Morgunblaðið - 17.06.1978, Blaðsíða 6

38
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDÁGUR 17. JÚNÍ 1978
Ilcllar í Landssvcit.
„Falleg mynd og rétt
lýsing á þjóðlífnlu,,
- í nágrenni Heklu eru bandarískir kvikmyndagerdarmenn
ad kvikmynda barnasöguna „Hestarnir á Miklaengi”
I fljótu bragði virtist allt eðlilegt á Hellum í Landssveit
er Morgunblaðsmenn renndu í hlaðið. Hellar er lítill,
friðsæll bær skammt frá Heklu. Þar býr Filippus bóndi
ásamt 5 sumarunglingum. En úti í litlu gripahúsi flæktist
hundurinn á bænum milli fóta bandarískra kvikmyndagerð-
armanna. Og á meðan Thomas Harwartz fylgdist
gaumgæfilega með því í gegnum myndavélarlinsuna, þegar
kálfunum var gefin sama gjöfin aftur og aftur, þutu félagar
hans fjórir um allt húsið, út í grenjandi rigninguna og upp
á þak, til þess að kálfhausarnir fengju rétta lýsingu.
Sérstök ljóssía á myndavélinni átti svo að gefa útkomunni
fornan blæ. Hér var verið að taka kvikmynd eftir
bandarískri barnabók, Hestarnir á Miklaengi, sem gerist
við rætur Heklu.
Dan Smith og Gary Templeton. leikstjóri. Leituðum íyrst að góðri
barnasögu sem hefði selst vel. bað vildi svo til að sú ákjósanlegasta
Kerist á íslandi.
Sigurður Ragnarsson aðstoðarleikstjóri og Gunnar Bjarnason. sem
hefur verið Bandaríkjamönnunum til aðstoðar af hálfu Sambandsins.
íslenzkir aðilar fengu
handritinu breytt
„Filippus hefur alveg opnað
heimili sitt fyrir okkur, — við
mættum þess vegna brjóta leirtau-
ið og snúa öllu við“, sagði Gunnar
Bjarnason, en hann hefur verið
Bandaríkjamönnunum til aðstoðar
af hálfu S.Í.S. „Þetta er lítil
barnasaga með fjölda teikninga,
sem kom út í Bandaríkjunum fyrir
mörgum árum. Hún fjallar um tvö
börn, sem fara á hestum að veiða
lax og lenda í alls kyns ævintýrum,
meðal annars snjöstormi og eld-
gosi úr Heklu. Þessi bók fór að
seljast mikið eftir ferð, sem farin
var á íslenzkum hestum yfir þver
Bandaríkin á sínum tíma, og í
framhaldi af þeirri ferð, leitaði
kvikmyndafélagið til S.Í.S. Sam-
bandið og Flugleiðir buðu síðan
fram aðstoð sína, gegn því að
handritinu yrði breytt eilítið til
raunsærri myndar af landi og /
þjóð. Þannig fara nú börnin að
leita fjár en ekki veiða lax, og bæði
snjóstorminum og eldgosinu er
sleppt úr myndinni, en hins vegar
lenda börnin í jarðskjálfta í
Hekluhlíðum. Höfuðmarkmið okk-
ar var að sjá svo um, að myndin
yrði ekki óeðlileg og um leið
íslenzk. Og ég er mjög hrifinn af
mörgum atriðum í myndinni.
Enda hafa þessir menn unnið verk
sitt af mikilli nákvæmni."
Svo virtist vera. Bandaríkja-
mennirnir höfðu verið frá kl. 10
um morguninn að undirbúa kvik-
myndun u.þ.b. 10 sekúndna atriðis.
Og þeir voru enn að, er Morgun-
blaðsmenn fóru rétt fyrir kl.
fjögur.
Ekki heimilda-
mynd um ísland
Það er fyrirtækið Evergreen
Products sem gerir kvikmyndina.
Eigendur þess eru tveir menn,
Gary Templeton og Dan Smith. Sá
fyrri telst leikstjóri .myndarinnar.
Þeir félagar kváðu fyrirtækið
einkum hafa sérhæft sig í kvik-
myndum upp úr barnabókum.
Síðan sæi fyrirtækið Phoenix Film
í New York um dreifingu þeirra,
einkum í skóla um öll Bandaríkin.
Með þessu móti fengju börn að sjá
kvikmyndir upp úr bókum sem þau
hafa lesið, og ætti það að virka
sem hvatning til aukins lestrar.
„En þetta er ekki kennslumeðal
sem slíkt, tók Dan Smith fram.
„Hér er bara um að ræða mismun-
andi tjáningarform, og myndin
segir skáldaða sögu eins og bókin."
En hvers vegna var einmitt
þessi bók valin til kvikmyndunar?
Þeir félagar sögðu það ekki hafa
ráðið valinu, að hún gerðist á
Islandi. „Við erum ekki að gera
heimildarmynd um ísland, heldur
mynd eftir barnasögu", sagði Dan.
„Þess vegna leituðum við fyrst að
góðri barnabók, sem hefði selzt
vel, og það vildi svo til, að bókin
sem okkur leizt hvað bezt á gerist
á Islandi. Að vísu er þetta ein
fárra bóka um Island, sem finna
má almennt í bókasöfnum í
Bandaríkjunum. Höfundurinn,
Lonzo Anderson, hafði verið á
íslandi fyrir 12 til 13 árum, og það
var hann sem benti okkur á
reiðina miklu yfir Bandaríkin. í
framhaldi af þeim atburði ákváð-
um við að reyna að ná sambandi
við íslenzka aðila varðandi töku
myndarinnar,
Þeir Smith og Templeton sögðu
helzta muninn á bókinni og
myndinni þann, að þeir væru ekki,
eins og höfundur bókarinnar, að
reyna að lýsa sem flestum hliðum
landsins jafnhliða þræðinum.
„Fólk var að spyrja okkur," sögðu
þeir, „hvort við ætluðum virkilega
að kvikmynda þetta allt á einni
eyju.“ Gary Templeton bætti því
svo við síðar, að kannski hefðu
þeir fyrst tekið endanlega ákvörð-
un um að sleppa eldgosinu, þegar
þeir sáu frammistöðu eins slíks í
Disney-mynd skömmu eftir kom-
una til landsins, sem átti að gerast
á svipuðum slóðum. Auk þess væri
í barnammyndinni „happy-end-
ing“, og það væri í rauninni lítill
„happy-ending", sem hefði spúandi
eldfjall í bakgrunninum.
Það kom í ljós, að dreifing
myndarinnar á vegum Phoenix
Film er mjög mikil, og auk þess,
e.f útkoman er nógu góð, verður
myndin einnig sýnd í sjónvarps-
stöðvum. Hins vegar sögðu þeir
Smith og Templeton að myndin
væri ekkert styrkt af sjónvarpinu,
enda hefði slíkur stuðningur haft
í för með sér alls kyns skorður
varðandi tíma og annað. „Við
vinnum fyrst myndina eins vel og
við getum, og sjáum svo til með
dreifingu", sagði Templeton.
Gunnar Bjarnason benti einnig á
það landkynningargildi sem kvik-
myndin gæti haft, einkum hvað
varðaði ull og íslenzka hesta, sem
kæmu mikið við sögu. „Tvennt er
öruggt,“ sagði hann, Þetta verður
Biirnin tvö í myndinni lcika Anní Sigíúsdóttir og Guðmundur Sigfússon, en Reynir
Aðalstcinsson lcikur fiiðurinn.
(Jti í gripahúsi reyndi kvikmyndatökumaðurinn, Tom Harwartz, að finna beztu
lausnina. Aðrir á myndinni eru Glen Kershaw, Dan Ducovney og Reynir.