Morgunblaðið - 29.07.1978, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 29. JÚLÍ 1978
Korchnoi urðu á
ótrúleg mistök
„Ó guð minn góður, hann
missti af mátinu," hrópaði
Miguel Najdorf upp yfir sig í
skákskýringasalnum i Baguio er
honum barst 55. leikur Korchn-
ois í hendur. Þessi viðbrögð
Najdorfs voru mjög skiljanleg,
því að eftir að Korchnoi hafði
misst af þessu gullna tækifæri,
jukust jafnteflislíkur Karpovs
mjög og er skákin fór í bið voru
flestir sérfræðingar á því máli
að með réttri vörn myndi
Karpov takast að halda jafn-
tefli. Fimmta skákin er því að
verða sannkölluð maraþonskák,
þegar hafa verið leiknir 92
leikir, en skákinni verður fram
haldið á sunnudag. A morgun
verður síðan sjötta skákin tefld
og ef hún fer einnig í bið fer
frídögum kappanna að fækka
ískyggilega.
Dagurinn byrjaði reyndar
mjög vel hjá Korchnoi. Um
morguninn var honum færð að
gjöf frá hótelstjórninni stóreflis
afmælisterta, skreytt riddara,
tveim kertum og áletruninni
„Til hamingju með afmælið,
Viktor Korchnoi. Gott gengi."
Korchnoi átti að vísu ekki
afmæli, en í gær voru tvö ár
liðin frá því að hann yfirgaf
Sovétríkin og settist að í Vest-
ur-Evrópu. Korchnoi var því
næst spurður hvers hann óskaði
sér helst í afmælisgjöf. „Það er
ekki erfitt að geta sér til um
það,“ svaraði áskorandinn að
bragði og hefur þá án efa átt við
það að honum tækist að knýja
fram sigur í biðskákinni.
Svarti Anatoly Karpov
Hvítti Viktor Korchnoi
42.... Rh7!?
(Þessi ákvörðun Karpovs kom
mjög á óvart meðal áhorfenda,
því að Karpov hugsaði sig mjög
lítið um áður en hann lék
biðleiknum. Flestir stórmeistar-
anna sem viðstaddir eru einvígið
reiknuðu með 42.... Dg5, og
töldu það einu von Karpovs en
einnig virðist 42.... Re7 þó gefa
svörtum möguleika. Viðbrögð
manna við leiknum voru mis-
jöfn: „Tóm vitleysa," sagði
bandaríski stórmeistarinn Rob-
ert Byrne um leikinn. Najdorf
sagði hins vegar að um morgun-
inn hafi hann rætt við sovézku
stórmeistarana á staðnum og þá
hafi þeir sagt að 42.... Rh7 væri
sterkasti leikurinn í stöðunni.
Öllum óbreyttum kom leikurinn
þó mjög á óvart, enda tapar
svartur nú peði þvingað.
Korchnoi og aðstoðarmenn hans
höfðu reyndar hafnað leiknum
af þeirri ástæðu)
43. Be5 - Dg5, 44. Dxf5 -
Dd2+, 45. Kg3 - Rhf6, 46. Hgl
- He8, 47. Be4
(Þegar hér var komið sögu átti
Korchnoi aðeins fimm mínútur
eftir á síðustu níu leikina)
Re7, 48. Dh3 - Hc8, 49. Kh4
- Hcl,
Karpov hyggst skipta upp á
hrókum, því að í endatöflum
með drottningum og léttum
mönnum eru riddarar oftast
sterkari en biskupar. Hins vegar
var sálfræðilega séð betra að
halda hrókunum á borðinu og
reyna að flækja taflið)
50. Dg3 - Hxgl, 51. Dxgl -
Kg8?
Skák
eftirMARGEIR
PÉTURSSON
(Að sögn Harry Golombeks,
fréttaritara Mbl. í Baguio, lék
Karpov hér mjög hratt, þó að
hann ætti nægan tíma aflögu,
greinilega í þeim tilgangi að
gera Korchnoi tímahrakið erfið-
ara. Með þessum leik leggur
kóngur Karpovs hins vegar af
stað í feigðarflan sem hefði
getað reynst honum dýrkeypt.
Bezt var að reyna að halda í
horfinu með 51.... Dc3)
52. Dg3
(Korchnoi féll auðvitað ekki í
hina ódýru gildru 52. Bxf6? —
Df4 -)
Kf7? 53. Bg6+ - Ke6, 54. Dh3+
- Kd5
55. Be4+??
(Oafsakanleg mistök jafnvel þó
að Korchnoi hafi aðeins átt tvær
mínútur eftir. Hvítur gat unnið
á einfaldan hátt með 55. Bf7+ —
Kc6, 56. De6+ og ef nú 56....
Kb5 þá 57. Dc4+ - Ka4, 58. Da6
mát. Svartur yrði því að leika
56.... Kb7 en tapar þá til að
byrja með manni með skák.
Ótrúleg yfirsjón sem gerir
Karpov kleift að sleppa fyrir
horn)
Rxe4, 56. fxe4+
(Korchnoi hefur e.t.v. talið sig
geta leikið 56. Dd7+, en svartur
bjargar sér auðveldlega með
56.... Kc4 og ef nú 57. fxe4 þá
Dg5+)
Kxe4,57. Dg4+ - Kd3,58. Df3+
- De3, 59. Kg4
(En auðvitað ekki 59. Dxe3+ —
Kxe3, 60. Bxg7?? - Rf5+)
Dxf3+, 60. Kxf3 - g6!
(Eina vörnin. Ef 60.... Rf5 þá
61. d5 og peðið er komið of
langt)
61. Bd6 - Rf5, 62. Kf4!
(Báðir kunna greinilega sitt fag.
Korchnoi leggur hér skemmti-
lega gildru fyrir Karpov. Eftir
62.... Rxd6? 63. hxg6 - Rf8, 64.
d5 ræður riddarinn ekki við
bæði peðin)
Rh4!, 63. Kg4 — gxh5+!
(Eina von svarts er að fórna
manni. Eftir 63.... g5, 64. Bf8
vinnur hvítur létt)
64. Kxh4 - Kxdt, 65. Bb8 -
a5, 66. Bd6 - Kc4, 67. Kxh5 -
a4, 68. Kxh6 - Kb3
(hin fífldirfskulega vinningstil-
raun 68.... b5 leiðir til taps
eftir 69. Kg5 - Kb3, 70. Kf5 -
Kxa3, 71. Ke5 - Kb2, 72. Kd5
- a3, 73. Kc5 — a2, 74. Be5+)
69. b5 - Kc4, 70. Kg5 - Kxb5,
71. Kf5 - Ka6, 72. Ke6 - Ka7,
73. Kd7 - Kb7, 74. Be7 - Ka7,
75. Kc7 - Ka8, 76. Bd6 - Ka7,
77. Kc8 - Ka6, 78. Kb8 - b5,
79. Bb4 - Kb6,80. Kc8 - Kc6,
81. Kd8 - Kd5,82. Ke7 - Ke5,
83. Kf7 - Kd5, 84. Kf6 - Kd4,
85. Ke6 - Ke4, 86. Bf8 - Kd4,
87. Kd6 - Ke4,88. Bg7 - Kf4,
89. Ke6 - Kf3,90. Ke5 - Kg4,
91. BÍ6 - Kh5.
Eini möguleiki Korchnois til
vinnings er að ná pattstöðu á
svarta kónginn, þannig að
svartur neyðist til að fórna b
peði sínu. Slíka stöðu er þó
greinilega ekki hægt að þvinga
fram og ef Karpov leikur ekki
því verr af sér er jafnteflið
fyrirsjáanlegt.
— Viðræðunum
slitið í dag
Framhald af bls. 32
millifærslu, þannig að greiðslum úr
verðjöfnunarsjóði yrði haldið áfram
til áramóta með því að afla til þess
fjár, kjarasamninga í gildi með
öllum umsömdum kaup- og vísitölu-
hækkunum og loks hefði Alþýðu-
bandalagið gert tillögu um 10%
niðurfærslu á verðlagi, sem þeim
reiknaðist til að myndi kosta 6,8
milljarða króna fram til áramóta.
Steingrímur Hermannsson, ritari
Framsóknarflokksins, sagði að
ástæða þess, að viðræðurnar sigldu
í strand hefðu verið ósveigjanleiki
Alþýðubandalagsins í efnahagsmál-
um. Hann kvað Framsóknarflokkinn
hafa fengið þær upplýsingar við
upphaf stjórnarmyndunarvið-
ræðnanna, að könnunarviðræður
Alþýðuflokks og Alþýðubandalags
hefðu leitt í ljós miklar líkur á
samkomulagsgrundvelli milli þess-
ara tveggja flokka. Það hefði því
komið sér mjög á óvart, þegar önnur
varð raunin og að síðan skyldi slitna
upp úr með þessum hætti. Varðandi
þátt Framsóknarflokksins í þessum
viðræðum sagði Steingrímur: „Okkar
tillaga var að setja samningana ekki
í gildi, en því var hafnað og þá
lýstum við því yfir, að við myndum
ekki standa gegn gildistöku, ef allt
annað gengi upp.“ Sagði Steingrímur
að auk þess, sem áætlanir Alþýðu-
bandalagsins fram til áramóta
virtust stórlega vanreiknaðar fram
til áramóta, væri stóra málið, hvað
þá ætti að taka við. Við því hefðu
lítil svör komið og engan veginn
traustvekjandi.
Morgunblaðið spurði Steingrím
Hermannsson hvaða mat hann legði
á afstöðu Alþýðubandalagsins í
stjórnarmyndunarviðræðunum.
Steingrímur kvaðst telja, að enginn
maður gæti setzt til slíkra viðræðna
heilindalaust. Hins vegar væri vitað
að innan Alþýðubandalagsins væru
mjög skiptar skoðanir og ýmsir
þrýstihópar og virtist sér sem
einhverjir þeirra, sem vildu persónu-
lega umbun fyrir að fara erfiðari
leiðir í efnahagsmálunum, hefðu náð
saman og þannig náð undirtökunum
í Alþýðubandalaginu. Sagðist Stein-
grimur draga þessar ályktanir af
harðnandi afstöðu flokksins í varn-
armálunum eftir því sem á leið
viðræðurnar og einnig vaxandi
áherzlu „á ýmsar strúktúrbreyting-
ar“ og aðra punkta, sem hefðu virzt
skipta minna máli fyrr í viðræðun-
um.
Mikil fundahöld voru í gær í
Alþýðubandalaginu. Miðstjórnar-
fundur hófst klukkan 17 og stóð
fram undir miðnætti. Þar var
samþykkt einróma stuðningsyfirlýs-
ing við afstöðu þingflokksins, að því
er Morgunblaðið fregnaði í gær-
kveldi. Þar lýsti miðstjórnin yfir
stuðningi við baráttu verkalýðs-
hreyfingarinnar og því var lýst að
engin forsenda væri fyrir breyttri
stefnu flokksins frá því er stefnan
var mörkuð fyrir kosningar. Var lýst
vonbrigðum yfir því að þessi stjórn-
armyndunartilraun skyldi ekki hafa
tekizt.
— Að berast á
banaspjótum
Framhald af bls. 11
auðvitað hans mál. Það má alveg
eins benda á Birgi Isleif Gunnars-
son sem hefur rekið lang stærsta
fyrirtæki þjóðarinnar með sóma
undanfarin síðustu ár, Reykja-
víkurborg. Ég vil aðeins leggja til
að menn beri klæði á vopnin og
láti ekki andstæðingana og síst af
öllu kommúnista maka krókinn í
innbyrðis deilum í flokknum.
Rússar
sprengja
Uppsölum, 28. júlí. AP.
RÚSSAR sprengdu kjarnorku-
sprengju neðanjarðar í morgun í
Vestur-Síberíu og styrkur hennar
mældist 6.2 stig á Richterskvarða
að sögn jarðskjálftastofnunarinn-
ar í Uppsölum.
Þetta er þriðja kröftugasta
kjarnorkusprengjan sem Rússar
hafa sprengt neðanjarðar á þessu
ári.
— Segja að Eim-
skip kunni að
f ara frá Rvík
Framhald af bls. 2
með því að það hafi næga aöstööu og
viö megum ekki gleyma því að
Eimskip hefur rutt braut tæknibúnaöi
hérlendis varðandi lestun og losun og
þaö var ætlun félagsins aö nota þetta
svæði til aö auka enn flutninga sína
í gámum og þá í stærri einingum og
þaö var því bæöi rökrétt og eölilegt
aö þeir fengju þetta svæöi. Menn
nefna Hafskip í þessum umræöum en
Hafskip hefur átt kost á lóöum hjá
Reykjavíkurhöfn en ekki getaö byggt
á þeim sjálft. Þaö er heldur ekki hægt
aö stilla mönnum upp meö Eimskip og
á móti Hafskip. Þetta mál veröur aö
leysa meö hliösjón af þeim mörgu
vandamálum, sem viö er aö glíma á
þessu sviöi," sagöi Guömundur.
„Eimskipafélagiö hefur frá upphafi
veriö stærsti viöskiptavinur Reykja-
víkurhafnar og er einn stærsti skatt-
greiöandinn í Reykjavík. Ég hef ekki
heyrt frá hendi forsvarsmanna Eim-
skips fullyröingar um þaö aö þeir færu
frá Reykjavík, ef þeir fengju ekki
þessa aöstööu en hins vegar er ekkert
efamál aö ef veöur skipast þannig aö
Eimskip færi frá Reykjavík þá væri
þaö feikileg ógæfa fyrir Reykjavíkur-
höfn og stærsta áfall, sem hún heföi
nokkru sinni oröiö fyrir," sagði
Guömundur J. Guömundsson.
Ólafur B. Thors, fyrrverandi for-
maöur hafnarstjórnar, var viö af-
greiöslu málsins í borgarstjórn mót-
fallinn því aö Eimskip fengi umrætt
svæöi eins og tillaga hafnarstjórnar
geröi ráö fyrir. Hann sagöi aö
Reykjavíkurborg heföi á árinu 1975
gefiö Eimskipafélaginu fyrirheit um
úthlutun á þessu svæöi en síöan heföi
komiö í Ijós aö á þessu svæöi væri
ódýrast og eölilegast aö gera hafnar-
viölegu. „Þaö kemur jafnframt í Ijós aö
þaö sem Eimskipafélagiö vanhagar
um er land frekar en hafnarviölegur
og liggja því til grundvallar athuganir,
sem geröar hafa veriö á vegum
hafnarinnar. Aftur á móti má segja að
öörum notendum hafnarinnar liggi á
því aö fá viölegupláss, sérstaklega ef
alvara veröur úr því, sem lengi hefur
veriö ætlunin, aö flytja alla vöruaf-
greiöslu úr vesturhöfninni. Ég taldi
eölilegt þar sem hér er um tvær lóðir
aö ræöa og ég taldi eölilegt aö
Eimskipafélagiö fengi úthlutaö annarri
lóðinni, þ.e. lóöinni nær landinu, en
ytri lóðinni yröi ekki ráöstafaö strax til
þeirra, heldur heföi höfnin möguleika
á því aö leysa vandamál annarra aöila
á því svæöi í einhvern ákveöinn tíma,
kannski 5—8 ár. Eimskip hefur sótt
þaö fast aö fá báöar þessar lóöir og
út á það gekk tillaga hafnarstjórnar
nú,“ sagöi Ólafur. „Ég tel aö nú sé
eölilegt aö vinna upp nýja tillögu, sem
gæti á einhvern hátt komiö til móts við
Eimskipafélagiö og mér fyndist þá
vera eölilegt aö byggja á þessum
hugmyndum, sem ég lýsti hér aö
framan.
Þaö hefur enginn af forráðamönn-
um Eimskip sagt þaö í mín eyru aö
þeir heföu hug á aö flytja frá
Reykjavík, fengju þeir ekkí þessar
lóðir og ég trúi því ekki að forráða-
menn Eimskipafélagsins hafi sagt
þetta viö nokkurn mann. Ég hef lagt
á þaö áherzlu aö Eimskipafélagiö eigi
aö fá góöa þjónustu hjá Reykjavíkur-
höfn og ég tel aö forráöamenn
Reykjavíkurhafnar hafi á undanförn-
um árum tekiö verulega mlkiö tillit til
þarfa Eimskipafélagsins, sem er bæöi
rétt og eölilegt og þess vegna trúi ég
því ekki aö Eimskipafélagiö færi aö
hafa slíkt á oröi, þegar tímabundin
vandræöi Reykjavíkurhafnar ganga
kannski eitthvaö inn á þeirra ítrustu
óskir," sagöi Ólafur.
— Yfirvinnu-
bann vegna
ágreinings
Framhald aí bls. 32
tilbúnar að taka á móti loðnu
þegar veiði hófst. „Með þessum
samningum við alla atvinnu-
rekendur í Siglufirði," sagði Kol-
beinn, „höfðum við mótað hér og
framkvæmt launastefnu sem var
rétt og sanngjörn og með sam-
komulagi við alla vinnuveitendur í
bænum. Þegar við svo fréttum s.l.
þriðjudag að SR ætlaði að svíkja
gerða samninga áttum við ekki
annarra kosta völ eftir mis-
heppnaðar tilraunir til að fá þeirri
ákvörðun afstýrt en að setja aftur
á yfirvinnubann."
Jón Kjartansson sagði að málið
hefði borið að með þeim hætti að
verkalýðsfélagið Vaka hefði ritað
stjórn SR bréf eftir miðjan júní
þar sem farið var fram á það að
stjórn SR gengi til samninga við
Vöku á grundvelli sáttatilboðs
Verkamannasambands Islands. Á
fundi stjórnar SR 30. júní s.l.
svaraði stjórn SR því til að
ríkisstjórn Islands hefði í október
1971 samþykkt að SR gengi úr
Vinnuveitendasambandinu og síð-
an hefði Vinnumálanefnd ríkisins
séð um samninga fyrir SR eins og
önnur ríkisfyrirtæki, þannig að
stjórn SR væri ekki gildur aðili að
kjarasamningum SR. Kvað Jón
erindið hafa verið sent Vinnu-
málanefndinni, en 22. júní hefði
Vaka tilkynnt yfirvinnubann frá
30. júní.
25. júlí upplýsti framkvæmda-
stjóri SR það á stjórnarfundi að
hann hefði gert munnlegt sam-
komulag við Vöku um það að
greiða uppbót á yfirvinnu við
standsetningu verksmiðju SR án
samstarfs við stjórn SR, og einnig
að greidd yrði uppbót á eftirvinnu
við afskipun um það bil 1500 tonna
af loðnumjöli og að yfirvinnubann-
ið næði ekki til vaktavinnu í
verksmiðjunum. Kvað Jón hafa
verið greidd laun samkvæmt þessu
munnlega samkomulagi fram-
kvæmdastjórans, en þegar málið
hefði komið til kasta stjórnarinn-
ar hefði hún ekki getað samþykkt
framhald þar á, þar sem hún væri
ekki samningsaðili eins og sakir
stæðu.
Vaka hefur síðan sent stjórn SR
skeyti þar sem mótmælt er svikum
á gerðum samningum við Jón
Reyni Magnússon og var þar
tilkynnt algjört yfirvinnubann frá
kl. 16 þann 28. júlí og er vakta-
vinna þar innifalin.
„Við mótmæltum því,“ sagði
Jón, „að enn víðtækara yfirvinnu-
bann væri komið á eftir að staðið
hefði verið við hina munnlega
samninga sem framkvæmdastjór-
inn gerði án samráðs við stjórn
SR.“
Sagði Jón að nú væru um 1000
tonn af loðnu í þróm verksmiðj-
unnar, en vegna yfirvinnubannsins
væri afkastagetan á sólarhring
ekki nema hluti af því venjulega
þegar vinnslan færi yfir 1000 tonn
á sólarhring.