Morgunblaðið - 16.12.1983, Blaðsíða 44

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 16. DESEMBER 1983
44________________
Vilhjálmur Jóhann-
esson — Minningarorð
Fæddur 6. júní 1931
Dáinn 7. desember 1983
1 dag kveðjum við með söknuði
og trega elskulegan föður, tengda-
föður og afa, sem lést á hjarta-
deild Landspítalans að kvöldi 7.
desember. Aðdragandinn var ekki
langur, aðeins sólarhringur og
þess vegna reynist svo erfitt að
sætta sig við, að maður i blóma
lífsins sé burtu kallaður, svo
snögglega. Við verðum að trúa því,
að tilgangurinn hafi verið einhver
þó svo að við komum ekki auga á
hann.
Allt fram í það síðasta ein-
kenndi dugnaður og þrautseigja
gjörðir hans og sannast það, að
sjálfur kom hann sér undir lækn-
ishendur í bíl sínum þó svo hann
kæmist ekki sjálfur inn á sjúkra-
húsið. Þessi frestur er það ljós í
myrkrinu sem hægt er að sjá við
svona harmleik, að hann gat kall-
að alla fjölskylduna að dánarbeði
sínum og kvatt hana. Og á kveðju-
stund kom i ljós áhugi hans fyrir
vinnunni, þar sem hann hugsaði
fyrst og síðast um að koma málum
vinnunnar, fyrirtækis síns, og
fjölskyldu í örugga höfn áður en
hann kveddi. Einnig þá kom hann
á framfæri vilja sínum við sína
samstarfsmenn og félaga, sem
unnið hafa svo lengi með honum,
að þeirra mál gleymdust ekki.
Villi afi var staddur á heimili
okkar fjórum dögum áður, hress
að vanda, og sagði okkur frá ferð
sem hann var að koma úr daginn
áður. Hafði hann farið utan með
nokkrum félögum sínum í skoðun-
arferð í verksmiðjur í sambandi
við bílaiðnað. Það var því eins og
köld vatnsgusa tilkynningin frá
sjúkrahúsinu um að Villi væri
mikið veikur og vildi tala við
okkur sem fyrst.
En minningin um Villa afa, sem
vildi allt fyrir alla gera og hugsaði
síðast um sjálfan sig, mun lifa. Og
þó yngsti fjölskyldumeðlimurinn,
aðeins fimm mánaða, viti lítið um
afa sinn, á hann góðar minningar
í myndum sem teknar voru við
skírn litla drengsins hans vestur í
Grundarfirði fyrir aðeins fjórum
mánuðum. Og þegar hann stækkar
eiga systurnar tvær eftir að fræða
hann um þennan góða afa sinn,
sem hann fékk ekki að njóta ná-
vista við nema í svo stuttan tíma.
Alltaf þegar afi kom í heimsókn
vestur í Grundarfjörð til okkar
mátti búast við að hann hefði
eitthvert lítilræði meðferðis, sem
hann laumaði að litlu stúlkunum
sínum, svo og þegar þær kvöddu
hann eftir veru hjá honum og
ömmu í Reykjavík. En því miður
voru stundirnar fyrir vestan allt
of fáar og allt of stuttar þegar
þeirra nýtur ekki við lengur. En
meðan það var, átti hann hug
stúlknanna sinna allan. Það var
því hugsað hlýtt til næsta árs.
Þær ætluðu að nota þennan vetur
sem þær búa í fyrsta sinn í
Reykjavík til að vera með afa sín-
um og ömmu og er því missirinn
ekki síður sár hjá þeim en hjá
okkur hinum fullorðnu sem alltaf
vorum svo örugg með okkur, vit-
andi af Villa á bak við okkur.
Lengi væri hægt að halda áfram
að telja upp þær góðu og ánægju-
legu en alltof stuttu samveru-
stundir með Villa, en kjósum
fremur að geyma minningarnar í
þögninni og vonum að sem fæstar
þeirra glatist.
Við biðjum góðan guð að blessa
Lilju ömmu, sem hefur misst mest
af okkur öllum, þar sem Villi afi
var augu hennar og aðal hjálp í
veikindum hennar. Einnig biðjum
við góðan Guð að blessa langömm-
urnar, sem einnig hafa misst svo
mikið á skömmum tíma, svo og
okkur öll, börnin, barnabörnin,
tengdabörnin og ástvini alla.
Sorgin er þung, en minningin
bjarta mun lifa áfram á meðal
okkar. Hvíli hann í Guðs friði.
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinirnir kveðja
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðsta blund.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
Grátnir til grafar
göngum vér nú héðan,
fylgjum þér, vinur. Far vel á braut.
Guð oss það gefi,
glaðir vér megum
þér síðan fylgja í friðarskaut.
(V. Briem.)
Hjördís, Pétur, Eva Jódís,
Asdís Lilja, Jón Pétur.
í dag verður til moldar borinn
Vilhjálmur Jóhannesson, hjól-
barðaviðgerðarmaður. Kallið kom
fyrirvaralaust. Þessi hrausti mað-
ur, sem aldrei hafði kennt sér
neins meint, fékk hjartaáfall á
öndverðum degi þann 6. desember
og var fluttur í hjartadeild Land-
spítalans. Að kvöldi næsta dags
var hann allur.
Ég kynntist Vilhjálmi fyrst í
starfi hans fyrir þrettán árum.
Það sem mér fannst einkenna
hann þá og alltaf síðan var fáguð
framkoma og einstakur þokki og
hlýja í viðmóti auk leikni og lip-
urðar þessa manns, sem kann sitt
starf. Það duldist engum, að þar
fór heiðursmaður.
Seinna kynntumst við hjónin
þeim Vilhjálmi og Lilju, konu
hans, betur þegar sonur þeirra og
dóttir okkar felldu hugi saman og
hófu sambúð. Á þau kynni hefur
aldrei borið skugga. Þau Vilhjálm-
ur og Lilja kunnu að bregða töfra-
ljóma á líðandi stund.
Vilhjálmur fæddist í Hafnar-
firði, þriðia barn hjónanna Ás-
bjargar Ásbjörnsdóttur og Jó-
hannesar Gunnars Einarssonar,
sjómanns og síðar netagerðar-
manns, sem lést árið 1970. Systk-
ini Vilhjálms, talin eftir aldri, eru
þau María, Jón Kr., Sigursveinn
og Ingibjörg. Yngsti bróðirinn,
Bjarni flugvélstjóri, fórst í hinu
hörmulega þyrluslysi í Jökulfjörð-
um hinn 8. nóvember sl. Þungur
harmur er nú öðru sinni á skömm-
um tíma kveðinn þessari fjöl-
skyldu, ekki síst aldraðri móður.
Lífsbaráttan byrjaði snemma.
Ungur hóf Vilhjálmur sendils-
störf. Innan við fermingu fór hann
til sjós með föður sínum og stund-
aði sjómennsku á bátum og togur-
um til ársins 1953.
Vilhjálmur kvæntist eftirlifandi
konu sinni, Lilju Ágústu Jónsdótt-
ur, árið 1954. Þau hófu búskap
sinn í Efstasundi 4 hér í borg og
bjuggu þar með foreldrum Lilju til
ársins 1967. Var sú sambúð alla
tíð mjög góð, og reyndist Vil-
hjálmur tengdaforeidrum áinum
einstaklega vel alla tíð.
Árið 1%7 flutti fjölskyldan í
nýja íbúð í Fellsmúla 16 og hefur
búið þar síðan.
Börnin urðu fjögur. Elst er
Hjördís, fóstra, fædd 1954, gift
Pétri Guðráði Péturssyni, kenn-
ara, og eru þau búsett í Grundar-
firði. Börn þeirra eru Eva Jódís,
Ásdís Lilja og Jón Pétur. Jóhann-
es, rafvirki, er næstelstur, sambýl-
iskona Halldóra Kristjánsdóttir,
hjúkrunarfræðingur. Tvíburarnir,
Lilja og Magnea, eru fæddir 1964.
Þær stunda menntaskólanám og
búa enn í foreldrahúsum.
Þegar Vilhjálmur hætti til sjós,
hóf hann störf við hjólbarðavið-
gerðir á Gúmmívinnustofunni þar
sem hann vann til ársins 1964.
Það ár urðu þáttaskil í lífi hans.
Hann stofnaði eigið fyrirtæki,
Hjólbarðastöðina sf., sem hann
rak til dauðadags. Með þrotlausri
elju, áræði og dugnaði haslaði
Vilhjálmur fyrirtæki sínu völl og
undir stjórn hans blómgaðist það.
Fyrir fimm árum flutti hann
fyrirtækið í eigið húsnæði í Skeif-
unni 5. Litlar breytingar hafa ver-
ið á starfsliði frá upphafi og segir
það sína sögu um húsbóndann.
„Daglegt líf þitt er trú þín og
musteri þitt,“ var eitt sinn sagt.
Vilhjálmur var vammlaus maður í
öllu sínu lífi. Hann var hollvinur
þeim, sem sóttu til hans ráð, og
hjálpsemi hans og tryggð áttu sér
engin takmörk. Öldruðum föður-
bróður utan af landi sýndi hann
einstaka ræktarsemi í langri
sjúkdómslegu. Tengdaforeldrum
var hann stoð og stytta. Faðir
hans beið dauðans í hálft ár og
hvern dag var Vilhjálmur hjá hon-
um. Hann var einstakur fjöl-
skyldufaðir.
Orð mega sín lítils, þegar slíkur
maður er kallaður burt í blóma
lífsins. Við hjónin biðjum honum
blessunar og fjölskyldu hans líkn-
ar í þraut.
„Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Kristján Baldvinsson
Röksemdir lífs og dauða eru
okkur mönnunum jafnan torskild-
ar. Stundum kemur kallið til aldr-
aðra og þjáðra sem kærkominn
gestur. Oft slær maðurinn með
ljáinn þar sem síst skyldi og hittir
fyrir menn í blóma lífsins, sem
enn eiga miklu dagsverki ólokið.
„En enginn ræður sínum nætur-
stað“ er máltæki, sem ósjálfrátt
kemur í huga okkar, þegar dauð-
ann ber svo skyndilega og óvænt
að sem raun varð á nú, þegar við
þurfum að sjá á bak kærum vini á
miðjum aldri og með fullt starfs-
þrek. Hljóð og harmi lostin stönd-
um við eftir.
Vilhjálmur Jóhannesson fædd-
ist í Hafnarfirði hinn 6. júní árið
1931. Foreldrar hans voru hjónin
Jóhannes Gunnar Einarsson og
Ásbjörg Ásbjörnsdóttir. Hann
ólst upp hjá foreldrum sínum
ásamt fimm systkinum.
Á unga aldri stundaði Vilhjálm-
ur sjómennsku og reri á vertíðar-
bátum. Er hann var 23 ára hóf
hann að vinna við hjólbarðavið-
gerðir og varð það ævistarf hans.
Fyrst vann hann á Gúmmívinnu-
stofunni við Skipholt, en stofnaði
síðan í samvinnu við annan eigið
fyrirtæki í Hreyfilshúsinu við
Fellsmúla. Tók hann bráðlega
einn við rekstri fyrirtækisins. Ár-
ið 1978 flutti hann í nýtt húsnæði
í Skeifunni 5 og rak þar sitt eigið
hjólbarðaverkstæði til dauðadags.
Starf sitt rækti hann af mikilli
atorku og dugnaði. Frístundir
voru fáar og hefur það eflaust
komið niður á heilsu hans. Hann
var vinsæll og hélst vel á mönnum.
Þeir, sem störfuðu hjá honum,
voru þar gjarnan lengi. Segir
þetta meira um manninn en mörg
orð.
Árið 1954 kvæntist Vilhjálmur
eftirlifandi eiginkonu sinni, Lilju
Ágústu Jónsdóttur, úr Reykjavík.
Heimili þeirra var í Reykjavík,
síðast og lengst að Fellsmúla 16.
Þau hjónin eignuðust fjögur börn,
sem öll eru á lífi. Þau eru: Hjördís,
fóstra, gift Pétri Guðráði Péturs-
syni, kennara, búsett í Grundar-
firði. Jóhannes rafvirki, sambýl-
iskona hans er Halldóra Krist-
jánsdóttir, hjúkrunarfræðingur.
Yngstar eru tvíburasysturnar
Lilja og Magnea, sem enn eru í
heimahúsum og við nám.
— Við hjónin eigum margs að
minnast og margt er að þakka frá
liðnum samverustundum. Margar
ánægjustundir áttum við saman
hvor á heimilum annarra og á
ferðalögum utan lands og innan.
Aldrei féll neinn skuggi á vinátt-
una allt frá fyrstu kynnum. Við
fráfall Vilhjálms, okkar kæra vin-
ar og félaga, stöndum við fátækari
eftir.
Elsku Lilja mín. Við hjónin
biðjum góðan Guð að styrkja þig,
börnin, móður hans og ykkur öll í
ykkar miklu og djúpu sorg.
S.GJS.
Að kvöldi dags þann 7. des.
barst okkur fregnin um að bróðir
okkar Villi, Vilhjálmur Jóhann-
esson, hjólbarðaviðgerðarmaður,
hefði kvatt þennan heim aðeins 52
ára. Aðdragandinn var stuttur.
Hann var á keyrslu í bænum þeg-
ar hann varð var við það mein sem
sólarhring síðar varð honum að
falli. Sú skynsamlega afstaða
hans að aka beint á sjúkrahús,
glæddi þær vonir að takast mætti
að afstýra þeim endalokum sem
raun varð á.
Það er sárt að sjá á bak tveggja
bræðra með aðeins mánaðar milli-
bili. Þá sækja óneitanlega að
manni hugrenningar um tilgang
þessa lífs, hvernig menn koma og
fara án tillits til óska og vona og
alls þess sem við reynum að skapa
okkur. Manni detta í hug línur úr
ljóði Tómasar:
Tilvera okkar er undarlegt ferðalag.
Við erum gestir og hótel okkar er jörðin.
Einir fara og aðrir koma í dag,
því alltaf bætast nýir hópar í skörðin.
Starfsdagur bróður okkar hófst
strax þegar barnaskólagöngu hans
lauk. Hann stundaði almenn störf
til sjós og lands og færði drjúgt til
síns stóra bernskuheimilis. Hugur
Villa stefndi til sjósóknar en að-
stæðurnar höguðu því þannig að
hann sneri sér að landvinnu ein-
göngu.
Snemma í sínum búskap stofn-
setti hann það fyrirtæki sem eftir
stendur, þar sem hann með óbil-
andi ósérhlífni vann því traust og
Minning:
Astríður Þórarins-
dóttir frá Kotvogi
Fædd 2. ágúst 1908
Dáin 7. desember 1983
Nú er Ástríður Þórarinsdóttir,
húsfreyja fra Brautarhóli í Höfn-
um, flutt burt frá okkur. Við vor-
um tvö fyrstu fósturbörnin, sem
þau tóku, höfðingshjónin Hildur
og Ketill, óðalsbóndi í Kotvogi í
Höfnum, en fleiri bættust við, svo
við urðum fimm. Ástríður er sú
fyrsta, sem hverfur úr okkar hópi.
Við vorum alin upp á stórheimili,
mannmörgu og merku, og óhætt er
að segja við allsnægtir. Heimilið
og uppeldið mótaði líf okkar á
margan hátt, meir og lengur en
hér verður upp talið.
Ástríður fæddist í Kotvogi 2.
ágúst 1908. Hún var dóttir Ingi-
gerðar Jónsdóttur og Þórarins
Tómassonar, sem hæði voru heim-
ilismenn í Kotvogi. I móðurætt
var hún af Kotvogsættinni. Jón
Ketilsson yngri, bóndi í Junkara-
gerði var móðurafi hennar, en
hann var bróðir Ketils d.brm. í
Kotvogi. Móðurbróðir hennar var
Ólafur Jónsson, sem ég hefi skrif-
að um. Allir voru þeir móður-
frændur hennar þrekmenni og
hraustmenni með skýra hugsun og
greind. Ingigerður, móðir hennar,
var orðlögð dugnaðarkona. Þórar-
inn, faðir hennar, var fæddur á
Hvalsnesi, en ættaður úr Mosfells-
sveit. Þórarinn var bæði góður
sláttumaður og sjómaður, fjölhæf-
ur við öll sjávarstörf. Hann var
fróður maður í öllum þjóðháttum,
sögu og alþýðukveðskap.
Frá þessu ættfólki sínu erfði
Ástríður góða greind, hreysti og
þrek. Hún var myndarleg húsmóð-
ir í öllu starfi. Mér er það minn-
isstætt, hve dugleg og sterk hún
var strax á unga aldri við alla
vinnu, jafnt erfið útiverk sem
innistörf. Hún varð fljótt verklag-
in og útsjónarsöm og fljótt út-
skrifuð með prýði úr skóla hinna
gömlu búskaparhátta. Hún kunni
þess vegna til flestra verka, sem
nú eru úr gildi fallin eða eru að
gleymast, en tjón er að slíku.
Við vorum alin upp í ástríki og
umhyggju góðra fósturforeldra og
með góðu heimilisfólki, svo upp-
eldisárin urðu með afbrigðum
björt og skemmtileg. Margar
æskuminningar áttum við sameig-
inlegar, sem við rifjuðum ávallt
upp, þegar við hittumst.
Ástríður giftist 2. nóv. 1929 eft-
irlifandi manni sínum, Vilhjálmi
Magnússyni, formanni ffa Trað-
húsum í Höfnum, duglegum og
farsælum formanni, sem stundað
hefur sjósókn alla tíð. Þau hjónin
hafa ætíð búið í Höfnum, síðast að
Brautarhóli. Þau voru farsæl og
samtaka í lífi og starfi alla tíð.
Þau áttu gott heimili, þar sem
gestrisni og alúð ríkti. Margir
gamlir Hafnarmenn beindu för
sinni til þeirra, ef farið var suður
á gamlar slóðir. Þar var alltaf gott
að koma.
Þau hjónin eignuðust fimm
börn: Ketil, sem er hjá sérleyfis-
bifreiðum í Keflavík, Hildi, sem
búsett er í Bandaríkjunum, Jón
Björn, skipstjóra, og Garðar Má,
bílstjóra, sem lést 1976, og Magn-
ús Marel, sem var tviburabróðir
hans en dó á öðru ári. Auk þess ólu
þau upp dótturson sinn, Vilhjálm
Nikulásson, húsamið, sem búsett-
ur er í Keflavík, en þeir Ketill og
Jón Björn, synir þeirra, eru sömu-
leiðis búsettir f Keflavík. Barna-
börn þeirra Ástríðar og Vilhjálms
eru 15, allt myndarlegt og vel gert
fólk.
Þegar litið er yfir líf Ástríðar
má með sanni segja, að farsæl hafi
ævibraut hennar verið. Hún ólst
upp hjá ástríkum fósturforeldr-
um, naut góðrar heilsu lengst af
ævinnar. Hún átti góðan mann,
sambúðin var ágæt alla tíð. Þau
eignuðust efnileg börn, góð
tengdabörn og barnabörn. Það er
mikið þakkarefni til forsjónarinn-
ar. Við fóstursystkinin og fjöl-
skyldan mín vottum Vilhjálmi,
eftirlifandi eiginmanni hennar, og
öllum ástvinahópi hennar innilega
samúð, en hana sjálfa kveðjum við
með söknuði, en um leið með þakk-
læti fyrir björtu æskuárin, sem
við fóstursystkinin áttum sameig-
inlega í Kotvogi, — og við öll
óskum henni Guðs handleiðslu á
nýjum ævibrautum.
Jón Thorarensen