Morgunblaðið - 03.05.1981, Blaðsíða 16

Morgunblaðið - 03.05.1981, Blaðsíða 16
48 MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 3. MAÍ 1981 MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 3. MAÍ1981 49 Gunnar, Friðrik og Stefán á Erlingi grynnka á fullferminu. Ævintýri í fiski „Ég vona að þeir veiði vel,“ sagði Nýja í Fiskiðjunni þegar talið barst að Kapinni yfír kaffibolla í skotinu hjá Nýju, „svona menn eiga það skilið,“ sagði hún, en skipverjar á Kap ákváðu fyrir skömmu að gefa einn róður í tilefni árs fatlaðra og urðu 30 tonn sem þetta mikla happaskip kom með að landi, 8 milljónir gamalla króna til málefnisins. andra verkstjóri í Fiskiðjunni sagði að Salmennt væru stúlkurnar mjög á móti þeim hömlum sem settar væru á fólkið varðandi yfirvinnu og margar kvennanna sem við töluðum við höfðu orð á því að þessi vitleysisgangur næði engri átt, sérstaklega þegar aðrar eins aflahrotur kæmu og að undanförnu. Það kom einnig glöggt fram að fólk vantar peninga og það hefur aldrei verið eins mikil ásókn að koma krökkum í vinnu. Það þykir eitt gleggsta dæmið um peningaleysi. Aflahrotan, stórkostlegt ævintýri og meira að segja trollbátarnir hafa landað rummungsfiski. Að sjá drekkhlaðin skip koma að landi gerir mannlífið stærra og slík sjón eykur vangaveltur um von Islands á tímum alls kyns taugaveiklunar og ofstjórnunar kerfisins, embættis- og stjórnmála- manna. Bátarnir komu að landi einn af öðrum og Heimaklettur rammaði þá inn á leiðinni inn fyrir garða. Krissan var með 60 tonn og það rifjaðist upp í fyrir mér þegar Svenni á Krissunni lét smíða fyrstu Kristbjörguna fyrir einum 20 árum. Við vorum samskipa honum nokkrir strákar í íþróttaferð til Danmerkur og farkosturinn var Gullfoss. I spjalli uppi á þilfari kvaðst Svenni ætla að segja mér frá leyndarmáli og það var farið með mikillli leynd niður í klefann hans, læstar klefadyr og gáð hvort nokkur væri að kíkja á kýraugað, sem að sjálfsögðu var löðrað sjó Atlantsálanna. Með dularfullum svip beygði Svenni sig niður í gólf og náði í kistu lengst inni í horni undir neðri kojunni. Upp laukst kistillinn og leyndardómurinn kom í ljós, teikning af fyrstu Kristbjörgunni og ævintýrið varð að veruleika. Mitt í hita leiksins inni í Friðarhöfn, þar sem bátarnir lágu á nösunum við bryggju og löndun á hrotuaflanum stóð sem hæst, stormaði allt í einu að hvítfyssandi lið talsmanna útgerðar og fiskvinnslu, komnir á einkaflugvél frá Reykjavík til þess að nasa stemmninguna, sjá draumastöðuna í fullum bátum af stórum þorski. Þetta voru Kristján Ragnarsson formaður Landssambands íslenskra útvegsmanna, Friðrik í SÍF og fleiri harðjaxlar sem sjá um málin í landi og Eyjamennirnir Kristinn Pálsson formaður Útvegsbænda í Eyjum, Maggi Kristins og Stefán Runólfsson fylgdu þeim eins og stormsveipur af br.vggju á bryggju. Það var galsi í mannskapnum í bátunum og hiti um leið og einn af forkunum á Baldri gat ekki á sér setið og sent ferðalöngunum tóninn, skorað á þá að koma í löndun með þeim á Baldri í stað þess að flandra um bryggjurnar í auðnuleysi. En þetta var allt í góðu því allir sem reyna gera sér grein fyrir að þetta er ein keðja þar sem saman verður að fara öryggi og atorka manna á sjó og í landi. Vissulega fagna menn þegar vel veiðist en um leið minnast menn þess að verðið sem greitt er fyrir getur orðið svo hátt að ekki er hægt að meta. Manntjónin eru sorg sjómennskunnar og þessi vetur hefur verið dýr mannlífi þótt hann hafi skilað afla. Svo mikill var aflinn um tíma að þegar leið að veiðistöðvuninni um páskana lentu menn í vandræð- um með að komast hjá fiski. Daginn sem Gullborgin ætlaði að taka upp var aflinn svo mikill að ekki varð meira hlaðið, 75 tonn, takk, og Frissi á Gullborginni, sonur Binna í Gröf, gat ekki tekið allar trossurnar upp. En til þess að komast hjá töfum við að taka upp Brosaö í hrotunni, Stebbi á Erlingi áður en bannið gengi í gildi tók hann til þess bragðs að flytja trossurnar á sjó þar sem hann taldi minni líkur að fá fisk í þær. Þetta þýddi 35 tonn næsta dag og lendfesta á keng á síðustu stundu, en þess eru ekki dæmi áður, að skipstjórar hafi beinlínis þurft að færa veiðarfærin úr fiski til þess að komast hjá veiði. Svona staða kemur upp með vaxandi ráðs- mennsku og forsjón kerfisins og það má skjóta því hér inn að menn eru ekki á einu máli um hvort veiðibannið hafi komið að því gagni sem stefnt var að fyrir þorskinn. Það er nefnilega staðreynd að mestur hluti þorsksins var ekki byrjaður að hrygna þegar stöðvunin skall á, einkennilegt að þorskurinn skuli ekki hlýða skráðum reglum í landi. í Vinnslustöðinni var allt á útopnu og maður sá fyrir sér Sighvat heitinn Bjarnason forstjóra með bros á vör, en þeir sem eru þessa heims ennþá voru svo sannarlega með sælubros á vör, enda var von á allt að 400 tonnum af fiski á land þennan eina dag. í aðgerðinni stóðu menn upp fyrir haus í fiski og setja þurfti sérstakt lið í að verka stórþorskinn, þann sem vélarnar ráða ekki við. I pökkunarsalnum var stuð á stelpunum og í verkstjóraherberginu sátu verkstjór- arnir næstum því eins og mublur, því hjólin snerust svo létt og liðugt. Frá Gúanóinu dansaði mjallhvítur reykurinn eins og sígild ballettmær og undir lék hafnarsinfónían eilífa, athöfn og æðruleysi. Það var kaffi á könnunni hjá Fjólu í Gúanóinu og þessi sérstæði þjóðflokkur sem Gúanóliðið er krækti sér í sopann af og til þegar stund gafst frá kötlum þessarar miklu verksmiðju. í Hraðinu hjá Sigurði Einarssyni vinnur afkasta- mikið lið, enda er Bjarni sjóþeysumeistari við stýrið og hjá slíkum er ekki til siðs að slaka á. Það hafði orðið að kalla út aukalið, landkrabbana sem koma sjaldan nálægt fiski nema þegar allt er á hvolfi. Sérstakt lið vann á nóttunni og var það kallað stjörnuliðið, því þar voru samankomnir menn úr ýmsum áttum aðeins í þetta sérstaka lið. Og hrotan gaf stjörnuliðinu slíkt spark að bónuskerfið var sprengt, of margir fiskar á of stuttum tíma og jafnvel forstjóri og eigandi Hraðfrystistöðvarinnar var mættur til leiks með stjörnuliðinu. Hann var settur í stíuna, enda hafði hann beðið um að fá að vinna einfalt hlutverk. Eina nóttina vann með honum maður sem var nýkominn til leiks ofan af landi, dugmikill sveitamaður. Hann vissi ekki að starfsfélagi hans átti allt heila klabbið, en honum líkaði ekki hvað Siggi hélt sig illa að því sem hann átti að gera með stinginn. Hann hafði orð á því við aðra starfsfélaga sína að hann væri undarlegur þessi maður, alltaf að rjúka frá stund og stund í símann eða einhvern fjandann sem væri bara ekki á dagskrá. Þeir sögðu að það væri alveg rétt, hann væri alltaf svona þessi maður, „og þú skalt bara láta hann heyra það“. Þegar Siggi hafði skotist frá í fjórða sinn í símann til þess að fylgjast með bátum sínunj á landleið vatt aðkomumaðurinn sér að honum þegar hann kom aftur í stíuna, hnippti í öxl hans og sagði: „Heyrðu góði, hérna erum við til þess að vinna og ef þú gerir það ekki er þér eins gott að hætta." “Það er eins gott að einhver hugsar um hag fyrirtækisins," svaraði Siggi og brosti. „Ekki gerir þú það,“ svaraði þá umvöndunarmað- urinn um hæl og rótaði fiskinum á færibandið og hinum dugmikla athafnamanni líkaði vel áminning- in. Hausaó upp á gamla móöinn. Viö flatningu stórþorsks. Anna spyröir hausa í Fiskiöjunni. Gullborgin meö 75 tonn, fullfermi. Sífelld umferö staarstu flutningaskipa er dagleg mmm Forystumenn í sjávarútvegi meö heimamönnum í Eyjum á skoöunarferö í aflahrotunni.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.