Morgunblaðið - 29.02.1984, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 29. FEBRÚAR 1984
27
Minning:
Geir Þorleifsson
múrarameistari
Fæddur 27. desember 1921
Dáinn 18. janúar 1984
Geir var Borghreppingur, fædd-
ur þriðja dag jóla árið 1921 og var
því nýorðinn 62 ára er hann lést.
Foreldrar hans voru Þorleifur M.
Ólafsson, bóndi í Rauðanesi, og
María Steinunn Eyjólfsdóttir.
Eftirlifandi kona hans er Jóhanna
Soffía Nyborg Jakobsen. Þau eign-
uðust fjögur böm, sem öll eru upp-
komin. Þau eru: María fædd 1947,
Steinunn fædd 1950, Geirdís fædd
1953 og Þorleifur fæddur 1956.
Geir var múrari að mennt og
vann jafnan að iðn sinni í Borg-
arnesi, þar sem hann hafði reist
sér og fjölskyldu sinni heimili.
Frístundum sínum varði hann
gjarnan í hestamennsku.
Þessi greinarstúfur verður eng-
in úttekt á lífshlaupi Geirs frænda
míns og vinar, til þess er ég ekki
nógu kunnugur. Hér verða rifjuð
upp örfá brot hugþekkra samveru-
stunda er við áttum meðal hesta.
„Happadýrið hesturinn
hugann að sér vefur
margan góðan gæðinginn
guð mér lánað hefur".
Ætli við Geir höfum ekki smit-
ast af hestabakteríunni á sama
bænum þegar við vorum drengir,
ef hún hefur þá ekki verið í blóð-
inu við fæðingu.
Ungur missti Geir föður sinn og
var frá níu ára aldri á Álftanesi,
hjá afa mínum og ömmu, Haraldi
Bjarnasyni og Mörtu Maríu Ní-
elsdóttur. Þar var ég jafnan á
sumrum þegar ég var strákur.
Hestmargt var á Álftanesi á
þessum árum og óvíða á landinu
er ákjósanlegri reiðvangur, ýmist
harðir sandar eða grónar sand-
brekkur. Minnisstæður gleðidagur
kemur upp í hugann. Það er búið
að smala stóðinu heim og verið að
raka af því áður en það er rekið á
fja.ll. Þá var hrosshárið notað í
reipi, gjarðir og bandbeisli. Faxið
stýft rétt ofan makka og trippin
höfð stertstutt. Þarna lá Geir ekki
á liði sínu, enda snemma hand-
takagóður og vogaði sér inn í rétt-
ina með þeim fullorðnu að hand-
sama stóðið, en Haraldur afi brá
flugbeittu eggjárni á hrosshárið.
Hesturinn var á þessum dögum
þarfasti þjónninn auk þess að vera
leikbróðir manna.
Margt var góðra hestamanna í
Álftaneshreppi á mínum bernsku-
árum og gestkvæmt á Álftanesi,
auk þess sem Álftanes er kirkju-
staður og allir komu ríðandi á
þessum árum. Gaman var að sjá
hesta spretta úr spori á söndunum
og hægt var að skoða í sandinum á
hvaða gangi hestarnir höfðu farið
og hversu skrefdrjúgir þeir voru.
Þarna var sem sagt góður skóli
fyrir hestamenn.
Aldursmunur var á okkur Geir.
Ég var fimm árum yngri. Það var
því ekki lítil upphefð fyrir mig,
þegar hann lét mig hleypa á móti
sér á sandinum austan við Virkið
og kenndi mér að ræsa hest til
stökks við strik er hann hafði gert
í sandinn. Hann var þá á - grá-
skjóttri hryssu sem hann átti.
Á þessum árum man ég eftir að
tvær samkomur voru haldnar að
sumrinu. Önnur var íþróttamót og
hin kappreiðar Faxa, hvorttveggja
á bökkum Hvítár í landi Ferju-
kots. Nú bar það til að kappreiðar
skyldu haldnar. Ekki fengum við
krakkarnir að fara, en Geir var
orðinn unglingur og fór með pilt-
unum, eins og vinnumenn þeirra
tíma voru kallaðir. Vegalengdin
milli Álftaness og Ferjukots er
röskir fjörutíu kílómetrar. Lagt
var af stað keppnisdagsmorgun-
inn ríðandi og komið heim undir
morgun nóttina eftir. Þetta mun
hafa verið sumarið 1937. Geir því
verið 16 ára og Gráskjóna 4 eða 5
vetra. Hann fór með vinnumönn-
unum eins og fyrr segir, enda orð-
inn einn af þeim. Ekki þori ég að
haida því fram að Geir hafi farið á
Gráskjónu einni þessa leið, annars
var það algengt að menn færu ein-
hesta svona spotta á þessum ár-
um.
Geir var dulur maður og ekki
hafði hann haft orð á því að hann
ætiaði að reyna þá gráskjóttu.
Undrandi urðum við því, heimilis-
fólkið á Álftanesi, þegar við vökn-
uðum um morguninn eftir kapp-
reiðarnar og fréttum það að Geir
hefði hleypt Gráskjónu sinni og
ekki nóg með það, orðið fyrstur í
folahlaupi með tímann 20,5. sek.
Það var mjög gott á þeim tíma,
þótt seinna hafi sérþjálfuð kapp-
reiðahross sem koma óþreytt á
bifreiðum til keppni hnekkt eldri
metum.
Leiðir okkar Geirs skilur, en
alltaf þegar við hittumst er hann
sami góði drengurinn, sem ég
kynntist forðum daga á Álftanesi.
Það er svo eftir að ég eignast
Birkiból í Borgarhreppi að við för-
um að sjást oftar. Fyrsta sumarið
sem við vorum þar kom Geir upp-
eftir og hjálpaði okkur að járna.
Sagt skal nú frá því hvert karl-
menni hann var. Við höfðum verið
að girða heimundir bæ, hólf sem
við ætluðum að nota fyrir hross,
er svo viljað til að fuglshreiður
var í horninu innan girðingar er
vissi að bænum. Girtum við það af
og settum gaddavírsrúlluna þar
inn í. Við vorum að járna hestana
en höfðum skilið eftir eina hryssu
í nýju girðingunni. Hún undi illa
einverunni og linnti ekki látum.
Allt í einu sjáum við að hún er
búin að ryðjast inn í afgirta horn-
ið og hafði flækt sig í gaddavírs-
rúllunni. Merin hljóp af stað með
rúlluna í eftirdragi og hún hopp-
aði og skoppaði um leið og sífellt
meira dróst út af henni.
Ekki var árennilegt að reyna að
stöðva merina, sem var beislislaus
og hljóp í boga með vírinn á eftir
sér. Hiklaust hljóp Geir af stað
inn í gaddavírsbogann og náði að
komast fram með merinni. Hann
greip með hægri hendi í faxið en
fyrir nasirnar með þeirri vinstri
og brá fæti fyrir hana um leið og
hann stöðvaði merina og skellti
henni á hlið. Allt gerðist þetta á
andartaksstund. Hann hélt mer-
inni svo niðri að framan en við hin
komum og héldum henni að aftan
og losuðum gaddavírinn sem var
fastur i taglinu og kominn utan
um báða afturfætur.
Öskubuska, en það er nafnið á
hryssunni, var nokkrar vikur að
ná sér, en er að því er ég best veit
við góða heilsu og í miklu uppá-
haldi í Krossanesi. Þarna lagði
Geir sig í mikla hættu.
Á hverju sumri sýndi Geir
okkur þá vinsemd að koma við á
Birkibóli í sinni yfirreið. Vorum
við búnir að ákveða að fara saman
ríðandi einhverntíma um fagrar
slóðir Borgarfjarðar, mér ókunnar
en honum þekktar. Það er mínu
vafstri að kenna að ekki varð af
því og nú er það orðið of seint.
Manni finnst eins og lífið vari
endalaust meðan heilsan er bæri-
leg og frestar oft út í hörgul eins
og ég gerði í þessu tilfelli.
Ég minntist á kappreiðar hér að
framan. Þær sótti Geir jafnan en
á seinni árum sem áhorfandi,
hafði á seinni árum ekki lengur
þörf fyrir annarra dóm á sínum
hestum, en átti trausta og góða
hesta og sneið þá að eigin smekk.
Ferhendan framarlega í grein-
inni er eftir frænda minn, Finn-
boga Kristófersson, hagyrðing og
hestamann frá Stóra-Fjalli. Það
fer oft saman hestamaður og hag-
yrðingur. Geir hafði gaman af
hvoru tveggja, en flíkaði lítt sjálf-
um sér á báðum sviðum.
Blessuð veri minning hans.
Samúðarkveðjur færi ég hans
nánustu.
Haraldur Jónasson.
Þann 28. janúar var jarðsung-
inn frá Borgarneskirkju Geir
Þorleifsson múrarameistari.
Hann fæddist 27. desember
1921. Foreldrar hans voru Þorleif-
ur M. Ólafsson bóndi, Rauðanesi,
og María Steinunn Eyjólfsdóttir.
Ungur missti Geirsi, eins og við
kölluðum hann, föður sinn og
fluttist. þá móðir hans í Borgarnes
en hann ólst að mestu leyti upp
hjá Haraldi Bjarnasyni Álftár-
nesi, Álftárneshreppi.
Hann lærði múraraiðn í Borg-
arnesi og vann við það þar og í
nágrenninu til dánardags.
Eftirlifandi kona hans heitir Jó-
hanna Soffía Níborg Jakobssen
ættuð úr Færeyjum. Þau áttu
fjögur börn: Maríu f. 1947, búsett í
Flórída, Steinunni f. 1950, býr á
Breiðabólsstað í Reykholtsdal,
Geirdísi f. 1953 og Þorleif f. 1956,
bæði búandi í Borgarnesi.
Núna síðustu árin hefur þeim
hjónum veist sú ánægja að fóstra
dótturson sinn, Geira, fæddur
1968. Hann er sonur Maríu.
Aðaláhugamál Geirsa var
hestamennska. Ævinlega átti
hann nokkuð af hestum og einmitt
í gegnum^þá tengdist hann okkur
á Beigalda mjög mikið.
Ég man ekki eftir öðru en hann
hafi átt hestana sína í hagagöngu
heima á sumrin. Framan af gengu
þeir með heimahrossunum en síð-
ustu árin í sérstakri girðingu
norðan við aðalveginn. Oft kom
Geirsi við í eldhúsinu í Beigalda,
þáði kaffi og sagði sögur. Það var
segin saga að ekki kom hann inn
væru gestir fyrir. Hann var nefni-
lega að eðlisfari hlédrægur, sein-
tekinn en stór vinur vina sinna.
Handtak hans sýndi hversu mik-
illi hlýju hann bjó yfir.
Geirsi hafði sérstaka hæfileika
til að segja skemmtilega frá.
Hann gaf sér góðan tíma. Ásamt
hægðinni var það hnittið orðaval
sem setti svip á sögurnar og
stundum mátti sjá augun leiftra í
takt við atburðarásina. Þá gat oft
verið stutt i leikræna tilburði.
Mínar fyrstu minningar um
Geirsa eru nokkuð óljósar, ein-
staka svipmyndir úr eldhúsinu
heima man ég þó mjög glöggt. All-
ir hlógu mikið og hann var mið-
punktur. Sagði sögur og fór með
vísur, innihald man ég ekki og hef
sennilega alls ekki skilið þær. Eft-
ir á veit ég að langflestar fjölluðu
þær um æsku og uppvaxtarár á
Mýrum vestur en þar áttu þeir
pabbi svo mikið sameiginlegt.
Hann sat gjarnan gegnt okkur
krökkunum við borðið og öðru
hverju gaf hann sér tíma til að
láta vísifingur og litlafingur trítla
yfir það með viðkomu á litlu nefi.
Þetta er svo ferskt í minni að ég
finn janvel enn spenninginn í
maganum.
Veturinn 1968—1969 múraði
Geirsi íbúðarhúsið sem nú stendur
á Beigalda. Næstum öllum stund-
um vorum við systkinin hjá hon-
um við vinnuna og spurðum eins
og börnum er eðlilegt. Hann
þreyttist. aldrei á að svara. Meira
að segja reyndi hann að útskýra
ættartengsl okkar og kallaði mig
„Settu frænku". Mér var mikil
stríðni að þessari nafngift enda
aldrei kölluð Setta nema af hon-
um. Hann var meinlaust stríðinn,
beitti stríðni sem meiddi engan.
Núna alveg nýlega hófu þau
hjónin framkvæmdir í hestagirð-
ingunni, við að koma sér upp
sumarbústað. Margri stund var
varið þar síðastliðið sumar við að
girða og laga til.
Elsku Bogga, enginn veit hvað
átt hefur fyrr en misst hefur. Tím-
inn einn ásamt sterkum huga get-
ur læknað þau djúpu sár sem sorg-
in grefur. Megi minningar frá
liðnum tíma'koma þér til hjálpar,
því þær verða ekki frá þér teknar.
Ég og fjölskylda mín öll vottum
þér, börnum, tengdabörnum og
barnabörnum okkar innilegustu
samúðarkveðjur.
Sesselja Árnadóttir
Einn fagur vetrardagur, fann-
breiðan liggur eins og hvítt teppi
yfir öllu, sólin sendir síðustu
geisla sína yfir dalinn. Einmitt í
þessari fegurð jarðar er vágestur-
inn mikli á ferð. Degi hallar, nótt-
in leggst að, dimm og þögul, aftur
nýr dagur. Snögglega hefur vinur
verið kallaður til æðri starfa, mitt
í dagsins önn, maður sem hafði
starfað sem trúr og dyggur þjónn
við það ævistarf, sem hann hafði
valið sér.
Þegar ég skrifa þessar fátæk-
legu línur finnst mér undarlegt
hvað mannsævin er margbreyti-
leg, sorg og gleði skiptast á, því við
fáum víst litlu ráðið þar um.
Geir Þorleifsson fæddist á Hof-
stöðum í Hálsasveit, 27. desember
1921. Foreldrar hans voru hjónin
María Steinunn Eyjólfsdóttir og
Þorleifur Ólafsson bóndi í Rauða-
nesi í Borgarhreppi. Geir ólst upp
hjá foreldrum sínum þar til hann
missti föður sínn, fluttist hann þá
með móður sinni og tveimur systr-
um í Borgarnes þar sem hann bjó
síðan alla tíð. Geir dvaldi sem
barn á sumrum á Alftanesi á Mýr-
um og voru honum minningarnar
þaðan einkar kærar. Eftir ferm-
ingu stundaði hann alla algenga
vinnu, eins og títt var um unga
menn á þeim árum, þar til hann
hóf múraraiðn og sem múrara-
meistari starfaði hann í Borgar-
nesi og nágrenni þess til hins síð-
asta dag. Var hann vel látinn í
starfi enda maður traustur og
vandvirkur. Mikið náttúrubarn
var hann í eðli sínu, átti góða
hesta, ferðaðist um heiðar og dali,
frjáls og óháður öllu nema landinu
og fegurð þess, hvort sem hann
var einn á ferð eða í góðra vina
hópi. Margar voru ferðirnar í
Reykholtsdal til að heimsækja
vini og frændur og svo hesta sína,
sem hann átti þar í sumarhögum,
var þá oft skroppið á bak og hendi
strokið hlýtt um makka. óvenju
seint var Geir á ferð að sækja fer-
fættu vinina sína í þetta sinn, en
hann var í þeirri för þegar kallið
kom.
Kveðjuorð þessi, sem ég hefi
skrifað hér, eiga að vera þakklæt-
isvottur frá mér og fjölskyldu
minni til hans fyrir þau góðu og
traustu kynni sem við höfðum af
honum. Viljum við senda konu
hans og börnum innilegar samúð-
arkveðjur.
„Sælir þeir sem hógvært hjarta
hafa í líking frelsarans.
Þeir sem helst með hóg\ærð skarta
hlutdeild fá i arfleifð hans.“
(Valdimar Briem.)
S.J.
UtveggjaklϚning
fyrir
íslenskar aöstœöui
áótrúlega
hagstœöu veiöi!
Hina stílhreinu Plagan Populár útveggja-
klæöningu fáiö þið hjá okkur.
Hentar bæöi nýbyggingum og gömlum húsum,
t.d. ef auka þarf einangrun þeirra.
Veggklæöning í hæsta gæðaflokki.
Lítiö inn og kynnið ykkur kosti Plagan Populár
veggklæöningarinnar.
BYGGIIMGAVORUVERSLUIM LS
K0PAV0GS BYKO
TIMBURSALAN
SKEMMUVEGI 2 SÍMI 41000