Morgunblaðið - 27.09.1981, Qupperneq 43
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 27. SEPTEMBER 1981 43
Minning:
Margrét Halldórs-
dóttir Hnífsdal
Því bilið er mjótt milli blíðu og
éls og brugðist getur lukkan frá
morgni til kvelds.
Þessi sönnu og fallegu vísuorð
komu mér í hug er ég frétti hið
sviplega andlát vinkonu minnar
og samferðamanns á langri ævi,
frú Margrétar Halldórsdóttur í
Hnífsdal. Ég vissi að hún átti við
veikindi að stríða, en svo væri lið-
ið á daginn og kveldið, óraði mig
ekki. Margrét hafði nýverið legið á
Fjórðungssjúkrahúsinu á ísafirði
mikið þjáð, en fyrir mikinn lífs-
vilja og frábæra umönnun lækna
og hjúkrunarfólks komst hún til
þeirrar heilsu, að hún fékk að yfir-
gefa sjúkrahúsið og fara heim á
sitt kyrrláta og fagra heimili, þar
undi hún sér best. Dvölin varaði
ekki lengi, því viku seinna var hún
flutt fársjúk á sjúkrahúsið aftur.
Hún lést þar skyndilega 13. sept.
sl. Kallið var komið, á snöggu
augabragði hafði maðurinn með
ljáinn komið. Bilið milli blíðu og
éls varð stutt.
Margrét Halldórsdóttir var
fædd á Brekku í Hnífsdal 8. ágúst
1905, foreldrar hennar voru hin
merku hjón, Guðríður Mósesdóttir
og Halldór Páisson útvegsbóndi og
formaður, einn hinna kunnu
Heimabæjarbræðra, sem þekktir
voru á sinni tíð fyrir dugnað í sjó-
sókn og aflasæld langt út fyrir
heimabyggð sína. Margrét ólst
upp í glöðum systkinahóp hjá for-
eldrum sínum, þá voru leiksyst-
kini Margrétar, börn föðurbræðra
hennar, hlaðin lífsorku og at-
hafnaþrá, sem heilbrigðri æsku er
ávallt töm.
Þegar ég lít til baka, minnist ég
Margrétar sem laglegrar ungrar
stúlku, sem heillaði marga með
brosi sínu og geislandi lífskrafti.
Margrét giftist Magnúsi Guð-
mundssyni 29. júní 1929, ungum og
efnilegum manni, sem reyndist
konu sinni trúr og traustur lífs-
förunautur meðan honum var lífs
auðið, en hann lést 20. febrúar
1974 eftir stutta en erfiða legu á
sjúkrahúsi.
Margrét og Magnús eignuðust
einn son, Halldór, sem þau ólu upp
af miklu ástríki á sínu fallega og
aðlaðandi heimili. Þangað var
gaman að koma, gestrisni mikil.
Halldór sonur þeirra hjóna er
giftur myndarlegri og góðri konu
og eiga þau 5 myndarleg börn, sem
voru ömmu og afa dýrmætir ljós-
geislar, þegar aldurinn færðist yf-
ir þau.
Snemma á árum hóf Margrét
Halldórsdóttir þátttöku í ýmsum
félagsmálum í Hnífsdal, sem hún
hafði mikla ánægju af. Mörg hin
síðari ár var Margtét í ísafjarð-
ardeild Sjálfsbjargar, félagi fatl-
aðra og lamaðra, og reyndist
ávallt ötull starfskraftur, enda
kosinn formaður deildarinnar og
sat mörg landsþinga Sjálfsbjarg-
ar.
Margrét Halldórsdóttir var
mikil húsfreyja og eftirminnanleg
persóna sem sópaði að, sterk og
heilbrigð til sálar og líkama,
bjartsýn og úrræðagóð, ef á
reyndi, aldrei með vol eða víl,
sagði hispurslaust meiningu sína
hver sem í hlut átti, en það var
henni í blóð borið. Það má líka
fullyrða, að sú trú er henni var
innrætt við móðurkné og líklega
ekki síður við föðurkné, hafi aukið
henni styrk þó ekki hefði hún það
mikið á vörum. Á síðasta ári átti
Margrét á bak að sjá mjög kærum
bróður, Guðmundi Halldórssyni,
sem féll henni þungt, því að hann
var henni einkar kær.
Þrjú systkini lifa Margréti en
þau eru: Áðalheiður, Helga og Páll
fyrrum kennari og organisti. —
Öll eru þessi systkini vel þekkt og
dugmikið fólk, sem syrgja systur
sína að vonum.
Þá átti Margrét fósturbróðir
Jóakim Pálsson kennara í Reykja-
vík, sem foreldrar hennar tóku á 5.
ári munaðarlausan, en foreldrar
hans létust bæði í spönsku veik-
inni árið 1918, en þau voru Guðrún
Jensdóttir og Páll Guðmundsson
trésmiður.
Nú þegar Magga Hall er öll, en
þannig var hún gjarnan nefnd af
vinum sínum og kunningjum, er
hennar mjög saknað því að sann-
arlega setti Margrét Halldórsdótt-
ir, um sína daga, svip sinn á dag-
legt líf í sinni kæru heimabyggð.
Hálldóri syni hinnar látni, konu
hans og börnum og eftirlifandi
systkinum og frændfólki öllu færi
ég mínar innilegustu samúðar-
kveðjur.
Að leiðarlokum þakka ég hinni
látnu vinkonu minni löng og góð
kynni og bið henni guðsblessunar.
Utför Margrétar Halldórsdóttur
var gerð frá Hnífsdalskapeliu 21.
september sl.
Einar Steindórsson
Valgerður Andrés-
dóttir - Minningarorð
Fædd 17. júlí 1902.
Dáin 20. scptember 1981.
Þann 20. september lést amma
mín, Valgerður Andrésdóttir í
Landakotsspítalanum. Þar hafði
hún legið undanfarnar vikur. Beð-
ið þess að geta lagt af stað í sína
hinstu för. Útför hennar fer fram
frá Fossvogskirkju mánudaginn
28. september kl. 13.30.
Á tímamótum lífs og dauða
verða minningarnar oft áleitnar.
Þannig er því a.m.k. varið með
mig. Það er svo ótal margt sem
mig langaði að þakka henni. Ég
veit varla á hverju byrja skal.
Ég man þá tíð er ég sem lítill
snáði sat og hlustaði á hana segja
frá æskudögum sínum. Hún gat
auðveldlega leitt mig inn í gamla
tíma og látið mig kynnast gömlum
atvinnuháttum. Slíkur búskapur
stæði mér sjálfsagt fyrir hug-
skotssjónum sem óraunverulegt
ævintýri hefði hún ekki sagt að
þannig hefði það verið á sínum
æskudögum.
Doyr íí.
deyja írændur.
deyr sjálfur ið sama;
en ordstir
deyr aldre^i.
hveim er sér nortan Kotur.
(Hávamál)
í dag, 17. september, er fæð-
ingardagur afa míns, Hálfdans
Þorsteinssonar frá Vattarnesi, en
hann hefði orðið 77 ára hefði hann
ekki andast þann 22. júlí sl. Afi
hafði þá átt við veikindi að stríða í
tæpa 2 mánuði, en fram að þeim
tíma hafði hann vart kennt sér
meins.
Þegar ég hugsa um afa koma
upp í huga mér margar hlýjar
minningar. Hann var hreinskilinn
og góðviljaður, enda var jafnan
gestkvæmt á heimili afa og ömmu,
og eiga vinir og frændfólk margar
góðar minningar þaðan. Oft heyr-
ist það nefnt að hin svokallaða
ættarfjölskylda sé ekki lengur til
staðar í okkar þjóðfélagi, en eitt
höfuðeinkenni hennar er að hún er
langlífari en einstaklingarnir sem
mynda hana hverju sinni. í fjöl-
skyldu okkar afa er ættarfjöl-
skyldan svo sannarlega við lýði
ennþá. Þau eru ófá fjölskylduboð-
in sem haldin hafa verið til að
minnast ýmissa atburða sem átt
hafa sér stað innan fjölskyldunn-
Ég sá hana í huganum sem unga
stúlku á grasafjalli, hana og afa
vinna saman í votabandi eða skola
þvott í klakabundinni á. Hún lifði
vissulega tímana tvenna. Aldist
upp við hlóðaeldhús og þurfti á
fyrri helmingi búskapartíðar
sinnar að nota tað sem eldivið,
sækja vatn og bera út ösku. Allt
þetta gerði hún svo lifandi fyrir
mér, nútímatáningnum, sem lík-
iega fær aldrei að kynnast þessu í
raun. Hún kenndi mér líka að
tefla og spila, sagði alltaf að mað-
ur yrði að geta haft ofan af fyrir
sér sjálfur. Ekki láta aðra alltaf
mata sig.
Mér er ljúft að viðurkenna að
hún með öllu sínu dekri og eftir-
læti spillti mér á vissan hátt. Til
hennar gat ég alltaf leitað ef hug-
urinn girntist eitthvað sem ekki
var beint á fjárhagsáætlun for-
eldra minna. Auðvitað ' gerði ég
mér ekki grein fyrir því hve marg-
ar lopapeysur hún varð að prjóna
til að uppfylla hina og þessa ósk
ar og má segja að afi og amma
hafi þar verið höfuð ættarinnar.
Því er stórt skarð höggvið í fjöl-
skylduna eftir fráfall afa.
Afi bar þess vel merki að hann
tók ekki þátt í því lífsgæðakapp-
hlaupi sem gjarnan einkennir nú-
tímann. Hann var nægjusamur,
leitaði hvorki fjár né frama, en
fékk uppfyllingu lífs síns í athöfn-
unum, með því að fara austur á
mína. Hún var alltaf að gefa mér
eitthvað en vildi helst aldrei neitt
þiggja af öðrum. Hræddur er ég
um að ég geti aldrei orðið eins
góður afi og hún var mér góð
amma. Það er sama hvort skeinan
var lítil eða stór, alltaf átti hún
mátulegan plástur.
Sem betur fer gat hún, þrátt
fyrir allt sitt eftirlæti, sagt mér til
syndanna þegar þess var þörf að
hennar dómi. Hún lofaði mér samt
firði ásamt ömmu á sumrin og
með því að lifa í faðmi fjölskyldu
og vina. Mörgum stundum eyddi
hann með alnafna sínum, Hálf-
dani Þorsteinssyni, sem gat því
miður ekki notið hlýhugar afa síns
nema í 9 ár.
Þótt Hafnarfjörður hafi verið
afa kær, áttu Austfirðirnir, þaðan
sem hann var ættaður, hug hans
allan. Þangað fóru afi og amma á
sumri hverju eftir að þau fluttust
til Hafnarfjarðar, og reri afi þá
frá Kolmúla, þar sem búa Guðjón,
bróðir ömmu, og Jóna Björg, kona
hans. í Hafnarfirði vann afi sem
verkamaður í Hval hf. Hann vann
því ávallt við undirstöðuatvinnu-
grein þjóðarinnar, fiskinn, ýmist á
sjó eða landi.
Afi hafði mikinn áhuga á þjóð-
málum og tók hann jafnan afstöðu
til þeirra. Hann hafði gaman af að
ræða um pólitík og fylgdist vel
með. Þótt hann væri rólyndur að
eðlisfari leiftruðu frásagnir hans
af fjöri og þrótti og urðu til þess
að grár og daufur hversdagsleik-
inn breytti um lit.
Afi kveið ekki fyrir dauðanum
og ræddi oft um hann. Það er þó
mikið sárt til þess að hugsa að fá
ekki notið samfylgdar afa lengur,
tilveran verður óneitanlega snauð-
ari án hans. Afi er ömmu og okkur
öllum mikill missir, sem á engan
hátt verður hægt að bæta. Eitt er
þó víst að hann mun lifa með
okkur eins og við munum hann,
svo lengi sem við lifum. Okkar
mesta huggun í þungum harmi er
að við skulum ennþá hafa hana
ömmu hjá okkur.
Blessuð sé minning afa. r . „
alltaf að skýra mitt mál, hafði
tíma til að hlusta á mínar rök-
semdafærslur. Að því loknu gát-
um við alltaf fundið einhverja
lausn sem við vorum bæði ánægð
með.
Þrátt fyrir okkar mikla ald-
ursmun fannst mér hún alltaf
skilja mig. Mig langar í því sam-
bandi að nefna eitt atvik, sem allt-
af mun sitja fast í huga mínum.
Ég hafði ráðið mig á millilanda-
skip og kveið mikið fyrir því að
segja henni það, bjóst við að hún
snerist öndverð gegn því, litli
ömmudrengurinn hefði ekkert á
sjó að gera. Viðbrögð hennar urðu
hins vegar önnur. Hún klappaði á
öxlina á mér og brosti sínu góð-
lega ömmubrosi. Síðan sagði hún
eitthvað á þá leið, að við nútíma
unglingarnir vissum ekki hvað við
ættum gott að geta samkvæmt
löngun valið lífsstarf. I hennar
ungdæmi hefði yfirleitt ekki um
mikið val verið að ræða. Þá gilti
oft einungis að geta séð sér far-
borða. Þessi orð hennar vöktu mig
svo sannarlega til umhugsunar.
Ég hafði sannast að segja aldrei
hugleitt þessa hlið málsins. Þetta
sýnir einnig hve víðsýn hún var.
Fátæklegu orðin mín lýsa ekki
nema örlitlu broti af öllum þeim
fróðleik og hjartahlýju sem amma
mín lét mér í té. Persónuleika
hennar finnst mér túlka best ljóð-
línurnar: „Bognar aldrei, brotnar
í, bylnum stóra seinast." Um hann
þarf ekki fleiri orð.
Hafi amma kæra þökk fyrir allt
og allt. Blessuð sé minning henn-
ar.
Valbjörn Höskuldsson.
t
Þakka auðsýnda samúö vegna fráfalls
BJARNA SIGBJÖRNSSONAR,
Kleppsvegi 38,
Reykjavík.
Fyrir hönd vandamanna.
Anna Gunnarsdóttir.
t
Þökkum auösýnda samúö viö andlát og útför föður okkar, tengda-
fööur og afa,
ÁSGEIRS JÓNSSONAR
Mjöll Ásgeirsdóttir, Sæmundur Guömundsson,
Óli Ásgeirsson, Jónína G. Einarsdóttir,
og barnabörn.
t
Viö þökkum innilega auösýnda vináttu og samúö við fráfall og
útför konu minnar, móöur, tengdamóöur og dóttur,
(DÚNU) GUNNÞÓRUNNAR RÖGNU GOWAN
f. EIRÍKSDÓTTIR,
New Jersey, U.S.A.
William Gowan,
María Steinunn Gowan,
Marc Rodman,
Steinunn Guömundsdóttir.
t
Viö sendum innilegar þakkir öllum þeim sem sýndu okkur samúö
og vinarhug viö andlát og Jarðarför
RAGNARS GRÍMSSONAR,
Rjúpufelli 44, Reykjavík.
Guö blessi ykkur öll.
Björg Aöalsteinsdóttír,
Ágústa Ragnarsdóttir, Guöbjörg Ósk Ragnarsdóttir,
Viktoria Eyrún Ragnarsdóttir, Högni Högnason,
Sigriður Ragnarsdóttir,
Lilja Ester Ragnarsdóttir,
Jón Birgir Ragnarsson,
Þorgeröur Einarsdóttir,
og barnabörn.
Sigþór Sigþórsson,
Andres Einarsson,
Helga Reynaldsdóttir,
Helgi Jónatansson
Minning:
Hálfdán Þorsteins-
son frá Vattarnesi