Morgunblaðið - 16.06.1978, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FOSTUDAGUR 16. JUNI 1978
13
Meðalbóndinn greiðir 30 þúsund
krónur með smjörinu á mánuði
Horfur á jafnstóru smjörQalli 1 haust og sL haust
HVER meðalbóndi greiðir nú
mánaðarlega 30 þúsund krónur
með smjöri til neytenda. Alls
kostar þessi niðurgreiðsla bænda-
stéttina um 90 milljónir á mánuði
en hvert kíló smjörs er nú greitt
niður um 1874 krónur og af því
greiða bændur 864 krónur og
ríkissjóður 1010 krónur en út-
söluverð í smásölu á einu kílói
smjörs er 880 krónur miðað við
fyrsta verðflokk. brátt fyrir
útsöiu á smjöri hafa birgðir þess
farið vaxandi síðustu vikur og
eru nú allar horfur á að í haust
verði smjörbirgðir ekki minni en
sl. haust og þá jafnvel 100 til 150
tonnum meiri.
Smjör hækkaði ekki við síðustu
verðbreytingu á búvörum en þá
átti grundvallarverð þess að
hækka um 318 krónur hvert kíló.
Þess í stað var samþykkt í
sexmannanefnd að kannað yrði
hvort rétt væri að breyta heildar-
verðhlutfallinu milli nýmjólkur
Kólera
í Zaire
BrUssol 15. júní. AP. Reuter
BELGÍSKA heilbrigðisráðuneyt-
ið tilkynnti í dag að 68 Afríku-
menn hefðu látið lífið úr kóleru.
sem nú geisar í Kivuhéraði í
austurhluta Zaire.
Ráðuneytið sagði að kólerufar-
aldurinn væri í rénun, en bætti við
að mjög skorti lyf og sjúkragögn.
I gær samþykktu 10 ríki í
Brussel að senda Zaire-stjórn
matvæli og lyf að verðmæti 117
milljón dollara, eða jafnvirði um
30 milljarða króna.
Handritasýn-
ing opnuð
í Árnagarði
STOFNUN Árna Magnússonar
opnar handritasýningu í Árna-
garði laugardaginn 17. júní og
verður sýningin opin í sumar að
venju á þriðjudögum, fimmtudög-
um og laugardögum kl. 2—4. I
fréttatilkynningu frá Stofnun
Árna Magnússonar segir að þar
verði til sýnis ýmsir mestu dýr-
gripir íslenskra bókmennta og
skreytilistir frá fyrri öldum, meðal
annarra Konungsbók Eddukvæða,
Flateyjarbók og merkasta handrit
íslendingasagna, Möðruvallabók.
og vinnsluvara úr mjólk og hætta
að miða verðið að mestu við
fituinnihald. Ekki liggja enn
fyrir neinar niðurstöður af því
starfi.
„Ég tel að bændur þoli ekki
þessar greiðslur og það verði að
breyta þessu sem allra fyrst,"
sagði Gunnar Guðbjartsson, for-
maður Stéttarsambands bænda, í
samtali við blaðið, en fjár til að
standa undir þessum niðurgreiðsl-
um er af hálfu bænda aflað með
verðjöfnunargjaldi á innvegna
mjólk, sem nú er 5,50 krónur á
hvern lítra. Að sögn Gunnars
stendur þessi ákvörðun um verð-
jöfnunargjald til 1. júlí n.k. en þá
verður gjaldið endurskoðað og eru
allar líkur á að það verði að
hækka, ef ekki verður fundin lausn
á verðlagningunni. „Við vonum að
starfi þeirrar nefndar, sem falið
var að kanna þetta mál ljúki sem
fyrst en þá kann að vera eftir að
semja um þessi atriði bæði innan
sexmannanefndar og við ríkisvald-
ið. Á þessu stigi verður ekkert
fullyrt hvenær einhver breyting
verður á þessum málum," sagði
Gunnar.
Sem kunnugt er hófst útsala á
smjöri upp úr miðjum janúar á
þessu ári og var þá ætlunin að
selja á niðursettu verði 500 tonn
en nú hafa samtals verið seld
rúmlega 800 tonn. í samtali við
Óskar H. Gunnarsson, fram-
kvæmdastjóra Osta- og smjörsöl-
unnar, kom fram að um síðustu
mánaðamót námu birgðir af
smjöri 700 tonnum en voru á sama
tíma í fyrra 400 tonn. Minnstar
urðu birgðirnar á vormánuðum í
ár, 588 tonn, og sagði Óskar að nú
væri sýnt að birgðir væru teknar
að hrannast upp og gera mætti ráð
fyrir, að smjörþirgðir yrðu svipað-
ar í haust og fyrrahaust eða 1200
til 1300 tonn og liklega yrðu þær
100 til 150 tonnum meiri en í
fyrrahuast.
Aðspurður um, hvað hann teldi
að nú væri til ráða, sagði Óskar,
að hér væri vissulega veruleg
spurning um verðlagningu var-
anna en þó væri ekki víst að
eftirspurnin af hálfu neytenda
færi alveg eftir verðinu. Þá mætti
einnig.hugsa sér að breyta til hjá
mjólkurbúunum meira en þau
hafa að undanförnu verið látin
einbeita sér að framleiðslu osta.
„Helst hugsa menn til þess að nýja
Mjólkursamlagið á Akureyri gæti
farið mjög verulega út í ostafram-
leiðslu en byggingu þess verður
væntanlega ekki lokið fyrr en á
næsta ári. Þá mætti einnig með
endurbyggingu fleiri mjólkursam-
laga auka framleiðslu annarra
mjólkurafurða en smjörs en til
þess þurfa mjólkursamlögin að fá
aukna fjármagnsfyrirgreiðslu,"
sagði Óskar.
Sjötíu fræði-
menn rita í
nýtt fræðirit
Á VEGUM Stofnun Árna Magnús-
sonar á íslandi er nú kominn út
síðari hluti Sjötíu ritgerða, afmæl-
isrits sem helgað er dr. Jakobi
Benediktssyni sjötugum. Ritið er
alls á níunda hundrað blaðsíður og
í það rita sjötíu fræðimenn um
ýmis efni á sviði íslenskra fræða.
Áskrifendur geta vitjað bókar-
innar til Bókaútgáfu Menningar-
sjóðs.
Lögregla
á verði
í Soweto
JóhannesarborK. 15. júní. Reuter.
HÁLFGERT umsátursástand
ríkti í dag í blökkumannabænum
Soweto þar sem lögregla hefur
hert á baráttu sem hún segir
beinast gegn glæpum réttum
tveimur árum eftir hinar blóðugu
kynþáttaóeirðir í bænum.
Vopnaðir lögreglumenn voru á
verði við vegatálma sem voru
reistir í bænum og á mörkum hans
og stöðvuðu hundruð blökku-
manna sem þeir yfirheyrðu leituðu
á og handtóku í sumum tilfellum.
En lögreglan neitaði því að
aðgerðirnar stæðu í sambandi við
sorgarhátíð, sem leiðtogar Soweto
hafa boðað á tveggja ára afmæli
kynþáttaóeirðanna, um rúmlega
500 blökkumenn sem biðu bana.
Jafnframt bannaði stjórnin í
dag „The Woice", kristið vikublað
sem er skrifað fyrir blakka
lesendur. Þetta er fyrsta blökku-
mannablaðið sem er bannað síðan
þaggað var niður í „The World“ i
október og ritstjórinn Percy
Quoboza var handtekinn.