Morgunblaðið - 01.05.1981, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 1. MAÍ 1981
21
Artúr Morthens sagði, að ægi-
kaldir straumar léku um heiminn,
ógnarjafnvægið hefði aldrei verið
grimmilegra, og kúrekinn Reagan
væri riðinn inn í Hvíta húsið.
Bandaríkjamenn hefðu sam-
kvæmt nýjustu upplýsingum, þ.á
m. greinum í bandaríska tímarit-
inu Scientific American, mikla
yfirburði yfir Ráðstjórnarríkin í
hermálum, einkum rafeindatækni.
Gústaf Níelsson vissi greinilega
ekki, hvað hann væri að segja í
utanríkismálum, og hann lenti í
mikilli mótsögn við Harold
Brown, fyrrverandi varnarmála-
ráðherra Bandaríkjanna. Sjálf-
stæðisflokkurinn væri klofinn í
afstöðunni til Aronskunnar, en
síðasta dæmið um Aronsku væri
flugstöðvarmálið. Enn vildu örfáir
menn halda í herinn af hugsjón,
en hinir reyndu ólmir að hafa fé
út úr Bandaríkjamönnum.
Ilanncs Hólmsteinn Gissurar-
son sagði, að sósíalisminn væri
dauð hugsjón, ekki sízt vegna þess
að hann væri orðinn að veruleika í
sósíalistaríkjunum, þar sem hann
hefði reynzt illa, haft í för með sér
fátækt og kúgun. Hann leiddi rök
að því, að sósíalisminn hlyti alltaf
að mistakast. í fyrsta lagi færu
menn betur með eigið fé en
annarra, og þess vegna væri
einkarekstur hagkvæmari en
ríkisrekstur. I öðru lagi þekktu
menn betur þarfir sínar, en mis-
vitrir valdsmenn, og þess vegna
væri dreifing valds og ákvarðana
hagkvæm. I þriðja lagi fylgdi
alræðisvaldi í atvinnumálum allt-
af hætta á einokun hugmynda,
eins og Trotzký hefði reyndar bent
á í hinum fleygu orðum: „í landi,
þar sem ríkið er eini atvinnurek-
andinn, hefur stjórnarandstaða í
för með sér hægan hungurdauða".
Þannig mætti leiða sterk rök að
því, að sósíalisminn hefði alls
staðar misheppnazt og hlyti alls
staðar að misheppnazt.
Stefna Sjálfstæðismanna væri
skýr. Þeir hefðu ekki hvikað frá
því marki, sem þeir hefðu sett í
síðustu kosningum, að kveða niður
verðbólguna, enda væri hún höf-
uðmeinsemd Islendinga. Stefna
þeirra væri frjálsræðis- og hag-
vaxtarstefna. Hagvöxturinn væri
bezti sáttasemjarinn í kjarabar-
áttunni. Augljóslega væri miklu
betra að sinna öllum kröfum
manna um betri lífskjör með því
að auka framleiðsluna en með því
að prenta peningaseðla eins og
ábyrgðarlausir lýðskrumarar Al-
þýðubandalagsins og hjálparmenn
þeirra gerðu. Skilyrðin fyrir hag-
vexti væru einkum tvö: að ein-
staklingarnir fengju frelsi til
framkvæmda og að ónýttar auð-
lindir okkar, jarðvarmi og fall-
vötn, væru nýttar. Hvers vegna
mættum við ekki selja útlending-
um orku eins og við seldum þeim
fisk? Við yrðum að virkja fall-
vötnin, en umfram allt yrðum við
þó að virkja einstaklinginn, hugvit
hans, þor og þrótt.
Rragi Guðbrandsson sagði, að
allt tal manna um hugsjónir væri
til marks um misskilning. Hug-
sjónir væru birtingarform hags-
muna. Sósíalisminn væri ákall
verkalýðsins, vörn hagsmuna
hans, en frjálshyggjan vörn hags-
muna auðstéttarinnar. Fátæktin í
heiminum væri á ábyrgð hins
alþjóðlega auðvalds. Frelsið, sem
boðað væri, væri frelsi fjármagns-
ins, frelsið til að arðræna náung-
ann. Heimsmynd Sjálfstæð-
ismanna væri einföld og ætti illa
við. Nú væri alþjóðleg kreppa
auðvaldsins, sem leysa ætti á
kostnað verkalýðsins. Málflutn-
ingur Hannesar Hólmsteins Giss-
urarsonar minnti sig á söguna um
skólastílinn, sem hefði verið um
nytjafiska og hafizt á þeim orðum,
að Þorskurinn væri mesti nytja-
fiskurinn, en kona hans héti Ýsa.
Bragi sagði, að sundrung væri í
Sjálfstæðisflokknum og hafa
mætti það til marks, hvernig
ritstjóri Steínis, Einar Gunnar
Einarsson, hefði skrifað um flokk-
inn í leiðara í síðasta hefti Stefn-
is. Bragi las upp úr leiðaranum
máli sínu til stuðnings.
Indíánar og kúrekar, prinsessur og umrenningar, trúðar og íjölmargar furðuverur settu svip sinn á Garðabæ
einn dag í vikunni. Garðbæingar voru þó ekki með síðbúið öskudagshald heldur voru þarna á ferð sex til níu
ára skólabörn úr Hofsstaðaskóla og voru þau að gera sér glaðan dag fyrir skólaslitin sem eru á næsta leiti.
Ljósm. Mbl. Emilía Björg.
Framkvæmdastjórn LandSsambands iðnaðarmanna:
Ríkið vill endurheimta einokunarað-
stöðu sina með hækkaðri bindiskyldu
Framkvæmdastjórn Landssam-
bands iðnaðarmanna samþykkti
nýlega á fundi sínum ályktun um
boðaðar ráðstafanir rikisstjórn-
arinnar i efnahagsmálum. Segir
þar m.a. að frumvarpið sé
smærra og efnisminna en aðdrag-
andi þess hafi gefið til kynna.
Hér fer ályktunin eftir örlitið
stytt:
Samkvæmt 4. grein frumvarps-
ins er ríkisstjórninni að vísu
einnig heimilað að lækka ríkis-
útgjöld um allt að 31 milljón
króna og telur framkvæmdastjórn
Landssambands iðnaðarmanna að
lækkun ríkisútgjalda sé vissulega
ómissandi þáttur í viðnámsað-
gerðum gegn verðbólgu. Hins veg-
ar bendir hún á að ekkert gagn er
í því að heimila niðurskurð sem
ekki er framkvæmdur. Ríkis-
stjórnin hefur þegar mjög rúmar
heimildir til lækkunar útgjalda
bæði í fjárlögum og þó einkum í
lögum um ráðstafanir til viðnáms
gegn verðbólgu sem sett voru um
seinustu áramót. Þessar heimildir
hafa ekki verið nýttar. Ekki er
heldur sama hvaða ríkisútgjöld
eru lækkuð. I stað þess að leita
sífellt nýrra og opinna heimilda til
niðurskurðar væri eðlilegra að
ríkisstjórnin léti Alþingi fja.Ha um
hvað skera skal niður.
Það eru Landssambandi iðnað-
armanna mikil vonbrigði að enn
einu sinni skuli boðið upp á það
bragð, sem árangurslaust hefur
verið reynt um margra ára skeið,
að banna verðbólguna með lögum.
Með því að treysta fyrst og fremst
á strangt bann á hækkun inn-
lendrar vöru og þjónustu og
óraunhæfa gengisskráningu er
innlendri framleiðslu stefnt í
voða.
Stjórnvöld hafa í áratug haft
mjög rúmar lagaheimildir til
stjórnunar verðlagsmála og vand-
séð hvaða tilgangi sífelldar orða-
lagsbreytingar og málalengingar
um framkvæmd laganna þjóna.
Hitt er verra að það sem að baki
þessum lagabreytingum virðist
búa er fyrirætlun um að beita
þessum heimildum á ennþá ófag-
legri hátt en gert hefur verið.
Framkvæmdastjórn Lands-
sambands iðnaðarmanna telur
mjög varhugavert að hækka bindi-
skylduna enn á ný og minnir á þá
skoðun sína að bindiskyldu- og
endurkaupakerfið er forréttinda-
kerfi sem mismunar fyrirtækjum
bæði milli atvinnugreina og ekki
síður milli einstakra greina iðnað-
ar. Því meira sem bindiskyldan er
hækkuð því erfiðara verður að
leggja þetta forréttindakerfi
niður.
A því leikur ekki minnsti vafi að
styrk stjórn peningamála er einn
mikilvægasti þátturinn í baráttu
við verðbólgu. Hins vegar eru það
ekki gild rök að hækka þurfi
bindiskyldu vegna þess að frjáls
sparnaður í bönkum landsins hef-
ur aukist. Þessi sparnaður dregur
úr kaupgetu eigenda sparifjárins
og eykur kaupgetu lántakenda en
hefur ekki áhrif á peningamagn í
umferð. Verðtrygging sparifjár
hefur auðvitað aukið innlán í
bankastofnanir og þar með aukið
ráðstöfunarfé þeirra en jafnframt
leitt til minni ásóknar í annars
konar sparnaðarform svo sem
ríkisskuldabréf og fasteignir. Ef
það fjármögnunarvandamál sem
treg sala ríkisskuldabréfa skapar
ríkissjóði er leyst með lántökum
hjá Seðlabankanum eða lántökum
erlendis þá skapast peninga-
þensla. Það sem m.ö.o. virðist búa
að baki áforma um hækkaða
bindiskyldu er að ríkisvaldið vill
endurheimta einokunaraðstöðu
sína á fjármagnsmarkaðinum sem
það afsalaði sér að hluta með því
að heimila verðtryggingu spari-
fjár.
Framkvæmdastjórn Lands-
sambands iðnaðarmanna mót-
mælir harðlega ráðagerðum um að
taka upp misháa bindiskyldu eftir
innlánsstofnunum. Við umræður
um frumvarpið á Alþingi sagði
forsætisráðherra að ýmsum þætti
sanngirnismál að þær innláns-
stofnanir sem mestum skyldum
hefðu að gegna við sjávarútveg
hefðu lægri bindiskyldu en aðrar
innlánsstofnanir. Stjórnin telur
þessa röksemd fráleita. Bindi-
skyldu- og endurkaupakerfið er
einmitt hagstæðast lánastofnun-
um sjávarútvegs og landbúnaðar
þar sem meginhluti bindiskyld-
unnar rennur til þeirra. Með því
að hækka bindiskyldu annarra
innlánsstofnana eru enn einu
sinni þrengdir lánamöguleikar
þeirra fyrirtækja sem ekki eiga
kost á endurkaupalánum. Jafn-
framt eru lánamöguleikar ein-
staklinga skertir og með því m.a.
ráðist gegn hag almennra hús-
byggjenda.
Svölurnar:
Kaf f i- og skyndi
happdrættissala
I DAG halda Svölurnar, félag
fyrrverandi og núverandi flug-
freyja, sína árlegu kaffi- og
skyndihappdrættissölu í Súlnasal
Hótel Sögu, og hefst hún klukkan
14.00. Meðan gestir njóta veit-
inganna, munu félagskonur sýna
kvenfatnað frá verslununum Urði
og Lótus.
Svölurnar hafa um árabil styrkt
þá sem minna mega sín í þjóðfé-
laginu og auk "þess styrkt fjölda
einstaklinga til framhaldsnáms
erlendis í kennslu fjölfatlaðra og
iðjuþjálfun.
Nú, á ári fatlaðra, hafa Svölurn-
ar fest kaup á svokölluðu Garba
Linguaduc-tæki frá Englandi fyrir
Grensásdeild Borgarspítalans.
Þetta tjáningartæki samanstend-
ur af þrýstibúnaði, tölvu, sjón-
varpsskermi og rita.
Tæki þetta er hið fyrsta sinnar
tegundar hér á landi og verður
notað til að greina tjámöguleika
hinna mörgu algerlega lömuðu
einstaklinga hér á landi, sem í dag
eiga þess engan kost að tjá hug
sinn. Einnig gerir tækið þessu
fólki kleift, að stjórna einföldustu
tækjum. Kaupverð þess er um 90
þúsund krónur og var því fé að
mestu safnað með jólakortasölu
fyrir síðustu jól.
Það er von félagskvenna að sem
flestir leggi leið sína í Súlnasalinn
1. maí og leggi þannig hönd á
plóginn og styrki áframhaldandi
starf félagsins í þágu líknarmála.
Svölurnar vilja nota þetta tæki-
færi til að þakka þeim fjölmörgu
fyrirtækjum sem lögðu þeim lið
við öflun happdrættisvinninga.
Þeirra framlag er félaginu ómet-
anlegt.
(Fréttatilkynning).