Morgunblaðið - 15.12.1982, Blaðsíða 32

75
^skriftar-
síminn er 830 33
j^uglýsinga-
síminn er 2 24 80
MIÐVIKUDAGUR 15. DESEMBER 1982
Útreikningur Þjóðhagsstofnunar:
Tap útgerðar-
innar nú um
564 miiíjónir
MIÐAÐ við rekstrar.skilyrði útgerðarinnar nú um mirtjan desember er tap
hennar á ári samtals 564 milljónir króna samkvæmt útreikningum l'jóðhags-
stofnunar. Tap hátaflotans nemur 14,1% af tekjum eða 225 milljónum, minni
togara 13,8% eða 254 milljónum og stærri togara 21,3% eða 85 milljónum. Sé
tekið mið af minni togurunum í þessu dæmi er gert ráð fyrir 3.500 lesta afla á
skip og þá miðað við sama afla, aflasamsetningu og úthaldsdaga og á líðandi
ári. Vegna þess vcrður því að veiðast meira á næsta ári vegna fjölgunar skipa,
sem nemur um 6 til 7%. l*á er loðnuflotinn ekki tekinn inn í þetta dæmi þannig
að heildar taprekstur útgerðarinnar er mun meiri.
Morgunblaðið ræddi vegna þessa
við Kristján Ragnarsson, formann
og framkvæmdastjóra LIÚ, og
sagði hann, að í þessari útkomu
hvað varðaði minni togarana væri
gert ráð fyrir að bætur hafi orðið á
afkomunni vegna vaxtabreytingar-
innar frá í september, sem nemur
3,6%, ráðstöfunar á gengismun,
sem nemur 0,9% og gert ráð fyrir
áframhaldandi niðurgreiðslu á olíu
um 22%, sem nemur um 6% af tekj-
um útgerðarinnar og ennfremur
óbreytt olíugjald, sem nemur um
7%. Staðan væri því nú aðeins verri
en hún hefði verið í september áður
en þessar ráðstafanir hefðu verið
gerðar. Þó væri miðað við að allt
héldi þetta áfram, en samt væri
þetta verra en í september vegna
þess að allur kostnaður hefði hækk-
að verulega vegna breytingar á
gengi.
Það væri sem sagt gert ráð fyrir
að aðgerðunum frá í september yrði
haldið áfram, yrði svo ekki versnaði
staðan, sem því næmi. Olíugjald
félli niður, nema það yrði framlengt
með lögum og næmi það 7% af tekj-
um, olíugreiðsla 6%, vaxtabreyt-
ingarnar 3,6% og gengismunurinn
0,9%, eða yrði um 30% tap á minni
togurunum.
„Þetta er nú til athugunar hjá
stjórnvöldum og nú bíðum við til-
lagna þeirra um hversu þessu verði
ráðið til lykta. Svona getur þetta
ekki gengið og við höfum séð afleið-
ingarnar undanfarið ár. Verið er að
reyna að ýta þessu á undan sér með
skuldbreytingum, sem nú eru með
47% vöxtum, þannig að þetta hleð-
ur utan á sig og slík skuldbreyting,
sem enn er ekki komin í gegn, leysir
engan vanda. Nú safnast bara upp
vandi og þá þarf betri skilyrði á
næsta ári til þess að geta greitt af
skuldbreytingunni," sagði Kristján.
Harðorð
mótmæli
sveitar-
stjórna
ÁKVÆÐI ríkisstjórnarfrumvarps
um breytingu á lögum um tekju-
stofna sveitarfélaga hvað varðar
viðmiðun fasteignaskatta sveitarfé-
laga á höfuðborgarsvæðinu hefur
mætt mikilli andstöðu. Það hefur
komið fram í umfjöllun Alþingis að
frumvarpið var ekki kynnt í þing-
flokki Framsóknar, eins og venja
er þó með ríkisstjórnarfrumvörp.
Bæjarráð, bæjarstjórnir, sam-
tök sveitarfélaga og Samband ís-
lenzkra sveitarfélaga hafa mót-
mælt þessu harðlega og krafist
niðurfellingar frumvarpsgrein-
arinnar. Hér er um að ræða
ákvæði til bráðabirgða er hljóðar
svo: „Á árinu 1983 skal þrátt
fyrir ákvæði 2. mgr. 3. gr. 1. nr.
73/ 1980 um tekjustofna sveitar-
félaga miða fasteignaskatt af
íbúðarhúsnæði í Reykjavík,
Kópavogi, Garðabæ, Hafnarfirði,
Bessastaðahreppi, Seltjarnarnesi
og Mosfellshreppi við 92,7% fast-
eignamats þessara eigna."
Sjá viðtöl og ályktanir í miðopnu.
„Bráðum koma blessuð jólin, börnin fara að hlakka til.“ Jólin eru oft nefnd hátíð
barnanna og eftirvæntingin eftir þeim mikil eins og sjá má á andliti þessarar ungu
stúlku.
Sýndarfjárlög „fráfarandi“ ríkisstjórnar:
Skattheimta 38% af
þjóðarframleiðslu
Milljarð króna skortir í stefnuframkvæmd
Það kemur fram í nefndaráliti
sjálfstæðismanna í fjárveitinga-
nefnd Alþingis, að „rangar verð-
lagsforsendur eru vísvitandi lagðar
til grundvallar" við gerð fjárlaga-
frumvarpsins. Reiknitala frumvarps-
ins, sem hækkanir milli ára eru við
miðaðar, er 42%, en samkvæmt þjóð-
hagsáætlun ríkisstjórnarinnar geti
verðlagshækkanir milli áranna 1982
og 1983 ekki orðið undir 50%. Miðað
við yfirlýsta stefnu ríkisstjórnarinn-
ar um umfang ríkisbúskaparins í
greindri þjóðhagsáætlun skorti millj-
arð nýkróna á tekjuáætlun ríkissjóðs
til þess að framfylgja henni. Fjár-
lagafrumvarpið beri þess öll merki
að ríkisstjórnin sé að fara frá og ætli
sér ekki að bera ábyrgð á fram-
kvæmd laganna.
Skattar í heild til ríkis og sveit-
arfélaga eru nú áætlaðir 38% af
þjóðarframleiðslu sem er 6,4%
hækkun frá 1977. Þetta samsvarar
2.660 m. kr. eða kr. 57.800 á hverja
5 manna fjölskyldu í landinu.
Dómur í máli Einars Benediktssonar:
Bragi hf. ekki rétthafi
að verkum skáldsins
Forsvarsmenn Braga áfrýja til Hæstaréttar
Heildarhækkun erlendra lána
ríkissjóðs, ríkisfyrirtækja og fjár-
festingarsjóða, miðað við fast
gengi, hefur verið sem hér segir
frá 1978: 1) ríkissjóður og ríkis-
stofnanir 44,7%, ríkisfyrirtæki
108,5%, fjárfestingarsjóðir 71.0%
og framkvæmdasjóður 63,9%.
Þetta gerizt á sama tíma sem fjár-
festing í landinu hefur dregizt
saman. Fjármunamyndun sem
hlutfall af þjóðarframleiðslu var
28,5% 1977, en er áætluð 26,0%
1983.
Þá kemur fram að viðskipta-
hallinn, sem óx verulegu í ár, hafi
m.a. átt rætur í rangri gengisstýr-
ingu og þar af leiðandi óeðlilegri
eftirspurn eftir innflutningi. Þessi
„vandi" hafi hinsvegar gefið ríkis-
sjóði miklar umframtekjur í að-
flutningsgjöldum og söluskatti,
þ.e. í verðþyngjandi skattheimtu,
sem bætt hafi stöðu ríkissjóðs.
Á þingsíðu Mbl. í dag er greint
frá annari umræðu um fjárlaga-
frumvarpið.
DÓ.MIIR í máli erfingja Kinars Benediktssonar, skálds gegn útgáfufélaginu
Braga hf. vegna höfundarréttar að verkum skáldsins var kveðinn upp í Bæjar-
þingi Reykjavíkur í gær og viðurkcnndi dómurinn aðalkröfu stefnanda; að
Bragi hf. hefði ekki öðlast eignar- og höfundarrétt að verkum Kinars Bene-
diktssonar. Braga hf. var jafnframt gert að greiða stefnendum krónur 50
þúsund í málskostnað. Kndurrit af dóminum liggur ekki fyrir og því getur Mbl.
ekki skýrt frá forsendum dómsins að svo stöddu.
Mál þetta var höfðað 31. janúar
1978. Það dróst á langinn vegna
óvenju umfangsmikillar gagnasöfn-
unar, sem m.a. fólst í því, að afla
gagna um heilsufar Flinars Bene-
diktssonar síðustu æviár hans og að
leita að undirskriftum skáldsins,
einkum frá síðustu árum þess. Með-
al þeirra gagna sem lögð voru fram
var álitsgerð bandarísks rithand-
arsérfræðings, sem kom til landsins
í fyrrahaust til þess að bera vitni.
Málsskjöl eru nokkuð á annar
hundrað.
„Ég komst svo að orði í byrjun
árs 1978 að ég gengi ótrauður fyrir
íslenzka dómstóla með þetta mál.
Það var alltaf mín trú og vissa að
dómur myndi falla á þann veg, sem
nú hefur orðið raunin á,“ sagði Ein-
ar Benediktsson, sendiherra, son-
arsonur skáldsins, í samtali við
Mbl.
„Ég get ekki tjáð mig um þennan
dóm að svo stöddu þar sem ég hef
ekki séð forsendur hans. En dómi
þessum verður áfrýjað," sagði
Magnús Sigurðsson, hdl., lögmaður
Braga hf., þegar hann var inntur
álits á niðurstöðum dómsins. Ragn-
ar Aðalsteinsson, hrl., lögmaður
erfingja Einars Benediktssonar,
kvaðst í samtali við Mbl. ekki geta
tjáð sig um niðurstöðu dómsins, þar
sem endurrit lægi enn ekki fyrir og
því vissi hann ekki á hvaða lög-
fræðilegum sjónarmiðum dómurinn
væri byggður.
Auður Þorbergsdóttir, borgar-
dómari kvað dóminn u.pp.
Afengisneysla hér á landi:
Veldur 10 til 20% allra
innlagna á almenn sjúkrahús
TALIÐ er, að 10 til 20% allra inn-
lagna á almenn sjúkrahús hér á
landi stafi af völdum ofneyslu
áfengis, segir í nýrri skýrslu land-
læknis um áfengisneyslu, tóbaks-
notkun og lyfjaneyslu hér á landi.
Áfengisneyslan er talin vera veiga-
mikil orsök margvíslegra sjúk-
dóma, svo sem magabólgu, maga-
sárs, skorpulifrar og heilarýrnun-
ar.
Þrátt fyrir að svo hátt hlutfall
af áfengissjúklingum eða sjúkl-
ingum með sjúkdóma er rekja
má til áfengisneyslu sé á al-
mennum sjúkrahúsum, hefur
vistrými fyrir áfengissjúka mjög
aukist og er talið að 4 til 5% af
heildarfjölda innlagðra sjúkl-
inga dvelji á slíkum stofnunum.
Þá segir í skýrslunni að tengja
megi mörg sjálfsmorð, slys og
líkamsmeiðingar áfengisneyslu.
Sjá nánar á miðopnu blað-
sins.