Morgunblaðið - 29.07.1978, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 29. JÚLÍ 1978
23
manni tækifæri til að kynnast
fólki frá hinum Norðurlöndun-
um og ræða við það og þaul-
reyna þannig ýmsar hugmyndir
og kenningar auk þess að reyna
að þróa nýjar í ljósi þess sem
fram kemur i umræðunum.
— Ég tel starfsemi NSH
mjög mikils virði, sérlega vegna
þess að hér er um að ræða
sjálfstæða vinnu utan háskól-
anna. Það er mjög örðugt að
mínum dómi að rýna í sam-
félagsleg vandamál á aka-
demískum vettvangi, sakir þess
hve deildirnar innan háskól-
anna hafa lítil tengsl sin á milli.
— Þessi gagnrýni á NSH
stafar af því að stjórnmálalegt
og efnahagslegt ástand á
Norðurlöndum býður upp á
gagnrýni, ekki einungis af hálfu
kommúnista og sósíalista, held-
ur og fá ýmsum öðrum. Það sem
Spjallað
við nokkra
mótsgesti
í þeim hópi innan NSH sem
fjallar um kvikmyndafræði og
kvikmyndafélagsfræði.
- Ég byrjaði í NSH árið 1972
og hef verið með, allar götur
fög. Umfjöllunin hér kemur
síðan af stað umræðu um
viðkomandi mál og hefur jafnvel
leitt af sér að sérstakar náms-
greinar hafa verið settar á
kennsluskrár háskóla. Þessi
NSH-hópstarfsemi hefur verið
mikill þáttur í mínu starfi og
verulega mikilvægur.
— í sambandi við þessa gagn-
rýni á NSH vil ég segja að þetta
er að mínu áliti alrangt og
stafar af vanþekkingu. NSH er
beinlínis ætlað að fjalla um mál
sem eru stjórnmálalega við-
kvæm. Það er mikilsvert að unnt
sé að ræða vandamál án þess að
það sé gert á vegum stjórnvalda
eða undir verndarvæng þeirra.
— í þessum kvikmyndahópi
hefur kvikmyndaáhugafólk á
Norðurlöndum kynnst og skipst
á skoðunum, upplýsingum og
reynslu. Við höfum rætt mikið
mikilvægt fyrir Norðurlöndin.
Við stöndum nokkuð framarlega
í náttúruvísindum, en okkur
veitir ekki af starfi NSH til að
öðlast frekari innsýn í vanda-
mál á sviði félagsvísinda.
— Það var áður mjög mikið
um hreinar pólitískar umræður
í þessum hópum innan NSH, en
nú eru fleiri þátttakendur út-
lært fólk en ekki stúdentar og
þess vegna er umfjöllunin nú
mun fræðilegri að mínum dómi.
Ég starfa nú í hópi sem tekur til
meðferðar félagsmála- og at-
vinnupólitík á krepputíma, en
áður var ég í hóp sem fjallaði
um vísindasögu. Ég er starfs-
maður við félags- og stjórn-
máladeild háskólans í Helsing-
fors og þetta umfjöllunarefni
hópsins, sem ég starfa nú í, er
því nátengt starfi mínu.
— Gagnrýni á NSH hefur
Gottskálksdóttir listfræðingur,
en hún tók þátt í starfi
kvikmyndahópsins.
— Þetta er í fyrsta sinn sem
ég tek þátt í sumarmóti NSH, en
ég hef starfað í kvikmyndahópn-
um hér á landi undanfarin þrjú
ár. Nú undanfarna daga höfum
við verið að skoða íslenskar
myndir, einkum landkynningar-
myndir, og við höfum síðan
borið þær saman við landkynn-
ingarmyndir frá hinum Norður-
löndunum.
— Þetta hefur verið einkar
gott fyrir okkur íslendinga að fá
svona tækifæri til að kynnast
menntuðu fólki á sviði kvik-
myndafræði og því sem það fólk
er að vinna að. Það hefur verið
mjög fróðlegt.
— Það eru svo gjörólíkar
aðstæður hér og erlendis. Hér er
úr nær engum leiknum myndum
„Starfsemi NSH mjög mikils virði”
Sverre Varvin.
Michael Bruun Andersen.
Risto Erásaari.
Júlíana Gottskálksdóttir.
um er að ræða er eiginlega
kreppa og við fáumst hér við
spurningar eins og „af hverju?"
og það er ekki stjórnvöldum að
skapi. Slíkar spurningar eru
eitur í þeirra beinum.
— En hér er fólk úr ólíkum
pólitískum flokkum og við reyn-
um einnig að vera sjálfsgagn-
rýnin. Það góða við þessa
starfsemi er einmitt að þetta er
ekki prófessoraklúbbur eins og
svo margar samnorrænar stofn-
anir og ráðstefnur virðast vera.
Michael Bruun Andersen er
frá Danmörku. Hann er lektor
í fjölmiðlun við Kaupmanna-
hafnarháskóla og er meðlimur
síðan. Þessi hópvinna snýr
þannig að mér að ég fæ tækifæri
til þess að ræða við kollega mína
um fræðilega hluti tengda kvik-
myndum og kemst auk þess í
samband við fólk með viðlíka
menntun og áhugamál. NSH er
mjög sérstæð stofnun og það er
að mínu áliti einkar mikilvægt
að halda þessu gangandi, eink-
um með tilliti til þess sambands
sem starfsemin skapar á milli
Norðurlandanna.
— NSH tekur fyrir mörg ný
vandamál sem ekki er hægt að
taka verulega fyrir annars
staðar, svo sem í háskólum,
vegna þess hve þau snerta mörg
um kvikmyndir sem kennslu-
tæki, en enn sem kojnið er, er
ekki gert ráð fyrir neinni útgáfu
af okkar hálfu á niðurstöðum
okkar.
Risto Erásaari frá Finnlandi
kvaðst hafa tekið þátt í starfi
NSH allt frá árinu 1975.
— Ég tel þetta mjög mikil-
væga starfsemi. Aðalatriðið í
því sambandi er hin gagnrýna
afstaða til málefnanna hverju
sinni. Hér eru miklir möguleik-
ar til gagnrýninnar umræðu,
enda fólk hér ekki bundið af
vejum og hefðum, eins og í
vanalegum menntastofnunum.
— Þetta starf er sérlega
heyrst í mörg ár, en er bara
eitthvað háværari nú. Það er
raunar furðulegt, því að að mínu
viti hefur starfsemin aldrei
verið betri en einmitt nú. Það
má ef til vill til sanns vegar
færa að hér séu fleiri vinstri-
sinnar en eðlilegt væri miðað
við flokkaskiptingu í hverju
landi, en vísindi eru ekki póli-
tísk. Að mínu áliti er það góð
hugmynd að gera þá könnun
sem nú er í gangi á þessu atriði
í starfi NSH. Slík könnun hlýtur
að verða okkur jákvæð.
Loks hittum við að máli
íslenskan þátttakanda á
sumarmótinu. Það var Júlíana
að moða og engin kvikmynda-
stofnun eða háskóli sem stendur
á bak við okkur, þess vegna
hefur okkur verið svo mikils
virði að kynnast kvikmynda-
áhugafólki frá hinum Norður-
löndunum.
— Ég get eiginlega ekkert
sagt um þetta mál með pólitík-
ina, þar sem ég er svo ókunnug
starfsemi NSH sem heild, en
mér er alla vega ljóst að ef skera
á niður fjárveitinguna til okkar
um helming, verður að leggja
hana niður.
— Ég held að þetta hljóti að
stafa af vanþekkingu á því sem
hér fer fram.
reyndar segja þetta um þau bæði
Kristjönu og Þorberg, en þessum
einkennum kynntist ég bezt er ég
kom sem gestur á fyrirmyndar-
heimili Kristjönu, og ræddi við
hana um lífið og tilgang þess. Hún
kvikaði aldrei frá sannfæringu
sinni, enda hafði hún til að bera
mikinn persónuleika, gat verið
skapmikil og áköf í lund, en þó
ætíð réttlát og hreinskilin. Menn
vissu alltaf hvar þeir höfðu frú
Kristjönu, hún blekkti engan.
Trúin á annað líf var henni mikils
virði í lifsbaráttunni. Helzt hefði
hún á uppvaxtarárum sinum kos-
ið að ganga menntaveginn, en
efnin leyfðu það ekki. Engu að
síður var hún vel að sér vegna
sjálfsmenntunar, einkum í tungu-
málum, tónlist og húsmóðurstörf-
um. Að halda heimili sinu hreinu
og snyrtilegu, búa til góðan mat
og nostra við blóm. Allt sem skap-
aði fegurð og gleði var hennar
aðalsmerki.
Kjarkur og kærleikur verða
ekki aðskildir ef til góðs skal
stefnt erfiðum málum. Það leiðir
af sjálfu sér, að frú Kristjana
varð að vinna talsvert utan heim-
ilis meðan börnin voru ung, og
hygg ég, að þá hafi oft á erfiðum
stundum ljós trúarinnar reynzt
henni bezt. E.t.v. hefur hún farið
með þetta gamla barnavers á
dimmum kvöldum fyrir börn sín;
„Láttu nú ljósið þitt/ lýsa inn í
sni ^o
hjarta mitt/ Hafðu þar sess og
sæti,/ signaður Jesú mæti.“ Þvi
þegar allt kemur til alls, er það
góð og umhyggjusöm móðir sem
mótar lifsviðhorf barna sinna, og
siðar barnabarna. Kristjana hafði
mikið yndi af sígildri tónlist. Hún
var hagmælt en flíkaði þvi ekki.
Hún bar, vel skynbragð á ljóðlist
og myndaði sér ákveðnar skoðan-
ir, sem hún kvikaði ekki frá. Það
er sagt, að. trúin skapi kærleik,
hún skapi umburðarlyndi og hún
skapi dýpt í hugsun mannsins.
Trú, gleði og umhyggja eru eftir-
sótt lifsins gæði, og ekki spillir ef
fögur tónlist er eins og nokkurs-
konar umgjörð um þetta allt, „en
rétta stefnu siglir aðeins sá, sem
hið góða mestu ræður hjá.“ Ætli
þetta séu ekki einmitt þær minn-
ingar, sem börnin hennar Kristj-
önu eiga um móður sína, heimili
og uppvaxtarár?.
Þorsteinn Sveinsson.
V erzlunarmannahelgin:
Bindindis-
mót í Galta-
lækjarskógi
Undanfarin ár hafa Umdæmis-
stúkan nr. 1 og íslenzkir ung-
templarar gengizt fyrir útimóti
um verzlunarmannahelgina í skóg-
inum fyrir ofan Galtalæk. Ennþá
gefst fólki, sem ekki notar áfengi,
kostur á að vera þátttakendur í
móti um verzlunarmannahelgina
nú í sumar.
Mótið hefst á föstudagskvöld
með kvöldvöku og dansi. Á laugar-
dag verða leikir og íþróttir fyrir
börn, góðaksturskeppni, flugelda-
sýning og dans. Dagskrá sunnu-
dagsins hefst með guðsþjónustu.
Síðan verður barnaskemmtun og
þar koma fram Tóti trúður,
Galdrakarl^r og loks verður dans-
að. Á kvöldskemmtun koma fram
Magnús Jónsson óperusöngvari,
Baldur Brjánsson, Jörundur og
söngtríó. Fluttir verða leikþættir
og Bára Grímsdóttir syngur.
Hljómsveitin Galdrakarlar leikur
fyrir dansi. Aðgangseyrir verður
5000 krónur og ferðir verða frá
Umferðarmiðstöðinni.
t
Faöir minn,
STÍGUR GUDBRANDSSON,
Breiövangi 2, Hafnarfirði,
andaöist 27. júlí.
Fyrir hönd okkar systkinanna.
Jón Stfgaaon.
t
Móöir okkar.
KRISTÍN GUDMUNDSDÓTTIR,
kaupakona,
lést á sjúkrahúsi Keflavtkur aö morgni 28. júlí.
Guömundur Jóhannason,
Ingi Þór Jóhannaaon,
Halldór Jóhannaaon.
t
Alúöarþakkir til allra sem vottuöu okkar samúö viö andlát
BJÖRGVINS FRIDRIKSSONAR.
klaaóakara.
Arnfríöur Jónadóttir,
Arnar Ö. Bjórgvinaaon,
Jón E. Björgvinaaon,
Guöbjörg Bjðrgvinadóttir,
Ágúat Bjórgvinason,
tengdabörn, barnabörn og systiktni hit.s Sátna.

yu HJjjOu Ijjjéoi V4Í40 Oiú>
Hlíó? Úb .b.íll J*0 lL.'ðJ
t l »
^ r i 40 H