Morgunblaðið - 05.07.1980, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 5. JÚLÍ 1980
35
skreytingar, og stofnaði verzlun-
ina Flóru í Reykjavík 1932 að
námi loknu.
Kynni okkar hjónanna af Pétri
og Rögnu í Kjarri hófust um
hvítasunnuleytið vorið 1973. Á
þessum stuttu sjö árum tókst
þegar með okkur slík vinátta, að
það var sem við værum bundin
nánum fjölskylduböndum og hefð-
um þekkzt alla æfi. Oft var gist í
Kjarri, þótt við ættum kofa í
Kjarrslandi, þar sem við hófum
trjárækt í skjóli Péturs og Rögnu
og í skóla hjá þeim. í þeim skóla
var kennt, hversu náttúran birtir
innsta eðli alls lífs og allra hluta
og hve skjólið er öllum gróðri
nauðsynlegt, eins og manni sjálf-
um, en Ragna var frábær kennari.
Við sjúkdómslegu og andlát Pét-
urs 1976 knýttust „fjölskyldu"
böndin enn fastar, og enn sýndi
Ragna, hvað í henni bjó af þrótti,
þegar erfiðleikar steðjuðu að.
Þegar Ragna var orðin ein, lét
hún ekki bugast. Hún byrjaði nýja
kapítula í lífi sínu, þótt komin
væri fast að sjötugu, byggði sól-
stofu við húsið, fyllti hana blóm-
um, tók fram vefstólinn sinn, hóf
aftur að rækta tré. Þetta var
henni kleift vegna hjálpar vin-
kvenna hennar, er gistu hjá henni
langdvölum á víxl og firrtu hana
einverunni, og einnig naut hún
aðstoðar góðra manna um vinnu í
gróðrarstöðinni, sem henni fór nú
að sækjast þunglegar að stunda
sjálf. En hver dagur rúmhelgur
var vinnudagur við ræktunina, og
kæmist hún í gróðurhúsið, var sá
dagur góður dagur. Hún lifði á
tengslum sínum við náttúruna og
jarðargróðann í bókstaflegum
skilningi. Þangað sótti hún þenn-
an nærri ofurmannlega þrótt sinn,
en Ragna var ofurmenni að innra
krafti, því sem Frakkar kalla
„élan vital".
Mjög var gestkvæmt í Kjarri
alla tíð; þau Ragna og Pétur voru
vinmörg, svo undrum sætti, og var
svö um helgar sem hús þeirra
stæði um þjóðbraut þvera. Öllum
var veitt, hvort eð var kaffi eða
matur, ef á matmálstíma var. Og
vinahópurinn var raunar um land
allt. Mikið mæddi á húsfreyjunni,
og oft var Ragna þreytt, er
sunnudagur leið að kveldi, en gæti
hún fengið sér skamman blund,
var sem hún væri aftur hlaðin
þrótti á ný. Og starf hennar náði
langt út fyrir heimilið og býlið.
Hún tók ríkan þátt í starfi
kvennasamtaka, vae formaður
kvenfélags Ölfushrepps um árabil
og í forystuliði ræktunarmála
Sambands sunnlenzkra kvenna.
Hún hélt námskeið fyrir húsmæð-
ur í matjurtarækt og matreiðslu
matjurta í Hveragerði, og þóttu
þau einkar skemmtileg og nutu
mikilla vinsælda. Aðrir kunna
gleggri skil á þessu starfi, en ég
varð var við miklar símhringingar
í Kjarri og fjörleg samtöl um
hvers konar framfaramál, er
kvenfélögin beittu sér fyrir.
Ragna var í brennidepli þessa
áhugastarfs og gekk að því öllu af
feikna krafti. Það var aldrei dauf-
legt í kring um hana. Og öllum
þeim, er námu land í Kjarrslandi,
veitti hún tilsögn og hjálp við
trjáræktina.
Öll voru þau systkin virkir
þátttakendur í framfaramálum
sveitanna, Páll á Kröggólfs-
stöðum, Ingimar í Fagrahvammi
og Sigurður sonur hans, og átti
Ragna við þá mikil skipti, en
nánastar voru þær systurnar
Ragna og Helga, hin kunna skóla-
stýra og rithöfundur, sem látin er
fyrir allmörgum árum. Ragna
Rögnvaldsdóttir, fóstursystir
þeirra, var nöfnu sinni og systur
mikil stoö og annaðist hana af
stakri fórnfýsi á hinum erfiðu
mánuðum í vor og sumar.
í Kjarri var unnið eftir þeirri
kenningu, að tíminn væri partur
náttúrunnar, og því skyldu plönt-
ur verða vel rættar, en ekki
„píndar fram“ í flýti. Náttúran
hefði sína eigin hrynjandi og
þyrfti að hafa sinn tíma, en
maðurinn skyldi agast í þolin-
mæði og læra að bíða. Af þessu
sést, að starf Rögnu Sigurðardótt-
ur og persónuleiki hefur merkingu
iangt út fyrir takmörk þessa
lands. Náttúran er orðin þjóðum
heims hið stærsta vandamál í stað
þess að vera mesta tækifærið, sem
manninum er gefið. Því keppast
menn eftir nýjum sjónarmiðum og
háttum í sambýli við náttúruna.
Ragna Sigurðardóttir lifði þessi
sannindi, og hún tengdi þau sinni
sterku guðstrú, sinni kirkjulegu
trú, er dugði henni vel í lífi og
dauða.
Blessuð sé minning merkrar
konu.
Þórir Kr. Þórðarson.
Jón Erlends-
son - Minning
Fæddur 16. apríl 1903.
Dáinn 30. mai 1980.
Hann elsku hjartans afi minn er
dáinn. Hann kvaddi jarðvist þessa
30. maí síðastliðinn eftir erfiða
sjúkdómslegu, og hélt yfir móðuna
miklu, þangað sem leið okkar allra
að lokum liggur.
Hann afi minn var einn af þeirri
kynslóð er barnsskónum sleit um
og eftir aldamótin síðustu, einn af
þeirri kynslóð er leiddi þessa þjóð
fyrir þröskuld nýrra tíma. Það var
því orðið drjúgt dagsverkið sem
hann afi skilaði íslenzku þjóðfé-
lagi á langri og atorkusamri ævi.
Æviferill afa er sagan um
sveitapiltinn sem ungur byrjaði
brauðstritið og hófst til vegs og
virðingar af sjálfum sér, dugnaði,
hörku og eigin verðleikum. Hann
afi átti líka gott hjarta sem er
gulli betra. Það var raunar sama
hvað hann afi tók sér fyrir hendur
og hversu margbreytileg viðfangs-
efnin voru, allt blómstraði í hönd-
unum hans, enda svaf hann ekki á
verðinum. Hann afi svaf aldrei á
verðinum, heldur hafði hann ætíð
vakandi auga með öllu og öllum,
jafnvel allt til hinztu stundar, það
sannar bezt hans síðustu orð til
mín.
Ég finn það æ betur og betur
eftir því sem frá líður hversu
mikill sannleikur er fólginn í
máltækinu sem segir „enginn veit
hvað átt hefur fyrr en misst
hefur". Það er okkur sem eftir
erum þó ofurlítil huggun harmi
gegn að vita hversu heitt og
innilega hann afi trúði á æðra
tilverustig og við vitum að nú
líður honum vel.
Það var aldrei ætlun mín að
tíunda hér ævi eða lífsstarf afa,
enda væri það efni í heila bók, já
meira til og mér lítilmagnanum
vissulega ofraun. Ég vildi bara í
þessum fátæklegu orðum þakka
elskulegum afa mínum fyrir allt
sem hann gerði fyrir mig. Allt það
sem hann gerði fyrir mig, sagði
mér og kendi verður mér ómetan-
legt veganesti á lífsleiðinni.
Algóður guð blessi og varðveiti
minningu elsku afa míns.
Afabarn.
Fyrstu bátarnir leggja að bryggju i Reykjavik eftir að hafa lokið hringnum umhverfis landið i sjóralli
1978.
Umhverfis land-
ið á átta dögum
í dag laugardaginn 5. júli kl.
14 leggja væntanlega 5 smábát-
ar upp frá Reykjavik i langa og
erfiða þolraun en hún er fólgin
i keppni þeirra umhverfis land-
ið. Þetta er þriðja árið i röð,
sem slik keppni er haldin hér.
Þessir fimm bátar eru allir vel
útbúnir enda eins gott, þeirra
biða mikil átök ef að likum
lætur. Keppni sem þessi er
mikið álag bæði á menn og
báta, en auðvitað fer það þó að
mestu eftir veðri. Þetta ætti að
geta orðið skemmtileg tilbreyt-
ing frá lognmollu hversdags-
leikans að fylgjast með fleytun-
um fimm þennan stóra hring
umhverfis landið. sem taka á
átta sólarhringa. Athyglisvert
er að fjórir af þessum fimm
bátum eru framleiddir hér á
landi, en það bendir til að menn
hafi trú á þessari bátafram-
leiðslu. sem er tiltölulega ný
hér heima. Er það vel og að
mínu mati verðug tiltrú. Oft hef
ég verið spurður, hver sigri í
þessari keppni. Mitt svar er
venjulega að keppni sem þessa
sigrar enginn fyrirfram, þar af
leiðandi er ekki hægt að gefa
afdráttarlaust svar. Marga
erfiðleika þarf að yfirstíga áður
en hringnum er lokið. Svo sem
storma, straumrastir. rekavið,
þoku og blindsker.
Bátarnir og
áhafnir þeirra
Eins og ég sagði í upphafi
þessarar greinar eru líkur á,
þegar þetta er ritað, að fimm
bátar taki þátt í keppninni, þó er
ekki fullkomlega ljóst hvort
tuttugu og þriggja feta báturinn
frá Mótun h.f. í Hafnarfirði sem
skráður hefur verið, taki þátt í
keppninni. Áhöfnin á þeim báti
yrði þá, ef til kæmi, þeir Sigfús
Sveinsson og Kristján Magnús-
son báðir þaulvanir sportbáta-
menn. Þessi bátur hefur þá
sérstöðu að vera eini keppnisbát-
urinn með dieselvél, er hún 145
hestafla Mercruiser en báturinn
heitir Gáski. Frá ísafirði kemur
einn bátur, er það tuttugu og
tveggja feta Flugfiskur, einmitt
sami báturinn og sigraði í
keppninni í fyrra, en hann var
Satar
Umsjón HAFSTEINN
SVEINSSON
seldur til ísafjarðar á síðasta
ári. Ekki hef ég hestafla tölu
vélar þessa báts eða nafn þegar
þetta er skrifað. Áhöfn hans
verða nú þeir ísfirðingarnir Daði
Hinriksson og Einar Valur
Kristjánsson, þrautreyndir sjó-
menn. Frá Eskifirði koma hjónin
Lára Magnúsdóttir og Bjarni
Björgvinsson, þau tóku þátt í
sjóralli umhverfis landið 1978
með mjög góðum árangri. Vakti
þá þrautseigja og dugnaður Láru
mikla athygli. Nú fara þau á
tuttugu og tveggja feta brezkum
báti af Fletcher gerð, reyndar er
þetta sami báturinn og þeir
Gunnar Gunnarsson og Ásgeir
Ásgeirsson kepptu á í fyrra, en
urðu að hætta keppni á Akureyri
vegna bilunar. Þessi bátur er
með tvöhundruð og fimmtíu
hestafla vél, af gerðinni Chrysl-
er Super-B, er hann mjög
hraðskreiður og vel útbúinn.
Ekki er að efa að margar góðar
óskir fylgja þeim hjónum í
væntanlegum átökum, það eitt
útaf fyrir sig er hverjum gott
veganesti, en báturinn heitir
Lára. Frá Vestmannaeyjum
kemur Bjarni Sveinsson, en með
honum verður Ólafur Skagvík.
Þeir sigruðu í fyrra. Verða þeir
aftur á nýjum tuttugu og tveggja
feta Flugfisk báti, knúnum 290
hestafla Volvo-Penta vél. Hætt
er við að þeir félagar hafi fullan
hug á að láta nú ekki deigan síga
þegar á hólminn kemur. Bátur
þeirra ber nafnið Inga. Frá
Grundarfirði koma tveir korn-
ungir menn þeir Magnús Sof-
aníasson, aðeins 19 ára garnall,
sem er eigandi og skipstjóri
bátsins, en með honum verður
Þröstur Líndal, 24 ára gamall,
báðir hinir vöskustu piltar að
sjá. Þeir eru yngstir keppenda og
á minnsta bátnum eða á 18 feta
Flugfiski með 175 hestafla
Mariner utanborðsvél. Magnús
er búinn að eiga þennan bát í
þrjú ár og siglt honum mjög
mikið, þá að sjálfsögðu við alls-
konar veðurskilyrði. Ber hann
nafnið „Spörri".
Handtök hans við stjórnvölinn
sönnuðu mér, er ég fór nú í
vikunni í örstutta reynslusigl-
ingu með honum, að hann er
enginn viðvaningur á skekkt-
unni. „Þú verður yngsti kaft-
einninn í flotanum Magnús. Það
verður einhver að vera það“,
svaraði hann og kvaddi. Athygl-
isvert er að enginn bátur er
skráður frá Reykjavík í þetta
sinn. Skýringin á því er kannski
meðal annars hafnleysi reyk-
vískra sportbáta. Hvílir það eins
og mara á bátaeigendum og
dregur úr þeim að nokkru vilja
og athafnaþrá. Lagt verður upp
frá Rauðarárvíkinni, það er
kverkin Skúlagata—Sætún.
Hannes Hafstein hjá Slysa-
varnafélagi íslands ræsir bátana
klukkan 14.00 í dag.

Nýtt heimsmet í Class On
1. desember 1979 féll nfu ára heimsmet ítalans Pellolio í hraðsiglingu með utanborðsmótor. Þjóðverjinn
Walter Vieser sló metið á Prince Albert Canal við Liége í Belgíu og náði 133.64 km/klst. Á báti af gerðinni
Cees van der Valden Catamaran með Mariner Magnum 2 lítra V-6 utanborðsmótor. Fyrra metið ítalans var
127.34 km/klst.