Morgunblaðið - 13.12.1981, Síða 30

78
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 13. DESEMBER 1981
Einar Örn kem-
ur til dyranna
eins og hann
er klæddur
Allir sem komnir eru til vits og ára eöa annaöhvort,
hljóta aö kannast við hljómsveit sem kallast því frum-
lega nafni Purrkur Pillnikk, og fyrir þá sem ekki fá
neitt vit út úr þessu skrýtna nafni skal upplýst aö
Purrkur er eldgamalt íslenskt orö fengiö úr latínu og
þýöir gríslingur eða svín (á latínu porcus) en Pillnikk
ku vera kunnur skákmaöur frá Brasilíu sem Poka-
horniö því miður kann engin deili á, enda ekki áhuga-
samur um tafl og teflir aldrei nema við páfann.

.Wr

Þótt hljómsveitin Purrkur Pillnikk
sé ekki gömul á sjónarsviðinu, var
stofnuð í vor sem leið, hefur hún
samt gefiö frá sér tvaer hljómplötur.
Sú fyrri hét Tilf, og var „lítil stór"
plata sem kom út í vor. Núna i haust
sendi hljómsveitin frá sér stóra
plötu, sautján lög alls, og heitir sú
ehgji, en Pokahornið þarf ekkert að
fjölyrða um þá plötu, allir sem eitt-
hvað fylgjast með nýjungum í popp-
inu hér á landi hljóta að hafa heýrt
þá hljómlist sem Purrkur Piltnikk
spilar. . 2.ií-!lrfV.fe
Við skulum heldur snúa okkur að
söngvara og driffjöður Purrksifls hin-
um energíska Eiriari Errif 8ene-
diktssyni. Pokáhornið lagði leið si'ná
til hans einnr bhðviðrisdagwth t.Sfö-
ustu viku til þess að spyrja hann
spjörunum út. Þannig var Einár Öfn
klæddur áður en samtaHö hóf9t: Yst
klaeöa var hann í leöurjakka eða leö-
urlíkisjakka (erfitt aö greiha muninn
nema aö lykta), í röndótfri skyrtu
(gular og svartar rendur), úm hátsinn
vafið köflóttum trefli, í svörtum
smoking-buxum, og skæddur leörl á
fótum. , ~y'
Til hvers Einar?
Af því.
Er það nóg?
Okkur leiðist.
Okkur?
Ja, eða mér. Ég vil skapa eitthvað
sem ég get fundið sjálfan mig i og
höföar til mín. Þetta er samt ekki
einkasköpun. Aðrir geta fundið sig 'í
þessu líka.
Er þaö satt?
Hvað þá?
Aö allir geti fundið sig í sköpun
þinni?
Náttúrulega ekki satt. En þetta er
ekki neit pródúkt, ég lít ekki á þetta
sem framleiðslu eins og „Himinn og
jörö" er, það lag er dæmigert pród-
úkt og á ekkert skylt viö sköpun.
Hvaö er sköpun?
Að skapa sér eitthvað. Búa til. Aö
skapa er að koma því frá sér sem
maður hefur inni í sér. Sköpun er þrá
eða löngun eftir að koma tilfinning-
um frá sér, gefa þeim form sem aðrir
geta meðtekið. Sköpunarþörfin lýsir
sér eins og bank inni i brjóstinu og
þegar maður opnar fyrir henni fær
hún útrás. En um leið og þránni et
hleypt út, þegar sköpunin erum garð
gengin, byrjar sama bankíö á nýjan
teik. Alltaf éilíft ihhvortis bank. ;;
Gildir þetta um alta?
Mig að minnsta kosti. Aðrir tjá sig
síöan ef íB víll vmiþoð sém ér.er að
; flera og meö þvi eru þeir orónir bluli
af mlnni sköpun. Mér hefur þá tekist
að kália framkenndir frá þessum aö-
.. iljum. Þeir eru með öörum orðum
skapendur lika.
Viltu þá skapa kengdir j þrjóst-
V«n annarra? Er það Tilgangurinn
njeö hljómsveitinni Purrkur Pttin- '
U ilik?íi
1»^ .Áúóvitiað vil ég skapa kenndir i
'T brjÐstuhvmarihanna; neikvæðar eöa
jákvæðar, bara ef þaö gæti oröiö til
þess að fólk sæi nýjar hliðar á ver-
öldinni eða uppgötvaðí eltthvað nýtt
við sjálft sig.
Af hverju má fólk bara ekki sofa
■ friöi?
Nei, þa gæfi þaö ekki þrifist. Af því
aö mannskepnan er ekki hlutur úti í
horni. Maðurinrr er gæddur hugsun,
vitund og verðúr að fara með sig
eins og vitsmunaveru sæmir. Hugsa,
skynja, finna til. Menn sem líta á
sjálfa sig sem hvern annan dauðan
hlut, hljóta að veslást upp. Ef þeir
nota vitundina þrífast þeir aftur á
móti.
Einfaldir eru þá alls ekki sælir?
Jú, auðvitaö er gott aö vera ein-
faldur ef það væri gefiö að allir aðrir
væru það einnig. Þá væri ekkj tví-
skinnungnum til aö dreifa. Eri þeim
einföldu hættir til að verða fórnar-
lömb þeirra tvöföldu sem náttúru-
lega notfæra sér einfeldni hins einý
falda!
Svo hugsjón þín er aó vekja hinn
einfalda sauð til vitundar?
Þaö er alltaf nauösynlegt aö vekja
vitundina eða þá aö halda henni vak-
t£» Í-'íTf f;£“'
Einar Orr
söngvari Purrks Pillnikk
»v;; »andi, éndá þótt ég sé kannski ekki
maöúrinn til þess. Mitt takmark er
aö vekja meðvitúnd mina og yonandi
» “ kannski um leiö rurriska við sófandi
yjtund annarra.
En er það alltaf til góðs? Er ekki
jafnhægt aö vekja upp neikvæðar . ökkur, heldur gaman, Mér leiöist
kenndir hjá fólki með tónlistinrii? þegar vió komumst ekki saman til að
Jú, jú, jjaö hlýtur aö vera. Fer allt spila. Þaö er ákveðin þörf hjá mér
eftir innræti hlustandans. Skynjun fyrir að spila, kikk sem ég fæ úr því
z § ■■ • : ${* ■
andi brjóstinu en enda fyrr en varir
sem plebbar og brauðstrífarar?
Við erúm i hléi riúna. Hofum ekki
spilaö saman um tíma og því firinst
mér þetta alls ekki vera orðið neitt
rútíneraö starf, engin 9—5 vinna hjá
hans getúr veriö neikvæð jafnt sem
jákvæð. Ef hlustandinn fær eitthvað
neikvætt frá ökkur, ætti hann hæg-
lega að geta komið með eitthvaö á
móti. TH mótvægis þeim kenndum
sem tónlistiri kanri að vekja hjá hon-
um. Er þetta ekki ferlegt bull ann-
ars? 'ii
Jú, því fer ekki fjarri, þú veist að
þetta er viðlat fyrir Morgunblaöið?
En eigum viö að ræöa um músík?
Já, já.
Er Purrkur Pillnikk svar þitt við
þeim neikvæðu tilfinningum sem
vakna við að hlusta á krambúð-
arbrjóstsykurtónlist?
(Ekkert svar við þessu, heldur
langvarandi og þrúgandi þögn Ein-
ars Arnar sem að síöustu er rofin af
Pokahorninu.)
tfvað hefur Purrkur Pillnikk fyrir
stafni núna? Veröur hljómsveitin
ekki bráðum að stolnun eins og
margar aðrar hijómsyeftir sem
'halda upp með gleðí og von i svell-
aö Röfna frám, vera á sviöi. Ef mór
þætti þetta orðið leiöinlegt væri ég
að sjálfsögöu löngu hættur og farinn
að vinna i einhverju öðru.
Hvað ertu annars að gera þessa
dagana fyrst þú ert ekki að spila?
Ekki néitt, var aö taka lokaþróf í
MH og er því tæknilega séð stúdent.
Kannski ég fari aö vinna upp f vtxil-
inn sem ég tók i haust. En hléiö sem
Purrkurinn er í núna fær skjótan endi
þann sautjánda þessa mánaðar.
Má vænta einhverra breytinga í
tónlistarflutningi ykkar?
Ekki neinna stökkbreytinga, nei
víð erum bara aö koma fram. Fólk
hefur verið að skamma okkur fyrir að
taka okkur hlé einmitt núna þegar
platan þarf aö seljast. Sumum finnst
vjð aettum að vera að sþila til aö reka
á eftir plötunni. En ég sé engan til-
gang í að prómótera.
Þetta var ekki sérlega atvinnu-
mannslega að orði komist?
Markmiðið er ekki að reyna að
selja 3500 plötur, okkur nægir 5000.
Eina sem okkur skiptir máli er viður-
kenning á því aö fólki finnist eitthvað
um það sem við erum að gera. Ég vil
aö platan veröi keypt út á verðleika
sína, þaö væri gleöilegt ef fólk sýndi
henni áhuga. Nú, ef ekki, þá erum
viö bara misskildir listamenn, nei
annars við erum svosem engir lista-
menn.
Hverjir eru helstu aðdáendur
þínir?
Fyrir utan Bjössa og Ásá, þá hef
ég enga hugmynd um þaö.
En færðu engin viðbrögð úti á
götu? Koma engir ókunnugir menn
og vilja tala um plötuna við þig?
Gerist ekkert í þá áttina?
Annað hvort vill fólk ekki sýna
nein viðbrögð eöa þá að ég er ekki
svo frægur aö ég þekkist úti á götu,
sem betur fer.
En textarnir? Um hvað fjalla
þeir? Þeir hafa verið taldir dálitíð
sérstakir.
Hvernig er hægt aö segja nokkuð
um textana? Ef fólk nær þeim ekki,
þá töff lökk fyrir það. Var nokkur aö
spyrja þjóöskáldin hvað þau væru að
meina?
Þau voru nú svo auðskilin í sín-
um einfaldleika.
Ég skrifa þó á íslensku. Annaö mál
er það að fáir hugsa eins. Sumir fá
allt aðra meiningu í textana en þá
sem upphaflega var lögö í þá. En
öllum er líka frjálst að hafa sína
meiningu, að minnsta kosti núna.
Textunum hefur verið líkt við
Nescafé, instant, búnir til. Bara
hellt í bollann og hrært í með skeið
og tilbúnir til að syngjast.
Já, þeir eru flesti snöggsoðnir,
þaö er. þelr eru skrifaöir riíður á
augabragði ög fá í flestu tilvikum að
haldast óbreyttir. Auövitaö er hnikað
til orði og orði, bútur felldur niöur,
öðru bætt við, eins og gengur. Enda
þótt ég sé ffjótur aö skrifa niður text-
arra segir þaö ekkert um hvað ég er
lengi búinn aö velkjast meö þá í
hausnum.
Að lokum Einar Örn, eru skáld?
Er ég skáld? (humm og humm,
Einar hugsar sig um vel og lengi) Veit
ekki hverju skal svara nema vitna í
H.C. Andrés Önd: Allir menn eru
skáld en aöeins þeir sem koma
hugsun sinni á framfæri eru kallaöir
skáld.
Og þar með er slitið samtali Poka-
hornsins og Einars Arnar Bene-
diktssonar (hann á heima á Nýlendu-
götu en ekki i Herdísarvík eins og
sumir virðast halda). Pokahornið
grunar aö einhverjum lesanda finnist
viðtalið heldur þurrkuntulegt, bara
beinar spurningar og skrautlaus
svör. Þess vegna birtum við hér neð-
anmáls klisjur sem tíökast í svona
viðtölum, og þvi hægur vandinn fyrir
lesandann að bæta þeim inn í á við-
eigandi stöðum;
... segir Einar Örn og rilær.
. . spyr Pokahornið og þiggur aft-
ur í bollann ... o.s.frv.
. .. bla, bla, bla.
Endir.
Frá Joy Division
til New Order
New Order hefur birst mörgum sem leifar Joy Division, einnar merkustu hljómsveitar sem rokktónlístin
hefur alíö af sér hin síðari ár. Engu að síður er hljómsveitin New Order nýtt upphaf fyrir þá tónlistarmenn
sem áður skipuðu Joy Division ásamt söngvaranum lan Curtis. í upphafi ferils síns var hljómsveítin umvafin
dulúð goösagnarinnar um hinn horfna söngvara. Þó að karakter lan Curtis hafi veriö sterkur í tónlist Joy
Division gerir það New Order ekki að leifum eins eða neins. Hljómsveitin stendur fyllilega undir því að vera
skoðuð sem ný eining í rokktónlistinni og er t raun eitthvert athyglisverðasta afl hennar í dag.
Þessi vetur hefur fært okkur tvær
merkilegar plötur; tvöfalda plötu frá
Joy Divisiort og fyrstu LP plötu New
Order. Plata Joy Division ber nafniö
„Still", sem skýrir sig aö vissu leyti
sjálft, sérstaklega sé þaö skoöaö i
samhengí við það nafn sem New
Order völdu á sína fyrstu plötu, en
hún heitir „Movement". Þrátt fyrir
aö Joy Division heyri nú sögunni til
sem hljómsveit, þá á tónlistin sem
hljómsveitin flutti eftir aö lifa áfram
og áhrif hennar á aöra tónlistar-
menn veröa seint metin til fulls.
Skömmu eftir aö lan Curtis svipti
sig lífi hinn 18. maí 1980 komst af
staö orörómur um hugsanlega út-
gáfu á óútgefnu efni í líkingu viö
þessa nýútkomnu plötu. Still inni-
heldur annars vegar eina hljóm-
leikaplötu sem hljóörituö var á síð-
ustu tónleikum Joy Division, sem
haldnir voru í háskólanum í Birm-
ingham 2. maí í fyrra og hins vegar
plötu með áður óútgefnu eða vand-
fundnu efni hljómsveitarinnar. Þær
elstu eru frá 1977, en Joy Division
var stofnuö í Manchester um voriö
þaö ár. Á þeim tíma sem hljómsveit-
in starfaöi sendi hún frá sér eina
stóra plötu „Unknown Pleasures"
og nokkrar tveggja laga plötur, sem
voru jafnan gefnar út á 12 tommu
plötum. Auk þess hefur hljómsveitin
átt lög á aö minnsta kosti þrem
safnplötum. í viöbót við þetta var
gefin út „flexiplata" sem dreift var
ókeypis í verslunum erlendis. Aö-
eins nokkrum dögum eftir andlát lan
Curtis kom út þriggja laga plata
„Love Will Tear Us Apart". Joy Di-
vision haföi einnig nýlokið viö gerö
annarar LP sinnar „Closer" og kom
hún út í júlí í fyrra. Annars væri lítiö
mál aö birta lista yfir heildarútgáfu
Joy Division, yrði þess óskaö. Still
kemur til meö aö fylla aö mestu leyti
í þær eyður sem kunna aö vera í
safni aödáenda hljómsveitarinnar,
jafnframt sem hún stendur ein sér
sem stórkostleg plata. Mörgum
þykir tónlist Joy Divisioin drungaleg
og niðurdrepandi en á vissan hátt
birtist hún sem spegill nútímans,
fyllt hryllingi, ótta, áhyggjum og
flestum þeim hörmungum sem ógna
einstaklingnum í því umhverfi sem
viö hrærumst í. Textar Curtis eru
einnig drungalegir og fylltir ótta er
viröist honum óyfirstíganlegur. Ótti
sem hefur gripiö um sig í mörgum
sálum, á þessari öld hraða og
tækniframfara, tölvuvæöingar og
gjöreyöingarvopna.
Lát lan Curtis kom aö ég held
flestum á óvart, en fljótlega kom
þaö í Ijós að eftirlifandi meölimir
hljómsveitarinnar þeir Peter Hook,
Steve Morris og Bernard Albrecht
hyggðust halda áfram samstarfi
sínu, en undir ööru nafni. Þaö liöu
nokkrir mánuöi áöur en þeir komu
fram aftur. Sumariö 1980 leiö og
plötur Joy Division fóru víöa og tón-
list þeirra var mikiö spiluö. Mikiö var
Bernard Albrect: „Lát lan
Curtis mun hafa djúpstæö
áhrif á allt mitt líf.“