Morgunblaðið - 27.08.1982, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 27. ÁGÚST 1982
11
Tónlist
Jón Þórarinsson
Fimmta sinfónían eftir
Gustav Mahler er stórvirki,
hvernig sem á hana er litið: Sjálf
hugsun hennar er stórbrotin,
hún krefst stórrar hljómsveitar
og er erfið í flutningi, og hún er
svo löng, að ekki er þörf á öðrum
verkum til uppfyllingar á þeim
tónleikum, þar sem hún er á efn-
isskrá. Þetta risavaxna og
vandasama verk mundi við
venjuleg skilyrði varla vera talið
heppiiegt viðfangsefni fyrir
nemendahljómsveit. En það er
eins og skilyrði séu sjaldnast
venjuleg, þar sem Paul Zukofsky
stendur á palli stjórnandans.
Paul Zukofsky
Zukofsky-námskeiðið:
Fimmta sinfónía Mahlers
á tónleikum í Háskólabíói
Með undraverðum hætti eflir
hann ungt og óreynt listafólk til
dáða og leysir það úr læðingi
þannig að hið ómögulega verður
mögulegt og það erfiða virðist
verða leikur einn.
Þetta höfum við séð hvað eftir
annað þau sex sumur, sem
Zukofsky-námskeiðin hafa verið
haldin hér á vegum Tónlistar-
skólans í Reykjavík, en kannski
aldrei betur en nú. Væntanlega á
það þó eftir að koma enn betur í
ljós á síðustu tónleikum nám-
skeiðsins að þessu sinni, þar sem
flutt verður tímamótaverkið
„Vorblót" eftir Igor Stravinsky í
tilefni þess, að á þessu ári var
öld liðin frá fæðingu tónskálds-
ins. Það er tilhlökkunarefni að
heyra hér í fyrsta skipti þetta
mikla verk, sem olli slíku upp-
námi þegar það var frumflutt í
París 1913, að annars eins eru
ekki dæmi í tónlistarsögunni.
„Vorblót" krefst, eins og sin-
fónía Mahlers, stærri hljóm-
sveitar en svo, að Sinfóníuhljóm-
sveit íslands geti ráðizt í flutn-
ing þess án aðfengins liðsauka.
Það er glæsilegur vottur um
gróskuna í íslenzku tónlistarlífi,
að stórvirki sem þessi skuli vera
frumflutt hér á landi af nem-
endahljómsveit, þar sem yngstu
hljóðfæraleikararnir hafa ekki
enn náð fermingaraldri. Og ein-
kennilegt fyrir þá, sem muna
aftur til áranna fyrir og um
1950, þegar verið var að hrinda
Sinfóníuhljómsveit íslands af
stokkunum og slást við alla þá
erfiðleika, sem því voru samfara,
m.a. vegna skorts á hæfum
hljóðfæraleikurum, að hugsa til
þess, að hér hafa á þessu ári
komið fram þrjár hljómsveitir,
sem með réttu geta borið sin-
fóníunafn. Á ég þá við, auk Sin-
fóníuhljómsveitar íslands, þá
ungu sveit sem Guðmundur
Emilsson stjórnaði á Listahátíð í
sumar, og loks yngstu hljóm-
sveitina, sem hér kom fram. Þó
að einhverjir hljóðfæraleikarar
hafi léð lið fleiri en einni af þess-
um sveitum, breytir það ekki
heildarmyndinni, og sérstakt
ánægjuefni var að sjá hér meðal
ungmennanna fáeina reynda
hljóðfæraleikara Sinfóníu-
hljómsveitarinnar, sem fylltu í
skörðin hjá nýliðunum, en viku
fyrir þeim úr sætum fyrirliða.
Fundur Iðntæknistofnunar Norðurlanda:
Umræða um nám
með aðstoð tölva
NÚ STENDUR yfir fundur Iðn-
tæknistofnana Norðurlanda um
sjálfvirkni og örtölvutækni í
Menntaskólanum á Laugar-
vatni. Um 40 manns sækja þenn-
an fund, sem árlega er efnt til á
vegum rafeinda- og sjálfvirkni-
deilda ITÍ.
Þar er m.a. skipst á upplýs-
ingum um þróun tölvutækni
með hliðsjón af áætlunargerð
og framtíðarhorfum í þágu
iðnaðarins. Hér á landi er að
vísu engri rafeindadeild til að
dreifa, en fulltrúa frá íslandi
var þó boðið að sitja fundinn,
en þar ber hæst umræðu um
nám með aðstoð tölva. Af
þeim sökum var ákveðið að fá
tölvu, sem tengd er við mynd-
band með dönsku kennslufor-
riti, hingað til lands, en í
Danmörku eru rannsóknir
komnar talsvert langt á veg á
þessu sviði. Eru einvörðungu
til þrjár samstæður af þessu
tagi. Og sú hugmynd hefur
verið reifuð að festa kaup á
þeirri, samstæðu sem hér er í
láni á vegum Iðntæknistofn-
unar. Ef fjármagn fæst til
þess, en kostnaður er 100.000
danskar kr., er hugsanlegt að
Iðntæknistofnun og Háskóli
Islands standi sameiginlega að
kaupunum.
Á blaðamannafundi, sem
haldinn var í tilefni þessa
fundar sagði Oddur Bene-
diktsson, dósent, að það væri
eingum vafa undirorpið að
samtenging tölvu og mynd-
bands byði upp á mikla mögu-
leika í tæknilegum efnum. Og
þó að forritið sé miðað við þau,
sé unnt að gera forrit sem lúta
að öðrum sviðum. Einnig væri
sá kostur fyrir hendi að nota
þessa samstæðu til mats á
vörugæðum. T.a.m. kæmi til
greina að fylgjast með því
hvort hringormar væru í fisk-
afurðum með hjálp þessarar
tækni. Oddur sagði að fyrir-
huguð væri nánari samvinna
um gerð forrita, en síðan er
ráðgert að þau verði notuð við
kennslu í tækniskólum á Norð-
urlöndum.
Vilborg Harðardóttir,
fréttafulltrúi Iðntæknistofn-
unar, sagði að vegna hinnar
geysilega hröðu framvindu
tækninnar þyrfti oft og einatt
að þjálfa starfsfólk fyrirtækja
með því að gangast fyrir nám-
skeiðum. Því væri þessi sam-
stæða mjög hentug til kennslu
í ýmsum tækniatriðum. Að
sögn Sigurðar Guðmundsson-
ar, starfsmanns Iðntækni-
deildar, er öldungis gagnlegt
að taka þátt í þessum fundi,
enda hafa margir norrænir
sérfræðingar þar mikla þekk-
ingu.
Það kæmi einnig til góða að
allar upplýsingar sem fram
kæmu á fundinum stæðu ís-
lendingum ókeypis til boða.
Því hefðu ýmis gögn verið
send héðan til Iðntæknistofn-
anna á Norðurlöndum til úr-
vinnslu.
Á fundinum er ennfremur
fjallað um fjölvinnslu í ADA
forritunarmáli, hönnun tölvu-
rása, gagnafjarskipti, upplýs-
ingatækni ofl.
Að lokum má geta þess að
fundinum lýkur föstudaginn
27. þ.m.
1983 og mótstaða við inngöngu
Spánar í CEE verður háð þeim
100.000 atkvæðum frá suðurhér-
uðum Frakklands, þar sem
franskir akuryrkjubændur berj-
ast með ofbeldi gegn spænskri
samkeppni.
Sérfræðingar halda því fram,
að til þess að fá stuðning Frakka
við aðild Spánar að CEE, muni
þeir krefjast gagnkvæmra pen-
ingalána og sérstakra stjórn-
málasamninga sterkustu aðild-
arríkja bandalagsins. Bandalag-
ið sjálft, með sín ótal alvarlegu
akuryrkju- og fjármáiavanda-
mál, hefst ekki handa á meðan.
Þýðingarmiklir eiginhagsmunir
aðildarríkjanna tíu og mikil og
hægfara skriffinnska flýta ekki
heldur fyrir ákvörðun um stuðn-
ing við inngöngu Spánar.
Hvað viðkemur svari banda-
lagsins við akuryrkjustefnu
Spánar, mikilvægustu hlið
samningaviðræðnanna, verður
ekkert gert í málinu fyrr en í
október nk. En þar sem þing-
kosningar verða brátt á Spáni,
mun stjórn landsins ekki gefa
þessu málefni mikinn gaum.
Sósíalistar á Spáni búast ekki
heldur við þýðingarmiklum
breytingum hvað varðar álit og
vilja Frakka, fyrr en áðurnefnd-
um héraðskosningum í Frakk-
landi lýkur. Spænski sósíalista-
flokkurinn myndi samþykkja að
veita Frökkum ýmis sérleyfi og
undanþágur, ef þeir síðarnefndu
styddu inngöngu Spánar í Efna-
hagsbandalagið. Rættist þá
langþráður draumur allra
Spánverja.
A OLLUM HÆÐUM I TORGINU