Morgunblaðið - 04.03.1981, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 4. MARZ 1981
19
Guðgeir Magnússon blaðamaður:
Nú eru snobbhænur
í landinu ánægðar...
systkinabarnanna áttum við þar
fullkomna ímynd góðs afa og
ömmu, sem fylgdust náið með
velferð okkar og tóku fullan þátt í
lífi okkar og störfum. Örlæti og
hógværð ásamt sjálfsvirðingu og
heiðarleika var aðalsmerki þess-
ara vammlausu hjóna, sem öllum
vildu gott gera og aldrei féll
styggðaryrði af munni til manna
eða málefna, en reyndu sífellt að
miðla umhverfi sínu góðvild og
umburðarlyndi, er gerði okkur,
sem áttu því láni að fagna að
kynnast þeim, ríkari manneskjur.
Ungur að árum fór Ari Thorlac-
ius til verslunarstarfa og fyrst hjá
Ólafi Jóhannessyni á Vatneyri.
Ari lauk prófi frá Verslunarskóla
Islands með miklum ágætum og
hlaut ýmis verðlaun fyrir góðan
námsárangur á lokaprófi. Síðan
fékkst hann við verslunarstörf
bæði á Akureyri og í Reykjavík.
Hann lauk námi löggilts endur-
skoðanda hjá hinu þekkta firma
N. Manscher & Co og stofnaði
síðan með félaga sinum, Birni
Steffensen, lögg. endurskoðanda,
firmað Björn Steffensen og Ari Ó.
Thorlacius, er varð eitt af virtustu
endurskoðunarstofum hér á landi.
Ráku þeir firmað þar til fyrir
nokkrum árum, er þeir fólu yngri
mönnum verkefni endurskoðun-
arskrifstofunnar, er höfðu verið
nemendur þeirra og félagar áður.
Jafnan fylgdist Ari með störfum
stofunnar eftir að yngri mennirnir
tóku við og lét sér annt um
velgengni arftakanna. Ari naut
mikils álits í störfum sínum, enda
kjörinn til margra vandasamra og
meiriháttar verkefna. Hann var
m.a. kjörinn endurskoðandi
Reykjavíkurborgar, Sjóvátrygg-
ingafélags Islands hf. og Eim-
skipafélags íslands hf., auk
margra stærri fyrirtækja. Ýmsum
þessara starfa gegndi hann til
dauðadags. Ari 0. Thorlacius
hafði, þegar ungur að árum, sýnt
af sér framúrskarandi námshæfi-
leika. Mér er kunnugt um, að
hann var einstaklega vel að sér í
sínu fagi, auk þess sem hann
kynnti sér vel bæði svið lögfræði
og hagfræði. Hann gegndi og
trúnaðarstörfum í félagi löggiltra
endurskoðenda og var m.a. í mörg
ár prófdómari við Háskóla ís-
lands, bæði við próf þeirra svo og
við laga- og viðskiptadeild varð-
andi reikningshald og hagfræði.
Sótti hann þing erlendis sem
fulltrúi félaga sinna. Hann var og
virkur félagi í Oddfellowreglunni í
Reykjavík og gegndi þar æðstu
trúnaðarstörfum. Veit ég, að vel-
ferð þess ágæta félagsskapar bar
hann mjög fyrir brjósti.
Ættrækni og tryggð Soffíu og
Ara var með þvílíkum fágætum,
að þeir er urðu þeirrar gæfu
aðnjótandi að kynnast þeim, litu
gjarnan á heimili þeirra sem sitt
annað heimili og ófáir leituðu
þangað ráða og huggunar er eitt-
hvað bjátaði á. Ávallt voru þau
boðin og búin að greiða hvers
manns götu. Ófáar voru þær
stúlkur, er réðust til vistar á
heimilinu og héldu síðan ávallt
nánu sambandi við Soffíu og Ara,
sem fylgdust af umhyggju með
velferð þeirra æ síðan. Hygg ég að
vist á heimili Soffíu og Ára hafi
orðið góður skóli og haldgott
veganesti í lífinu. Hjá þeim var
mjög gestkvæmt og fóru þar fram
menningarlegar umræður og hús-
ráðendur létu sitt ekki eftir liggja.
Og ekki urðu yngri gestirnir
afskiptir af hjartahlýju og lífs-
gleði húsráðenda. Ari var til að
mynda einstakur látbragðsleikari
og eftirherma, sem jafnan vakti
mikla kátínu barnanna. Soffia
óspör að miðla börnunum af
frásögnum ýmissa gamalla sagna
og ævintýra. Ósjaldan var og
gripið til spila og sagði Soffía oft,
að fásinna væri úr því fjórir væru
komnir saman, að taka ekki eina
rúbertu. Þá bar og oft á góma
frásagnir og minningar frá ýms-
um ferðalögum þeirra, heima og
erlendis, en sterkust ítök í hugum
þeirra voru endurminningarnar
frá æskustöðvunum, frá Saurbæ
og Álftanesi, enda áttu þessir
staðir sterk og ríkjandi ítök í
hugum þeirra.
Prúðmannleg framganga þeirra,
smekkvísi og orðgætni, verða
okkur ævarandi gott fordæmi.
Soffía hafði næmt auga fyrir
listrænum og þjóðlegum munum
og sem hefðarkvenna er háttur
þurfti hún ekki að hlaupa eftir
duttlungum tískunnar, en var
samt ávallt höfðinglegust af öllum
viðstöddum. Ari hafði og næmt
auga fyrir slíkri smekkvísi eins og
ekki fór framhjá neinum er hon-
um kynntist, enda listhagur vel
eins og hann átti kyn til.
I langvarandi og erfiðum sjúk-
dómslegum sínum báru þau reisn
sína og útfrá þeim geislaöi góðvilji
og umhyggja. Bæði héldu þau
skírleika hugsunar sinnar þar til
yfir lauk og tóku með rósemi
hugans því, er þeim var báðum
ljóst að stefndi að. Þau höfðu i lífi
sínu öðlast bjargfasta trú á kristi-
legum kærleika. I minningunni
lifir mynd Soffíu og Ara Ó.
Thorlaciusar flekklaus og heiðrík
eins og júlídagurinn 1925. Blessuð
sé minning þeirra.
Jón Oddsson
Deyr fé, dey|» fraendur.
deyr Hjálfur ið sama.
Kn orðHtir deyr aldreKÍ.
hveim sér gAðan netur.
Þessi gullkorn úr Hávamálum
komu ósjálfrátt upp í hugann
þegar ég frétti lát aldraðs starfs-
bróður míns, Ara Ó. Thorlacius, og
eiga óvíða betur við en hér.
Ari var fæddur 14. mars 1891 og
hefði því orðið níræður á þessu
ári. Hann lærði endurskoðun hjá
N. Manscher, dönskum endurskoð-
anda sem rak hér endurskoðun-
arskrifstofu um árabil, sem ber
ennþá nafn hans. Árið 1934 hlaut
hann svo löggildingu sem endur-
skoðandi og var því meðal 8
stofnenda Félags löggiltra endur-
skoðenda í júlí 1935.
Allt frá upphafi sýndi Ari
málefnum félagsins mikinn áhuga
og vann fyrir það ómetanlegt
sjálfboðastarf í gegnum árin.
Hann samdi tillögur að fyrstu
lögum þess ásamt N. Manscher.
Hann átti sæti í fyrstu stjórn
félagsins og gegndi síðar for-
mennsku um nokkurt skeið. Um
tíma átti hann sæti í prófnefnd
endurskoðenda og endurskoðandi
Félags löggiltra endurskoðenda
var hann um árabil. Árið 1976 var
hann svo kjörinn heiðursfélagi í
þakklætisskyni fyrir vel unnin
störf í þágu félagsins ásamt félaga
sínum, Birni Steffensen.
Þeir Björn og Ari stofnuðu
saman endurskoðunarskrifstofu
árið 1930, sem æ síðan hefur notið
verðskuldaðrar virðingar í við-
skiptalífinu og mun án efa gera
það áfram undir stjórn lærisveina
þeirra félaga, Inga R. Jóhannsson-
ar og Lárusar Halldórssonar.
Ég vil að lokum, fyrir hönd
okkar allra félaga í FLE, færa
þeim Birni, Inga og Lárusi, ásamt
ættingjum hins látna, innilegar
samúðark veðj ur.
Kristinn Sigtryggsson
í dag stöndum við yfir moldum
Ara Ö. Thorlacius, endurskoð-
anda, en hann lézt í Landakots-
spítala hinn 18. febrúar sl. og
vantaði þá tæpan mánuð í að
níræðisaldri væri náð.
Kynni okkar Ara hófust árið
1964 er ég réðst til náms í
endurskoðun á skrifstofu hans og
Björns Steffensen. Ari var þá
fullorðinn maður, orðinn 73 ára
gamall og farið að nálgast starfs-
lok hjá honum. Þrátt fyrir það að
á okkur væri ríflega hálfrar aldar
aldursmunur tókst með okkur góð
vinátta, sem entist þar til yfir
lauk. Á þau samskipti okkar bar
ekki skugga og naut ég þess þar
hve auðvelt Ári átti með um-
gengni við annað fólk og sérstak-
lega það að vinna traust þeirra
sem yngri voru. Ari var ekki
maður vandamálanna. Hann
leysti þau verkefni sem fyrir lágu
af þeirri lipurð og skilningi, sem
aðeins lærist þeim sem opnir eru
fyrir mannlegum samskiptum.
Hann var í lífi sínu veitandi og
sýndi að þau gæði sem ofar eru
efnislegum gæðum ber að leiða til
öndvegis.
Ari hlaut löggildingu sem
endurskoðandi árið 1934, en árið
1930 gekk hann til samstarfs við
Björn Steffensen um rekstur
endurskoðunarstofu. Er hún enn
rekin undir nöfnum þeirra. Ari
var virtur og vinsæll í störfum
sínum og naut þar óskoraðs
trausts. Honum voru falin margs
konar trúnaðarstörf um dagana,
sem hann gegndi af þeirri alúð og
kostgæfni, sem honum var svo
eiginleg.
Fjölmargir íslenzkir endurskoð-
endur hafa notið handleiðslu hans
við nám og störf og eiga þeir
honum vissulega skuld að gjalda.
Þegar ég nú kveð þennan aldna
vin minn er mér efst í huga
þakklæti fyrir ljúfa viðkynningu
og lærdómsríka. Ásamt fjölskyldu
minni, sem hafði á honum mikið
dálæti, sendi ég öllum aðstand-
endum samúðarkveðjur.
Lárus Halldórsson
Ari Ó. Thorlacius, löggiltur
endurskoðandi, andaðist 18. febrú-
ar 1981, nærri níræður að aldri, en
hann var fæddur 14. mars 1891.
Við andlát hans á ég margs að
minnast, en við vorum húsfélagar
um 15 ára skeið og voru kynni
okkar náin af þeim sökum, auk
þess sem leiðir okkar lágu saman
innan Oddfellowreglunnar í fjölda
ára.
Ari Ó. Thorlacius var prúð-
menni hið mesta, hógvær og af
hjarta lítillátur, reglufastur og
vingjarnlegur í öllu viðmóti og
samskiptum. Hann var gestrisinn
og góður heim að sækja, en
góðvild hans bar af þegar börn
áttu í hlut. Það var eigi sjaldgæft
að sjá hann utan dyra við heimili
sitt, er börnin komu hlaupandi til
hans, en þá gaf hann sér góðan
tíma til þess að ræða við þau og
e.t.v. stinga að þeim einhverju
eftirsóknarverðu. Þannig var Ari
virtur jafnt af ungum sem göml-
um.
Kvæntur var Ari Soffíu Jóns-
dóttur, er bjó manni sínum fagurt
heimili. Var ávallt ánægjulegt og
fróðlegt að ræða við þau hjónin á
heimili þeirra svo lengi sem þeirra
naut við, en frú Soffía andaðist
fyrir nokkrum árum eftir langa
vanheilsu og heilsuhælisvist. Þau
Soffía og Ari voru barnlaus.
Ari 0. Thorlacius starfaði í
Oddfellowreglunni í hartnær 60 ár
og vann þeim félagasamtökum,
svo sem öðru sem hann tók að sér,
af miklum áhuga og trúmennsku.
Flyt ég honum einlægar þakkir
fyrir hans óeigingjörnu störf inn-
an Oddfellowreglunnar.
Frá fjölskyldu minni fylgja hon-
um hinstu kveðjur og þakkir fyrir
þá vináttu sem við urðum aðnjót-
andi um árabil og aldrei bar
skugga á.
Friður veri með sálu hans.
Friðhelg veri minning hans.
Sv. Björnsson
Minning:
Andrés Sigfússon
bóndi
Stóru-Breiðuvík
Fa-ddur 10. ágúst 1893.
Dáinn 9. febrúar 1981.
Mig langar að minnast afa míns
í örfáum orðum. Hann fæddist í
Stóru-Breiðuvík, Helgustaða-
hreppi, Suður-Múlasýslu árið
1893.
Foreldrar hans voru hjónin Sig-
fús Auðunsson bóndi þar og kona
hans Björg Eyjólfsdóttir. Afi
minn var næst yngstur sjö systk-
ina.
Búskap hóf afi í Stóru-Breiðu-
víkurhjáleigu ásamt ömmu, Val-
gerði Kristjánsdóttur árið 1927.
Valgerður amma var fædd að
Vöðlum í Vöðlavík, en alin upp í
Stóru-Breiðuvík, þar sem foreldr-
ar hennar bjuggu einnig. Amma
lést árið 1975.
Afa og ömmu varð fjögurra
barna auðið, sem öll lifa, utan
Einu sinni skrifaði rauðsokka
smágrein í Þjóðviljann þar sem
hún hélt því fram undir rós að
íslenskir karlmenn væru náttúru-
lausir. Ég hringdi í Villu Harðar
rauðsokku á Þjóðviljanum. Hún
sór og sárt við lagði að hún hefði
ekki skrifað þessa grein. Ég gerði
tilraun til að mótmæla þessu fyrir
hönd kynbræðra minna í landinu.
Ég fékk lélegar undirtektir hjá
henni. Rauðsokkur eru að rækta
hjá sér karlmannahatur í heift
sinni. Sumar rauðsokkur hafa
skilið við eiginmenn sína. Þetta
bitnar illa á börnum þeirra. Vigdís
Finnbogadóttir stendur sig ekkert
betur en þessi karlpeningur sem
hefur setið í stólunum til þessa.
Ég valdi mér góðviðrisdag á
sínum tíma til að kjósa Vigdísi á
lögregluvarðstofu Kópavogs. Ég
gerði þetta allt saman hárrétt
þrátt fyrir fötlun mina. Ég fékk á
sínum tíma myndabók í jólagjöf.
Ég leyfði mér að fletta svolítið í
þessari bók og skoða myndirnar
með stækkunargleri. Ég sá það
þegar að bókin væri lélegur aug-
lýsingaáróður. Ég bað fólk mitt að
skipta á þessari bók fyrir sagn-
fræðirit. Ýfirleitt er fólk kurteist
við afgreiðslustörf hjá Almenna
bókafélaginu. Ég hlustaði á nýárs-
boðskap í sjónvarpinu hjá þessari
geðþekku konu. - Mér skildist á
henni að henni væri orðið um og ó.
Allt þetta auglýsingabrölt hjá
rauðsokkum hér á landi, og víða út
um heim.
Nú er þessi geðfellda kona
komin úr heimsókn til drottn-
ingarinnar í Danmörku. Nú var
mikið af myndum í dönskum
blöðum. Þetta er hreint snobb og
til lítils sóma, fyrir kvenfrelsis-
hreyfingu í heiminum. Dönsku
blöðin gera mikið af því að birta
myndir af kóngafólki í álfunni.
Allt þetta fólk er meira og minna
skylt. Eins og mönnum er kunnugt
er til vandræðafólk í sumum
konungsfjölskyldum. Það er þekkt
staðreynd að margar konur standi
á bak við menn sína eða elskhuga
og láti þá fremja allskonar níð-
ingsverk. Konurnar sleppa alltaf
en sökin lendir á karlmönnunum.
Ég þarf ekki vað vitna í aðrar
frægar sögupersónur en Hallgerði
langbrók á Hlíðarenda og Berg-
þóru á Bergþórshvoli. Bergþóru
var boðin lífgjöf í brennunni.
Mér þótti það fyndið á sínum
tíma þegar talað var um að
formaður Alþýðubandalagsins
móðir mín sem látin er fyrir all
mörgum árum. Stoð og stytta afa
og ömmu við búskapinn var Sigfús
sonur þeirra.
í Stóru-Breiðuvík vorum við
systkinin í sveit á sumrum, og
litum ætíð á staðinn sem okkar
annað heimili. Þar var gott að
vera, og ekki hefðum við viljað
missa af þeirri dvöl, fyrir nokkurn
mun.
Afi og amma voru samhent
hjón, aldrei hefði ég vitað nokkr-
um semja betur en þeim. Þau voru
vinnusöm, en máttu oft búa við
kröpp kjör og veikindi. Samt tókst
með árunum að rækta jörðina og
stækka búið. Gestrisni afa og
ömmu var með afbrigðum, þó
húsakostur væri ekki mikill að
vöxtum. Oft hefi ég hugsað um
hvernig allt það fólk sem þar áði,
rúmaðist í bænum.
Afi var ekki langskólagenginn,
heldur sótti hann sinn fróðleik
yrði kallaður fyrir jafnréttisráð.
Ég þarf ekki að láta neinn aðila í
landinu skýra frá skoðunum þessa
gamla samstarfsbróður míns á
Þjóðviljanum. Hann lagði stund-
um út í erfiða baráttu með
skrifum sínum í Þjóðviljanum. Ég
hefi sömu skoðun og ráðherrann.
Ég er ekki á móti því að húsbænd-
ur eigi að hjálpa húsmæðrunum á
heimilinu, þegar báðir aðilar
vinna úti. Það eiga líka að gera
unglingarnir á heimilinu.
Ég er heldur ekki á móti
launajafnrétti. Þetta er ranglæt-
ismál í þjóðfélaginu í dag. Nú eru
rauðsokkur í Þjóðviljanum fárnar
að kalla karlmenn „pungrottur",
og „karlrembi". Fyrr má-nú vera
orðbragðið, þegar barist er fyrir
réttlætismálum. Mig langar að
spyrja rauðsokkur um eitt atriði:
Er það á stefnuskrá þeirra að
karlmenn eigi að kveikja í vindl-
ingum fyrir konu, þegar þeir eru
nýhættir að reykja. Þegar aum-
ingj mennirnir eru að reyna að
komast á kvennafar. Frakkar
þekkja kvenfólk einna best í heim-
inum. Þeir segja oft „Ou est la
femme?" Þetta þýðir á íslensku:
Hvar er konan?
Þegar Vigdís Finnbogadóttir
forseti kom með föruneyti sínu á
Kastrup-flugvöll í Kaupmanna-
höfn tók danska konungsfjölskyld-
an á móti henni. Þarna var mikið
talað um kápur þessara tignar-
kvenna. Einnir var skýrt frá því,
hvaða mat þetta tignarfólk borð-
aði, fréttamennirnir fengu ekki að
koma inn í veizlusalinn í Krist-
jánsborgarhöll til að kynna sér
hvað tignarfólkið væri að borða.
Allt er afgreitt á færibandi hjá
fréttamönnum eftir einhverju rit-
úali. Ég hef aldrei getað skrifað
um kóngaheimsóknir hingað til
lands. Sömuleiðis hef ég aldrei
getað skrifað um forsetaferðir til
útlanda. Ég fór á sínum tíma með
Kristjáni Eldjárn fyrrv. forseta til
Finnlands. Svo þvældi ég eitthvað
um veðrið á flugvellinum, þegar
forseti kom. Ég hef grun um að
Kristján Eldjárn sé hrifinn af
Kekkonen Finnlandsforseta. Fig
held að Kristján öfundi Kekkonen
fyrir hlutleysi Finna gagnvart
stórveldum. Hann vill hafa sama
hátt á hér á landi. Mér finnst
þetta skynsamlegt.
Nú eru snobbhænur í landinu
ánægðar. Nú verður mikið keypt
af Alt for damerne. Nú græða
margir með þessu blaði og mynd-
um þess.
með lestri og ýmsu grúski. Var
með ólíkindum hversu fróður
hann var, um hina olíkustu hluti.
Með þessum fáu línum vil ég
kveðja afa minn með þakklæti
fyrir liðnar stundir, fullviss þess
að hann fær góðar móttökur í
nýjum heimkynnum.
Bryndís Ilrólfsdóttir
Andrés Sigfússon
Stóru-Breiðuvík