Morgunblaðið - 16.05.1986, Qupperneq 40
40 MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR16. MAl 1986
Stórgjöf til Hrafnistu
Aðalfundur Búnaðarfélags Reykhólahrepps:
Akveðið verði hvar
sauðfjárbúskapur verði
stundaður af alvöru
NÝLEGA afhentu félagar í
Lionsklúbbnum Baldri i Reykja-
vík, forráðamönnum Sjómanna-
dagsráðs að gjöf 430.000 krónur
til uppbyggingu heitra baða fyrir
vistmenn að Hrafnistu i Hafnar-
firði.
„Félagar í Lionsklúbbnum Baldri
hafa jafnan haft mörg jám í eldin-
um til styrktar, hjálpar og eflingar
þar sem mannúðar- og líknarmál
kalla á stuðning. Baldursbræður
hafa fylgst með því gagnmerka
þjóðþrifastarfí sem Sjómanna-
dagsráð vinnur í þágu aldraðra, en
á fáum sviðum þjóðlífsins er meiri
þörf á eflingu en hvað varðar hjúkr-
unar og aðhlynningarmál þeirra
sem lokið hafa starfsdeginum og
lagt fram sinn stóra skerf til upp-
byggingar velferðarþjóðfélagsins
sem við viljum að land okkar sé og
verði,“ segir í frétt frá Baldri.
Á mjmdinni sem hér fylgir með
má sjá er nokkrir félagar í lions-
klúbbnum afhentu forráðamönnum
Sjómannadagsráðs áðumefnda
gjöf.
Talið frá vinstri: Markús Alex-
andersson gjaldkeri Lkl. Baldurs,
Pétur Sigurðsson formaður Sjó-
mannadagsráðs og félagi í Lkl.
Baldri, Magnús Erlendsson félagi í
Lkl. Baldri, Friðrik Jörgensen for-
maður líknarsjóðs Lkl. Baldurs,
Haraldur Þórðarson formaður Lkl.
Baldurs og Garðar Þorsteinsson
framkvæmdastjóri Sjómannadags-
ráðs og félagi í Lkl. Baldri.
Miðhúsum.
Á AÐALFUNDI Búnaðarfélag
Reykhólahrepps sem haldinn var
nýlega urðu miklar umræður um
framtíð landbúnaðarins og þá
byggðaeyðingu sem við blasti.
Mikið var talað um þær miklu
framleiðslutakmarkanir sem við
blöstu og að Austur-Barðastrandar-
sýsla væri jaðarsvæði. Sumt af sýsl-
unni væri þegar komið í eyði og
bú þeirra bænda sem eftir búa eru
það lítil að þau þola vart skerðingu
og hrun byggðar skapi önnur og
stærri vandamál. Einnig var sam-
þykkt gerð á þá lund að þær jarðir
sem ekki nýtast vegna aðgerða rík-
isvaldsins verði keyptar af því eða
sjóðum þess, svo að viðkomandi
bóndi komi skaðlaust frá jörð og
framkvæmdum.
I framhaldi af þessu var sam-
þykkt tillaga þess efnis, að skora á
Stéttarsambandið að ákveða í
hvaða héruðum sauðfjárrækt yrði
alvörubúgrein til frambúðar því að
stijálbýlli byggðir eigi allt sitt undir
sauðíjárrækt og öll bið á slíkum
ákvörðunum sé óþolandi, því að
bændur hvar sem er á landinu verði
að vita skýrt að hverju eigi að
stefna í þeirra byggðarlagi.
Fundurinn lýsti alla linkind gegn
hagsmunum bænda í þessu máli
óábyrga og sérstaklega í afskekkt-
ari byggðum, sem nú beijast fyrir
tilveru sinni. Óánægja er fyrir hendi
í garð stjómar Stéttarsambandsins,
að það gangi erinda ríkisvaldsins,
og vinni alfarið gegn fátækari
bændum. Núverandi stefna sem
Stéttarsambandið rekur sé ekki af
hinu góða.
Heiðursfélagi: Þessi aðalfundur
kaus Játvarð J. Júlíusson rithöfund
og bónda heiðursfélaga sinn. Ját-
varður hefur verið í forystusveit
bænda hér um slóðir í áratugi.
Hann hefur aldrei látið deigan síga
í baráttunni fyrir íslenskri bænda-
stétt. Nú hefur hann til dæmis hvatt
hlunnindabændur til samstöðu og
hygg ég að sé ekki á neinn hallað
þó hann sé kallaður guðfaðir bú-
greinasambands selabænda.
Veitingar: Að venju eru veislu-
höld í sambandi við aðalfund. Lilja
Þórarinsdóttir, Gmnd og Theódóra
Guðnadóttir, Höllustöðum hafa séð
um veitingar undanfarin ár fyrir
Búnaðarfélagið.
Dýralíf: Nú á þessu ári hætti bún-
aðarfélagið við sölu á dýralyfjum.
Lilja Þórarinsdóttir, Gmnd hefur
séð um þennan þátt af miklum
dugnaði og fómfysi frá upphafí.
Bændur hér em þakklátir Lilj fyrir
þessa þjónustu.
— Sveinn
Leiðrétting
í frétt í blaðinu í gær misritaðist
nafn Jóns Egils Egilssonar sendi-
ráðsritara í utanríkisráðuneytinu,
sem fara mun á næstunni til starfa
við sendiráðið í Osló. Beðist er
velvirðingar á þessu.
Þýskalandspist ill/Porgerður Katrín Gunnarsdóttir
Fólki finnst orðið
nóg um öfgahópana
Hér í Þýskalandi er allt óneitan-
lega farið að skipta um blæ og
er þá sama, hvort um menn eða
veður er að ræða. Vorið virðist
þó vera eitthvað seinna á ferðinni,
því að á sama tíma í fyrra var
um 25° hiti og lá þá fólk í sólbaði
og naut sólarinnar.
Veturinn var kaldur, annað
skiptið í röð, og var t.d. febrúar-
mánuður sá kaldasti í Þýskalandi
um áratuga skeið. Virðist þetta
vera í miklu samræmi við það, sem
heima á íslandi heyrist, þegar vel
viðrar á íslandi má reikna með
leiðinlegu veðri í Evrópu.
Nú í byijun vors, þegar laukar
em rétt byijaðir að skjóta upp
kollinum þá fara einnig Þjóðveijar
að hugsa sér til hreyfíngs.
Mikil eftirspum er eftir mynd-
skreyttum ferðabæklingum og
veija Þjóðveijar miklum tíma í
að fínna út, hvert hagstæðast sé
að fara. Vonast ferðaglaðir til,
að í fríinu verði eitthvað sólríkara
heldur en verið hefur hérna í
Þýskalandi undanfarin ár — ann-
ars yrði fríið ekki peninganna
virði. Og það þætti Þjóðveijum
súrt í brotið.
Mörg mál vom í sviðsljósinu
þennan nýliðinn vetur. Má helst
telja hið svonefnda „minnisleysi“
kanslarans Helmuts Kohl og deil-
ur um lagagrein 116 um vinnulög-
gjöf. Einnig komu upp af og til
umræður um njósnamálið, sem
upplýstist á síðastliðnu ári.
Virtist stundum lítið geta lyft
brúninni á Þjóðvetjum nema ef
vera skyldi gott gengi þýskra fé-
lagsiiða á fótboltavellinum og
sigrar tennisstjömunnar Boris
Becker.
Ekki bætti það skap Þjóðveija,
að atburðir fyrri ára tóku að rifj-
ast upp fyrir fólki, þegar fréttir
um nýnasista fóm að aukast.
Þessa hóps nýnasista verður alltaf
meira og meira vart, þó að fólk
hafi vitað um hann fyrir. Vilja
sagnfræðingar meina, að aukið
umfang nýnasista (þótt í raun sé
það ekki mikið) sé í beinum
tengslum við það atvinnuleysi,
sem er í Þýskalandi. Yfírleitt er
talað um nýnasista, en einnig em
þetta öfgahópar, sem „þrífast"
best, þegar þrengir að, en lítið
ber á þess á milli. Benda sagn-
fræðingar á, að Hitler hefði aldrei
komist til valda án kreppunnar
og því atvinnuleysi og hugarangri,
sem henni fylgdu. Hitler og hans
hugmyndafræði fylgdi, eins og
allir vita, ofsóknir á hendur gyð-
ingum og öðmm þjóðfélagshóp-
um, sem svo að miklu leyti var
kennt um kreppuna.
Nú em Tyrkir fórnarlömb þess-
ara öfgahópa, þótt gyðingar verði
líka fyrir barðinu á nýnasistum.
Skemmst er að minnast morðs á
Tyrkja einum, sem talinn var
drepinn af svona öfgahópi. Var
lögreglan ekki á eitt sátt um,
hveijir verknaðinn frömdu, nýnas-
istar eða jafnvel hinir svokölluðu
„Skinheads". Ber þó nokkuð á
þeim, sérstaklega í Hamborg. Er
þetta mest megnis ungt og at-
vinnulaust fólk (aðallega karl-
menn) og er einkennismerki
þeirra skalli eða broddaklipping.
Uppmnalega koma „Skinheads"
frá Englandi, þar sem þeir em
nokkuð fjölmennir. „Skinheads"
em ekki nándar nærri eins skipu-
lagðir og nýnasistar, sem hafa á
að skipa fleiri aldursflokkum en
„Leðurskallarnir". Í sjónvarpsvið-
tali við einn af leðursköllunum á
dögunum kom fram, að þeir telja
sig þjóðemissinnaða og fannst
þessum tiltekna meðlimi mikið til
þess koma að vera „góður" Þjóð-
veiji, en vildi þó ekki tengja sig
við nýnasista.
Finnst fólki oft orðið nóg um,
þá sérstaklega eldra fólkinu, sem
alls ekki er fyrir að láta minna
sig á hörmungar fyrri ára. Nasista
á ekki að tala um, hvað þá Hitler
sjálfan. Yngra fólkið er orðið
meira meðvitað og raunsærra,
því fínnst eldra fólkið vera helst
til viðkvæmt og fordómafullt. Er
þetta m.a. vegna þess, að yngri
kynslóðin hefur ekki lifað tíma
seinni heimsstyijaldarinnar og
því sem fylgdi í kjölfar hennar,
heldur sér það hana í hlutlausara
ljósi. Breyttir kennsluhættir í
sögu, þar sem meira er rætt um
Hitler og heimsstyijöldina en gert
var áður, stuðla einnig að meiri
viðsýni.
Þeir öfgahópar, sem hér um
ræðir, virðast mest áberandi í
N-Þýskalandi og Bayern, þótt
erfítt sé að draga einhver ákveðin
mörk milli staða.
Þessir hópar eru frekar fá-
mennir og hefur hugmyndafræði
þeirra lítið sem ekkert fylgi hér í
Þýskalandi. Aftur á móti er tekið
eftir þessum hópum, þá sérstak-
lega nýnasistum, því að í skjóli
hörmunga Hitlerstímabilsins er
aðgerðum þeirra veitt athygli.
Reyna nýnasistar m.a. að koma í
umferð leiktækjum og spilum,
sem eru spennandi en um leið
áróðurskennd.
Fyrir stuttu fundust í nokkrum
skólum í Niedersaxen spil, sem
ættuð eru frá nýnasistum. Heitir
spilið „Júði — slappaðu af“, og
gengur út á, að reynt er að koma
persónunum, þ.e. gyðingum, úr 6
fangabúðum vítt og breytt um
landið í einn gasklefa og er sá
sigurvegari, sem nær þessu fyrst-
ur.
Margir urðu mjög hneykslaðir
og skildu skólayfírvöld ekkert í
því, hvernig spilið komst inn í
skólana. Finnst Þjóðveijum orðið
nóg um, hve auðvelt það er fyrir
nýnasista að koma áróðursefni í
umferð og að slík spil fínnist í
skólum er auðvitað enn meiri
ábyrgðarhlutur.
Þó nokkrar umræður hafa
spunnist um hópa eins og nýnas-
ista og „Leðurskallana". Vilja
sumir halda fram að þessir hópar
séu þeir einu, sem þori að láta í
ljós skoðanir sínar á þessum mál-
efnum og er þá verið að tala um
útlendinga í landinu eins og Tyrki.
Eru Tyrkir orðnir frekar fjölmenn-
ir eða rúm ein milljón. Andúðin á
þeim er nokkur og kemur það
best fram í bók Giinther Wallraff,
Ganz Unten. Sú bók fjallar um
rannsóknarblaðamanninn Wallr-
aff, sem dulbjó sig sem Tyrkja í
2 ár til þess að kynnast lífsháttum
þeirra og aðstæðum í Þýskalandi.
Varð hann fyrir miður skemmti-
legri reynslu, sem sýndi honum
og okkur, hvernig þetta fólk hefur
það í raun og veru, bæði hvað
varðar aðbúnað og aðstöðu.
Nokkur andmæli urðu vegna
bókarinnar, en hún staðfesti að-
eins það, sem Þjóðveijar þegar
vissu, eða eins og einn orðaði
það. „í augum okkar flestra eru
Tyrkir annars flokks þegnar.“
Vissulega er þama harðlega til
orða tekið, en svona er það, fyrir-
litning hins almenna borgara á
Tyrkjum er fyrir hendi.
Varast ber þó að tengja þetta
beint nasisma eða einhveiju af
því tagi, því eflaust er þetta við-
horf að finna í öðrum löndum, sem
alfarið neita, að kynþáttahatur
(racismi) sé þar fyrir hendi. Hér
í Þýskalandi er þetta einfaldlega
viðkvæmara vegna seinni heims-
styijaldarinnar.
Reynt hefur verið að varpa ljósi
á, hvers vegna Tyrkimir hafi það
svona slæmt í dag. Margir Þjóð-
veijar vilja halda fram, að Tyrk-
imir séu svo ólíkir V-Evrópubúum
og komi hingað með allt annað
viðhorf, bæði hvað menningu og
almenn samskipti varðar. í beinu
framhaldi af þessu þá halda Tyrk-
imir sig alveg sér og vilja lítið sem
ekkert blandast þýskri menningu
eða hugarfari. Hefur tveim kenn-
ingum verið varpað fram.
Annars vegar er sú kenning,
að þar sem litið er niður á Tyrkina
þá gefíst þeim hreinlega ekki
tækifæri til að blandast hinu
þýska samfélagi.
Hins vegar vilja margir taka inn
í dæmið „þörf“ miðaustur-
landabúa til að fara í sem strön-
gustum mæli eftir trúarriti þeirra,
Kóraninum, og þar með að við-
halda að miklu leyti sinni menn-
ingu, sem í sjálfu sér er skiljan-
legt.
Ekki skal hér dæmt um, hvor
kenningin sé réttari og vandamál-
ið síður en svo auðleysanlegt, en
hafa ber í huga, að það voru Þjóð-
veijar, sem í upphafi buðu Tyrkj-
um að koma hingað og vinna,
því að nóg var þá af lausum stöð-
um í verksmiðjum og námum. En
í upphafi skyldi endinn skoða, sem
Þjóðveijar gerðu ekki, og verða
þeir nú að taka afleiðingum gerða
sinna.
Þorgerður Katrín Gunnarsdótt-
ir,
Riickertstrasse 13,
Hameln, 3250 V-Þýskalandi.