Morgunblaðið - 06.10.1985, Qupperneq 31

MORGUNBLADID, SUNNUDAGAR 6. OKTÓBER1985
B 31
Hudson
AQTI1“ r
— loksins sýnd hér
á landi eftir nokkurra
.ára bið
Tónabió hefur loksins eftir rúm-
lega þriggja ára biö hafiö sýningar á
Ragtime, stórmynd Milos Formans
sem var fraeg og umtöluö á sínum
tíma. Samkeppni reykvískra kvik-
myndahúsa hefur greinilega lítil
áhrif haft á þjónustu Tónabíós viö
bíógesti sina. Þaö er vægast sagt
léleg frammistaöa aö sýna stór-
mynd á borö viö Ftagtime fjögurra
ára gamia. Og til aö kóróna allt
saman fylgir myndinni danskur
texti.
Bókin Ragtime kom út 1975, og
keypti Dino kallinn Laurentiis
kvikmyndaréttinn fyrir væna
summu. Robert Altman átti aö gera
myndina og vann hann aö handriti,
en Dino ýtti honum út í kuldann
þegar mynd Altmans, Buffalo Bill,
sem Dino stíö aö, kolféll. Forman
skrifaöi ekki undir samninga fyrr en
hann haföi fengiö fullvissu um aö
Altman bæri engan kala til hans.
Altman sagöi aö gera þyrfti minnst
tíu einnar klukkustunda sjón-
varpsþætti til aö koma bókinni allri
fyrir á filmu. Altman sannfæröi
Forman um aö hann gæti engan
veginn unniö fyrir Dino.
Þá gat Forman hafist handa.
Hann fékk Michael Weller, sem
einnig haföi unniö meö honum aö
Hárinu, til að skrifa meö sér hand-
ritiö, sem ekki var minnsti höfuð-
verkurinn viö þessa framleiðslu.
Forman ætlaði sér ekki þá dul aö
svo mikið sem reyna aö filma alla
söguna eins og hún kom frá hendi
Doctorows. Hann hugsaöi sér held-
ur ekki aö endurskapa hiö kröftuga
og kynlega sögusafn sem myndar
listræna heild hjá skáldinu. Hins
vegar langaöi hann aö ieggja
áherslu á síöari hluta bókarinnar,
hlutskipti svertingjans í Bandaríkj-
James Cagney
leikur hinn
aldna yfirlög-
regluþjón sem
stjórnar um-
sátrinu um
bókasafnið dýr-
mæta sem Co-
alhouse Walker
hreiðrar sig um
um þessa tímabils, ragsins. Þaö er
saga Coalhouse Walkers, ungs
svertingja sem segir hvíta mannin-
um stríö á hendur vegna móögunar
sem í fljótu bragöi virkar harla lítil-
væg, en reynist vera mælikvaröi á
stolt mannssálarinnar.
Persónusafnið er litríkt, og er
vissara fyrir bíógesti aö sætta sig
stax viö áherslur Formans í mynd-
inni; sumar persónur úr bókinni
minnka eða hreinlega hverfa. í
myndinni ber mest á áöurnefndum
Coalhouse Walker, sem Howard
Rollins leikur; yngri bróöurnum,
sem Brad Dourif leikur; fööurnum
sem James Olsen leikur; móöurina
sem Mary Steenburgen leikur og
gálunni sem Elizabeth McGovern
leikur. Af minni hlutverkum skal
nefna yfirmann lögreglunnar, sem
James gamli Cagney leikur; Stan-
ford White sem rithöfundurinn Nor-
man Mailer leikur og svínslæriö
„fyndna“ Willie Conklin sem Kenn-
eth McMillian leikur, en sagan
snýst aö miklu leyti kringum skrá-
veifu hans.
Það sem vakti einna mesta at-
hygli viö hlutverkaskipanina var
leikur James Cagneys, en hann
haföi ekki leikið i kvikmynd í tuttugu
ár, þegar Forman bauö honum hlut-
verk. Cagney var lasburöa, en
læknir hans mælti eindregiö meö
þessu og segir sagan aö Cagney,
sem er aö komast á níræöisaldur-
inn, hafi haft svo mikið yndi af aö
leika á ný aö hann hafi verið stál-
sleginn síöan.
Ekkert hefur enn frést hvaöa
mynd Milos Forman muni næst
gera, hann tekur sér venjulegan
góöan tíma. Milos hjálpaöi Saul Za-
entz, sem ætlar að framleiða mynd
eftir bók Kunderas, Óþolandi léttúö
tilverunnar, og fékk Forman gamlan
kunningja, Philip Kaufman (The
Right Stuff) til verksins. Annars er
Forman aö leika þessa dagana meö
Jack Nicholson og Meryl Streeþ i
Heartburn sem Mike Nichols stjórn-
ar.
gerir
Byltingu
Hugh Hudson ræöst greinilega
ekki á garöinn þar sem hann er
lægstur. Hann byrjaði í auglýsing-
um í Bretlandi, fyrsta stóra kvik-
myndin hans, Chariots of Fire, var
ein stærsta mynd ársin's 1981;
önnur mynd hans var hin mikla og
dýra Greystoke, konungur
apanna; og þriöja, sem veröur
frumsýnd um næstkomandi jól,
heitir Bylting (Revolution) og er
sennilega viöamesta mynd hans til
þessa.
Bylting fjallar um uppsteit
Bandaríkjamanna gegn yfirboður-
um sínum, Bretum, á árunum
1776—83. Donald Sutherland
leikur liösforing ja í breska hernum,
en Al Pacino leikur vandræöa-
gemling Bandaríkjamegin, og
Nastassia Kinski leikur skvísu,
sem ég veit ekki hvaöa hlutverki
gegnir.
Þaö er breska samsteypan
Goldcrest sem á veg og vanda aö
myndinni, sem hefur nærri gert út
af viö fyrirtækiö. Upphaflegur
kostnaöur var 11 milljón sterlings-
pund, en kvikmyndatökur töföust
úr von og viti og þegar síðast frétt-
ist var hann kominn í 18 milljón
pund.
En ekki nóg meö þaö. Meö-
framleiöandi Goidcrests dró sig út
Donald Sutherland Mkur liö-
þjálfa í breska hernum og verður
egnt gegn Al Pacino í myndínní,
ef aö líkum lætur.
úr myndinni og sín 4 milljón pund,
sem þýöir aö Goldcrest ber allan
kostnaðinn. Þaö aftur á móti geröi
það aö verkum aö fyrirtækið varö
aö fresta gerö tveggja annarra
mynda. Goldcrest framleiöir einn-
ig The Mission, sem Roland Joffé
(Killing Fields) stjórnar meö De
Niro í aöalhlutverki. Þaö er ekki
hægt aö segja annaö en Bretar séu
stórhuga.
Irwin Winkler, sem er skráöur
framleiöandi myndarinnar fyrir
hönd Goldcrest, gerir sér miklar
vonir um mynd þessa, sem og hina
myndina sem hann stendur að,
Rocky IV. Þær veröa báöar meðal
aöaljólamyndanna vestanhafs
næstkomandi desember. Irwin
Winkler er enginn viðvaningur á
sviöi kvikmynda, hann hefur staöiö
aö myndum eins og New York,
New York og The Raging Bull með
De Niro, fyrir utan allar myndirnar
um stálhnefann Rocky Balboa.
HJÓ
Hór sést Hugh Hudson (annar frá vinstri) ásamt sérfræöingum
úr tækniliöinu.
Blaðamennska er
aftur komin í tísku
Blaöamenn eru aftur komnir í
tísku í Hollywood-myndum en
ólíkt því, sem áður var, eru þeir
ekki lengur gallalausir með öllu.
Þeir eru ekki eins og Bernstein
og Woodward í All The Prese-
dents Men. I Perfect (hefur lítillega
verið minnst á hana áöur á þessum
staö) og The Mean Season (Árstíö
óttans, sýnd í Regnboganum) eru
blaðamennirnir ( besta falli vafa-
samir.
Báöar sögurnar, sem myndirnar
segja, eru skrifaöar af blaöamönn-
um og báöar fást viö ýmsa siöferði-
lega þætti blaöamennskunnar (þá
er átt við dagblöð, tímarit, sjónvarp
og útvarp).
I perfect leikur John Travolta
blaðamann á bandaríska timaritinu
Rolling Stone, sem skrifar grein um
rekstur heilsuklúbbs í Los Angeles
og tekur viötal viö kaupsýslumann,
sem sakaöur er um aö selja kókaín.
Myndin er byggö á sannsögulegum
atburöum, sem handritshöfundur-
inn, Aaron Latham, uppliföi, þegar
hann var blaðamaður á Rolling
Stone. í myndinni þykir ritstjóran-
um Jann Wenner (leikur sjálfan sig)
grein Travolta um heilsuklúbbinn
ekki nógu góö, krassandi eöa eitt-
hvaö og breytir henni í haröa árás
í staöinn. Og þegar líöa tekur á
myndina á Travolta yfir höfði sór
fangelsisdóm fyrir aö neita aö láta
ríkissaksóknara hafa upptöku á
viðtali hans viö dópsalann.
Myndin gefur öörum þræði inn-
sýn í þau áhrif sem frægir blaöa-
John Travolta (Perfect.
Kurt Russell og Maríel Hemming-
way í The Mean Season.
menn geta haft meö skrifum sínum
og líf ákveöins úrvalshóps blaöa-
manna, sem þeysir um landiö og
lætur sem ekkert sé þeim heilagt.
Óforskammaöir og óprúttnir gera
þeir allt til aö ná i frétt. Einnig sýnir
hún hvernig hin svokallaöa nýja
fjölmiölun sjöunda áratugarins sem
einkenndist af persónulegri skrif-
um hefur snúist upp í frétta-
mennsku sem sniðin er aö fyrir-
framgefnum fordómum.
Travolta lét raunar reyna svolítiö
á þaö hvernig blaöamaöur hann
væri og reit lýsingar á samleikurum
sínum og öörum undir leiösögn
Lathams og árangurinn af því birtist
í Rolling Stone. Þar velti Travolta
því m.a. fyrir sér hvort mótleikari
hans í myndinni, Jamie Lee Curtis,
heföi vilja sofa hjá sér eöa ekki
(honum fannst þaö svonafrekar).
The Mean Season er mun hóg-
værari og alvarlegri mynd. Hún er
byggö á glæpasögu eftir John Kat-
zenbach, en hann skrifaði eitt sinn
um lögreglumál í Miami Herald.
Kurt Russell er í aðalhlutverki og
leikur blaðamanna viö Hiami Her-
ald. Katzenbach segir viöfangsefni
myndarinnar tvíræöni og mót-
sagnakennd blaöamennskunnar
um þá grundvallarspurningu hvern-
ig „ég get veriö aö kassast upp á
fólk í sorg þess“ en samt langaö til
aö skrifa þessa „frábæru“ frétt?
Russel, sem eins og Travolta,
bjó sig vei undir hlutverk sitt og
fylgdist m.a. meö blaöamanni viö
Miami-blaöiö aö störfum á staö þar
sem framið haföi verið fjöldamorö.
Þar tók Russell eftir Ijósmyndara,
sem olnbogaði sig áfram þar til
hann gat náö mynd af því eina barni
sem komst lífs af undan moröingj-
anum. „Ég gat ekki séö hvernig
hægt var aö réttlæta svona nokk-
uö,“ sagöi Russell. „Ég spuröi Ijós-
myndarann útí þetta og hann sagöi
að þaö væri mikilvægt aö segja ýt-
arlega frá fórnarlömbum morö-
ingja. Þaö væri eina vitneskjan,
sem fólk almennt heföi af moröingj-
um. Þaö færir okkur einnig heim
sanninn um hvaö morö í rauninni
er.“
I myndinni leikur Russell blaöa-
mann, sem fjöldamoröingi notfærir
sér til aö komast í blööin og veröa
frægur. Morðinginn treystir ekki
öörum en blaðamanninum og
hringir í hann þegar hann hefur
framið eitthvert ódæöisverkið.
Þannig situr blaöiö fyrst allra aö
fréttinni og blaðamaðurinn veröur
frægur fyrir tengsl sín viö morðingj-
ann og um leið flækist hann inní
hrottaleg áform hans.
— ai.