Morgunblaðið - 16.08.1985, Page 4

'4
M‘dR"d'trN>BLÁbfo,,>0'sTtUGfAGtfR 16. ÁteffsT* jýfe
Ólafsfjörður:
Höfum ekki vélar til vinnslu
annarra tegunda en þorsks
— segir Valtýr Sigurbjörnsson bæjarstjóri
„HÉR i Ólafsfirði hefur lengst af verið atvinnuleysi annað slagið undan-
farin haust. Atvinnulífið er einhæft og snýst allt um fiskveiðar og
vinnslu aflans, sem gerir það að verkum að hér verða miklar sveiflur,"
sagði Valtýr Sigurbjörnsson bæjarstjóri en nú eru um 150 manns á
atvinnuleysisskrá á Ólafsfirði.
Valtýr sagði að fiskveiðikvótinn
væri ákveðinn fyrirfram og því
vitað að hverju væri gengið.
Hinsvegar væri alltaf vonast til að
hægt væri að fá keyptan kvóta
annarstaðar að ef á þyrfti að
halda, því erfitt væri að segja til
um í janúar hvernig gæftirnar
yrðu á veiðitímabilinu. Þegar vel
aflast á skömmum tíma eins og
núna þegar þorskveiðikvótinn
væri að verða búinn, kæmi það
niður á fiskvinnslunni, þar yrði
atvinnuleysi. Sjómenn og útgerð-
armenn sem hefðu náð inn sinum
afla á stuttum tíma væru vænt-
anlega með allt á þurru.
Tveir af þremur togurum á
Ólafsfirði eru um það bil að ljúka
við sinn þorskveiðikvóta en Sigur-
björgin á eftir af sínum. Hinir
togararnir eru að reyna að verða
sér út um viðbótarkvóta eins og
gert var í fyrra en útlitið er ekki
gott því allstaðar virðast menn
vera að fylla kvótann sinn.
„Ólafsfirðingar hafa þá sérstöðu
umfram aðra staði á landinu að
atvinnulífið byggir nær eingöngu
á þorskveiðum og vinnslu á honum
en ekki í iafn ríkum mæli á karfa
og ufsa. Astæðan mun vera sú að
fiskvinnslustöðvarnar hafa ekki
þau tæki og vélar sem til þarf við
vinnslu annarra tegunda en
þorsks," sagði Valtýr. „Á meðan
þorskaflinn var mikill og góður
sáu menn ekki ástæðu til að binda
fé í annarskonar vinnslu. Ef fara á
út í vinnslu á öðrum tegundum þá
þarf að fjárfesta frekar í frysti-
húsunum. En margir hafa gagn-
rýnt að ekki sé reynt að stjórna
fiskveiðum þannig að hvert sjáv-
arpláss hafi sína sérhæfingu í afla
og vinnslu."
Með það í huga að auka fjöl-
breytni í atvinnulífinu á ólafsfirði
hefur verið stofnað hlutafélag,
Sæver, um vinnslu sjávarafurða.
Hefur í því sambandi verið nefnd
kavíar- og rækjuvinnsla auk þess
sem loðnuverksmiðja verður til-
búin til notkunar á vertíðinni í
haust.
„Hjá þessu verður ekki komist
ef við eigum að geta tekið þátt í
slagnum á meðan ekki er stjórnað
þannig að rækjan sé unnin á ein-
um stað og þorskur á öðrum.
Margir hafa hinsvegar bent á að
þegar hafi verið fjárfest of mikið í
fiskiðnaði til dæmis í rækju-
vinnslu og að þegar eru til
vinnslustöðvar í landinu, sem ráða
við allan þann afla sem berst á
land, en hvað getum við gert, við
eigum engra annarra kosta völ
viljum við vera með,“ sagði Valtýr
að lokum.
í ungmennaskiptum á íslandi
Á VEGUM Alþjóðlegu ungmennaskiptanna er komið
til landsins 21 ungmenni frá Evrópu, Afríku, Banda-
ríkjunum, Ástralíu, Nýja Sjálandi, Mið- og Suður-Am-
eríku. Þau eru á aldrinum 16 til 25 ára og munu dvelja
hér í eitt ár.
Eftir tveggja vikna námskeið í íslensku ásamt
kynningu á landi og þjóð byrjuðu flest á því að fara
út á land og vinna þar við ýmis störf. Þann tíma
sem ungmennin dvelja hér munu þau auk hefð-
bundinna starfa í fiskvinnslu og öðru taka þátt í
sjálfboðavinnu, t.d. á barnaheimilum, elliheimilum
og með þroskaheftum. Þetta er 24. árið sem þessi
ungmennaskipti fara fram en Alþjóðlegu ung-
mennaskiptin tóku við af Skiptinemasamtökum
þjóðkirkjunnar árið 1983.
Athugasemd
frá Þorsteini
Pálssyni
Morgunblaðinu hefur bor-
izt eftirfarandi athugasemd
frá Þorsteini Pálssyni, for-
manni Sjálfstæðisflokksins:
í Morgunblaðinu í dag er
birt grein undir fyrirsögn-
inni: „Hlutabréfaværingar
og upplýsingalekar". í
greininni er m.a. fjallað um
svokallaðan upplýsingaleka
vegna sölu hlutabréfa
ríkisins í Flugleiðum hf. í
því sambandi segir, að at-
hyglin beinist að fundi,
sem ég átti með ráðherra
Sjálfstæðisflokksins þriðju-
daginn 6. ágúst sl.
Þessi aðdróttun er eðli-
lega órökstudd með öllu og
er því hér með vísað á bug
sem tilhæfulausri.
Þorsteinn Pálsson
Vfgslubiskup að Hólum:
Hef fullan hug á
að verða við ósk-
um heimamanna
— segir biskup
„ÉG HEFI rætt þetta mál bæði við
noröanmenn og vígslubiskup Hóla-
stiftis, séra Sigurö Guðmundsson próf-
ast, og hefi fullan hug á að geta fyrir
mitt leyti orðiö við óskum þeirra,"
sagði hr. Pétur Sigurgeirsson, biskup
íslands, þegar blaðamaöur innti hann
álits á frétt er birtist í Morgunblaðinu
og fjallaði um hugsanlegan flutning á
embætti vígslubiskups til Hóla í
Hjaltadal.
„Þegar Hólaprestakall í Skaga-
firði losnaði var eðlilegt, að fram
kæmi ósk að norðan um aðsetur
vígslubiskups þar á staðnum, sem
um leið þjónaði sem sóknarprestur
þar. Hins vegar er ljóst að meðferð
þessa máls verður að vera gagn-
kvæm hvað Skálholts- og Hólastifti
snertir, svo fremi sem aðstæður
leyfa. Ég hefi tekið upp viðræður
um þetta mál við kirkjumálaráð-
herra og ráðuneyti og mun það
verða rætt í kirkjuráði og á kirkju-
þingi."
Jafnframt sagði biskup að vænt-
anlega yrði hægt að finna viðunandi
lausn hvað varðaði störf og stöðu
vígslubiskupanna, þar til frumvarp
um starfsmenn kirkjunnar verður
afgreitt frá Alþingi. Það hefur verið
sent kirkjumálaráðherra eftir um-
fjöllun hinna kirkjulegu aðila.
í því frumvarpi er gert ráð fyrir
þeirri meginbreytingu að biskup-
dæmin verði þrjú í landinu. Biskup-
ar verða því bæði á Hólum og í Skál-
holti, en biskup íslands situr í
Reykjavík og fer áfram með ýmis
sameiginleg mál kirkjunnar.
„Það er ljóst að aukin umsvif og
margþættari störf kirkjunnar nú á
dögum kalla á ýmsar skipulags-
breytingar," sagði biskup enn frem-
ur. „Á það bæði við kirkjustarf hér á
landi og samstarf við kirkjudeildir á
erlendum vettvangi. Um þetta hef
ég áður látið álit mitt í ljós og nú
síðast á nýliðinni Skálholtshátíð."
Herra Pétur Sigurgeirsson er nú í
Svíþjóð, þar sem hann mun sitja
fund í samkirkjuráði Norðurlanda.
Þá mun hann einnig sitja fund höf-
uðbiskupa á Norðurlöndum.
Vamarliðið flytur inn hrátt kjöt flugleiðis:
Innflutningurinn ótvírætt leyfilegur
— segir Sverrir Haukur Gunnlaugsson, skrifstofustjóri varnarmálaskrifstofu utanríkisráðuneytisins
UTANRÍKISRÁÐUNEYTIÐ hefur ákveðið að heimila áfram inn-
flutning á hráu kjöti flugleiðis til varnarliðsins á Keflavíkurflug-
velli, en banna hins vegar flutning á kjötinu út af vallarsvæðinu
til þeirra varnarliðsmanna sem þar búa, að sögn Sverris Hauks
Gunnlaugssonar, skrifstofustjóra varnarmálaskrifstofu utanrík-
isráðuneytisins. Þrjár flutningavélar hafa komið með kjötsend-
ingar til varnarliðsins á síðustu þremur vikum með samtals 5,6
tonn af nautakjöti. Síðasta sendingin kom í gær.
Innflutningur á hrámeti til
varnarliðsins hefur mjög verið
til umræðu undanfarnar vikur,
eða allt frá því að fjármálaráð-
herra, Albert Guðmundsson, lét
kyrrsetja frystigáma með mat-
vælum, sem flutningaskipið
Rainbow Hope hafði í farmi sín-
um til varnarliðsins þegar það
lagðist við bryggju í Njarðvík
þann 25. júlí sl. Var skírskotað
til laga frá 1928 um gin- og
klaufaveiki, en samkvæmt þeim
er innflutningur á hrámeti
bannaður.
Fjármálaráðherra sagði að
varnarliðsmenn yrðu að fara að
íslenskum lögum eins og aðrir,
en heimilaði þó að kjötmetið yrði
flutt út á völl í þetta sinn, þar
sem varnarliðið hefði um árabil
flutt inn hrátt kjöt í góðri trú.
Hins vegar yrði algerlega tekið
fyrir þennan innflutning í fram-
tíðinni.
Geir Hallgrímsson utanríkis-
ráðherra hefur ekki verið á sama
máli og álitið að samkvæmt
varnarsamningnum frá 1951,
sem öðlaðist lagagildi með lög-
um númer 110 á sama ári, væri
varnarliðinu heimilt að flytja
inn matvæli sem aðrar vörur
tollfrjálst. Sverrir Haukur
Gunnlaugsson benti á það í sam-
tali við Morgunblaðið í gær, að
lögin um varnarsamninginn
hefðu m.a. verið sett í því skyni
að ná til ýmissa sérlaga sem
hugsanlega gætu stangast á við
varnarsamninginn ef hann hefði
ekki öðlast lagagildi. Nefndi
Sverrir sem dæmi lög númer
69/1936 um skotvopn og skot-
færi, sem kveða á um að leitað
skuli leyfis dómsmálayfirvalda
um slíkan innflutning.
Sverrir sagði, að auk þess sem
varnarsamningurinn væri í
sjálfu sér nægilegur grundvöllur
að mati utanríkisráðuneytisins
til að leyfa innflutning á hráu
kjöti, mætti nefna margar aðrar
ástæður sem réttlættu þennan
innflutning. Komin væri lög-
helguð venja á kjötinnflutning-
inn, sem hefði þokað úreltum
ákvæðum laganna frá 1928 til
hliðar vegna breyttra aðstæðna,
enda hefði gin- og klaufaveiki
ekki komið upp í Bandaríkjunum
sl. 50 ár. Þá benti Sverrir á að
Bandaríkjamenn eru með eina
ströngustu löggjöf sem til er
hvað varðar inn- og útflutning á
kjöti, og eru ennþá strangari
með kjöt sem fer til bandaríska
hersins.
Sverrir sagði að varnarmála-
skrifstofan hefði í gegnum tíðina
notið leiðbeininga Páls Á. Páls-
sonar yfirdýralæknis í þessu
sambandi og hefði Páll haft
áhyggjur af kjötflutningnum til
varnarliðsmanna sem búa utan
vallar. „En nú höfum við ákveðið
að banna þennan flutning út af
vellinum," sagði Sverrir.
Á Keflavíkurflugvelli búa
5.300 manns, þar af 3.100 her-
menn og 2.200 makar og börn.
Árlega neyta íbúar vallarins 200
tonna af nautakjöti, 111 tonna af
fuglakjöti og 70—80 tonna af
svínakjöti. Þessar kjöttegundir
hafa allar verið fluttar mn fram
til þessa, en undanfarið hefur
neysla varnarliðsmanna á ís-
iensku lambakjöti aukist nokkuð
og var á síðasta fjárhagsári 4
tonn og er búist við að hún nái 11
tonnum á því fjárhagsári sem nú
er að Hða.