Morgunblaðið - 06.07.1983, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 6. JÚLÍ1983
Þriðjungur Chad
er sagður fallinn
N'Djamenm, ('had, 5. júlí. Al\
IJFPREISNARMENN í Chad studdir af Líbýumönnum, hertu enn sóknina
gegn stjórnarhernum í landinu í dag og réðust á borgina Oum Chalouba. Var
þeim átökum lýst af forsetanum, Hissine Habre, sem bardaga „upp á líf og
dauða“ um undirtökin í landinu.
Forsetinn sagði ennfremur, að
ekki hefði dulist neinum, að her
Líbýumanna taeki þátt í átökunum
Mannréttindahrcyfingin Amnesty
International hefur ásakað her og
lögreglu í Sri Lanka um að hafa haft
fanga í einangrun í allt að átta mán-
uði án dóms og laga, pyntað fjölda
þi irra og myrt suma. I>á hafa samtök-
in sakað sömu aðila um að hafa skot-
ið af handahófi á tvo menn, að því að
talið er, í tilviljunarkenndri hefnd
fyrir tvo lögregluþjóna sem skotnir
voru á kosningafundi fyrir nokkru.
Eórnarlömbin sem um er að ræða,
eru þjóðernissinnar úr röðum Tamila,
en öfgahópar úr þeirra röðum eru
grunaðir um nokkur rán og hryðju-
verk á síðustu árum.
gegn stjórnarhernum í landinu.
Stjórnarherinn hefur á undanfar-
inni viku orðið að hörfa verulega
ir í skýrslu AI, að enn séu að
minnsta kosti 65 manns í haldi, þar
af tveir sem ekkert hefur til spurst
í 2 ár. Telur AI að öruggt sé að
nokkrir fangar hafi látið lífið af
völdum pyntinga, en engar tölur sé
þó hægt að nefna. Þá er skyldfólki
fanganna bannað að heimsækja þá,
því ekki sagt hvar þeir eru niður-
komnir og meinað að ræða við
lögfræðinga til að vernda hags-
muni þeirra. Stjórnvöld í Sri Lanka
hafa ekki tjáð sig um ásakanir
Amnesty International, hvað svo
sem síðar verður.
fyrir uppreisnarmönnum og er nú
talið að þeir hafi náð allt að þriðj-
ungi landsins á sitt vald. Allar
fregnir frá Chad eru þó fremur
óljósar og upplýsingum deiluaðil?
ber hvergi saman.
Forsetinn sagði á fréttamanna-
fundi í N’Djamena í dag, að sú
stund rynni upp, að stjórnarherinn
léti til skarar skríða gegn upp-
reisnarmönnum og það svo um
munaði. Sú gagnsókn yrði gerð
þegar rétta augnablikið kæmi,
hvorki fyrr né síðar. Habre sagði
jafnframt á fréttamannafundinum,
að þau vopn sem borist hefðu frá
Frakklandi kæmu að góðum notum
en væru engan veginn nægilega öfl-
ug til þess að sporna gegn upp-
reisnarmönnunum.
„Við eigum í höggi við herafla,
sem er óvenjulega vel vopnum bú-
inn,“ sagði Habre og vitnaði þá til
uppreisnarmanna. „Hins vegar
mun stjórnarherinn gera allt, sem í
hans valdi stendur til þess að koma
ástandinu í landinu í eðlilegt horf
sem allra fyrst,“ sagði forsetinn, en
gaf í skyn að Chad færi fljótlega
opinberlega fram á alþjóðlega
hjálp. Voru fréttamenn sammála
um, að einungis hefði vantað
herslumuninn á, að hann færi opin-
berlega fram á frekari aðstoð
Frakka á fréttamannafundinum.
Pyntingar á
Sri Lanka
Lundúnum, 5. júlí. AP.
Andlitslyfting Eiffel-turnsins
l'essa dagana er verið að lappa upp á Eiffel-turninn í miðri Parísarborg.
Talið er að „andlitslyftingin** kosti vart undir 80 milljónum íslenskra
króna. Myndin hér að ofan sýnir málara að störfum hátt uppi í turnin-
um.
Afganistan:
Sextíu féllu í átökum
við kornbirgðageymslu
Nýiu Delí. 5. júlí. AP.
Nefnd á vegum AI var á ferðinni
í Sri Lanka fyrri hiuta síðasta árs
og yfirheyrði þá marga aðila. Hátt-
settir embættismenn og aðrir sem
hefðu getað staðfest málið fyrir
hönd stjórnvalda neituðu hins veg-
ar með öllu að ræða við Al-nefnd-
ina. Nýlega lögðu samtökin svo
fram ákæru sína.
Pyntingarnar hafa að sögn AI
verið hinar hroðalegustu, menn
hengdir upp öfugir á krókum og
barðir sundur og saman með
járnstöngum, nálum stungið undir
neglur manna á fingrum og tám og
fleira óhugnanlegt í þeim dúr. Seg-
AÐ ÞVÍ er segir í fréttum frá Nýju
Delhí réðust afganskir skæruliðar á
sovéska kornbirgðageymslu í útjaðri
Kabúl með þeim afleiðingum að til
harðra bardaga kom á milli þeirra
og stjómarhersins. Er talið að a.m.k.
60 manns hafi fallið í átökunum.
Árás þessi var gerð fyrir rúmri viku
og fáum dögum síðar gerðu skæru-
liðarnir skyndiárás á flugvöllinn og
ollu þar umtalsverðu tjóni.
Eftir því sem heimildarmenn
herma var tveimur eldflaugum
skotið að kornbirgðageymslunni
dagana 25. og 26. júní og var hún
nánast lögð í rúst. Til vélbyssu-
bardaga kom í kjölfar eldflauga-
árásarinnar. Var haft eftir íbúum
í Kabúl, sem urðu vitni að átökun-
um, að eigi færri en 60 manns
hefðu fallið. Var þar um að ræða
óbreytta borgara, stjórnarher-
menn og skæruliða.
Sjónarvottar úr röðum
óbreyttra borgara herma enn-
fremur, að a.m.k. ein flugvél hafi
verið eyðilögð í árás skæruliðanna
á flugvöllinn fyrir nokkrum dög-
um. Ekki var vitað um manntjón í
því tilviki.
Þá hafa borist af því fregnir að,
að þyrlur stjórnarhersins hafi
gert stórfelldar árásir á þrjú smá-
Ónefndur tæknifræðingur starf-
aði á vegum stjórnvalda og leiddi
Batakhev í gildru. Þrettán sinnum
síðan árið 1981, afhenti tæknifræð-
ingurinn Batakhev upplýsingar í
samráði við vestur-þýsk stjórnvöld.
Tæknifræðingurinn var sérhæfður
þorp skammt frá borginni
Kandahar í suðurhluta landsins.
Er nánast allt daglegt líf í þorpun-
um í molum eftir árásirnar og
skortur á matvælum og öðrum
nauðsynjavörum tilfinnanlegur.
tölvusérfræðingur og að sögn hans,
bað Batakhev Þjóðverjann um að fá
fleiri tölvusérfræðinga til að miðla
upplýsingum.
Vestur-þýska leynilögreglan
greip Batakhew 17. febrúar síðast-
liðinn, er hann var í þann mund að
skila tæknifræðingnum skjölum
sem hann hafði ljósritað, auk þess
sem hann er sagður hafa ætlað að
greiða samstarfsmanni sínum 1.500
mörk.
Batakhew var starfsmaður við
sovésku viðskiptamiðstöðina í Köln,
en yfirmenn þeirrar miðstöðvar,
svo og sovéski sendiherrann í Bonn,
neituðu að tjá sig um þetta mál er
fréttaskýrendur fóru þess á leit við
þá í gær. Batakhew neitaði að svara
þeim spurningum sem fyrir hann
voru lagðar í réttarsalnum í gær.
Hann ávarpaði dómara sína á
rússnesku þrátt fyrir að hann tali
reiprennandi þýsku. Sagöi hann
réttarhöldin fáránleg, þetta væri
allt saman sviðsetning, hann hefði
verið leiddur grunlaus og saklaus í
gildru og þetta væri ekkert annað
en bragð af hálfu stjórnvalda í
Vestur-Þýskalandi til að spilla
sambúð Vestur-Þýskalands og Sov-
étríkjanna.
Ceorge Schultz, utanríkisráðberra Bandaríkjanna, gengur fram hjá
bandarískum landgöngulióum við komuna til Beirút.
Solzhenitsyn segist vilja
snúa heim til Sovétríkjanna
Lundúnum, 5. júlí. AP.
ALEXANDER Solzhenitsyn, hinn heimskunni rithöfundur og Nóbelsverð-
launaskáld og útlagi frá Sovétríkjunum frá árinu 1974, sagði í viðtali við
breska útvarpið, BBC, í dag, að hann vonaðist innst inni eftir því, að sá
dagur rynni upp, að hann gæti snúið aftur til heimalandsins.
„Eg er ekkert unglamb lengur
eins og aldur minn segir til um,
en lifi þó enn í voninni um að
geta snúið heim á ný einhvern
tíma. Sagan hefur kennt okkur,
að hið óvænta getur alltaf gerst
og það án nokkurs fyrirvara,"
sagði Solzhenitsyn.
Skáldið hefur nú um nokkurra
ára skeið búið ásamt fjölskyldu
sinni í Cavendish í Vermont-ríki
í Bandaríkjunum. Þar hefur
hann óskiptur getað helgað sig
ritstörfum. llann er löngu orðinn
heimsþekktur fyrir bækur sínar
„Gulag eyjaklasinn" og „Dagur í
lífi Ivan Denisovitch."
„I Bandaríkjunum hefur mér
tekist að láta drauma mína ræt-
ast, þ.e. að lif mitt sé samfelld
vinna. í Sovétríkjunum tókst
mér aldrei að helga mig ritstörf-
unum alfarið, en núna er ég með
fimm eða sex borð þakin handrit-
um að væntanlegum skáldverk-
um mínum. Starf mitt felst nú
einvörðungu í því að skrifa frá
morgni til kvölds.
Ég er þeirrar skoðunar, að ég
sé loksins að gera það, sem mér
var ætlað við fæðingu. Öll mín
verk eru þó sannast sagna böðuð
þeiin vonarljóma, að ég megi ein-
hvern tíma upplifa það að snúa
aftur til heimalands míns,“ sagði
rithöfundurinn.
Njósnari fyrir rétt
í V-Þýskalandi
DUsseldorf, 5. júlí. AP.
GENNADI Ratakhev, 42 ára gamall Sovétmaður, var leiddur fyrir rétt í Diiss-
eldorf í gær, sakaður um iðnaðarnjósnir í þágu KGB og Sovétríkjanna. Verði
hann sekur fundinn, á hann yfír höfði sér eins til tíu ára fangelsi.