Morgunblaðið - 18.01.1980, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. JANÚAR 1980
Svavar vill
fá svör á
laugardag
Frá fyrsta fundi viðræðunefndanna í Þórshamri í gærmorgun. Frá vinstri: Magnús H. Magnússon,
Sighvatur Björgvinsson, Vilmundur Gylfason, Svavar Gestsson, Ragnar Arnalds, Ólafur Ragnar Grimsson,
Steingrímur Hermannsson, Tómas Árnason og Jón Helgason. Ljósm. Mbl.: Ól.K.M.
Tillögur Alþýðubandalagsins:
Með framleiðniaukningu
má komast hjá allt að
10% gengislækkun 1980
„Við lögðum fram okkar
tillögur og þær voru rædd-
ar nokkuð. Formaður
Framsóknarflokksins ósk-
aði eftir því að þær yrðu
sendar til athugunar hjá
Þjóðhagsstofnun og ég
féllst á þá ósk,“ sagði
Svavar Gestsson alþingis-
maður, er Mbl. ræddi við
hann eftir fyrsta fund við-
ræðunefnda vinstri flokk-
anna í gær. „Næsti fundur
verður á laugardag klukk-
an 14 og ég óskaði eftir
því, að flokkarnir gæfu þá
nokkuð skýr svör um það,
hvort þeir teldu þessar
tillögur heppilegan
grundvöll til áframhald-
andi viðræðna um myndun
vinstri stjórnar,“ sagði
Svavar.
„Þessi fundur var út af
fyrir sig ágætur,“ sagði
Steingrímur Hermannsson
formaður Framsóknar-
flokksins. „Þeir alþýðu-
bandalagsmenn lögðu fram
sínar tillögur, skýrðu þær
og svöruðu spurningum
okkar hinna.
Ég óskaði eftir því að
fengið yrði mat Þjóð-
hagsstofnunar sem hlut-
lausrar stofnunar til að
hafa til hliðsjónar. Ég tek
fram, að ég er ósammála
þeirri gagnrýni, sem sett
hefur verið fram í garð
Þjóðhagsstofnunar vegna
þeirra upplýsinga, sem
stjórnarmyndunaraðilum
hafa frá henni borizt. Ég
tel að menn þar vinni sín
störf samvizkusamlega.
Einnig óskaði ég eftir því
að frá verðlagsstjóra yrðu
fengnar upplýsingar um
það, hvort þessi niður-
færsla Alþýðubandalagsins
fær staðizt.
Við vorum með fund í
okkar efnahagsnefnd nú
síðdegis og menn munu
fara ofan í tillögurnar og
hittast aftur á laugar-
dagsmorgun, þannig að við
gerum okkar bezta til þess
að geta gefið málefnaleg
svör á laugardaginn, eins
og Svavar óskaði eftir.“
Mbl. spurði Steingrím
um hans álit á tillögum
Alþýðubandalagsins, en
hann kvaðst að svo stöddu
ekki vilja leggja slíkt mat á
þær opinberlega.
„Þetta var prýðilegur
fundur," sagði Sighvatur
Björgvinsson fjármálaráð-
herra, er Mbl. spurði hann í
gær um vinstri viðræðu-
fundinn í gærmorgun. „Við
fengum í hendur yfir-
gripsmiklar tillögur í
mörgum liðum frá Alþýðu-
bandalaginu. Þær fjalla
annars vegar um fyrstu
aðgerðir og hins vegar er
gróf stefnumörkun til
lengri tíma. Við munum
kanna þessar tillögur ná-
kvæmlega."
Mbl. spurði Sighvats
álits á tillögum Alþýðu-
bandalagsins. Hann sagði
að við fyrstu sýn virtist sér
ýmislegt í tillögunum
„gamlir kunningjar“ en svo
væri „nýjabrum“ með. „I
heild virðist mér mega
segja, að efni tillagnanna
komi ekki beinlínis á óvart,
en það er margt sett mun
skipulegar fram en oft áð-
ur,“ sagði Sighvatur.
ANNAR kafli tillagna Alþýðu-
bandalagsins fjallar um þriggja
ára áætlun um hjöðnun verð-
bólgu, eflingu atvinnuvega og
jöfnun lífskjara, 1980-1982. Þar
segir, að „markviss efling inn-
lendra atvinnuvega er að mati
Alþýðubandalagsins undirstöðu-
atriði i íslenzkum efnahagsmál-
um og veigamikill þáttur i sókn
gegn verðbólgu nú og á næstu
árum“. Þar segir að á þetta hafi
Alþýðubandalagið lagt áherzlu í
ríkisstjórn 1978-79.
í tillögunum segir: „Með um-
talsverðri framleiðniaukningu í
helztu útflutningsgreinum og
samkeppnisiðnaði á heimamark-
aði geta atvinnuvegirnir tekið á
sig aukinn tilkostnað án þess að
þörf verði fyrir gengisbreytingar,
sem magna fyrr en varir verð-
bólgu innanlands." Síðan segir að
brýnt sé að þegar verði hafizt
handa um að auka framleiðni
atvinnuveganna og bæta skipulag
þeirra með sérstöku átaki og
tryggja fjármagn í því skyni.
Lagt er til, að unnið verði að því
að tryggja a.m.k. 7% framleiðslu-
aukningu í fiskveiðum og fisk-
vinnslu á yfirstandandi ári og á
hinu næsta verði á sama hátt
stefnt í 5-10% framleiðniaukningu
í sjávarútvegi. í almennum iðnaði
verði gert sérstakt þróunarátak til
að, auka verulega framleiðni og að
stefnt verði að allt að 10% fram-
leiðniaukningu að meðaltali á ári
næstu þrjú ár.
Fjármagns til framleiðniauk-
andi aðgerða á að afla með auknu
lánsfé til Fiskveiðasjóðs og Iðn-
lánasjóðs, með sérstöku lánsfé til
hagræðingar í undirstöðuatvinnu-
vegunum, 3 þúsund milljónir
króna, með tekjum af tímabundnu
aðlögunargjaldi, sem varið verði
til iðnþróunaraðgerða. Síðan seg-
ir: „Yrði því marki um framleiðni-
aukningu náð, sem gerð er grein
fyrir hér á undan, má ætla að
komist verði hjá allt að 10%
gengislækkun á árinu 1980.“ Að
lokum segir: „Því er lögð á það
áherzla, að það átak, sem hér um
ræðir verði gert í náinni samvinnu
við þá, sem í fyrirtækjunum starfa
og tengist hagsbótum þeim til
handa. Komi til fækkunar starfs-
manna verður að tryggja þeim er
víkja sambærileg störf á öðrum
vettvangi."
Tillögur Alþýðubandalagsins:
Nýtt efnahags-
málaráðuneyti
o g áætlunarráð
Tillögur Alþýðubandalagsins:
Lyfjasala verði þjóðnýtt,
ríkið reki f asteignasölu
— forstöðumenn ríkisstofnana og ráðuneyta ráðnir til 5 ára
SPARNAðARNEFNDIR í ríkis-
fyrirtækjum og stofnunum, fimm
ára ráðningartími forstöðu-
manna opinberra stofnana og
ráðuneyta, fækkun ríkisbank-
anna i tvo, endurskipulagning
olíuverzlunarinnar, fækkun
tryggingafélaga, tölvumiðstöð
verzlunarinnar, aukin umsvif
Innkaupastofnunar ríkisins,
stofnun fasteignasölu rikisins,
þjóðnýting lyfjasölu og stað-
greiðslukerfi skatta frá áramót-
um 1980/81 eru meðal tillagna
Alþýðubandalagsins að 3ja ára
áætluninni.
í tillögunum er sagt að með
endurbótum í verzlunarrekstri og
þá sérstaklega aukinni hag-
kvæmni í innflutningsverzlun
skuli stefnt að því að verzlunar-
kostnaður minnki um 10% á
næstu 3 árum.
Til að draga úr innflutningi eiga
opinberir aðilar að jafnaði að taka
innlendum tilboðum frekar en
erlendum, ef þau eru ekki
óhagkvæmari en sem nemur 10—
15% af innkaupsverði.
Útgáfa verzlunarleyfa verði háð
strangari skilyrðum en nú er og
rækileg athugun fari fram á
vöruflutningum til landsins.
Stofnuð verði fasteignasala
ríkisins og eftirlit með fasteigna-
sölu hert, auk þess sem sveitarfé-
lögum verði gert mögulegt að
starfrækja almenna fasteigna-
þjónustu.
Alþýðubandalagið vill að álagn-
ingarreglum verði breytt „og horf-
ið frá prósentuálagningu með upp-
hleðsluáhrifum". Verðlagsstofn-
unin fái aukið fé til kynningar-
starfsemi og neytendasamtökin
verði efld. Sett verði á laggirnar
tölvumiðstöð verzlunarinnar, sem
verzlunin greiði kostnað af en
tollheimtan, bankarnir, Hagstof-
an og Verðlagsstofnunin reki.
Þessi stofnun annist verðútreikn-
inga á innfluttum vörum.
Alþýðubandalagið vill sam-
ræma sjúkratryggingagjald tekju-
skatti og að húsaleiga verði frá-
dráttarbær frá skatti. Athuguð
verði álagning virðisaukaskatts.
Þá vill Alþýðubandalagið að allt
tekjuöflunarkerfi ríkisins verði
tekið til endurskoðunar og það
einfaldað og innheimta skatta
tryggð betur en nú er, innheimta
söluskatts verði hert og bætt og
skattaeftirlit aukið.
ALþÝÐUBANDALAGIÐ leggur
til í tillögum sínum. að efnahags-
stjórn landins verði breytt, þar
sem reynslan sýni, að nauðsyn-
legt sé að samhæfa ákvarðanir í
efnahagsmálum. Þvi setur flokk-
urinn fram tillögur um efna-
hagsmálaráðuneyti og að stofn-
sett verði sérstakt áætlunarráð.
í tillögunum er gert ráð fyrir að
undir efnahagsmáiaráðuneyti
heyri: hluti verkefna, sem nú eru í
fjármálaráðuneyti og viðskipta-
ráðuneyti og er þar sérstaklega
átt við bankana, starfsemi, sem nú
fer fram í Framkvæmdastofnun
og Þjóðhagsstofnun, enda verði
hún endurskipulögð.
Sett verði á stofn sérstakt
áætlunarráð, skipað af ríkis-
stjórninni. Hlutverk ráðsins verði:
að fara yfir og samhæfa tillögur
að atvinnuvegaáætlunum, fjár-
festingaráætlunum, lánsfjáráætl-
unum og þjóðhagsáætlunum, að
vinna að tillögugerð og stýringu á
heildaráhrifaþáttum peninga-
mála. Ráðið verði jafnframt aðal-
ráðgjafi ríkisstjórnarinnar í efna-
hagsmálum.
Um stjórn fjárfestingarmála
segir að áætlunarráð annist sam-
ræmingu fjárfestingarstjórnunar,
geri heildaráætlanir um fjárfest-
ingu á landinu og samræmir þær
öðrum efnahagsáætlunum, sem
gerðar eru. Efnahagsmálaráðu-
neytið stuðli að heildarsamkomu-
lagi banka, sparisjóða og fjárfest-
ingarlánasjóða um fjármögnun
framkvæmda. Ríkisstjórnin taki
ákvörðun um heildarfjárfest-
ingaráætlun að fenginni tillögu
áætlunarráðs.
Um stjórn peningamála segir að
efnahagsmálaráðuneytið fylgist
með þróun peningamagns í um-
ferð og gerir tillögur til ríkis-
stjórnarinnar um aðgerðir, sem
kunna að teljast nauðsynlegar.
Skipulega verði unnið gegn árs-
tíðasveiflum í peningastreymi
meðal annars með setningu reglna
um sveigjanlega fjármagnsbind-
ingu. Arstíðabundnum vanda
ríkissjóðs verði í auknum mæli
mætt með sölu ríkisvíxla í við-
skiptabönkum. Gengisskráningu
verði haldið sem stöðugastri, þó að
fyrst um sinn sé óhjákvæmilegt að
taka nokkurt tillit til hinnar
miklu verðþenslu innanlands.
Efnahagsráðuneytið geri tillögur
til ríkisstjórnarinnar um stefnuna
í vaxta- og verðtryggingarmálum.
Upplýsingaöflun frá bankakerfinu
verði bætt og samræmd og gerð
aðgengilegri meðal annars með
því að létta af bankaleynd.