Morgunblaðið - 02.09.1983, Qupperneq 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 2. SEPTEMBER 1983

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guömundsson,
Björn Jóhannsson.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Aö-
alstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift-
argjald 230 kr. á mánuöi innanlands. I lausasölu 18 kr. eintakið.
Breyttir tímar
Um þessar mundir er
kappsamlega unnið að
samningu fjárlagafrum-
varps fyrir árið 1984. Það
getur skipt sköpum um
árangur efnahagsaðgerða
ríkisstjórnarinnar, hvern-
ig til tekst. Fjárlagagerðin
er óvenju vandasöm. í
fyrsta sinn um langt árabil
gerir ríkisstjórn alvarlega
tilraun til að stöðva víta-
hring stöðugra verðhækk-
ana og gengislækkana. Það
er erfitt að laga ríkisgeir-
ann að þessum nýju að-
stæðum.
í fréttum Morgunblaðs-
ins hefur komið fram, að
við fjárlagagerðina er mið-
að við óbreytt gengi krón-
unnar á næsta ári. Þetta er
auðvitað grundvallaratriði
í verðbólgubaráttunni. Um
leið og slakað verður á
genginu er hætta á ferð-
um. Þá hefjast almennar
verðhækkanir á ný og trú
almennings á gerðir ríkis-
stjórnarinnar, sem er ein
helzta forsenda þess, að
þær beri árangur, bilar.
Það mun ekki auðvelda
ríkisstjórninni að fram-
fylgja þessari gengis-
stefnu, að ískyggilega
horfir nú á mikilvægasta
fiskmarkaði okkar í
Bandaríkjunum.
Fjárlagafrumvarpið
byggir á óbreyttum laun-
um opinberra starfs-
manna. Að venju verður
erfitt að sannfæra forystu-
menn launþega um rétt-
mæti slíkrar stefnu. Þeir,
sem hafa vald til þess eru
launþegarnir sjálfir. Efna-
hagsstefna ríkisstjórnar-
innar veldur verulegu
tekjutapi ríkissjóðs á
næsta ári, sem talið er
nema um 1600—1800 millj-
ónum króna í minni tekj-
um af aðflutningsgjöldum
og söluskatti en ella. Þetta
tekjutap og margt fleira
kallar á umtalsverðan nið-
urskurð útgjalda.
Margir aðilar sækja á
um aukin útgjöld af ríkis-
ins hálfu. Fagráðuneyti og
stofnanir leiða fram rök
fyrir nauðsyn útgjalda-
aukningar hér og þar,
talsmenn sveitarfélaga
sækja um aukin fjárfram-
lög í ýmsar framkvæmdir í
sínum byggðarlögum. For-
ráðamenn félagasamtaka
og ýmiss konar hagsmuna-
samtaka leita eftir fjár-
stuðningi ríkisvaldsins við
hin þörfustu verkefni.
Þingmennirnir sjálfir hafa
lengi verið mestir kröfu-
gerðarmenn um margvís-
leg fjárframlög úr ríkis-
sjóði, sem þeir leita eftir
til þess að fullnægja ósk-
um stuðningsmanna sinna
og kjósenda.
Það skiptir miklu, að all-
ir þessir aðilar geri sér
Ijóst, að nú eru breyttir
tímar sem krefjast þess, að
menn hugsi á annan hátt
en tíðkast hefur um skeið.
Úr ríkissjóði er enga pen-
inga að hafa, gengisstefn-
an veldur því, að svigrúmið
til fjárútláta er einfaldlega
ekkert og nú er komið að
því, að ábyrgðarmenn rík-
iskassans, ráðherrar, emb-
ættismenn og þingmenn,
verða að láta enda ná sam-
an. Þær kröfur hafa þeir
lengi gert til fólksins í
landinu, heimilanna og at-
vinnufyrirtækjanna, en
ekki staðið sig sem skyldi
'sjálfir á þeim sviðum, sem
þeir bera ábyrgð á.
Ýmsar gerðir hins nýja
fjármálaráðherra, Alberts
Guðmundssonar, hafa vak-
ið athygli á þessu sumri og
þá ekki sízt sú ákvörðun
hans að selja ríkisfyrir-
tæki og hlut ríkisins í fjöl-
mörgum atvinnufyrirtækj-
um. Nú hefur Steingrímur
Hermannsson, forsætis-
ráðherra, lýst stuðningi
við þau áform í öllum meg-
inatriðum og er þá tíma-
bært að hefjast handa.
Prófsteinninn á stefnu
fjármálaráðherra og styrk
hans við fjármálastjórn
ríkisins kemur, þegar fjár-
lagafrumvarpið verður
lagt fram á Alþingi og bar-
áttan hefst fyrir alvöru um
það, hver hlutur ríkisins
verður í fjármála- og efna-
hagslífi okkar á næsta ári.
Á úrslitum þeirrar baráttu
veltur að verulegu leyti,
hvort þessi ríkisstjórn
veldur þáttaskilum í efna-
hagslífi okkar, eða fyllir
flokk þeirra fjölmörgu rík-
isstjórna sem hefur ger-
samlega mistekist á liðn-
um árum.
Keppendur og starfsmenn við íslandsrallið
kcm
íslendingar hugsa of
mikið um peninga
— segir Jean Claude Bertrand
„í dag sagði ég í sjónvarpinu að
ég kæmi kannski aftur ef hægt
væri. í kvöld segi ég — ég kem
aldrei aftur! íslendingar hugsa of
mikið um peninga! í kvöld hef ég
verið að fá allskonar reikninga,
sem gera það að verkum að ég hef
lítinn áhuga á því að koma aftur,“
sagði Jean Claude Bertrand,
skipuleggjandi íslandsrallsins, er
blaðamaður Morgunblaðsins
ræddi við hann er hann ásamt
keppendum í rallinu hélt af landi
brott með Eddunni á miðviku-
dagskvöld.
„Keppendurnir eru mjög óhress-
ir. Eina almennilega fólkið sem við
höfum kynnst hér er hjá Farskip
og Morgunblaðinu, flestir aðrir
hafa virst á móti okkur," sagði
Bertrand. „Tryggingarfólkið var
slæmt. Jafnvel í svörtustu Afríku
myndu móttökurnar ekki hafa ver-
ið jafn slaemar og hér. Fyrir þá fáu
kílómetra sem ég hef ekið í rallinu
hef ég þurft að borga 3000% meira
en annars staðar sem ég hef skipu-
lagt keppni." sagði Bertrand
ómyrkur í máli. „Er ég kom hingað
voru fjarskiptastöðvar mínar
teknar af mér, ég fékk aðrar lán-
aðar í staðinn en þurfti þá að
borga fyrir þær! Ég borgaði áðan
LÍA flugfarmiða, bensín á bíla,
bílaleigubíla og ég veit ekki hvað.
Hvergi hefði þetta skeð nema hér
að engin fórnar neinu. Menn virð-
ast ekki skilja hverskonar gildi
það hefur að fá alþjóðlega keppni
hingað til lands. — Siðan borgaði
ég um 70.000. krónur í aukatrygg-
ingu fyrir keppnisbílana, en um
daginn sagði LlA mér að trygg-
ingarnar á hvern bíl yrðu 20—40
dollarar, núna er sú upphæð allt í
einu tvöföld! Ekki fékk ég að sjá
neina kvittun eftir að hafa borgað
þessa upphæð. Keppendurnir
sögðu mér að borga ekki, þeir
myndu standa með mér og verða
eftir ef þvi væri að skipta, en ég
fengið mig fullsaddan af vandræð-
um hérna og borgaði, einnig er
LÍA ennþá með 5.000 dollara og
ávísun, sem ég lagði fram sem
tryggingu, ég á enn eftir að fá þá
peninga.
„í mörgum löndum vilja yfirvöld
borga stórfé fyrir að fá rallkeppni
af þessu tagi til sín. Ég valdi ís-
land af því að það er afskekkt og
hefur upp á stórkostlegt landslag
Jean Claude Bertrand
Dofnað yfir Laxá
í Dölum
Mbl. fékk þær upplýsingar i
vikunni, að veiðin hefði verið
heldur treg í Laxá í Dölum að
undanförnu. Að sögn Erlu Sig-
urðardóttur i veiðihúsinu að
Þrándargili, var veiðin þó afar
góð framan af sumri, eða allar
götur til 10. ágúst, en þá datt
botninn úr öllu saman.
Sagði Erla rúma 800 iaxa vera
komna á land, en veitt er á 7
stangir. Laxá hefur gruggast
hvað eftir annað i úrkomutið-
inni, eins og margar ár aðrar, og
hefur það eflaust haft sitt að
segja. Eitthvað virðist vera að
ganga enn af laxi, þannig sagði
Erla að nýrunnir fiskar hefðu
veiðst í síðustu viku. Meðalþung-
inn er um það bil 7—8 pund, en
stærstu laxarnir þrír 19 punda
boltar. Veitt er til 20.september.
Um 400 stykki
úr Álftá
Spútnikáin Álftá á Mýrum
hefur verið jöfn og góð í allt
sumar og oft í ágúst veiddist upp
í nýsettan kvóta, sem er 10 laxar
á stöng á dag. Veitt er á tvær
stangir í Álftá. Páll Þorsteins-
son, hreppstjóri í Álftártungu,
tjáði blm. Mbl. í gær, að líklega
væru um 400 laxar komnir á
land úr ánni og hefði laxinn ver-
ið vænni að meðaltali en oft áð-
ur. Að minnsta kosti tveir 20