Morgunblaðið - 23.09.1979, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 23. SEPTEMBER 1979
21
Myndllst
eftir BRAGA
ÁSGEIRSSON
allra grafískra aðferða. Yfirgang-
urinn milli hinna svart-hvítu flata
er hér harðastur og engar sýrur
geta hér komið til, mildað og
mettað heildina. Hér afhjúpast
syndir gegn teikningunni og
hrynjandi línunnar miskunar-
laust. Mótvægi við bagalega vönt-
un á tréristu er aftur á móti að
nokkru leyti, að í fyrsta skipti sést
mezzotinta á íslenzkri grafíksýn-
ingu svo ég best veit. Er hér um að
ræða þrjár myndir er Sigrún
Eldjárn hefur gert og þá senni-
lega í Póllandi en þar hefur sú
tegund málmgrafíkur aftur rutt
sér rúms hin síðari ár. Kemst
Sigrún allvel frá þeirri eldraun
sem sú tækni býður upp á.
Vinsælasta grafíska aðferðin á
sýningunni er tvímælalaust æting
og akvatinta og kennir maður hér
áhrifa frá kennslu Einars Hákon-
arsonar. Hér eru tæknilega slyng-
astar þær stöllur Björg borsteins-
dóttir og Ragnheiður Jónsdóttir.
Báðar eiga þær eldri og nýrri verk
í bland og eru hin nýrri einkum
áhugaverð svo sem kuðungar
Bjargar (5-7-8) og brúðumynd
Ragnheiðar (66). Framlag Lísu K.
Guðjónsdóttur er einkar áhuga-
vert, hún sýnir miklar framfarir
tæknilega auk þess sem hún virð-
ist hafa frjótt hugmyndaflug.
Ingunn Eydal færist full mikið í
fang hvað stærð mynda snertir en
þetta sýnir óvænt hugrekki frá
hennar hálfu og verður fróðlegt að
fylgjast með framhaldinu, einna
best þykir mér hún komast frá
mynd nr. 20 í myndum Jennýar
Erlu Guðmundsdóttur sér maður
mikla hæfileika og hún ætti ekki
að vera hrædd við að virkja sitt
mikla hugmyndaflug því að þegar
það fær að leika frjálst nær hún
mestum árangri, t.d. í myndinni
þar sem fram kemur dúkka.
Sigrid Valtingojer hefur á
skömmum tíma rutt sér braut í
fremstu röð íslenskra grafík-lista-
manna og þeim framslætti til
áréttingar bendi ég á myndir svo
sem nr. 78 „Hús“ og 76 „Stóll".
Edda Jónsdóttir hefur haft
mikið gott af dvöl sinni í Hollandi,
hún virðist hreint út sagt hafa
blómstrað í list sinni og bætt við
sig drjúgri alin tæknilega séð, —
hún mætti þó rækta með sér
opinskárri og umbúðalausari
vinnubrögð.
í litógrafíunni er það Richard
Valtingojer — Jóhannsson sem
sýnir mestu tilfinninguna fyrir
sérstöðu tækninnar og kemur það
einkum fram í myndröðinni „Leik-
ir í einrúmi 1-111“ (70-73). Nýliðar
á þessu sviði eru þeir Kjartan
Guðjónsson og Vignir Jóhanns-
son og komast þeir báðir vel frá
sínu. Kjartan virðist ganga út frá
því að fjölfalda teikningar sínar
en hin litógrafíska krít gefur þeim
einmitt þá mýkt sem margur kann
að sakna í teikningum hans. Vign-
ir er að þreifa fyrir sér í tækninni
og hefur hér þegar öðlast furðu-
góða tilfinningu fyrir möguleikum
hennar. Jóhanna Bogadóttir er
söm við sig í kraftmiklum offset-
litógrafíum og hún sannar áþreif-
anlega tilverurétt sinn í hinum
grafíska hópi. Tæknilega séð ber
Þórður Hall ægishjálm yfir aðra
iðkendur sáldþrykkstækninnar
hérlendis, hann byggir myndir
sínar upp af mikilli „konstrúkt-
ívri“ nákvæmni og hér þykir mér
hann ná hrifmestum árangri er
hann er mýkstur og manneskju-
-•w
Ffestur til að
endumýja
skotvopna-
leyfiaðrennaút
Nú um næstu mánaðamót renn-
ur út frestur til að endurnýja leyfi
fyrir skotvopnum.
Með lögum nr. 46 13. maí 1977 um
skotvopn, sprengiefni og skotelda
voru settar ítarlegri reglur en
áður giltu um skráningu skot-
vopna og veitingu leyfa fyrir
skotvopnum. Er skotvopnaleyfi nú
aðeins veitt fyrir ákveðnu skot-
vopni auðkenndu með númeri.
Með lögunum voru sett ákvæði um
endurnýjun áður útgefinna skot-.
vopnaleyfa. Er athygli skotvopna-
eigenda vakin á því að leita
skotvopnaleyfis fyrir 1. október
nk., en að þeim tíma liðnum ber að
skila öllum óskráðum skotvopnum
til lögreglu.
Umsókn um endurnýjun skot-
vopnaleyfis ásamt sakavottorði
ber að senda lögreglustjóra í því
umdæmi þar sem umsækjandi
hefur lögheimili.
Þann 1. október rennur einnig
út frestur til að endurnýja leyfi til
verslunar með skotvopn og skot-
færi. Umsókn um endurnýjun ber
að senda dómsmálaráðuneytinu.
Kjartan Guðjónsson
„Útmánuður“ Litografía.
legastur svo sem í myndum nr.
110-112. Jónina Lára Einarsdótt-
ir kemur skemmtilega á óvart með
sérkennilegum vinnubrögðum í
sáldþrykk, einkum eru litlu mynd-
irnar heilsteyptar í útfærslu. í
dúkskurðinum sýnir Jón Reykdal
mestu tilþrifin, einkum eru það
hinar stóru myndir í lit sem hrífa,
svo sem nr. 40 — 41 — 42, og mun
þetta sennilegasta framlag Jóns.
Það er mjög áhugavert að sjá
hvernig hann samræmir sáld-
þrykk og dúkristu. Það er mikill
kraftur í dúkskurðarmyndum
Valgerðar Bergsdóttur. Hún
vinnur myndir sínar mjög vel en
getur þó gert enn betur, að þessu
sinni er hún helst til köld.
Ingiberg Magnússon rekur svo
lestina í þessari upptalningu en
hann á þrjár dúkristur á sýning-
unni og er hér um að ræða
sterkasta framlag hans til þessa
að mínu mati.
í heild er þetta mjög falleg
sýning og er grafík-félaginu til
mikils sóma einkum kvað tækni-
legu hliðina snertir, — en með
tæknilegum leik fæst ekki allt og
tæknin er þannig ekki eftirsókn-
arverð í sjálfu sér. Hér skortir að
mínum dómi umbúðalausan kraft
og slagsmál við viðfangsefnin því
að í mörgum tilvikum er þetta of
slétt og fellt, — þá mætti einnig
reyna að rækta hugmyndaflugið
betur, það virðist einmitt vilja
kafna í hinni tæknilegu viðleitni
og er það gömul saga, sem þó er
alltaf að endurtaka sig. En þetta
er nú hið sama er gerir margar
sýningar á nútímagrafík svo leið-
inlegar og er ekki til fyrirmyndar
né eftirbreytni þótt á erlendum
vettvangi sé gert. Picasso, Matisse
og Braque meistruðu tæknina til
hlítar en hún var þeim ekkert
takmark í sjálfu sér, — þeir
hagnýttu hana einfaldlega eftir
geðþótta og það er heilbrigðasta
viðhorfið.
Grafík-félaginu þakka ég fal-
lega sýningu svo og velfarnaðar í
framtíðinni, — framförin á síð-
asta áratug var hreint ótrúleg en
vonandi verður framförin næsta
áratug ennþá ótrúlegri.
Bragi Ásgeirsson
iústurstræti.2!
. toí>. Sfmi 8j