði orðið veruleg
farþegaaukning í vetur og verulega
auknar pantanir væru fyrir sumarið.
Vegna þessa hefði verið ákveðiö að
fljúga til Chicago alla daga vikunnar
í stað fjögurra sl. sumar en til New
York yrði farið einni ferð færra eöa
12 feröir alls í viku.
—Farþegafjöld-
inn 700 þúsund
Framhald af bls. 25.
Luxemborg sem vaxið hefur mjög að
undanförnu og hefur nú gengið frá
samning um kaup á Boeing 747 þotu
til vöruflutninga. Félagiö nýtir nú
fjórar DC-8-63 þotur og þrjár CL-44
flugvélar til flutninganna. Velta
félagsins jókst verulega á árinu og
nam 72 milljónum Bandaríkjadollara.
Starfsmenn voru 424. Félagiö annast
vöruflutninga á alþjóðlegum leiðum,
einkum milli. fjarlægra Austurlanda
og til og frá Afríku. Ferðaskrifstofan
Kynnisferðir sem annast móttöku
feröamanna og skipuleggur skoðun-
arferöir þeirra. Flugfélag Norður-
lands sem nú á og rekur fjórar
flugvélar. Flugleiöir eiga 35% af
hlutafé félagsins sem að öðru leyti er
í eigu starfsmanna félagsins. Hótel
Húsavík hf. Þar hefur orðið stööug
aukning á umsvifum og veltu en
Flugleiðir eiga 16.7% af hlutafé
fyrirtækisins. Hótel Aerogolf
Sheraton í Luxemborg, en af því eiga
Flugleiðir 23% af stofnfé hótelsins.
Þá uröu Flugleiöir eignaraðili aö
Flugfélagi Austurlands í sumar með
45% eignaraöild. Aðsetur félagsins er
á Egilsstööum og stundar þaö flug til
sex staða á Austurlandi. Félagið á
tvær flugvélar.
Auk framangreindra dótturfyrir-
tækja eru félög sem mynduð hafa
verið vegna lagaákvæöa í viðkom-
andi löndum. Rekstrarkostnaður er
vegna markaðs- og sölustarfsemi í
löndunum og er borinn uppi af
umboðslaunum þessara dótturfyrir-
tækja en þau eru gjaldfærö í
reikningum Flugleiöa hf. Þau eru
Loftleidir lcelandic Airlines S.A. t
Luxemborg, Loftleidir lcelandic Air-
lines S.A.R.L. í París, lcelandic
Airlines Inc. New York.
— Fyrirtæki
Flugleiða
Framhald af bls. 2
uröu Flugleiöir um mitt síöasta ár
eignaraðili aö Flugfélagi Austurlands.
Á síðasta ári var gerður rekstrar-
samningur við Sheratonhótelhringinn
varðandi rekstur Hótels Aerogolf í
Luxemborg, en FÍugleiöir eiga 23%
stofnfjár hótelsins. Velta þess á
síðasta ári jókst um 18,5%.
— Deildarstjór-
inn dró að sér
Framhald af bls. 25.
viöskiptamanni. Meö þessum hætti
tókst honum að skapa misræmi milli
þeirra fjárhæða, er viðskiptamaður-
inn greiddi í þóknun og vexti o.fl.
gjöld vegna erlendra ábyrgða- og
innheimtuvíxla og þeirra upphæöa,
sem til bankans runnu vegna þessara
sömu viöskipta. Mismunur sem
þannig skapaöist var síöan aö hluta
til notaöur til greiöslu krafna á
íslensk fyrirtæki, sem síðan endur-
greiddu Hauki Heiðar þessar fjár-
hæðir beint. Komið hefir í Ijós, að
hann hefir sent fé til útlanda, og
notað starfsaðstöðu sína í bankanum
til þess. Fjártökur þessar hafa því
staöið yfir í 7 ár án þess að upp
kæmist. Vegna þessarar rannsóknar
var stofnað til sérstakrar athugunar
á ábyrgðarskjölum bankans. Náði
þessi könnun til áranna 1975, 1976
og 1977, og voru gögn allmargra
viðskiptamanna borin saman við
skjöl bankans. Kom ekkert misræmi
fram milli þessara skjala.
Á síöara stigi málsins hefir rann-
sóknin beinzt aö ráöstöfun kæröa á
því fé, sem hann hefir játað að hafa
dregiö sér. Hefur m.a. komið fram,
að kæröi hefir komið verulegum
fjármunum til geymslu í banka í
Sviss. Kæröi hefir hins vegar neitaö
frekari skýrslugjöf um hvenær eða
með hverjum hætti fjármunir þessir
hafi verið fluttir til Sviss.
Rannsóknarlögregla ríkisins vinnur
áfram að rannsókn þessa máls, sem
er vel á veg komin sem fyrr segir, og
mun aö rannsókn lokinni senda máliö
ríkissaksóknara til ákvöröunar.
— Málverkasýn-
ing Vilhjálms
Framhald af bls. 22.
Sú stefna, sem hann hafi mótaö, hafi
ekki enn náö alþjóðlegri útbreiöslu
né flokkist enn undir ákveöna
alþjóölega myndlistarstefnu.
Hann telur að áhugi á myndlist
hérlendis hafi færzt mjög í vöxt hin
síöari ár, þótt enn séu myndir hans
frábrugðnar íslenzkri myndlist, séu
ýmsir íslenzkir myndlistarmenn farnir
að beita Ijósi og skugga í svipuðum
dýr.
En alveg eins og þaö tók Salvador
Dali, Max Ernst og fleiri tvo til þrjá
áratugi að fá súrrealismann viöur-
kenndan telur Vilhjálmur að sín
liststefna verði ekki útbreidd né
viðurkennd á alþjóðlegum vettvangi
fyrr en aö álíka löngum tíma liönum.
Sýning Vilhjálms opnar sem fyrr
segir kl. 2 í dag, laugardag, og
stendur til 23. apríl.
— H.Þ.