Morgunblaðið - 05.01.1979, Page 8

8
Svæðamótið
ekki haldið
hér á landi
SVISSNESKA skáksam-
bandið hefur tilkynnt að
það hafi fengið tilboð um
mótshald svæðamótsins í
skák, sem Svisslendingar
áttu kost á og verður það
að öllum líkindum haldið í
Luzerne. Þar með er slíkt
mótshald á vegum Mjölnis
úr sögunni.
„Við erum út af fyrir sig ekkert
óánægðir, þótt svona hafi farið,
þar sem mótshald sem þetta er
gífurlega umfangsmikið fyrir-
tæki,“ sagði Haraldur Blöndal
formaður Mjölnis í samtali við
Mbl. í gær. „Við höfðum unnið
talsvert undirbúningsstarf, því að
við vorum staðráðnir í að halda
mótið, ef til okkar kasta kæmi.
Það héfur lengi verið að brjótast
um í okkur að halda alþjóðlegt
skákmót og spurningin nú er hvort
og þá hvernig þessi undirbúnings-
vinna nú getur nýtzt okkur til
annars en þessa millisvæðamóts."
Fundur um
hleðslu
loðnuskipa
FUNDUR um hlcðslu loðnuskipa
verður haldinn á Hótel Loftleið-
um f dag með yfirmönnum og
öðrum skipverjum á loðnuflotan-
um, útvegsmönnum og ýmsum
aðiium sem málið varðar, en þar
verða til umræðu hugmyndir og
tillögur um hleðslutakmarkanir
á loðnuskipum frá þvi sem
tíðkast hefur undanfarin ár.
Til fundarins er boðið af Far-
manna- og fiskimannasamband-
inu, Siglingamálastofnun ríkisins,
Sjómannasambandinu og Lands-
sambandi- íslenzkra útvegsmanna.
Þar verða m.a. til umræðu reglur
sem Hjálmar Bárðarson siglinga-
málastjóri hefur gert í samvinnu
við nokkra skipstjóra um hleðslu-
mörk og einnig ýmis önnur atriði
sem varða öryggi sjómanna og
skipa.
Páll Ásgeir
sendiherra
ÁRNI Tryggvason sem hefur gegnt
sendiherrastörfum í Osló siðan árið
1976 mun á næstunni flytjast til
starfa í utanrikisráðuneytinu.
Ákveðið hefur verið að Páll Ásgeir
Tryggvason taki við starfi sendi-
herra í Osló.
Páll Ásgeir Tryggvason hefur
starfað í utanríkisráðuneytinu í 30
ár. Hann hefur í tæp 11 ár veitt
forstöðu varnarmáladeild utanríkis-
ráðuneytisins og verið formaður
varnarmálanefndar. Hann var skip-
aður í sendiherraflokk á síöastliðnu
ári.
Páll Ásgeir Tryggvason
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 5. JANÚAR 1979
Nýársprédikun sr. Péturs Sigurgeirs-
sonar vígslubiskups í Akureyrarkirkju
„Þegar átta dagar voru liönir og hann skyldi umskera,
var hann látinn heita JESÚS, eins og hann var
nefndur af englinum, áöur en hann var getinn í
móöurlífi. “ Lúkas 2,21.
Við upphaf ársins 1909, fyrir
réttum 70 árum, orti séra
Matthías Jochumsson minnis-
vert kvæði, er hann kallar:
Nýárshringing.
Hringið þér, klukkur, hvellt
og ótt,
hljóðöldur bifi foldarhring
Gamla árið fer til Guðs í nótt,
gerið þrumandi samhringing.
I dag hringja klukkur lands-
ins inn árið 1979. Héðan úr turni
Akureyrarkirkju, næst húsi
skáldsins Sigurhæðum, berast
nýárshljómar yfir byggð og bæ.
Fagnað er nýju ári. Komi það
verð og tímabær. Fegurra eða
stærra hlutverk er ekki hægt að
gefa neinni þjóð í nýársgjöf. Við
erum hvött til þess að sýna
börnunum meiri aðgæzlu hafa
aðgát í nærveru þeirra og hjálpa
þeim til þess að búa sig sem best
undir æviskeiðin.
Þá er þar fyrst til að taka, að
hvert barn á óskoraðan rétt til
lífs, ekki aðeins þegar það hefur
litið dagsins ljós, heldur á
meðan það er fóstur í móður-
kviði. Boðorðið brýnir það fyrir
okkur, og virðingin, lotningin
fyrir lífinu, sem er aðalsmerki
Sr. Pétur
Sigurgeirsson
megum aldrei granda. Oft gat
þjóðin með Guðs hjálp sigrast á'
erfiðleikum og þess vegna lifir
hún í dag. Þjóðin lifði af skort,
fátækt, linnulítil harðindi drep-
sóttir og hamfarir náttúrunnar.
Þá lærðu landsmenn það, sem
þeir kunna um Guð, og hvernig
þeir eiga að gera kröfur til sjálf
sín.
Ennþá er þjóðinni vandi á
höndum.. Efnahagsvandinn og
verðbólgan er á allra vitorði.
Þjóðin hafði í fullu tré við sínar
fyrri þrautir. Eftir er að vita,
hvort hægt er að segja hið sama
um þjóðarvandann, sem að
dyrum steðjar nú. Ef Islending-
ar mæta vandanum á sama hátt
og áður með hjálp Guðs og með
því að gera fyrst og fremst
kröfur til sín, þá er þess að
vænta að þjóðin eigi líf og
sjálfstæði fyfir höndum.
Ágætust auðnan þér
upp lyfti, biðjum vér
meðan að uppi er
öll heimsins tíð.
(Bjarni Thorarensen)
„Sendu okkur frið”
blessað til þín, áheyrandi minn.
Opnist þér á þessum nýárs-
degi
engu síður eins og fyrr,
ætíð Drottins náðar — dyr.
Blessan hans og blíðu góðra
manna
Nýja hljót og nýjan hag,
nýárs þennan átta — dag.
Nýársdagur var oft áður
nefndur átta-dagur, eins og
Eggert Ólafsson nefnir hann hér
í fyrirbæn sinni. Nýárstextinn
er sömu merkingar: „Þegar átta
dagar voru liðnir ...“ Þá gerðist
það, að nýfæddur Kristur var
umskorinn að sið þjóðar sinnar
og honum gefið nafnið Jesús,
eins og fyrr hafði verið minnst
á, að hann skyldi heita.
-ooo-
Textinn er ekki lengri, reynd-
ar þetta eina orð Jesús, sem
þýðir Drottin frelsar, hjálpar.
Þegar við segjum eða skrifum
nýtt ártal, er full ástæða til þess
að staldra við og íhuga, hvað í
því felst. Mikill áhrifavaldur var
og er höfundur kristinnar trúar.
Áður var tíminn reiknaður frá
byrjun Rómaborgar í hinum
rómverska heimi og frá upphafi
Olympíuleikanna í þeim gríska.
Þessari viðmiðun var allt í einu
rutt úr vegi, því að Kristur var
orðinn þungamiðja sögunnar og
burðarás tímans. — Því er það
hann, sem kemur fram í þessum
tölum. Á bak við alla sögu er
lifandi veruleiki sem ekki er
hægt að neita. Fyrir það erum
við þó hvorki skrefi fjær eða
nær honum í afstöðu okkar til
hans. Hann verður að geta tjáð
sig, sagt vilja sinn, sem skiptir
öllu máli, þegar um það er að
ræða að fylgja honum. Því sagði
hinn kunni Biblíuskýrandi og
fræðimaður, William Barclay:
„Fyrsta skrefið til Jesú er að
gefa honum tækifæri til að
segja sitt orð.“
Á nýársdegi erum við á
sjónarhóli, rennum huganum
yfir liðna tíð og fram á veg. Þó
er það svo, að lítið sjáum aftur,
ekki fram, skyggir skuld fyrir
sjón.
En hvers óskum við af hinu
nýja ári? Hvernig vonum við, að
það verði? Hvað ber það í skauti
sínu? Hvert bendir Jesús við
þessar dyr?
- OOO -
Árið 1979 skal helgað barninu.
Svo mæla Sameinuðu þjóðirnar
fyrir. Ákvörðun sú er þakkar-
hvers manns, talar ávallt sama
máli. Guð hefur í manninum
skapað eilífa, undursamlega
lífveru, sem er kölluð til jarðar-
innar í þeim tilgangi að um-
myndast til sinnar æðstu full-
komnunar. Svo segir Hómelíu-
bók: „Maðurinn er svo skapaður
af almáttugum Guði, að hann
mætti andlega lifa í augliti og í
löguneyti engla Guðs.“
Það skal því engan undra, þó
Kristur sjái í barninu meiri
blessun og stærra fyrirheit en
nokkur annar. Hann líkti
börnunum við guðsríkið, og bað
menn taka mið af sálargöfgi
þeirra og sakleysi til réttrar
áttar inn í ríki sitt. Jesús kom
til að skapa barninu heim til að
lifa í lækna þjóðarmein. Þess
þurfti sannarlega við. Myrkrið
hefur ekki tekið á móti ljósinu
og maðurinn á til bæði gott og
illt. Við merkjum það í máli
nýársklukkunnar, að sumt þarf
að hringja út, annað að hringja
inn:
Hringið út kúgun, hel og bál
hrópandi mismun ríks og
snauðs,
samhringið burtu svik og tál,
saklausra smán og vöntun
brauðs.
Stórt er ætlunarverk þessa
árs. Á hverjum hálftíma fæðast
um 7000 börn á jörðinni. 1 þriðja
heiminum búa hundruð milljóna
barna við mikinn skort. I
löndum allsnægtanna er þján-
ing barnanna af öðrum toga
spunnin. Þar sem skuldbindandi
reglur vantar, sem börnin geta
miðað líf sitt við, lenda þau í
siðferðilegu tómarúmi. Lífið
verður þeim tilgangslaust og
þau lenda á valdi vímugjafa,
sem bíður öllum hættum heim.
Við svo búið má ekki lengur
standa. Hér verður að reisa rönd
við voðanum, eins og sjálfsagt er
talið að gera fyrir hvern annan
veikan gróður, svo að hann
eyðileggist ekki. Barnið elur í
brjósti sínar óskir, vordraum.
Og við munum.komast að raun
um, að heimur þess er fagur,
friðheldur og réttlátur.
- OOO -
í bókinni „Menn og rnúrar" er
sagt frá hörmungum seinni
heimsstyrjaldar í Þýskalandi.
Höfundur segir þar frá litlu
barni, sem fann sig knúið til að
rita bréf, sem barst í hendur
bókarhöfundar, en stílað var til
jólasveinsins. Greinilega var
barnið að gera sínar fyrstu
tilraunir til stafagerðar. Þar var
mynd af jólatré, og undir því
stóðu þessi orð:
„Sendu okkur frið.“
Barnaárið, sem nú er upp
runnið, felur í sér meiri hvatn-
ingu til friðar en áður hefur
þekkst, að nú komi friðarár. Um
það biður móðir með barni sínu
og þá bæn felum við Jesú í
hendur. Snemma á liðnu ári var
móðir í fjarlægu landi að búa
sig undir það að taka á móti syni
sínum, — en í stað þess að mæta
honum lifandi var henni færður
hann skotinn til bana í líkkistu.
Vopnuð árás var gerð á flugvél-
ina, sem hann var í, með þessum
afleiðingum.
Þegar móðirin tók á móti
kistu sonar síns, varð henni að
orði í örvæntingu sinni:“
„Hvernig gátu þeir skotið
saklausan, óvarinn son minn?“
Stöðugt hrópa foreldrar í harmi
og sorg: Hvernig er þetta hægt!
Hví verða börn okkar að þola
þessi endalok?
I tvær milljónir ára, eða svo
lengi sem mannlíf hefur þróast
á jörðinni, hefur villimannstól-
inu verið teflt fram til að halda
frið. Afleiðingin í dag er sú, að
vopnið hefur með aukinni tækni
og vísindum orðið enn villi-
mannlegra, og hefur hert tökin
svo fast á heimskringlunni, að
henni bjargar ekkert nema að
snúa við. Var það ekki Kristur
sem sagði: .. .nema þér snúið
við. „Slíðra þú sverðið." “Sigra
illt með góðu“ — Það er nýja
leiðin kennd í 2000 ár, sem er
stuttur sögulegur mælikvarði.
Um þessar leiðir á heimurinn að
velja, — hvor skyldi valin vegna
barnanna, vegna alls sem lifir?
— En svo segja þeir, sem vit
hafa á, að ekkert val sé hægt að
réttlæta, því haldi vígbúnaðar-
kapphlaupið áfram, þessi
skrúfa, sem á að tryggja friðinn
eigi jörðin ekki annað fyrir
hendi en að týna tölunni í hafi
hnatta og sólkerfa.
- OOO -
Enn er eitt af árum íslands að
hefjast. I bænarorðum Eggerts
Olafssonar fyrir landi og lýð og
við þekkjum betur en þau sem
áður voru flutt, nefnir hann
„Island ögrum skorið," sem
blessar okkur fyrir skikkan
Skaparans. Miklar þakkir höf-
um við fram að færa fyrir
handleiðslu Guðs gegnum árin.
Og hér eignuðumst við frelsið til
orðs og æðis, fjöreggið, sem við
-OOO-
Síðast en ekki síst er þetta ár
guðsríkis. Um það er ekki að
efast. „Verði gróandi þjóðlíf með
þverrandi tár, sem þroskast á
guðsríkisbraut, segir söngur
alþjóðar. Guðs er landið, sem
hann gaf og tíminn, sem hann
skapar, dag í senn, — eitt
augnablik í einu. Þetta er
sjálfgefið en má þó sízt niður
falla að minnast á. Menn vita af
tilveru Guðs og nálægð hans, og
þó vill efinn hafa sitt svigrúm.
Þetta er mannlegt. En þó verður
efinn að láta sig, þegar trúin
verður honum yfirsterkari. Eg
las fyrir jólin örfá orð um
þennan stóra sannleik, þar sem
Hannes Pétursson er á eintali
við Guð og trúir honum fyrir
hugrenningum sínum.
Ei hálfa leið
nær hugsun mín til þín:
Eg skynja þig
en eg skil þig ekki.
afneitun mín og hik
er ígrundun um þig.
Mín innsta hugsun er á
heimferð til þín
— og þó innan þín
sem ert allar strendur.
Mislengi
er líf vort í hafi.
Skáldið Göethe fann hinar
sömu forsendur fyrir tilveru
Guðs og hvernig við getum
upplifað hann sem veruleika í
okkur sjálfum: Göthe sagði:
Lifði ekki máttur Guðs í okkur,
hvernig gæti þá hið guðlega
hrifið okkur?"
-OOO-
Suður hjá Via Appía, veginum
til Rómaborgar er lítil kapella.
Hún heitir Quo va dis? Hvert
ætlarðu? Sagt er, að þar hafi
lærisveinninn mætt Kristi í sýn
og þá áttað sig, hvert hann ætti
að halda.
Við stöndum við áraskiptin
líkt og í musteri með yfirskrift-
inni: Hvert ætlarðu? Áraskilin,
gefa okkur nafnið Jesús og hann
leiðir okkur inn um náðardyr.
Eftir hans orði samhringjum
við nýja árið inn. Hann setti
lítið barn mitt á meðal læri-
sveina sinna. Hann sagði: Minn
frið gef ég yður. Hann lagði
þessarri þjóð veg inn á guðs-
ríkisbraut.
Göngum inn um dyr ársins
með gleði, djörfung og trú. Guð
fylgi okkur til fyrirheitanna í
Jesu nafni.
Amen