Morgunblaðið - 19.06.1982, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. JÚNÍ1982
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. JÚNÍ1982
21
fltofgtisililiifeife
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Aö-
alstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift-
argjald 110 kr. á mánuöi innanlands. i lausasölu 7 kr. eintakiö.
Festa og öryggi
Frestun verkfalla er almennt fagnaðarefni. Vonandi
nást kjarasamningar fljótlega, án þess að komi til
stöðvunar á þeirri verðmætasköpun, sem ber uppi lífskjör
okkar. Tíðni verkfalla og tapaðra vinnudaga, sem rýra
þjóðartekjurnar, er afgerandi meiri hér en hjá öðrum
þjóðum.
Tíð verkföll veikja atvinnuvegina — og verkfallsfréttir
héðan hafa þegar komið ferðaiðnaði okkar og millilanda-
flugi í koll.
Olögleg verkföll og útflutningsbann á sjávarafurðir,
sem Alþýðubandalagið reri að 1978, eru dæmi um víti til
varnaðar, sem stórskertu samkeppnisstöðu okkar á er-
lendum fiskmörkuðum og komu samkeppnisaðilum fyrst
og fremst til góða.
Þegar bráðabirgðasamningar til 6 mánaða vóru gerðir í
nóvember sl. töluðu forvígismenn gjarnan um það, að
nýta nú tímann vel og búa þann veg í haginn, að ekki
þyrfti að koma til framleiðslustöðvunar á ný. Síðan þá
hefur hinsvegar verið þrengt svo að rekstrarlegri stöðu
atvinnuvega, ekki sízt í sjávarútvegi, m.a. með stjórn-
valdsaðgerðum á sviði skattamála, verðlagsmála og geng-
isstýringar, að möguleikarnir til að mæta kjarakröfum
hafa í raun verið gerðir að engu. Hrun loðnustofnsins og
verulegur samdráttur í þorskveiðum bætir svo gráu ofan
á svart, enda eru bæði veiðar og vinnsla rekin með vax-
andi tapi sem ógnar afkomu fólks í sjávarplássum lands-
ins.
Þá gerist það að formaður „Verkalýðsmálaráðs Alþýðu-
bandalagsins" gengst fyrir samningum hjá hluta iðnlærðs
starfsfólks í landinu, sem „sprengdu upp“ samkomulag
milli ASI og VSÍ í síðustu viku, er þá var i burðarliðnum.
Það var hvorki vilji til launajöfnunar né umhyggja fyrir
láglaunafólki sem réð því „innskoti" Alþýðubandalagsins.
Framvinda mála í íslenzku atvinnulífi gerir þörfina á
því enn brýnni, að aðilir vinnumarkaðarins hverfi að nýj-
um starfsháttum á sviði kjaramála, er skapi meiri festu
og öryggi í þjóðarbúskapnum, sem er jú hin sameiginlega
„mjólkurkýr“ starfsstéttanna í þjóðfélaginu.
Gegn niðurstöðum kosninga
Hátíðarhöldin fóru í alla staði
vel fram í blíðskaparveðri
17. JÚNÍ hátíðarhöldin fóru fram í
miklu blíðskaparveðri um land allt og
segja má að þátttaka og framkoma
fólksins hafi verið í samræmi við það.
Samkvæmt upplýsingum Veðurstof-
unnar má fullyrða, að aldrei fyrr í
sögu lýðveldisins hafi þjóðhátíðardag-
urinn verið haldinn hátíðlegur í slíku
góðviðri sem nú.
Bjarki Elíasson, yfirlögreglu-
þjónn, sagði að hátíðarhöldin í
Reykjavík hafi farið mjög vel fram,
alveg frá upphafi til enda, og taldi
hann að veðrið hafi átt einn stærst-
an þá í hvernig til tókst. Óhætt er
að giska á að rúmlega 30.000 manns
hafi verið í miðbænum er mest var
og þátttaka um kvöldið var með
allra mesta móti. Þá var skrúðgang-
an sem farin var á Arnarhól ein sú
stærsta sinnar tegundar og til
marks um það má benda á, að þegar
fyrstu menn voru að koma inn á
Arnarhól, voru síðustu menn að
leggja upp frá Hlemmtorgi. Ölvun
og læti voru með minnsta móti og
hátíðarhöldin fóru að mestu fram
óhappalaust. Lögreglan í Reykjavík
kvaðst afskaplega ánægð með
hvernig tókst til nú.
Lögreglan í Kópavogi kvaðst ekki
minnug þess að svo mikil þátttaka
hafi verið þar áður. Hátíðarhöldin
tókust í alla staði vel og ölvun var
með minnsta móti.
I Hafnarfirði, Mosfellssveit og
Garðabæ, þar sem lögreglan í Hafn-
arfirði hélt uppi löggæslu, tókust
hátíðarhöldin mjög vel. Þátttaka
þar hefur aldrei verið eins mikil og
nú.
Mikill fjöldi fólks tók þátt i
skrúðgöngunni sem farin var í
Hafnarfirði og giska má á að hátt á
fimmta þúsund manns hafi verið í
miðbænum, þar sem hátíðarhöld
fóru fram við Lækjarskóla um dag-
inn. Ölvun var mjög lítil og hátíðin
fór fram slysalaust.
Samkvæmt upplýsingum lögregl-
unnar á Akureyri fóru hátíðarhöld-
in þar fram með miklum ágætum.
Þátttaka fólks var þar meiri en áð-
ur enda veður eins og best var á
kosið. Ölvun og óspektir voru jafn-
vel minni heldur en um venjulega
helgi og allt fór fram slysalaust.
Forseti íslands, Vigdís Finnbogadóttir, leggur blómsveig frá íslensku þjóð-
inni að minnisvarða Jóns Sigurðssonar.
Albert Guðmundsson, forseti borgarstjórnar, leggur blómsveig á leiði Jóns
Sigurðssonar.
Það var víðar en á Arnarhóli og í Hljómskálagarðinum, sem trúðar skemmtu börnum.
Bæði í Siglufiröi og í Kópavogi vann Sjálfstæðisflokkur
tvo bæjarfulltrúa — og skortir aðeins 1 fulltrúa í
hreinan meirihluta á hvorum staðnum. Það fer ekki á
milli mála, þegar þessi kosningaúrslit eru gaumgæfð,
hvaða línur íbúar viðkomandi staða vóru að leggja með
þessum kosninganiðurstöðum, hvert vilji þeirra stefnir.
En kosningar hafa einmitt þann megintilgang í lýðræð-
isríkjum að fá fram og fylgja eftir hinum almenna vilja
þegnanna.
Alþýðuflokkurinn tapaði rúmlega 24% fyrra fylgis í
Siglufirði og Alþýðubandalagið tæplega 15%, en tap þess
í Kópavogi var hvorki meira né minna en nálægt 30%.
Þrír af hverjum 10 kjósendum Alþýðubandalagsins í
Kópavogi 1978 sögðu skilið við það nú — og fjórði hver
kjósandi Alþýðuflokksins í Siglufirði. Það er því ekki
hægt að segja að íbúar þessara staða hafi beinlínis verið
að kalla þessa flokka, eða frambjóðendur þeirra, til sér-
staks trúnaðar.
A grundvelli sameiginlegs skipbrots og þvert á lýðræð-
islegar niðurstöður kosninganna krunka vinstri flokkarn-
ir sig saman um meirihlutamyndun. Sá kostur fylgir þó
þessum andlýðræðislegu vinnubrögðum, að þau skerpa
línur og skapa skýrari valkosti. Richard Björgvinsson,
oddviti bæjarstjórnarflokks sjálfstæðismanna í Kópa-
vogi, sagði þau viðbrögð ein við hæfi, að setja nú þegar
markið á meirihluta sjálfstæðismanna í bæjarstjórn. Það
markmið á einnig við um Siglufjörð og fjölda annarra
sveitarfélaga þar sem aðeins skortir herzlumun í hreinan
meirihluta sjálfstæðismanna.
Ingirídur drottning
Ingiríður drottning, ekkja Frið-
riks Danakonungs, kemur í heim-
sókn til íslands í dag. Af því til-
efni hefur dr. Gunnar Thorodd-
sen, forsætisráðherra, að ósk
Morgunbiaðsins, ritað eftirfar-
andi grein:
Á vordögum árið 1935 gengu
þau í hjónaband, sænska prins-
essan Ingiríður, dóttir Gústavs
VI Adolfs, síðar Svíakonungs,
og Friðrik ríkisarfi Danmerkur
og íslands.
Þrem árum síðar komu þau
Ingiríður krónprinsessa og
Friðrik krónprins íslands og
Danmerkur hingað til lands og
ferðuðust um. Framkoma og
viðmót vöktu virðingu og hlý-
hug í þeirra garð.
Þegar að því dró, að íslend-
ingar létu rætast þann draum
að endurreisa lýðveldi á íslandi,
gerðu þau hjón sér raunsæja
grein fyrir því, hvert hlaut að
stefna. Þau áttu þá og síðan
drjúgan þátt í því að draga úr
biturleika, sem slíkum atburð-
um hlýtur að verða samferða,
°g byggja upp betri og traustari
vináttu þjóðanna tveggja.
Ingiríður vann frá fyrstu
stund hug og hjörtu dönsku
þjóðarinnar. Sem krónprins-
essa, drottning og ekkjudrottn-
ig hefur hún haldið óskertu
trausti og aðdáun fólksins. Ber
þar margt til: Lifandi þátttaka
hennar í líknarmálum, félags-
og menningarstarfi, — hlýleik-
inn gagnvart lágum sem háum,
er frá hjartanu streymir,
skyldurækni, vitsmunir og
glæsileg framkoma.
Stjórnarskrá Danmerkur var
breytt árið 1953 á þá lund, að
konur hefðu jafnan rétt til
ríkiserfða sem karlar. Þá varð
Margrét, elsta dóttir þeirra
Ingiríðar og Friðriks, erfingi
Ingiríður drottning og Friðrik konungur á ferð í Danmörku
krúnunnar og væntanlegur
meykóngur eftir föður sinn.
Uppejdi hennar og undirbún-
ingur undir hið mikilvæga starf
varð viðfangsefni móðurinnar
fyrst og fremst. Það rækti Ingi-
ríður að allra dómi af miklum
hyggindum. Margrét kóngsdótt-
ir hlaut fjölþætta menntun og
þjálfun. Meðal annars innritað-
ist hún í lagadeild. Ég spurði
Ingiríði drottningu þá, hvort
ætlunin væri, að Margrét lyki
lagaprófi. Nei, svaraði drottn-
ing, en hún þarf að öðlast þá
þekkingu, „at hun kan sporge
klogt."
Árið 1956 komu dönsku kon-
ungshjónin í opinbera heimsókn
til Islands og var þeim vel fagn-
að. Gömul og einlæg vinátta
Friðriks konungs og Ásgeirs
forseta hafði heillavænleg áhrif
á samband landanna. ísland
hefur trauðla átt einlægari vini
á konungsstóli Danmerkur en
konungshjónin Ingiríði og Frið-
rik áttunda.
Veri Ingiríður drottning vel-
komin til Islands.
Gunnar Thoroddsen
_ r
Forseti Islands veitir heiðurs-
merki hinnar íslensku fálkaorðu
FORSETl íslands hefur í tilefni
þjódhátíöardagsins 17. júní sæmt
eftirtalda menn heiðursmerki hinnar
íslensku fálkaordu:
Dr. jur. Armann Snævarr,
hæstaréttardómara, stjörnu
stórriddara fyrir embættisstörf.
Ásgeir Ó. Einarsson, dýralækni,
riddarakrossi fyrir störf á sviði
dýralækninga.
Barða Friðriksson,
framkvæmdastjóra, riddarakrossi
fyrir félagsmálastörf.
Eyjólf ísfeld Eyjólfsson, fram-
kvæmdastjóra, riddarakrossi fyrir
störf á sviði fiskvinnslu og út-
flutningsmála.
Guðna Magnússon, málara-
meistara, Keflavík, riddarakrossi
fyrir félagsmálastörf.
Gunnar Bergsteinsson, for-
stjóra, riddarakrossi fyrir störf á
sviði sjómælinga og landhelgis-
gæslu.
Hafliða Jónsson, garðyrkju-
stjóra, riddarakrossi fyrir störf á
sviði garðyrkjumála.
Dr. med. Hjalta Þórarinsson,
yfirlækni, riddarakrossi fyrir
embættisstörf.
Kristján Ragnarsson, fram-
kvæmdastjóra, riddarakrossi fyrir
störf á sviði sjávarútvegsmála.
Séra Óskar J. Þorláksson, fv.
dómprófast, stórriddarakrossi
fyrir embættisstörf.
Dr. phil Pétur M. Jónasson,
prófessor, riddarakrossi fyrir
rannsókna- og vísindastörf.
Herra Pétur Sigurgeirsson,
biskup íslands, stjörnu stór-
riddara fyrir embættisstörf.
Ragnheiði Hafstein, fv. forsæt-
isráðherrafrú, riddarakrossi fyrir
störf í þágu hins opinbera.
Sigurð Ágústsson, fv. bónda og
tónskáld í Birtingarholti, Árnes-
sýslu, riddarakrossi fyrir störf að
tónlistarmálum.
Stefán Stefánsson, fv. bóksala,
riddarakrossi fyrir störf á. sviði
verslunar- og félagsmála.
Steinunni Finnbogadóttur,
ljósmóður, riddarakrossi fyrir fé-
lagsmálastörf.
Tómas Steingrímsson, stór-
kaupmann, Akureyri, riddara-
krossi fyrir störf á sviði viðskipta-
og félagsmála.
Þorstein Davíðsson, fv. verk-
smiðjustjóra, Akureyri, riddara-
krossi fyrir störf á sviði iðnaðar.