Morgunblaðið - 30.11.1980, Qupperneq 2
34
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 30. NÓVEMBER 1980
Bernska
mín í
Rússlandi
Rauða torgið í Moskvu. L'6sm Maon“s Flnnsson
áfergju og fylgdumst nákvæmlega
með því að enginn fengi of mikið.
Yrði mömmu það á að láta mig,
sem var elst, fá ívið meira, þá rifu
yngri systkini mín molann úr
höndum mér og skiptu á milli sín.
Heiftarlegar deilur komu kannski
upp vegna eins milligramms, sem
álitið var að fallið hefði um of í
hlut einhvers okkar.
Að loknum máltíðum gekk
mamma vandlega frá öllum mat-
arleifum í læstri hirslu — til þess
að við krakkarnir gætum ekki
laumast í þær. Fyrir kom þó að
mamma missti búrlykilinn úr
vasa sínum, þegar hún var að
beygja sig eftir einhverju. Eg eða
Sonja systir mín vorum þá ekki
lengi að stinga lyklinum á okkur
með leynd og fela hann fyrir
hinum. Væru foreldrar okkar ekki
heima opnuðum við iitia skápinn
og nörtuðum í það sem sjaldan
sást á borðum — þó einkum
sætindi — og sórum og sárt við
lögðum að segja ekki foreldrunum
frá. En Sonja, sem alltaf tók þátt í
þjófnaðinum, hljóp samt sem áður
oft til pabba og fullyrti, að hún
hefði ekki bragðað á matnum —
heldur bara ég. Þá sótti hann
beltið og fór vægðarlaust að berja
mig. Ég fór í hnút við ofsafengin
högg hans — reyndi síðan að grípa
til hans. Ég hygg að faðir minn
hafi ekki verið að berja mig vegna
þessara lítilvægu afbrota — held-
ur hafi ofsafengin og innibyrgð
reiðin brotist út. Því að vitaskuld
var það ég, sem eyðilagði fyrir
þeim ánægjuna af ástarleikjum
næturinnar. Mamma vissi um
beiskt hatur hans í minn garð og
var í sífelldum ótta að hann
banaði mér með barsmíð sinni.
Meðaumkun hennar átti sinn þátt
í að magna heift hans.
Þegar faðir minn hafði lokið
refsingunni lokaði hann mig inni í
köldum skúr, þar sem úði og grúði
af músum og rottum. Ég var svo
magnþrota af undangengnum
sársauka að ég steinsofnaði þegar
í stað á timburgólfinu og vaknaði
með ekkasog og krampa. Van-
megna örvænting mín endaði oft
með nokkurs konar móðursýki,
sem ég æsti mig upp í. Ég krafsaði
og reif upp á mér sárin og fékk við
það fullnægjutilfinningu. Fyrir
kom að Nadja vinkona mín heyrði
grátekka minn, sem varð til þess
að hún klappaði á dyrnar. Grátbað
ég hana þá að draga slagbrandinn
frá, sem henni tókst að endingu.
Hún settist við hlið mér og með
táraflóði sagði ég henni frá þess-
um skelfilegu höggum og ég sýndi
henni blæðandi sárin og bláu
blettina og endurtók í sífellu: „Ó,
ég hata hann pabba!“ Nadja hugg-
aði mig og spurði hvort ég vildi
ekki borða eitthvað. Ég kinkaði
kolli og hún hljóp inn í íbúðina
þeirra og færði mér brauð, sem ég
hakkaði í mig af mikilli áfergju.
Svo róaðist ég smám saman.
Oft spurði ég sjálfa mig þeirrar
spurningar hvers vegna ég væri
eiginlega barn foreldra, sem mér
var lítið um. Og í hugarsýn sá ég
aðra foreldra sem voru vingjarn-
legir, ástúðlegir og velmegandi.
Það hlaut að vera til barnlaust
fólk, er gjarnan vildi sjá um
uppeldi mitt. Ég hafði alltaf í
huga foreldra nokkuð við aldur —
foreidra, sem ekki áttu í innbyrð-
isrifrildi. Mig dreymdi, að þau
tækju mig með sér í skemmti-
göngu, leyfðu mér að læra ballett
og píanóleik. Síðar ætlaði ég að
vinna sjálf og hugðist afhenda
raunverulegum foreldrum mínum
peningana, sem ég aflaði. En ég
ætlaði að halda áfram að vera hjá
fósturforeldrum mínum, því að
þau skildu mig og þætti vænt um
mig. Þau mundu ekki varpa glasi í
höfuðið á mér eins og mamma
hafði gert bara vegna þess að ég
bað hana um aura til þess að
kaupa stílabók fyrir heimaverk-
efni. Svo mjög blæddi úr höfuðsár-
inu að eftir örskamma stund var
þvottaskálin útötuð í blóði, en
mamma brast í ofsafenginn grát.
Loks þrýsti hún léreftspjötlu á
sárið og fór með mig í lyfjabúð.
Þar var hárið klippt af mér,
smyrsl borin í sárið og bundið um
það. Ég leit því út eins og særður
hermaður.
Afstaða mín til foreldranna fór
síversnandi. Þegar pabbi var að
berja mig fór ég að muldra
hótanir um að ég mundi brátt
hlaupast að heiman. Dag nokkurn
tók ég endanlega ákvörðun um að
yfirgefa heimilið alfarið, í þeirri
fjarstæðu von að einhvers staðar í
borginni mundi ég finna fóstur-
foreldra. Ég var níu ára þegar
þetta gerðist. Það var á sunnu-
dagsmorgni í marsmánuði —
snjórinn bráðnaði við hitann frá
sólargeislunum og nógu hlýtt um
hádaginn. En er kvelda tók gerðist
kalt og fór að frjósa. Ég hélt leiðar
minnar með sykraða brauðsneið
og horfði forvitin á þá sem fram
hjá gengu. Það var sama hvernig
ég skimaði í kringum mig, engir
þeirra virtust til þess fallnir að
gerast móðir mín eða fósturfaðir.
Loks varð ég svöng og fannst
kuldinn bíta mig því ég var í
næfurþunnri kápu. Klút hafði ég
um höfuðið, en vettlingarnir
gleymdust heima. Ég gekk eftir
endilangri strandgötunni, beygði
því næst til hægri inn í Schmidt-
skemmtigarðinn. Á meðan ég hélt
áfram göngu minni skimaði ég án
afláts eftir væntanlegum fóstur-
foreldrum, en ég rakst ekki á þá og
enginn veitti mér eftirtekt. Að
siðustu lenti ég í innkeyrslugangi
bíla og fékk þar nokkurt skjól
gegn kuldanum. Mér fannst ég
vera ein og yfirgefin og ég þráði að
mamma væri komin og þrýsti mér
ástúðlega að sér. En ef til vill var
hún ekki einu sinni hrædd um
mig. Við enda innkeyrslunnar
voru nú opnaðar húsdyr og lagleg j
kona birtist í gættinni. Hún var !
fagurlega snyrt og í snotrum kjól.
Skömmu síðar birtist dóttir henn- j
ar, en á hana hafði hún kallað.
Dyrnar lokuðust síðan að baki
þeirra beggja og ég varð enn meir
einmana þarna í manniausum
ganginum. Ég varð tilfinningasljó
— kúrði úti í horni og horfði
döprum augum á eyðilegt um-
hverfið. Þá skaut upp í huga mér
minningunni um föður minn — ég
sá andlit hans afmyndað af bræði
— ég sá mömmu fyrir mér, sem
grátandi horfði á hann berja mig.
Ef til vill var hann að berja hana
einmitt núna. Eða hafði hún
kannski verið að leita að mér allan
daginn? Ég fór allt í einu að kenna
í brjósti um hana og hélt nú hægt
heim á leið.
Þegar ég kom í strætið okkar
eftir hálfrar annarrar klukku-
stundar göngu fór ég ekki strax
inn til pabba og mömmu — heldur
staðnæmdist hikandi á gagn-
stæðri vegarbrún þar til nágrann-
arnir, sem tekið höfðu þátt í
leitinni að mér eftir að mamma
sagði þeim að ég væri týnd,
uppgötvuðu mig þarna í einmana-
leikanum. Svo kom mamma til
mín með kvíða- og angistarsvip,
því hún vissi ekki hvernig hún
ætti að taka á móti mér. Samt
kyssti hún mig og talaði blíðlega
til mín. Og ég fylgdist með henni
inn í húsið, sem ég hataði, en ég
lagði niður skottið og fráhrind-
andi framkomuna, sem ég hafði
verið staðráðin í að sýna þeim.
Hlýtt var í stofunni og ég var
dauðþreytt og svöng, því að ég
hafði ráfað frá því árla morguns
og ekkert borðað nema eina
brauðsneið. Draumurinn um nýju
foreldrana, sem ég mundi aldrei
finna, bliknaði er ég leit heitan
kvöldmatinn. Mamma tók í hönd-
ina á mér, sneri sér að föður
mínum og sagði afsakandi að ég
væri gegnköld og hungruð og
þyrfti framar öllu að fá heita
súpu. Faðir minn var sjónarvottur
að öllu þessu, hrukkaði enni og
tautaði eitthvað á þessa leið: „Svo
að þetta er týndi gemlingurinn. Þú
getur svo sem farið aftur þangað
sem þér líður betur en heima." Og
Sonja systir mín sagði af sinni
illgirni: „Mamma gaf okkur brauð
með aldinmauki, en ekkert er eftir
handa þér.“
Mamma sýndi mér ástúð og
umhyggju líkt og ég væri korna-
barn. Hún greiddi mér og blíðlega
kallaði hún mig litla heimskingj-
ann sinn meðan hún færði mig úr
rennvotum skóm og sokkum. Því
næst settumst við til borðs. Fyrst
fékk ég disk af heitri súpu — á
eftir steiktar kartöflur, en þær
þóttu mér mjög góðar — og að
endingu te með góða brauðinu sem
hafði verið geymt handa mér.
Þetta var sannarlega hátíðarmat-
ur fyrir mig. Og vel að merkja: Af
því að mamma reyndi að vekja hjá
mér væntumþykju og hlýju —
þetta var svo augljóst — þá fannst
mér nú í fyrsta sinn í langan tíma
íbúðin okkar vera heimili mitt. Ég
fór að leika mér við litlu systkinin
mín á meðan foreldrarnir ræddust
glaðlega við og yfir hvíldi and-
rúmsloft friðar og slökunar.
Gleði
og fögn-
uður
Fáir geta glaðst af meiri
innileik en börnin. Myndin
sýnir okkur litla hnátu í leik
á Seltjarnarnesi einn góð-
viðrisdaginn í haust. Fátt
gleður fullorðna meira en
einlæg og opin gleði barna,
sem minnir okkur einnig á,
að það eru svo ótal margir
hlutir í lífinu, sem hægt er
að gleðjast yfir.
í málningarverslun
(Leynilögreglugáta)
Dag nokkurn kom maður
inn í málningarverslun.
Hann hélt á stórri svartri
tösku í hendinni með gyllt-
um lás. í versluninni keypti
hann flösku af bleki og eitt
kíló af lími.
„Jæja, já,“ sagði af-
greiðslumaðurinn. „Svo að
þér eruð lögregluþjónn."
Maðurinn svaraði strax
játandi.
Hvernig gat afgreiðslu-
maðurinn vitað, að hann
var lögregluþjónn?
i2u;unq
-n|íioj3o[ jnppæ|q jba uubh ^UBnuq
Nokkrar góðar
1. Veistu hver er munurinn á
hesti og póstkassa?
— Nei, ég veit það ekki.
— Þá er ekki hægt að senda
þig með bréf í póstkassann!
2. Hvað ertu að gera þessa
stundina?
— Ekkert.
— Viltu ekki segja mér,
hvernig þú ferð að því?
3. Borðar þú allan matinn heima
hjá þér?
— Já, ég geri það venjulega.
— Hvað fá hinir þá að borða?
4. Kennarinn: Þú hefur ekki
greitt þér í dag, Pétur minn.
Pétur: Nei, ég á enga greiðu.
Kennarinn: Þú hefðir getað
fengið lánaða greiðu hjá pabba
þínum.
Pétur: Nei, hann er sköllóttur.
SR22S
Krókódílakapphlaup
Alltaf er gaman að fara í kapphlaup. Keppendur skipa sér í tvo jafn
stóra hópa. Síðan velur hvor hópur sér einn eða eina, sem á að vera
höfuð krókódílsins, og hann eða hún snúa öðru vísi en allir hinir.
Síðan telur einhver: einn, tveir og þrír... og þá hlaupa
krókódílarnir af stað — auðvitað í þá átt, sem höfuðið snýr... hvað
annað. Og nú er um að gera að hlaupa sem hraðast... Áfram nú!