Morgunblaðið - 26.06.1982, Blaðsíða 24

SÍF 50 ára MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 26. JÚNÍ 1982
„Helgarvinnubönn eru ekki
til þess að bœta gæðin “
— segir Friðrik Pálsson framkvæmdastjóri
„Sem framkvæmdastjóri fyrir-
tækis, sem er í edli sínu sölu-
skrifstofa, þá hlýtur sölustarfiö
að ver amitt aðalverksvið,“ sagði
Friðrik Pálsson, framkvæmda-
stjóri, þegar rætt var við hann.
Friðrik hóf störf hjá SÍF árið
1974, en þá hafði hann nýlokið
viðskiptafræðinámi. „Auk þess-
ara fyrrgreindu mála, þá fer
verulegur tími í hagsmunagæzlu,
því öðrum þræði hefur starf SÍF
þróast í það, að vera hagsmuna-
samtök félagsmanna sinna.
Ennfremur fer líka mikill tími í
að hafa samband við framleið-
endur, þótt mér finnist að ég geti
ekki gefið mér nógu mikinn tíma
til þess.“
— Á fyrri árum var SÍF oft
kallað einokunarfélag, á það
sér einhverja stoð?
„Skynsamir menn hafa fyrir
löngu gert sér grein fyrir því,
að SÍF eru frjáls félagasamtök
manna, sem framleiða ákveðna
vöru, sem í þessu tilviki, er
saltfiskur, og hafa þessir menn
kosið að hafa fyrirkomulagið á
þennan hátt."
— Nú hafið þið átt mikilli
velgengni að sæta undanfarin
ár. Hverju er það að þakka?
„Ástæðan fyrir þessari vel-
gengni undanfarin ár, er að við
höfum það orð á okkur, að við
séum áreiðanlegir í viðskipt-
um. SÍF er það stórt á
markaðnum, að við getum
ávallt látið í té það magn, sem
kaupendur hafa áhuga á að
kaupa og um leið tryggt stöð-
ugt framboð. Þó framleiðslan
hjá okkur sé sveiflukennd, þá
virðist hún vera það t enn rík-
ari mæli hjá keppinautum
okkar. Hvað Kanadamenn við-
víkur, þá hafa þeir í mörg ár
talað mikið, en sem betur fer
lítið framkvæmt, enn sem
komið er að minnsta kosti. Það
er alltaf verið að segja, að þeir
séu að koma með mikið magn
inn á markaðina, — en það ger-
ist ekki enn í þeim mæli.“
— En hvernig eru framtíð-
arhorfur?
„Okkur er mjög gjarnt, til að
kenna um ytri aðstæðum í
sölumálum þegar illa gengur
og það í hvaða grein sem er.
Auðvitað er það rétt, að ytri
aðstæður ráða mjög miklu.
I mínum huga er þó ljóst,
þegar við íhugum hvernig
okkur muni ganga í framtíð-
inni samanborið við keppinaut-
ana, að þar skiptir öllu að við
stöndum okkar í gæðasaman-
burði.
Það er helgarvinnubann
bæði á bátum og í vinnslu-
stöðvum, en helgarvinnubönn
eru ekki til þess að bæta gæðin.
Afkastageta flotans er orðin
það mikil, að þegar vel aflast
ráða vinnslustöðvarnar ekki
við það sem á land berst, enda
hafa þær verið í fjársvelti á
meðan fiskiskipin hafa streymt
inn í landið langt umfram
skynsamleg mörk.
Þá er það svo, að það vantar
oft töluvert á, að fólk geri sér
grein fyrir, að við lifum á mat-
vælaframleiðslu, en einmitt
þess vegna þurfum við að
vanda vel til.“
„Að öðru leyti er hægt að
segja það um framtíðina, að
framleiðsla fyrirtækja innan
SÍF er afskaplega hefðbundin
og þarf að vera það til þess að
varan breytist ekki. Hitt er
ekki minna mál, að neysluvenj-
ur eru sérstaklega hefðbundn-
ar í viðskiptalöndunum og
þrátt fyrir ítarlegar athuganir
23
Friðrik Pálsson
okkar og annarra á neytend-
aumbúðum og breyttri sölu-
tækni til neytenda, þá virðist
það ganga mjög hægt.
Á hinn bóginn höfum við
áhuga á, að koma okkar vöru
til neytenda í eins snotrum og
hagkvæmum umbúðum og
frekast er kostur, en í þessu
tilfelli á innihaldið að selja
þessa sérkennilegu bragðmiklu
vöru,“ sagði Friðrik Pálsson að
lokum.
„Segist alltaf vera blankur
þegar beðið er um peninga “
— segir Haraldur Jónasson gjaldkeri, sem starfað hefur hjá SÍF frá upphafi
Einn er sá maður, sem starfað
hefur hjá Sölusambandi ísl. físk-
framleiðenda frá upphafi, ef svo
má segja. Það er Haraldur
Jónasson, gjaldkeri fyrirtækis-
ins, en Haraldur hóf störf hjá
SÍF nokkrum dögum eftir að
það var stofnað, eða í byrjun júlí
1932.
„Ég hóf störf sem sendill og
mitt aðalstarf var að fara í
bankann og sendast fyrir
starfsfólkið á skrifstofunni.
Við vorum til húsa í Ing-
ólfshvoli, þar sem nú er
Landsbankinn á horni Póst-
hússtrætis og Hafnarstrætis.
Upphæðirnar, sem fóru á milli
handa manna í þá daga voru
ekki háar. Mér fannst hreint
voðalegt að þurfa að fara með
1000 krónur á milli bankans
og skrifstofunnar, en nú kippi
ég mér ekki upp við það þótt
ég rölti á milli með tvær millj-
ónir í vasanum. Já, upphæð-
irnar hafa breyst óhugnanlega
mikið," sagði Haraldur þegar
rætt var við hann.
Þegar Haraldur hóf störf
hjá SIF voru þar 12 manns
starfandi og forstjórar þeir
Kristján Einarsson, Ólafur
Proppé og Richard Thors.
„Þessir þrír menn voru góð-
ir húsbændur og á skrifstof-
unni voru góðar perlur. Má
þar nefna Ólaf Briem, Guð-
mund Þórðarson og Harald
Ágústsson, gjaldkera, sem þá
var. Samstarf forstjóranna
var einstaklega gott, bæði inn
á við og út á við.
Nú, eftir mitt fyrsta sumar
sem sendill hjá SIF, þá fór ég
í Verzlunarskólann, en var hjá
SÍF á sumrin. Þeir sem þar
réðu vildu allt fyrir mig gera
Einar Guðfínnsson
gert auðvelt að fylgjast með
framvindunni, verðsveiflum og
þess háttar.
Þó er ég sannfærður um að
ekki hefði þetta samstarf lánast
nema vegna þess hve SÍF hefur
verið lánsamt með starfsfólk.
Mann fram af manni hafa starf-
að og stjórnað á vegum SÍF,
menn sem við félagsmennirnir
höfum borið fullt traust til og
mér er það ánægja að geta sagt
að þeir hafa staðið undir þessu
trausti.
SÍF er félagsskapur einstakl-
inga og fyrirtækja sem að sjálf-
sögðu hafa margskonar hags-
muni. Það segir hins vegar ekki
litla sögu um fyrirtækið og for-
ráðamenn þess að þannig skuli
hafa verið haldið á málum að
ekki hafi komið til teljandi
ágreinings og að það sé bersýni-
legur vilji þorra saltfiskverk-
enda að halda áfram þessu sam-
starfi.
Ég vil nota tækifærið á þess-
um tímamótum og árna SÍF, for-
svarsmönnum þess, starfsmönn-
um og öðrum sem að félags-
skapnum standa, allra heilla og
láta í ljósi þá ósk að jafn vel
megi takast hér eftir sem hingað
til að sinna hlutverki fyrirtækis-
ins.
og studdu mig á allan hátt. Eg
lauk síðan við Verzlunarskól-
ann árið 1939 og fór þá strax
að vinna við bókhald hjá SIF.
Vann ég við bókhaldið til árs-
ins 1959 með Guðmundi Þórð-
arsyni, en það ár tók ég við
gjaldkerastöðunni."
Ég spurði Harald að því
hvort hann myndi eftir
stofndegi SÍF, þar sem það
virðist ekki vera ljóst, sökum
þess að fyrsta fundargerðar-
bók Sölusamlagsins glataðist
á einhvern hátt.
„Ég man ekki nákvæmlega
hvenær SÍF var stofnað, en ég
tel það hafa verið um mánaða-
mótin júní-júlí 1932, því ég
byrja að vinna þar um miðjan
júlí. Það urðu miklar breyt-
ingar til hins betra þegar SÍF
var stofnað. Menn fóru aftur
að fá jafnt verð fyrir afurðirn-
ar, en saltfiskframleiðslan var
búin að vera í gífurlegri lægð
áður og höfðu margir farið á
hausinn eða voru að gefast
upp.“
Þá vék Haraldur aftur að
þeim mönnum, sem hann vann
með. „Ég kynntist Kristjáni
Einarssyni best af forstjórun-
um og hann reyndist mér al-
veg frábærlega vel, sérstak-
lega í öllum mínum veikind-
um. Þá má ekki gleyma honum
Helga Þórarinssyni, sem fyrst
var almennur starfsmaður en
framkvæmdastjóri frá 1947.
Við unnum saman í rúm 30 ár
og kom sérlega vel saman. Nú
hafa komið ungir menn inn í
fyrirtækið og þar vil ég nefna
Friðrik Pálsso.n alveg sér-
staklega, hann er svo
skemmtilega ákveðinn. Ann-
ars á maður ekki að taka einn
mann fram yfir annan."
Hverjar hafa helstar breyt-
ingar orðið öll þau ár, sem þú
hefur unnið á skrifstofum
SÍF?
„Það urðu margvíslegar
breytingar fyrir okkur á
skrifstofunni með tilkomu
flugvélanna. Áður en farið var
að fljúga á milli íslands og
annarra landa, þurftu allir
pappírar að fara með skipun-
um sem fluttu vöruna út. Það
þurfti að ljúka við alla papp-
írsgerð á síðustu stundu, fara
með þá í toll og á fleiri staði
og síðast þurfti að koma þeim
um borð í skipin. Þá er ég hrif-
inn af tölvuvæðingunni, nú
fær maður alla reikninga á
stundinni og það sparar mik-
inn tíma.“
Það kom fram hjá Haraldi,
að lítið var um að vera hjá SÍF
á stríðsárunum. Þá vann hann
hjá Sænska frystihúsinu, „en
ég var reyndar alltaf með ann-
an fótinn á skrifstofu SÍF, var
alltaf tilbúinn þegar á þurfti
að halda."
Hvernig gekk að fá greiðsl-
ur á fyrstu árum samlagsins?
„Það var oft erfitt með
greiðslur, því er ekki að neita,
menn voru oft blankir. Hins
Haraldur Jónasson
vegar verð ég að játa það nú,
að ég hef aldrei verið blankur
sem gjaldkeri hjá SÍF, nema
þá í nokkra daga, en auðvitað
segist ég alltaf vera blankur
þegar verið er að biðja um
peninga.
Nú er ég orðinn 63 ára, en
vonast samt til að fá að starfa
hér í nokkur ár enn, nema þeir
taki upp á því að sparka mér.
Ég á þá ósk heitasta að andinn
innan fyrirtækisins haldi
áfram að vera eins og hjá
stórri fjölskyldu," sagði Har-
aldur Jónasson að lokum.
SÍF rak niðursuðu-
verksmiðju í 15 ár
Um margra ára skeið eða frá árinu 1938 til ársins 1952
rak Sölusamband ísl. fiskframleiðenda niðursuðuverk-
smiðju í Reykjavík og var verksmiðjan til húsa við Lind-
argötu, þar sem nú er afgreiðsla Áfengisins.
Fyrsti verksmiðjustjórinn var Þorvaldur Guð-
mundsson í Síld og fisk, en síðan tók við Tryggvi
Jónsson í Ora, og sá hann um rekstur verksmiðjunn-
ar, þar til hún var seld, en það var fyrirtækið Mat-
borg, sem keypti hana.
Rekstur verksmiðjunnar gekk frekar brösulega,
góður árangur náðist í sölu ýmissa tegunda, en miður
í öðrum. Það sem helst var soðið niður í verksmiðj-
unni var: murta, þorskur, ýsa, síld, hrogn og alls
konar grænmeti, sem fór á innanlandsmarkað.