Morgunblaðið - 19.02.1984, Blaðsíða 4

52
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 19. FEBRÚAR 1984
J"leimurinn ferst nú
ekki nema af mannavöldum
„Mér líður vel hér, enda er ég hraust í huganum, það eru bara
fæturnir sem eru að gefa sig,“ segir Soffía Sigurðardóttir þar sem
við sitjum á rúmstokknum hennar og spjöllum saman um lífið og
tilveruna. Úti fyrir er tekið að rökkva og í apríl nk. verður Soffía
níutíu og fjögurra ára. Þetta með fæturna er nú ekki alveg rétt hjá
henni, því við og við sprettur hún upp, kvik í spori, til þess að taka
niður af vegg ljósmynd eða „skilerí", en af þeim á hún mikið og
sýna mér.
Soffía er heldur ekki alveg ókunnug blaðamönnum því hún
hellti upp á könnuna fyrir Morgunblaðsmenn í meira en áratug.
Það líkaði Soffíu vel, enda alltaf kunnað best við sig í marg-
menni og á Droplaugastaði, dvalarheimili aldraðra, þar sem
hún býr nú, fluttist hún af því að henni leiddist að vera ein.
Hún sér vel og heyrir, les blöðin á hverjum degi og man svo
margt, smátt og stórt, frá langri ævi, að stundum er erfitt að
fylgja henni eftir.
Spjallað við Soffíu Sigurðar-
dóttur níutíu ogfjögurra ára
„Ég fæddist á Stokkseyri 1890,
elst tíu systkina og það eina sem
lifir nú. Ég var tvíburi og ekki
nema sex merkur. Það þótti
mörgum mesta furða að ég
skyldi lifa, því hitt barnið var
tólf merkur, en það dó strax.
Mamma mátti aldrei heyra á
þetta minnst upp frá þessu. Hún
hét Soffía Pálsdóttir, en faðir
minn Sigurður Jónsson og var
sjómaður. Hann dó úr spænsku
veikinni þegar hún geisaði. Það
féllu margir í henni á Stokks-
eyri. Stundum var þröngt í búi,
það fiskaðist lítið á þessum ár-
um, en oftast höfðum við þó í
okkar og á. Á fjórtánda árinu fór
ég fimm mánuði í skóla. Guð-
mundur Sæmundsson, læknir,
kenndi og við vorum þrjátíu
krakkarnir. Mér gekk vel í skól-
anum og hefði gjarnan viljað
læra meira, en það kom nú varla
til greina. Vorið 1904 fermdist ég
og ég man, að ég var með lang
síðasta hárið af öllum stelpun-
um,“ segir Soffía. Hárið er enn-
þá sítt og hún vill helst ekki láta
taka af sér mynd fyrr en hún er
búin að fara í lagningu, þó það
nú ekki væri.
„Aldrei farið
í aðra vist“
Árið 1909 steig Soffía sín
fyrstu spor í Reykjavík, þá nítj-
án ára gömul.
„Ég fór til Reykjavíkur í at-
vinnuleit og ég er svo fastheldin,
að hér hef ég verið siðan,“ segir
hún og bætir við: „Ég hef líka
alltaf gengið í peysufötum síðan.
Eina vist fór ég í hjá ríkum
skipstjórahjónum, sem bjuggu
vestur í bæ og voru nýgift. Það
varð mín fyrsta og síðasta vist.
Kaupið var fimm krónur á mán-
uði, húsið var margra hæða, ofn
í hverju herbergi og ég þurfti að
bera kol i þá alla á hverjum degi.
Á föstudaginn langa var ég einu
sinni sem oftar send upp í Laug-
ar með barnavagn fullan af
þvotti. Ég man ennþá hvað hann
var þungur á heimleiðinni og
eftir einn vetur sagði ég upp og
fór aldrei í aðra vist.
Hins vegar hef ég alltaf verið
greið og fljót og unnið mikið.
Eftir vistina fór ég f fiskvinnu
niður í Allíans og svo fór ég
fimm sumur í síld á Svalbarðs-
eyri. Þar fékk maður eina krónu
fyrir að salta fulla tunnu og níu-
tíu aura fyrir að vaska hundrað
fiska."
Þær hafa varla verið margar
ungu konurnar á öðrum tug ald-
arinnar sem komu upp eigin húsi
svo að segja frá grunni. En það
gerði Soffía og er ekki á henni að
heyra að það hafi verið neitt til-
Myndin er tekin við vígslu Hótel Borgar, 18. janúar 1930. Soffía er þriðja f.v. í fremstu röð.