Morgunblaðið - 17.01.1985, Blaðsíða 50

50
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 17. JANÚAR 1985
,\Ji*a2>u ptemur nscs-tu sjúkitngum inn."
... aö gefa honum
bestu bitana.
TM Hag U.S. P»l. MI.-*» rtgíits rtumá
c1984 Los Angetes Tifnes Synctcale
Ekki svona harkalega næst þegar
þú skellir saman haelum.
Að dorga dáðlaust upp við sand
Höfnin i Akranesi.
Ó.T.E., Akranesi, skrifar:
„Á Akranesi eiga fiskvinnsla
og útgerð sér mikla og merka
sögu, á því leikur enginn vafi.
Okkur íslendingum hefði örugg-
lega ekki litist á að stíga þau
menningar- og framfaraspor og
þau til afla-uppbyggingar, ef
ekki hefði komið til útgerð og
vinnsla á sjávarafla á undan-
förnum áratugum. Það er öllum
hollt að hugleiða. En það verður
að segja hverja sögu sem hún
gengur þó svo hún sé ekki ætíð
fögur.
Það var óvenjulega skemmti-
legt að koma á bryggjuna hér á
Skaga í haust, þó oft hafi fleiri
bátar verið gerðir út hér.
Skemmtilegt vegna þess að veðr-
ið var svo gott og loftið ilmaði af
fiskslori, síld og loðnu, allt þetta
blandaðist saman. Já, að við-
bættum þef af bátum og bíla-
umferð. Trillukarlarnir voru
glaðir yfir fengnum hlut. Loðnu-
bátar komu hinn hver af öðrum,
drekkhlaðnir, og silfur hafsins
lét ekki á sér standa. „Ekki má
gleyma, ræflinum honum Katli.“
Þar á ég við trillurnar. óvenju-
legt tíðarfar gerði trillukörlun-
um kleift að leggja línu á
grunnslóð og koma með þessa
líka fínu ýsu, ýsu sem fékk hvern
mann til þess að fá vatn í munn-
inn. Það leikur nefnilega enginn
vafi á því, að hvergi fæst úr
sjónum betri ýsa en hér í Faxa-
flóa. Mátulega stór og spikfeit.
Það er ekki sama hvernig hún
er veidd, það verður að fiska
hana á línu eins og trillukarlarn-
ir nú gerðu. Þeir fóru út eld-
snemma á morgnana með veiði-
glampa í augum og komu með
fiskinn að kvöldi. Oftast biðu
fisksalar á bryggjunni eftir afl-
anum og komu honum á markað
fyrir elskurnar í Davíðsborg,
sem keyptu alla ýsuna og átu.
Glæsilegar eru þær eftir allt
ýsuátið, en sleppum öllu gamni.
Það kom nefnilega eins og reið-
arslag, þegar sett var á stopp á
þessar veiðar í byrjun desember.
Það voru mistök hjá Halldóri
sjávarútvegsráðherra, að stoppa
af trillur í mesta skammdeginu
á línuveiðum. Nokkrar ýsur til
eða frá skipta engu í sambandi
við fiskistofna. Of finnst mér
ráðherra fiska dáðlaust upp við
sand í þessu máli. Þeir þarna við
sjávarútvegs-skrifborðið verða
að skilja að nauðsynlegt er að
hafa trilluútgerð. Hún skapar
mikil og góð verðmæti og er
þáttur í okkar mannlífi. Á trill-
unum eru margir vaskir menn á
öllum aldri, sem eiga það sam-
merkt að stunda þessa starfs-
grein meðan stætt er. Nú dytta
þeir að sínum veiðarfærum og
dauflegt er nú að rölta á bryggj-
una.“
Um oröabók Dr. Alexanders
Siggi flug skrifar:
„Fyrir jólin kom út hin stóra og
ágæta orðabók Arnar og örlygs á
ensku, og bætti þar með úr vöntun
á þessu sviði.
Það var margt fallegt sem sagt
var um þessa orðabók, og flest ef
ekki allt rétt. Er vinna Sören Sör-
ensen við bókina sennilega eins-
dæmi, enn ekki svo að ekki hafi
önnur eins vinna verið innt af
hendi af einum manni. Orðabók sú
er Dr. Alexander Jóhannesson sál.
ritaði og kom út í 5 heftum frá
árunum 1951, 1952, 1954, 1955 og
1956, var samtals rúmlega 1400
bls. að meðtöldum inngangi og
skrá um ind.germ. rætur og ís-
lenzk orð.
Dr. Alexander segist hafa byrj-
að á undirbúningi þessa verks
skömmu eftir 1930, er hann byrj-
aði að safna gögnum í norrænum
stofnorðabókum. Stofnorðabækur
í norrænum málum svo og í germ-
önskum málum ná nær eingöngu
til forn-íslenzku. 1 nokkrum stofn-
orðabókum er þó að finna tilvísan-
ir til ný-íslenzku, segir Dr. Alex-
ander, helst í Torps „Nynorsk
etymologisk Ordbok".
Dr. Alexander byrjar á því að
taka 2.200 indógermanskar rætur
og byggði upp af þeim málið en af
þeim hafa 57% haldið sér í ís-
lenzkunni. Með þessu móti var
komist fyrir það að endurtaka orð
í bókinni, sem oft vill verða ef far-
in er hin leiðin.
Ég ætla mér nú ekki að fara
dýpra í þessa orðabók, en aðeins
að vekja athygli á þessu sérstæða
verki.
Ég vil á engan hátt gera lítið úr
verki Sörens Sörensen, sem ég álít
vera einstætt, en það er nú einu
sinni svo að menn gleymast er þeir
eru látnir og einnig verk þeirra.
Verk Dr. Alexanders sál. er geysi-
lega verðmætt vísindarit, en til
þess að menn geti notað það þurfa
menn að vera sleipir í þýzku.
Orðabók Dr. Alexanders hefur að
sjálfsögðu að einhverju leyti liðið
fyrir það að hún kemur út
skömmu eftir stríð, er menn
(margir) höfðu skömm á Þjóðverj-
um. Af því held ég að þetta
vísindarit hafi ekki fengið þær
viðtökur sem því sæmir.“
HÖGNI HREKKVlSI
1
5KÓLA-
VÖRU
\J15AU\
^ PE.NMINKI
„SPIKI A AÐ FAPA AFTOP í HL-VPNIS5KÓLA "
Öréttlátt að
birta myndir
Kona hringdi og hafði eftirfar-
andi að segja:
Mig langar til að mótmæla
skrifum Þ. Olafssonar um að birta
eigi myndir af líkamsárásar-
mönnum í blöðum, svo að fólk geti
varað sig á þeim.
í mörgum tilvikum eru þetta
menn sem hafa framið eitthvert
ódæði i stundarbrjálæði og iðrast
þess ævilangt. Þeir eiga ekki skilið
né fjölskylda þeirra og aðrir að-
standendur að birtar séu myndir
af þeim frammi fyrir alþjóð, öllum
til mestu skammar. Þessir menn
vilja margir bæta sig og reyna að
lifa eðlilegu lífi. Fortíðinni er erf-
itt að gleyma ef að alþjóð veit af
ódæðinu sem framið hefur verið
og viðkomandi er brennimerktur
fyrir lífstíð.
Um tóbaks-
yarnalögin
A.G.G. hringdi:
Ég vil endilega koma því á
framfæri að æskilegt er að nýju
lögin um tóbaksvarnir komi til
framkvæmda þar sem eldra fólk
er að spila bæði í Odfellow-húsinu
og í Lönguhlíð. Á þessum stöðum
ætti algerlega að banna reykingar.
Þátturinn verði
fluttur fram
S.Ó. hringdi:
Mig langar að koma á framfæri
athugasemd varðandi þáttinn
„Spekingar spjalla" sem sýndur er
einu sinni á ári, nú síðast á sunnu-
dag.
Væri nú ekki hægt að sýna
þennan þátt fyrr um kvöldið, en
ekki klukkan hálfellefu eins og
venja hefur verið í gegnum árin.
Þættir þessir eru nú aðeins einu
sinni á ári, og sérlega fróðlegir,
svo varla ætti að vera mikið
vandamál að flytja þennan dag-
skrárlið framar. Alténd hljóta for-
ráðamenn sjónvarps að hafa næg-
an umhugsunarfrest núna þar sem
ár er í næsta þátt.
Þá langar mig að beina einni
fyrirspurn til forráðamanna út-
varps. Að mínu mati hefur eitt
ákveðið tækniatriði gleymst og
hefur verið sagt að orsökin sé fjár-
skortur. Á ég hér við sjálfstillandi
tæki í útvarpssal, þannig að þegar
að skipt er frá tali yfir á tónlist,
helst sami tónstyrkur.
Þar sem útvarpið býr ekki yfir
slíku tæki þarf maður sífellt að
hlaupa til og lækka þegar tónlistin
er leikin og hækka aftur þegar tal-
að er. Skiljanlega er þetta hvim-
leitt og erfitt fyrir þá sem ekki
sitja stöðugt við tækið.
Ur því að útvarpið hefur efni á
því að koma á fót nýrri útvarps-
stöð, rás 2, og eins að reisa með
dýrari útvarpshöllum í Evrópu, þá
hlýtur að vera til einhver aur til
að kippa téðu vandamáli í lag.