Morgunblaðið - 01.05.1979, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 1. MAÍ 1979
35
var oft gaman að spyrja hana,
hvort við ættum kannski að leita
uppi spilin. Færðist þá ljómi yfir
andlit hennar og hún yngdist á
einu augnabliki um 30 ár.
Þrátt fyrir mjög slæma sjón og
báglegt heilsufar síðustu árin, þá
spilaði Margrét „brigde" inni á
Hrafnistu hvenær sem heilsan
leyfði, allt til síðustu stundar.
Veikindasaga Margrétar varð
býsna löng og ströng. Fyrir meir
en tveim tugum ára hafði vinur
hennar, prófessor Snorri
Hallgrímsson, forystu um að koma
henni til heimsfrægs hjartasér-
fræðings í Svíþjóð. Hún var þá svo
máttfarin, að það tók 3—4 mánuði
að koma henni til þeirrar heilsu,
að hægt væri að framkvæma
skurðaðgerðina, sem mun hafa
byggst á því að nema í burtu kalk
og skel, sem myndast hafði við
hjartað. Grein um þessa aðgerð
birtist í vísindatímaritum, svo
sérstæð þótti hún og afrek að hún
skyldi heppnast. Margréti var gerð
grein fyrir að hún gæti naumast
lifað nema 7—10 ár, eftir þessa
aðgerð. Hún seiglaðist nú samt á
þriðja áratuginn.
Upp frá þessu dvaldist Margrét
þó býsna oft á sjúkrahúsum og
háði þar marga tvísýna baráttu
við dauðann. Var hún oft svo
máttfarin að engin hugði henni líf.
Þegar hún svo tók að hjara við,
þrátt fyrir allt, kom þar að ég fór
að segja við hana í spaugi að ég
hefði aldrei vitað nokkra
manneskju lifa af jafnmargar
„banalegur". Og tók ég nú að
tölusetja þær.
Varð þetta til þess, að hún brosti
stundum til mín, þegar ég kom í
heimsókn og spurði: Númer hvað
var þessi.?
Margrét andaðist 6. apríl sl. og
var jarðsett frá Dómkirkjunni 18.
sama mánaðar. Börn Margrétar og
Egils voru Árni Þ. loftskeyta-
maður, varðstjóri við fjarskipta-
þjónustuna í Gufunesi, kvæntur
Finnborgu Örnólfsdóttur og eiga
þau 3 börn. Ingi Valur, kunnur
tannlæknir í Chicago, kvæntur
Ólöfu Jónsdóttur. Þeirra börn eru
4. Dvaldist Margrét nokkrum sinn-
um hjá þeim ytra sér til mikiilar
ánægju. Örnólfur sonur Árna og
Finnborgar dvaldist á námsárum
sínum hjá afa og ömmu og varð
það til gagnkvæmrar ánægju. Litu
þau á hann sem fósturson. Hann
er kvæntur Helgu Jónsdóttur,
leikkonu.
Af systkinum Margrétar kynnt-
ist ég náið Gróu, eiginkonu
Þorsteinns Jónssonar (Þóris
Bergssonar) rithöfundar, og
tengdamóðir minni, Sesselju, sem
gift var Helga Eiríkssyni frá
Karlsskála. Þessar þrjár systur
voru býsna ólíkar en sérstæðar og
eftirminnilegar, hver með sínum
hætti.
Þegar ég ræddi einslega við
Margréti og spurði hana á hvaða
tímabili ævinnar hún teldi sig
hafa verið hamingjusamasta, þá
kom hún skemmtilega á óvart.
„Það get ég sagt þér. Það var þegar
við bjuggum í Vatnsholti. Það var
yndislegt að umgangast dýrin,
eignast þau að vinum og finna, hve
þakklát þau voru, þegar vel var til
þeirra gert. Skepnurnar okkar
komu langflestar til mín, þegar ég
kallaði til þeirra.“ Þau hjónin hafa
því verið mjög samhuga í ást sinni
á sveitabúskap.
Mér fannst Margrét alltaf stór í
sniðum. Hún gat verið stór í sinni
kröfugerð til annarra en gerði
samtímis fyrst og síðast miklar
kröfur til sjálfrar sín. Ósérhlífnari
manneskja var naumast til, þegar
annríki var mest.
Hún gat verið gagnrýnin og
býsna óvægin, ef hún taldi þess
þörf. Jafnframt var hjartalag
hennar af þeirri gerð, að hún mátti
ekkert aumt sjá. Hún var bæði
kjarkmikil og ótrúlega hörð við
sjálfa sig.
Margrét var og er í mínum hug
býsna stórbrotin kona. Hún var
stór í orðræðu sinni og ádeilu, stór
í athöfnum, stór í gleði, stór í sorg,
stór í höfðingsskap og stór í
örlæti. Alltaf stór og aldrei smá.
Eins og klippt út úr fornsög-
unum.
Blessuð sé hennar minning.
Guðm. Guðmundarson.
In memoriam:
Þorbergur Kjartansson
Fæddur 26. ágúst 1891.
Dáinn 20. apríl 1979.
Þorbergur var fæddur 26. ágúst
1891 að Skál á Síðu. Voru foreldrar
hans hjónin Kjartan Ólafsson,
alþingismanns á Höfðabrekku,
Pálssonar og Oddný Runólfsdóttir
hreppsstjóra og dbrm. að Holti á
Síðu, Jónssonar. Reistu þau Kjart-
an bú í Skál og bjuggu þar fyrstu
árin. Fluttu þau sig það vestur í
Rangárþing og bjuggu um tíma að
Velli og þar voru þau jarðskjálfa-
árið mikla, er fjöldi bæja hrundi.
Eftir það fluttust þau hjónin
austur í Mýrdal og andaðist Kjart-
an þar aldamótaárið. Varð það til
þess að heimilið leystist upp og
fluttist ekkjan að Holti á Síðu til
foreldra sinna og þar ólst Þorberg-
ur upp hjá afa sínum.
Þorbergur stundaði nám í Flens-
borgarskólanum, en árið 1918 fór
hann til Danmerkur þar sem hann
gekk í Lýðháskólann í Akskov á
Jótlandi um tveggja ára skeið.
Þaðan fór Þorbergur svo til Skot-
lands þar sem hann stundaði
landbúnaðarnám um nokkurn
tíma.
Er heim kom, starfaði Þorberg-
ur að ýmsum verzlunarstörfum, en
árið 1922 stofnaði hann ásamt
bróður sínum, Runólfi, verzlunina
„Parísarbúðin". Sérhæfðu þeir sig
í verzlun með kvenfatnað og kven-
sokka og nutu þeir bræður vin-
sælda viðskiptamanna sinna fyrir
vandaðar vörur á þessu sviði. Á
tímum hafta og gjaldeyrisskorts
var verzlunarrekstur þessi eins og
flestra annarra, er verzlun stund-
uðu, mjög erfiður, en .Þorbergur
var alla ævi sína nægjusamur
maður og verzlun þeirra komst
yfir alla erfiðleika. Ráku þeir
bræður verzlun sína þar til Run-
ólfur lést fyrir nokkrum árum, en
skömmu eftir lát Runólfs seldi
Þorbergur og ekkja Runólfs verzl-
unina. Þrátt fyrir kaupmanns-
starfið var Þorbergur jafnan mik-
ill útilífsmaður og göngugarpur,
en þó var það laxveiðin, sem átti
hug hans allan. Var áhugi hans á
þessari írótt svo mikill að strax
þegar fór að líða að jólum fór hann
venjulega að hyggja að og hand-
fjatla laxveiðiáhöld sín til þess að
hafa þau öll í lagi þegar laxveiðin
hæfist. Þorbergur var vanafastur
Afmælis- og
minningar-
greinar
ATHYGLI skal vakin á því, að
afmælis- og minningargreinar
verða að berast blaðinu með
góðum fyrirvara. Þannig verð-
ur grein, sem birtast á í mið-
vikudagsblaði, að berast í síð-
asta lagi fyrir hádegi á mánu-
dag og hliðstætt með greinar
aðra daga. Greinar mega ekki
vera í sendibréfsformi eða
bundnu máli. Þær þurfa að
vera vélritaðar og með góðu
línubili.
MZ
MYNDAMOTA
Aóiilstra?ti 6 simi 25810
maður og laxveiði sína stundaði
hann síðustu áratugina, ætíð í
sömu ánni, Brúará í Grímsnesi að
svo miklu leyti sem heilsa og
þróttur leyfðu. Vegna þessa áhuga
síns á laxveiðimálum var Þorberg-
ur hinn 24. maí 1969 kjörinn
heiðursfélagi í Stangaveiðifélagi
Reykjavíkur fyrir „brautryðjenda-
starf að stofnun félagsins og
dyggilegt framlag í þágu stanga-
veiðiíþróttarinnar".
Enda þótt Þorbergur tæki ekki
mjög virkan þátt í stjórnmálum,
var hann mjög pólitískur maður og
fylgdist hann alla tíð mjög vel með
í stjórnmálum landsins. Varla
hitti ég hann svo að máli, að fyrsta
umræðuefni hans snerist ekki um
pólitík. Var Þorbergur eindreginn
Sjálfstæðismaður og fylgdi hann
Sjálfstæðisflokknum að málum
eins og bróðir hans Jón Kjartans-
son, fyrrverandi sýslumaður í
Skaftafellssýslu, alþingismaður og
ritstjóri Morgunblaðsins á sinni
tíð.
Hinn 30. júli 1932 kvæntist
Þorbergur systur minni, Guðríði
Þórdísi. Bjó hún Þorbergi myndar-
legt og gott heimili. Var hjóna-
band þeirra mjög farsælt og til
fyrirmyndar alla tíð. Eftir að
Þorbergur hætti kaupskap studdi
Guðríður heimili þeirra með vinnu
utan heimilisins, jafnframt því
sem hún stundaði mann sinn af
mikilli umhyggju og þá sérstak-
lega síðustu árin, sem.hann átti
við vanheilsu að stríða.
Þau Þorbergur og Guðríður
eignuðust tvo mannvænlega syni.
Annar er Jóhann Gunnar læknir á
Grensárdeild Borgarspítalans, en
hinn er Kjartan Oddur tannlæknir
hér í borg. Þau hjónin létu sér
mjög annt um þessa syni sína en
reyndar var Þorbergur mjög ætt-
rækinn maður, enda stóðu að
honum traustar ættir bænda í
Skaftafellssýslum. Minnist ég
margra ánægjustunda með
Þorbergi og hafði hann þá jafnan
frá mörgu að segja úr átthögum
sínum frá æskuárunum og frá
þeim tíma er hann dvaldist sem
ungur maður við nám og störf
erlendis. Þá hef ég fáum mönnum
kynnst á lífsleiðinni, sem mér hafa
fundist bera eins af öðrum mönn-
um í heiðarleik, snyrtimennsku og
hógv’ærð í öllu fari sínu.
Eins og áður segir var Þorberg-
ur 87 ára að aldri þegar hann lézt.
Eigi að síður veldur dauði náins
venzlamanns ávallt sorg og trega.
Þvi bið ég Guð að styrkja systur
mína í sorg hennar.
Sigurgeir Sigurjónsson.
Píanó m/bekk model 331
Hnota, hæó 93 cm.
Verö kr. 970.000-
Píanó m/bekk model 913
Hæö 103 cm.
Verö kr. 1.320.000-
Píanó m/bekk model 115
Hnota, hæö 103 cm.
Vprð kr. 873.000 -
Píanó m/bekk módel 143
Hnota, hæö 110 cm
Verö kr. 915.000-
Orgel model 237
Verö kr. 495.000,-
Orgel model 37/c
Verö kr. 170.000-
Orgel model 49-P
Verö kr. 240.000-
Orgel model 122
m/Skemmtara
Verö kr. 857.000-