Morgunblaðið - 03.03.1984, Qupperneq 44

44
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3. MARS 1984
„ BaLió, Fi'nnur. KJser trygg\ng]n min
y fir brvtnar nÁLar ?u
Ast er....
i/
... að vera börn í ann-
að sinn.
TM Reg U.S. Pat Ott -jlt rights reserved
c1984 Los Angeles Times Syndicate
Maður veit þá hver er hinn eini
sanni vinur!
Með
morgnnkaffinu
Fj ... hirði það. Ég get ekki opnað
verkfærakassann!
HÖGNI HREKKVÍSI
NANM VAÍ?X MÓTI KjALASrUNGUAPFERÐlMNl."
Um fóstureyðingar:
„Gerum könnun á sam-
visku okkar og hugarfari“
Árný Björg Jóhannsdóttir skrif-
ar:
„Mig langar til að leggja nokk-
ur orð í belg varðandi „fóstur-
eyðingar", nánar tiltekið „barns-
dráp“ í mínum augum.
Kæru lesendur. Hlýtur ekki að
vera annað hvort rangt að láta
„eyða fóstri" eða rétt. Getur
nokkur tekið sér það vald að úr-
skurða hvenær það er rétt. Þá
meina ég frammi fyrir þeim sem
hefur frá byrjun mannkynsins
ákveðið að svona yrði einstakl-
ingur til — Guði. Auðvitað segja
margir að þeir trúi ekki á Guð,
en þegar þú hugsar þig um,
hvarflar það aldrei að þér að
sköpunin, eða hvað sem þú vilt
kalla okkur mennina og það sem
lifir, er of stórkostlega hönnuð
og skipulögð að það hlýtur að
vera einhver hugsandi vera á
bak við hana. Mér finnst per-
sónulega miklu erfiðara að trúa
því að kringumstæður og dautt
efni, upphaflega sem enginn veit
hvaðan kom, eigi hlut að máli.
Hversu mikið sem ég hef reynt
get ég það ekki. Þetta er alltof
vel skipulagt.
En segjum að Guð hafi skapað
manninn. Finnst þér ekki ótta-
legt að hugsa um það að Hann
gæti haft eitthvað að segja um
„fósturdrápin", eða ætli honum
sé nokk sama hvort þau líf sem
myndast í móðurkviði fái að lifa
eða deyja eða hvort þær mann-
eskjur sem hafa fengið að fæðast
og lifa, ákveði það, hugsandi ekki
um annað en að losna við erfið-
leika fyrir sig og barnið.
Hvað með þau, sem nú þegar
eru í heiminn fædd og eru ekki
heilbrigð á sál eða líkama? Eru
það ekki jafnmiklir erfiðleikar?
Af hverju ekki að losa sig við það
fólk. Gamalt fólk, sem þjáist af
sjúkdómum væri miklu betra á
sig komið ef það yrði bara deytt,
eins og „fósturbörnin“. Það er
ekki bara eins auðvelt, því að þú
hefur kynnst því, séð það og þyk-
ir jafnvel vænt um það.
Ég get ekki vorkennt þeim
sem eiga „óæskileg börn“ í
vændum. Á þessum tímum þar
sem getnaðarvarnir fást í ýms-
um gerðum hefur enginn afsök-
un. Það er hreint og klárt kæru-
leysi og eigingirni. Afleiðingar
gerða. Hvað er það? Eitthvað
sem þú átt að horfast í augu við.
Jú, ég skal ekki gleyma þeim
sem lenda í því að vera nauðgað.
„Fósturdráp" er ekki lausnin.
Það eru til aðrar. Kannski ekki
eins þægilegar og auðveldar, en
heilbrigðar. Morð er aldrei
lausn.
Ég er viss um að ef Guð fengi
að ráða þessu væru þessi dráp
jafn alvarleg og morð að yfir-
lögðu ráði, sem kosta fangelsi og
dóm.
Þetta er bara hreint morð, er
það ekki? Hræðileg undankomu-
leið frá miklum erfiðleikum. En
hvenær er ekki einmitt hægt að
læra og þroskast af erfiðleikum?
Mér finnst eins og heimurinn í
dag sé fullur af fólki, sem neitar
að þroskast eðlilega, takast á við
erfiðleika, sem jafnvel geta orðið
til góðs. Hugsum ekki bara um
það sem gæti orðið erfitt. Það er
hægt að finna bjartar hliðar alls
staðar ef viljinn er fyrir hendi.
Verum heiðarleg, gerum könn-
un á samvisku okkar og hugar-
fari, lifum ekki aðeins eftir til-
finningum okkar heldur stað-
reyndum. Það er okkar val, kost-
ar aga, en það er svo sannarlega
þroskandi!"
Þessir hringdu . . .
Tyrkja-Gudda
áhrifamikið
leikrit
— væri hægt að
bæta við sýningum?
5022-4732 hringdi: „Ég sá ein-
hverja síðustu sýningu Þjóð-
leikhússins á Tyrkja-Guddu og
fannst mér mikið til um leikrit-
ið. Þess vegna finnst mér slæmt
til þess að hugsa að hætt sé að
sýna það og svona gott leikrit sé
látið hverfa þegjandi og hljóða-
laust. Ég held að þetta leikrit
hafi ekki hlotið verðskuldaða at-
hygli og því hafi ekki verið hald-
ið á loft sem skyldi. Finnst mér
að höfundinum hafi tekist að
skapa persónur sem maður
virkilega finnur að hafi lifað —
þ.e. séra Hallgrím og Guðrúnu. I
leikritinu finnur maður að Guð-
rún er algjörlega jafn stór og
Hallgrímur, og voru bæði hlut-
verkin afbragðsvel leikin. Leik-
húsin ættu að reyna að vekja
meiri athygli á svona góðum
leikverkum þegar aðsókn minnk-
ar i stað þess að láta af sýning-
um — eitthvað verður að gera til
að bjarga svona góðum verkum.
Væri ekki hægt að bæta við sýn-
ingum?“
Soramynd í
sjónvarpi
— hver
tekur ákvörðun um
svona sýningar?
5176-2665 hringdi og hafði eft-
irfarandi að segja: „Mig langar
til að lýsa yfir mikilli óánægju
og vanþóknun á mynd Woody
Allens, „Allt sem þú vilt vita um
kynlífið", sem sjónvarpið sýndi
sl. laugardagskvöld, 25. febrúar.
Þessi mynd byggði á ruddalegu
klámi og útkoman var hreinn
viðbjóður. Mynd þessa tel ég
sjónvarpinu til mikillar van-
sæmdar og eru flestir á mínum
vinnustað sammála því — þessi
mynd átti ekkert erindi inn á
heimilin hér og finnst mér fyrir
neðan allar hellur að sjónvarpið
sýni svonalagað. Gaman væri að
vita hver það er sem tekur
ákvörðun um að sýna svona
soramyndir, og eins væri gaman
að vita hvað formaður Útvarps-
ráðs hefur um málið að segja.“
Kartöflur á borð-
um flestra löngu
fyrir aldamót
Eldri kona hringdi og hafði eft-
irfarandi að segja: „Mig langar
til að gera athugasemd við full-
yrðingu Guðrúnar Helgadóttur
alþingismanns vegna þess sem
hún sagði í sjónvarpsþætti um
íslandssögukennslu á dögunum.
Guðrún fullyrti, að hér á landi
hefðu ekki verið ræktaðar kart-
öflur fyrir almenning fyrr en
eftir 1930, sem er alrangt. Ég,
sem er miklu eldri en Guðrún,
var farin að reita arfa innan 10
ára aldurs, og ólst ég upp á
Norðurlandi.
Mikið er til af heimildum um
kartöflurækt hér á landi á öld-
inni sem leið. í bókinni „Þeir
gerðu garðinn frægan" eftir
Valtý Stefánsson ritstjóra er
m.a. að finna viðtal við ólaf
Magnússon frá Arnarbæli, áður
prest að Sandfelli í Öræfum í 15
ár. Á bls. 265 segir Ólafur:
„... fyrstu árin sem við vorum
þar voru verst, sérstaklega 1882.
Þá sá á sumu fólki af sulti, bein-
línis. Annars var það oft svo á
þessum árum, að menn höfðu lít-
inn kornmat eða haustmat eftir
að kom fram á útmánuði. Nema
kartöflur og mjólk og fisk sem
rak.“ Af þessu má ráða, að allur
almenningur hafði kartöflur á
borðum löngu fyrir aldamót."
Leiðrétting á vísu
Þórunnar á Grund
Jón Björnsson hringdi: „Vísan,
sem eignuð hefur verið Þórunni
Jónsdóttur, Arasonar á Grund,
birtist töluvert afbökuð í Vel-
vakanda á dögunum. Langar mig
til að gera á henni leiðréttingu,
en rétt er vísan svona:
í Eyjafirði upp á Grund,
á þeim garði fríða,
búið hefur bóndi um stund
sem barn kann ekki að smíða.
Mér er kunnugt um að sumir
hafa aðra hendinguna „á þeim
staðnum fríða“ og gæti það verið
rétt, en sjálfur lærði ég vísuna
svona.“