Morgunblaðið - 27.10.1979, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ, LÁUGARDAGUR 27. OKTÓBER 1979
25
Kaupmáttur launa mun minni nú en eftir febrúarlögin Viö veröum aö færa fórnir til að ráöa niðurlögum verðbólgu Ríkisvaldiö veröur aö gangaá undan meö samdrætti í útgjöldum og minni skattheimtu
að kjarasamningar verða að vera á ábyrgð þeirra, er þá gera, og þeir eiga ekki, eftir á, að koma til ríkisvaldsins með kröfur um að það efni óraunhæf samningsatriði; og þá með aðgerðum, sem auka á verðbólgu, gengislækkun, gengis- sigi og aukinni prentun seðla, án þess að aukin verðmætasköpun búi að baki. Skýr verkaskipting verður að vera milli ríkisvalds og aðila vinnumarkaðarins. Viðræður, samráð og samvinna milli ríkis- valds og aðila vinnumarkaðar eru sjálfgefin. Stjórnvöld hljóta að gera þessum aðilum grein fyrir stefnu sinni í ríkisfjármálum, fjár- festingarmálum, lána- og pen- ingamálum. Og kjarasamningar að ^yggjast á þeirri stefnumörkun sem og sameiginlegu markmiði verðbólguhjöðnunar. Leitast þarf við að tryggja caupmátt launa, án þess að sú viðleitni knýi víxlhækkanir verð- ags og launa í verðbólgUskriðu. í efnahagsstefnu Sjálfstæðisflokks- íns segir: „Leitað verði samstöðu aðila vinnumarkaðarins um nýtt
verðbótakerfi, kjaravísitölu.
Niðurgreiðslur vöruverðs og óbein-
ir skattar hafi þar ekki áhrif.
Verðbætur miðist við breytingar á
viðskiptakjörum.
Við vitum það að niðurgreiðslur
hafa verið notaðar til þess að
draga úr kaupmætti launa, vegna
þess, að vörur þær, sem greiddar
hafa verið niður, vega ekki eins
mikið í raunverulegum útgjöldum
heimilanna eins og þær vega í
vísitölunni sjálfri. Þess vegna er
það hagsmunamál launþega, að
fella niður greiðslur og óbeina
skatta út úr vísitöludæminu. Og
sömuleiðis er það augljóst, að ekki
stendur það til kjarabóta þegar
viðskiptakjör þjóðarinnar út á við
versna, svo sem þegar olía hækkar.
Þeim peningum, sem nota þarf til
að kaupa olíuna á hækkuðu verði,
verður ekki eytt í annað, þá verður
að vinna upp með því að draga úr
eyðslu annars staðar: hjá ríki,
atvinnurekstri og einstaklingum,
samhliða aukinni nýtingu inn-
lendrar orku.
Aö sætta fjármagn
og vinnu
Ólíklegt er að hægt sé að ráða
niðurlögum verðbólgunnar, án
þess að færa þurfi einhverjar
fórnir. Verðbólgan krefur þessar
fórnir hvert sem er, fyrr og síðar.
Mergurinn málsins er, að þessar
fórnir beri árangur, skili sér í
hjöðnun verðbólgu, stöðugleika í
efnahagsmálum, atvinnuöryggi og
auknum hagvexti, sem borið geti
kjarabætur. En við getum verið
sammála um, að kjör þeirra, sem
verst eru settir i þjóðfélaginu,
ættu að vera utan ramma þessara
fórna. Verðbólguhemlar og samn-
ingar aðila vinnumarkaðar þurfa
að miðast við það að vernda
kaupmátt láglauna. Ríkisvaldið
getur komið inn í samátak gegn
verðbólgunni, á vettvangi skatta-
mála og/ eða tryggingarmála. Þess
háttar samráð með ríkisvaldi og
aðilum vinnumarkaðar, við
ríkjandi aðstæður, er eðlilegt.
Því næst vék Geir Hallgrímsson
að stefnumörkun sjálfstæð-
ismanna um hlutfallskosningar í
stéttarfélögum, bættar starfsað-
ferðir við gerð kjarasamninga,
verðtryggingu lífeyrissjóðs fyrir
alla landsmenn, aukinn kaupmátt
á vinnustund með sveigjanlegum
vinnutíma, og bætta aðstöðu
þeirra, sem hafa skerta starfsorku
á vinnumarkaðinum.
Það er ljóst að kjör landsmanna
verða ekki bætt til frambúðar án
þess að aukin framleiðsla eigi sér
stað og þjóðartekjur vaxi. Þáttur í
því að svo megi verða felst í þeim
þætti ályktunar flokksins um
kjaramál, að þátttaka launþega og
alls almennings í atvinnurekstri
verði örvuð með því að gera
eignaraðild að fyrirtækjum að-
gengilega og arðbæra. Hér er
einnig á ferðinni mikilvægur þátt-
ur þess að sætta fjármagn og
vinnu; að starfsmenn geti haft arð
af fyrirtækjum sem eigendur, til
dæmis í almenningshlutafélögum.
Lífskjarabætur sem
verðmætasköpun og
auknar þjóðartekjur
Áður en gerðar verða kröfur um
fórnir almennings til verðbólgu-
hjöðnunar, verður ríkisvaldið að
ganga á undan með góðu fordæmi,
með samdrætti í ríkisútgjöldum og
minni skattheimtu, sem fyrstu
viðbrögðum til að vinda ofan af
verðbólgunni. Með minni skatt-
heimtu verða meiri fjármunir eftir
sem ráðstöfunartekjur almenn-
ings, sem að sjálfsögðu er kjara-
atriði. Við viljum eirtnig að minni
umsvif ríkisvaldsins auki svigrúm
einstaklinganna, framtak þeirra,
sem komið getur fram í aukinni
verðmætasköpun sem forsendu
bættra almennra lífskjara. Aflafé
þjóðarinnar sem heildar og spari-
fjármyndun hennar verður að bera
uppi lífskjör hennar og framfaras-
ókn.
Við megum ekki, sjálfstæðis-
menn, eingöngu tala um hinar
dökku hliðar, þrátt fyrir arfleifð
vinstri stjórnar. Við þurfum að
vísu að ráða bug á verðbólgunni,
en við þurfum jafnframt að horfa
fram á við, til þeirra möguleika,
sem vinna þarf úr til að auka
verðmætasköpun okkar og þjóðar-
tekjur — til að skapa grundvöll
bættra lífskjara. Við þurfum að
nýta möguleika okkar hefðbundnu
atvinnuvega, en jafnframt að stór-
auka innlenda orkunýtingu, m.a.
til uppbyggingar almenns iðnaðar
og stóriðju til að tryggja atvinnu-
öryggi vaxandi þjóðar og sambæri-
leg lífskjör við nágrannaþjóðir.
Vinstri stjórnin hefur sofið á
þessum verði.
Þegar andstæðingar tala um að
frjálshyggju okkar fylgi atvinnu-
leysi þá er það öfugmæli, því
frjálshyggja er skilyrði þess að
atvinnuuppbygging eigi sér stað og
atvinnuöryggi verði tryggt. Þegar
andstæðingar okkar saka okkur
um kalda peningahyggju þá er það
öfugmæli, vegna þess að öruggur
efnahagur og stöðugt verðlag eru
skilyrði þess, að hægt sé að
einbeita sér að lausn félagslegra
vandamála og framkvæma mann-
úðarstefnu. Við sjálfstæðismenn
viljum í senn fylgja fram frjálsum
markaðsbúskap og mannúðar-
stefnu. Þessi aðalsmerki sjálfstæð-
isstefnunnar: frelsi og mannúð,
skulu vera okkar kjörorð í kosn-
ingabaráttunni, sem framundan
er. Árangur þeirrar baráttu verður
í hlutfalli við það starf, er í hana
verður lagt. Ég er sannfærður um
að framlag ykkar Óðinsmanna
verður með þeim hætti, sem skilar
okkar drjúgum áleiðis.
Þétting byggðar:
Komnar um 6000 undirskriftir
Aðstandendur undirskriftasöfn-
unar gegn Þéttingu byggðar i
Reykjavík eru um þessar mundir
að ljúka söfnun undirskriftalist-
anna og voru í gær komin um það
bil 6 þúsund nöfn á listana að þvi
er Árni Bergur Eiríksson einn
talsmanna hópsins tjáði Mbl.
Sagði Árni Bergur að þar
sem hér væri aðeins um áhugam-
annastarf að ræða hefðu menn
ekki bolmagn til að halda lengur
opinni skrifstofunni og væri nú
unnið að þvi að flokka listana og
ganga frá þeim, en einnig mæætti
búast við að nokkrir hefðu enn
undir höndum lista sem þeir ættu
eftir að skila. Bað hann menn að
koma þeim til sin i Gnoðarvog 74
eða Herdisar Tryggvadóttur
Laugarásveg 17 a. Kvaðst Árni
bergur vera ánægður með undir-
tektir og í næstu viku yrðu
tilkynntar endanlegar tölur og
listarnir afhentir borgarráði.
Herdis Tryggvadóttir og Árni Bergur Eiriksson voru meðal
aðstandenda undirskriftasöfnunar gegn þéttingu byggðar í
Reykjavik.