Morgunblaðið - 25.09.1983, Blaðsíða 42

42
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 25. SEPTEMBER 1983
Hljómar í árdaga: Rúnar
Júlíusson, Eggert Kristins-
son, Karl Hermannsson,
Gunnar Þórdarson og Erl-
ingur Björnsson. Enn bólar
ekkert á bítlahárinu.
Stærsta stundin: Hljómar leika í
Cavern-klúbbnum í Liverpool, þar
sem Bítlarnir voru „húsband" í
kringum 1960. Nú eru þeir fjórir,
Eggert á bakviö.
BITLAÆÐI!
Það eru ad verða tuttugu ár
síðan „bítlaæðið“ greip um sig
á Islandi. Annan miðvikudag,
5. október, eru liðin tuttugu ár
síðan fyrsta íslenska „bítla-
hljómsveitin“, Hljómar frá
Keflavík, lék fyrsta sinni
opinberlega í Krossinum sál-
uga þar syðra. Á örfáum mán-
uðum urðu Hljómar „lands-
kunnir“, eins og það hét í
dagblöðum þeirra tíma. Þeir
endasentust um landið þvert
og endilangt og trylltu dans-
leikjaæskuna, vöktu óhug for-
eldra og annara uppalenda,
hræddu gamalt fólk með
hljóðum sínum og síðu hári og
voru alveg feiknarlega vinsæl-
ir. Meira að segja svo vinsælir,
að sex árum síðar, þegar
hljómsveitin lagði upp laupana
(í fyrsta sinn), þótti við hæfi að
skrá sögu sveitarinnar og gefa
út á glanspappír.
SÍÐA HÁRIÐ
GAMALDAGS
Hljómar voru auðvitað ekki
eina íslenska „bítlahljóm-
sveitin". f kjölfar kefl-
vísku fjórmenninganna komu fjöl-
margar aðrar hljómsveitir og það
sama var að gerast um allan heim,
þar sem allir vildu verða eins og
hinir einu og sönnu Liverpool-
Bítlar — allir hrifust af þessari
nýju tónlist og tísku. Þar bar mest
á siðu hárinu, sem var greitt fram
á ennið og var nokkuð nýstárlegt
eftir bylgjugreiðslu áratugarins á
undan. Enginn vafi leikur á að
bítlatískan og bítlaæðið — því hér
var um raunverulegt æði að ræða,
þar sem leið yfir fólk á tónleikum
og ungmeyjar grétu af hrifningu
— hafði veruleg áhrif um allan
heim. En bítlar þeirra tíma eru nú
farnir að nálgast fertugt og hárið
er orðið styttra, ef ekki líka grárra
og þynnra. Börn bítlakynslóðar-
innar hafa varla hugmynd um, um
hvað þetta æði snerist, þau eru að
hlusta á allt aðra tónlist í dag og
sjá ekki annað en að sítt hár sé
gamaldags og hallærislegt.
HARD DAY’S HVAÐ?
Það segir sína sögu, að Björgvin
Halldórsson söngvari (eitt af-
sprengi bítlatímans), réði í
hljómsveit sína ungan mann ekki
alls' fyrir löngu og lagði til á
hljómsveitaræfingu að rennt yrði
í Bítlalagið „A Hard Day’s Night",
sem hann taldi augljóst að allir
vissu hvað væri. En hljóðfæraleik-
arinn ungi gerði sér lítið fyrir og
sagði: Hvað er það? Hann hafði
bara ekki hugmynd um hvaða lag
var átt við.
Það gera hinsvegar margir aðrir
og því er á þetta minnst hér, að nú
um helgina var frumsýning í
Broadway á liðlega tveggja stunda
langri skemmtidagskrá, þar sem
margir vinsælustu söngvarar
landsins frá þessum tíma (sem
segja má að hafi lokið um svipað
leyti og bresku Beatles hættu
störfum 1971) rifja upp um hálft
hundrað vinsælustu laga bítlatím-
ans.
„ERFITT AÐ FYLGJA
BÍTLATÍSKUNNI...“
Það er fróðlegt að fletta blöðum
frá þessum tíma. Unglingum
dagsins í dag þykja þær frásagnir
„síðan í fornöld", en þeim, sem
voru upp á sitt bítilbesta á árun-
um milli 1960 og 1970, hlýnar
vafalaust örlítið um hjartaræt-
urnar — svona álíka og þegar
gömlu Bítlaplöturnar eru settar á
fóninn í fimmtán og tuttugu ára
stúdentsafmælum í dag. Við náð-
um í úrklippusafn einlægs bítla-
og Hljómaaðdáanda, sem búsettur
er á Súgandafirði, og skemmtum
okkur dagstund við að fletta í
gegnum það. Þar má m.a. lesa úr-
klippu úr Vísi 20. nóvember 1964,
þar sem segir frá heimsókn bltla-
hljtomsveitarinnar Hljóma á hár-
greiðslustofu: „Það getur verið
mjög erfitt að fylgja bítlatísk-
unni,“ hafði blaðið eftir einum
liðsmanna Hljóma. „Hárið er flók-
ið og erfitt á morgnana" ... „og
flækist fyrir andlitinu á manni í
knattspyrnu," bætir Rúnar Júlíus-
son við, „en hann er einn af ís-
landsmeisturunum í knattspyrnu
og mjög góður leikmaður talinn,"
segir í blaðinu, og svo er haldið
áfram: „Á hárgeiðslustofunni
Blæösp í Kjörgarði varð uppi fótur
og fit þegar þessa frægu gesti bar
að garði. Ungu hárgreiðsludöm-
urnar sögðust aldrei hafa fengið
jafn „intressant" verkefni. Þarna
var hálssíða hárið meistaranna
tekið og greitt, þvegið, þurrkað,
klippt, sett í það svokallað „clips"
og rúllur og hárlakk eftir að hárið
hafði verið „túberað"..."
STÓRI DRAUMURINN
Hvar sem Hljómar komu fram
fylltist allt af fólki. Blöðin voru
uppfull af fréttum af liðsmönnum
sveitarinnar og myndum af þeim.
Stjörnuspekingar vikublaðanna
voru fengnir til að segja fyrir um
framtíð þeirra og skapgerð, lög-
reglan hafði sérstakan viðbúnað
þegar Keflavíkur-bítlarnir léku á
tónleikum. Sumarið 1965 var gerð
tuttugu mínútna löng kvikmynd

Thor’s Hammer, fyrsta platan fyrir
erlendan markað 1966. Pétur Ost-
lund, sem fram að þessu var bursta-
klipptur jazztrommuleikari, orðinn
hárprúðastur allra.
Fyrsta erlenda topp-
hljómsveitin sem kom til
íslands á þessum tíma var
Swinging Blue Jeans.
Hljómar komu fram á
hljómleikum Bretanna í
Austurbæjarbíói þar sem
myndin var tekin 1964.