Morgunblaðið - 27.01.1979, Qupperneq 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 27. JANÚAR 1979
LH og Félag tamningamanna
Semja um kaup og kjör tamn-
ingamanna og reiðskólakennara
I>ossi mynd cr tckin cr samningar milli Landssambands hcstamannafélaga og Félags tamningamanna
um kaup og kjör tamninKamanna og rciðskólakennara voru undirritaðir sl. laugardag í Fáksheimilinu.
A myndinni cru talið frá vinstri Pétur Hjálmsson, Stefán Pálsson, Ilreinn Ólafsson. Bergur Magnússon,
Reynir Aðalstcinsson. Eyjólfur ísólfsson og Þorvaldur G. Ágústsson. Ljósm. Mbl. RAX.
SÍÐAST liðinn laugardag urðu
þau tímamót f starfsemi hesta
mannafélaganna að undirritað
ir voru samningar um kaup og
kjör tamningamanna og reið
skólakennara milli Félags
tamningamanna vegna félaga
sinna og Landssambands hesta-
mannafélaga vegna aðildarfé-
laga sinna. Er þetta í fyrsta
sinn, sem slíkur samningur er
gerður en áður hafði Félag
tamningamanna f nokkur ár
gefið út kauptaxta fyrir féiaga
sina en laun þeirra hafa hins
vegar í raun ráðist af samning-
um milli einstakra tamningar
manna og vinnuveitenda
þeirra.
I samningnum um kjör tamn-
ingamanna eru þeim ætluð
ákveðin mánaðarlaún, sem mið-
ast við kauptaxta iðnaðarmanna
í Reykjavík, og fer um verðlags-
bætur á laun þeirra eftir sömu
reglum og gildir fyrir meðlimi
Alþýðusambands Islands. Til
viðbótar skal tamningamaður
einnig fá 8,33% orlof eins og
aðrir launþegar, 10% álag skal
greitt á launin vegna trygginga
og reiðtygja og einnig eru
nokkur önnur ákvæði um
greiðslur til tamningamann-
anna í samningnum. Samkomu-
lagið um laun reiðskólakennara
miðast við að 9.000 krónur
greiðist fyrir hvern fullorðinn
þátttakenda á minnst 10
klukkustunda námskeiði og
6.000 kr. fyrir unglinga til og
með 15 ára aldri. Gildir þessi
samningur allt árið 1979 og
breytast upphæðir hans ekki
vegna verðlagsbóta á laun.
Til glöggvunar fyrir lesendur
þykir rétt að birta samningana í
heild og fer hér fyrst samkomu-
lagið um kjör tamningamanna:
„Miða skal kaup við dagvinnu-
taxta, þann 1. desember 1978, kr.
1219, — á tímann. Mánaðarkaup
reiknast 173 klst. þ.e. kr.
210.887.- Að auki greiðist 8,33%
orlof.
Tamningamaður skal kaupa
örorku- og slysatryggingu fyrir
kr. 10 milljónir, sem innifelur
dánarbætur, örorkubætur og
dagpeninga og skal hann leggja
fram tryggingarskírteini áður
en hann hefur störf. Sem
greiðslu fyrir þessar tryggingar
skulu greiðast að auki 10% ofan
á framangreinda kauptaxta,
ásamt orlofi.
Sé tamningamaður ekki bú-
settur á viðkomandi atvinnu-
svæði greiðist ferðakostnaður til
vinnusvæðis, þegar samnings-
tímabil hefst og heim aftur að
því loknu. í fæðispeninga skal
greiðast kr. 1000.- á hvern
vinnudag, ef unnið er á búsetu-
svæði, annars samkv. samkomu-
lagi hverju sinni. Ef tamninga-
manni er séð fyrir fæði, falla
greiðslur fæðispeninga niður.
Gert er ráð fyrir að lífeyris-
sjóðsframlag sé greitt eins og
tíðkast á almennum vinnumark-
aði þ.e. 4+6%. Um verðlagsbæt-
ur á laun gilda sömu reglur og
fyrir meðlimi A.S.I. Um eftir- og
næturvinnu fer eftir almennum
kjarasamningum."
Samkomulagið um kjör
reiðskólakennara hljóðar þann-
ig: .
„I samkomulagi þessu er
gengið út frá að hámarksfjöldi
hvers námskeiðshóps séu 8—12
manns.
Greiða skal 9.000 krónur fyrir
fullorðna í hverju námskeiði en
6.000 krónur fyrir unglinga til
og með 15 ára aldri. Námskeiðin
skulu standa minnst 10 klst.
Sé reiðskólakennari ekki bú-
settur á viðkomandi atvinnu-
svæði greiðist ferðakostnaður til
vinnusvæðis, þegar námskeið
hefst og heim aftur að því loknu.
Gildistími samnings þessa er
árið 1979. Samningur þessi
gildir ekki fyrir æskilýðsstarf
hestamannafélaga og bæjarfé-
laga.“
Undir þessa samninga skrif-
uðu fyrir hönd LH Stefán
Pálsson, Pétur Hjálmsson,
Hreinn Ólafsson og Bergur
Magnússon en auk þess tók
Haraldur Sveinsson þátt í
samningaviðræðunum fyrir
hönd L.H. Fyrir hönd Félags
tamningamanna undirrituðu
samningana Þorvaldur G.
Ágústsson, Eyjólfur ísólfsson og
Reynir Aðalsteinsson.
Ekki er kostur að sinni að
fjalla um þessa samninga í
lengra máli en þess má geta að
samkvæmt þeim lætur nærri að
Hestar
Umsjóni Tryggvi
Gunnarsson
miðað við fullar greiðslur nemi
tamningakostnaður í formi
launa á hest rúml. 28.500
krónum og er þá miðað við að
hver tamningamaður annist 10
hesta. Nokkuð mun mismunandi
hvað hinar einstöku tamninga-'
stöðvar taka nú fyrir tamningu
á hestum og ræðst verðið meðal
annars af því hversu mikil
þjónusta felst í verðinu, s.s.
hvort aðeins er innifalið tamn-
ingagjald og fóðurkostnaður eða
járning, ormalyf og tannröspun
fylgir með. Eftir því sem næst
verður komist er tamninga-
kostnaður á hest á tamninga-
stöðvunum nú milli 40 og 54
þúsund krónur.
Hrossin og
skattarnir
Þessa dagana eru menn í óða önn að Ijúka frágangi á
skattaframtölum sínum og er af því tilefni ekki úr vcgi að ræða
nokkuð um skattalega meðferð á hrossum og þá einkum um
skattlagningu á söluhagnaði af hrossum. Reglur skattalaga um
skattlagningu á hrossum. sem notuð eru við frístundaiðju eru að
mörgu leyti óskýrar, þó lesa megi út úr skattalögum, leiðheiningum
ríkisskattstjóra við útfyllingu skattframtala og úrskurðum
ríkisskattanefndar reglur, sem gefa nokkra vísbendingu um
hvernig skattayfirvöld meðhöndla hross sem eign og við kaup og
sölu þcirra. Hafa verður þó í huga varðandi það sem hér verður
sagt á eftir. að sjaldnast eru tilvik að öllu leyti eins og því kann
afstaða skattyfirvalda að vera
annars.
Reglur skattalaga varðandi
eign á hrossum, kaup og sölu
þeirra gera greinarmun á því,
hvort um er að ræða eign á
hrossum vegna atvinnurekstrar
eða til frístundaiðju.
í þeim tilvikum, sem um
hreinan atvinnurekstur er að
ræða og þá oftast búrekstur,
lýtur sá rekstur vitanlega regl-
um skattalaga um atvinnurekst-
ur. Þær reglur verða ekki gerðar
að umtalsefni hér, heldur fjallað
um þau tilvik er hross eru í eigu
manna vegna frístundaiðju
þeirra.
Skattayfirvöld líta svo á að
hross í eigu aðila, sem ekki
stunda hrosshald í atvinnu-
skyni, séu eignarskattsskyld en
þarna sé hins vegar um að ræða
ófyrnanlega eign. Skulu hrossin
talin fram sem eign samkvæmt
skattmati ríkisskattstjóra
hverju sinni um búfé til eignar.
breytileg frá einu tilvikinu til
Nú eru t.d. hestar á 4. vetri og
eldri metnir á 126 þúsund en
hryssur á sama aldri á 71
þúsund.
Nokkuð hefur verið á reiki
hvernig skattyfirvöld hafa
skattlagt söluverð hrossa en
reglur þar um eru nokkuð
óljósar, þó svo að úrskurður
ríkisskattanefndar vegna ei-ns
kærumáls af þessu tagi gefi
leiðbeiningarreglu, hvernig með
skuli fara.
í úrskurði ríkisskattanefndar,
sem kveðinn var upp á árinu
1973 voru málavextir þeir að
kærandi, sem ekki stundaði
landbúnað sem atvinnu, seldi
sjö vetra hryssu til útflutnings
og reiknaði skattstjóri kæranda
helming söluverðsins til tekna á
þeirri forsendu, að um skatt-
skyldan söluhagnað væri að
ræða. I úrskurði ríkisskatta-
nefndar segir m.a.:
„Ekki er leitt í ljós, að
kærandi hafi keypt hryssu þá, er
um ræðir í málinu til að selja
hana aftur með ágóða eða salan
falli undir atvinnurekstur hjá
honum. Þar eð hann virðist hafa
átt hana lengur en 3 ár, er
hagnaður af sölu hennar skatt-
frjáls samkvæmt E-lið 7. gr.
laga nr.90/1965.“
Sú lagagrein, sem ríkisskatta-
nefnd vísar til í úrskurði sínum
er nánar tiltekið 2. málsgrein
E-liðar 7. gr. laga um tekjuskatt
og eignarskatt en þar segir:
„Ágóði af sölu lausafjár, sem
eigi er heimilt að fyrna sam-
kvæmt 15. gr., annars en hluta-
bréfa og eignarhluta í sam-
eignarfélögum samkvæmt 1.
mgr. C-liðs 1. mgr. 5. gr., er að
fullu skattskyldur á söluári. Þó
skal ágóði af sölu þessara eigna
eigi teljast til skattskyldra
tekna, ef skattþegn hefur átt
eignina í tvö ár eða lengur.
Ágóði af sölu þessara eigna telst
mismunur á söluverði annars
vegar og kaupverði eða
kostnaðarverði hins vegar.“
Af þessari grein má vera ljóst
að séu þau skilyrði uppfyllt að
aðili hafi ekki keypt hrossið til
að selja það aftur með ágóða eða
salan falli ekki undir atvinnu-
rekstur hjá honum, er ágóði af
sölu þess skattfrjáls hafi hann
átt hrossið í tvö ár eða lengur.
Sé eignarhaldstíminn hins
vegar skemmri en tvö ár, skal
ágóði við söluna reiknast mis-
munur á söluverði annars vegar
og kaupverði eða kostnaðarverði
hins vegar. Það er því í verka-
hring seljanda að sanna hvert
hafi verið upphaflegt kaupverð
hans á hrossinu og í hvaða
kostnað hann hafi lagt í vegna
þess. Ekki er að fullu ljóst hvað
kostnað skattyfirvöld tækju til
greina í þessu sambandi en
almennt yrði að telja þeim skylt
að taka tillit til alls þess
kostnaðar sem sannanlega hefði
verið lagt í til að gera hrossið
verðmeira, s.s. kostnaði við
tamningu o.fl. Ekki er eins víst
að skattyfirvöld tækju til greina
kostnað við fóðrun og hirðingu,
þar sem þau kynnu að svara því
til að fóður, sem færi til að
halda lífi í hrossinu, væri
óhjákvæmilegur kostnaður, sem
ekki færi til að gera það
verðmeira. I þessu sambandi
mætti þó láta reyna á, að fóður
hrossa getur verið mismunandi
og almennt er viðurkennt að
hross geti komist af á útigangi;
eykst verðmæti þeirra, sérstak-
lega á unga aldri, sé þeim gefið
inni og þau hýst. Kostnaður sá
er þarna gæti komið undir getur
vitanlega verið margvíslegur og
sjálfsagt gæti komið til úrskurð-
ur skattayfirvalda í slíkum
tilvikum.
Varðandi þá reglu, sem leidd
er af fyrrnefndum úrskurði
ríkisskattanefndar, verður að
hafa i huga að það kann að
skipta máli með hvaða hætti
aðili hefur eignast hrossið, sem
hann selur. Ekki er vafi á að
reglan á við, þegar viðkomandi
kaupir hrossið en meiri vafi er á
því þegar það er t.d. honum
fætt. Þegar þetta atriði var
borið udnir starfsmann á Skatt-
stofu Reykjavíkur, taldi hann að
í því tilviki að aðila væri
hesturinn fæddur, væri um
„afurð“ að ræða og bæri að
meðhöndla söluverð þess eins og
um væri að ræða sölu á öðrum
búfjárafurðum þó að viðkom-
andi aðili stundaði ekki hrossa-
búskap sem atvinnu í tekju-
öflunarskyni. Hins vegar sagðist
hann telja að söluverðið mætti
ganga upp í kostnað við hrossa-
hald seljandans. Alla vega ætti
þétta við kostnað vegna þessa
ákveðna hross en hugsanlegt
væri einnig að aðili gerði kröfu
um að söluverðið gengi upp í
kostnað almennt við hrossahald
sitt.
Ástæða er til að benda hesta-
mönnum á að sem fyrr sagði eru
hross framtalsskyld sem eign og
getur það atriði orðið mjög til að
auðvelda mönnum að sanna
skattyfirvöldum eignarhalds-
tíma sinn á hrossum, sem þeir
kunna að selja, hafi þeir talið
þau fram til skatts.
Rétt er að geta þess að í
ríkisskattanefnd hafa gengið
úrskurðir í málum, þar sem aðili
hefur viljað fá hrossaeign sína
og kaup og sölu hrossa skatt-
lagða sem atvinnurekstur og þá
t.d. að tap vegna þessa reksturs
fengist dregið frá öðrum tekj-
um. í úrskurðum ríkisskatta-
nefndar hefur niðurstaðan orðið
sú að viðkomandi aðila hafi ekki
tekist að sanna að um atvinnu-
rekstur sé að ræða og hefur þá
meðal annars verið tekið tillit
til hlutdeildar þessarar starf-
semi í heildartekjum aðila.
Ástæða er til þess fyrir þá er
selja hross að kanna hjá sér-
fróðum mönnum — ef vafi
leikur á hvaða meðferð sölu-
verðið fær hjá skattayfirvöldum
—, hvernig rétt sé að standa að
framtali sölunnar á skattfram-
tali.