Morgunblaðið - 24.02.1980, Qupperneq 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 24. FEBRÚAR 1980
Yfirlitsmynd af virkjunarsvæðinu tekin niður skurðinn, þar sem þrýstivatnspípurnar munu liggja. Fyrir neðan skurðinn má sjá stöðvarhúsið og fjær afrennslisskurðinn. Til vinstri
á myndinni eru vinnubúðir og geymsluskemmur.
íslenzkra verktaka og
starfsmanna þeirra. .
Blaðamönnum var á fimmtudag
boðið að kynna sér framkvaemdir
við Hrauneyjafossvirkjun, „mestu
mannvirkjagerð á íslandi að vetr-
arlagi í óbyggðum," eins og sagði í
boðsbréfi. Núna vinna um 100
manns á staðnum, aðallega við
steypuframkvæmdir, en meira
fjör færist í leikinn í sumar en þá
munu rúmlega 600 manns vinna
við Hrauneyjafossvirkjun. Þar
mun rísa myndarlegt þorp með
iðandi lífi og þeirri þjónustu, sem
nauðsynleg er á slíkum stað. ^
meginhluta til verða það Islend-
ingar, sem vinna við virkjunar-
framkvæmdirnar í sumar, verka-
menn og tæknimenn.
Nokkrir af forráðamönnum Fossvirkis og Hraunvirkis kynna framkvæmdirnar. Talið frá vinstri: Leifur
Hannesson, Miðfelli, Sigurður Sigurðsson, Loftorku, Sigfús Thorarensen verkfræðingur Fossvirkis og
Eilert Skúlason, Hraunvirki.
Lónið ofan stíflu verður um 8,8
ferkm. að fleti, og rými 5 efstu
metra í lóninu verður um 33 GI.
Verður hér tiltækur vatnsforði ef
á þarf að halda skamma hríð, en
ekki telst þetta miðlunarlón.
Til hliðar við flóðgáttir verður
skurðinntak aðskurðar. Innrennsl-
isopum þess verður hægt að loka
Stöðvarhús verður gert fyrir 3
aflvélar, sem hver um sig verður
70 MW. Gerð inntaksvirkis verður
hagað þannig, að unnt verður að
bæta við fjórðu vél síðar meir.
Vatnshverflar verða af Francis
gerð á lóðréttum ási. Snúnings-
hraði þeirra verður 200 sn/mín.
Tengivirki verður reist uppi á
Priðja stórvirkjun
okkar íslendinga á
suðurhluta landsins
rís nú á hálendinu
upp af blómlegum byggðum
Rangárvallasýslu, nánar
tiltekið við Hrauneyjafoss í
Tungnaá og nefnist Hraun-
eyjafossvirkjun. Raforku-
framleiðslan er áætluð 210
megavött í þremur 70 MW
vélasamstæðum og á fyrsta
vélasamstæðan að verða
komin í gagnið haustið
1981. Hrauneyjafossvirkj-
un markar þáttaskil í
virkjunarsögu okkar því
hún er fyrsta stórvirkjunin,
sem að mestu leyti er byggð
af íslendingum verklega og
tæknilega.'Við fyrri virkj-
unarframkvæmdir, þ.e. við
Búrfellsvirkjun og Sigöldu-
virkjun, voru erlend fyrir-
tæki aðalverktakar. Að
þessu sinni var farið út á
þá braut að bjóða bygg-
ingavinnu og jarðvegs-
skipti út í mörgum verk-
þáttum og hefur það gert
íslenzkum verktakafyrir-
tækjum kleift að taka að
sér verkin að mestu leyti.
Fram til þessa hafa verk-
áætlanir Landsvirkjunar
fyllilega staðizt að undan-
skilinni röskun, sem varð
hjá ítalska fyrirtækinu
Magrini Galileo, sem tók að
sér framleiðslu og uppsetn-
ingu á stálþrýstivatnspíp-
um. Eru þetta vissulega
meðmæli með hæfni

&MS&
^ "
*»

Hönnun
virkjunarinnar
Hönnun Hrauneyjafossvirkjun-
ar er í stórum dráttum sú að
Tungnaá verður stífluð hálfum
öðrum kílómetra ofan við Hraun-
eyjafoss og veitt þar í skurð.
Venjulegt vatnsborð árinnar ofan
stíflu hækkar þá úr 417 í 425 m
y.s., eða í frávatnshæð Sigöldu-
virkjunar. í farvegi árinnar verð-
ur flóðgátt með þremur geiralok-
um, en um 3 km löng lágreist
jarðvegsstífla teygir sig eftir
hraunflákanum á vinstri bakka
árinnar upp að aflíðandi melöld-
um við Sigöldu. Heildarmagn
stíflufyllinga verður um 700.000
rúmm. Nálægt suðurenda
stíflunnar verður 100 m langt
flóðskarð, þar sem stífluendi sóp-
ast í burtu í aftakaflóðum.
með flekalokum. Aðskurður, um 1
km langur og 19 m breiður í
botninn, liggur um lægð í Foss-
öldu að steyptu inntaksvirki á
norðurbrún öldunnar. Þaðan
liggja 3 stálpípur niður hlíðina að
stöðvarhúsi. Fallhæð er um 88 m.
Hver fallpípa er 272 m löng, 4,8 m
víð.
Frá hverflum rennur vatnið í
fráskurð, sem er 1,1 km langur og
30 m breiður í botninn. Hann
endar í Sporðöldukvísl, sem renn-
ur í Tungnaá um 100 m ofan við
ármót hennar við Köldukvísl. Til
að hindra lækkun frávatns virkj-
unarinnar og minnka landspjöll
vegna vatnságangs verður settur
þröskuldur í Sporðöldukvísl. Frá-
vatnshæð við stöðvarhús verður
um 337 m y.s. ef allar 3 aflvélar
orkuversins eru í gangi (rennsli
um 280 kl/s).
**>
I
Stöðvarhúsið i byggingu. Þetta er geysimlkið mannvirki eins og sést ef það er borið saman við manninn sem þarna er á gangi. Þó er
stöðvarhúsið aðeins hálfbyggt. Þrýstivatnspipunum, sem sjást í röðum við skemmuna efst til vinstri, verður komið fyrir í brekkunni upp af
stöðvarhúsinu og þær munu flytja vatn að vélasamstæðum virkjunarinnar. Ljósm. Mbl. Emiiia.