Morgunblaðið - 17.06.1986, Blaðsíða 52

52
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR17. JtlNÍ 1986
Minning:
Steinunn S. Jakobs
dóttirfrá Hesteyri
Steinunn Sigurborg Jakobsdóttir,
fæddist að Hesteyri, Sléttuhreppi,
20. mars 1905, dáin 28. maí 1986.
Það fækkar ört þeim innfæddu
Sléttuhreppsbúum sem fæddust í
Sléttuhreppi, enda hefur búseta
ekki verið þar fost síðan 1957.
Steinunn var dóttir hjónanna Sig-
ríðar Kristjánsdóttur og Jakobs
Snorrasonar og þegar ég man fyrst
eftir þessari Qölskyldu bjó hún í
hjarta Sæbólsins, í gamla bænum,
þar sem fyrst mun hafa verið reist
byggð á Sæbóli, eða svokölluðum
enda, eins og það var kallað manna
á meðal. Hún var næstyngst 7
systkina, og eru nú aðeins tvö þejrra
á lífí, Hermann Jakobsson og Ólöf
Jakobsdóttir. Næst man ég Stein-
unni þegar hún flutti í Steinhúsið,
en þar bjó hún ásamt fjölskyldu
sinni, og ég ásamt minni fjölskyldu
í sambýli í fleiri ár, sem aldrei bar
skugga á. Það sannaðist best þar,
að þröngt mega sáttir sitja, og þar
sem er hjartarúm, þar er líka hús-
rúm. Steinunn var níu árum eldri
en ég, og var það því ekki furða,
þótt maður liti upp til þessarar
glæsilegu stúlku þegar hún kom
heim, frá Reykjavík eða ísafírði, í
heimsókn til foreldra sinna, og má
segja að margt af því fyrsta sem ég
vissi um umheiminn, heyrði ég frá
henni. Ég hygg að fólk geti ekki
gert sér grein fyrir hvemig var að
búa á þessum afskekkta stað, þar
sem gjörsamlega ekkert samband
var við umheiminn nema póstur
einu sinni í mánuði og ég vissi ekki
um nema einn mann á Sæbóli sem
keypti blöð. Það er ekki fyrr en rík-
isútvarpið er opnað, kringum 1930,
sem maður fer að frá fréttir frá
umheiminum. Maður lifði þannig í
algjörri eingangrun, og fann ekki
fyrir því, en því betur man maður
eftir því, þegar menn komu að, og
sögðu manni fréttir og ýmislegt sem
var að gerast í hinum víða heimi
(eða á Islandi). Ég man vel þegar
Steinunn og systur hennar voru að
koma í heimsókn, og þá sérstaklega
Steinunn, því hún stoppaði yfírleitt
lengur en hinar. Þá sérstaklega
man ég þegar hún kom frá Vífíl-
stöðum, eftir að hafa unnið þar, að
hún var að fræða okkur um berkl-
A einum og sama
staðnum fáið þér
fallegan og vandaðan
búnað i allt húsið.
D\ÐED
SOAUEMIT!
— í eldhús, baö og þvottahús.
— í svefnherbergi, anddyri og jafnvel í bílskúrinn.
— frá BLOMBERG, hvort sem er eldavél, ísskápur, þvottavél,
vaskar eöa annað.
— spónlagöar, málaöar eöa ómálaðar, sléttar eöa fulningahurðir
geysilegt úrval.
— þessar sem vindast ekki og þola raunverulega íslenska
veðráttu
— í úrvali frá Káhrs og Junckers sem hafa veriö í fararbroddi
i iðnaöinum um áratugaskeiö
— í eldhús, stofu og raunar allt húsið.
í stórum og björtum
sýningarsal aö
Smiðjuvegi 6
í Kópavogi
er hægt að viröa fyrir
sér alla dýrðina, ræða
viö sérfrótt starfsfólk og
fá tillögur um teikningar
að innréttingum og
öðrum húsbúnaði án
skuldbindingar
nokkurrar
af yðar hálfu.
Við bjóðum mjö
hagkvæm
og auðveld
greiðsluskilmáli
enda þekkjum v
þarfir húsbyggjendi
Innréttingar við allra hæfi
BEECH FORM - 4633
Útihuröimar sem vindast ekki
Vandaöar og fallegar baðinnréttingar
Sendum litmyndabæklinga um allt land
Vönduð vara við vægu verði!
BÚSTOFN
''ýZ"//'/ ' / "'fy
.

Stærsta innihuröaúrvalið
Smiðjuvegi 6, Kópavogi símar 45670 — 44544.
ana. Ég hélt að berkiar, tæring eins
og það var kallað heima hjá okkur,
væri eitthvað það voðalegasta sem
fyrir gæti komið, en þegar hún var
að sýna mér myndir sem hún hafði
tekið og muni sem menn höfðu
verið að smíða fékk ég af því allt
annað álit. Með henni bárust einnig
ýmsir bragir og vísur sem voru
landsfrægir þá, en við höfðum ekki
heyrt, og las hún fyrir okkur eða
söng, því hún hafði mjög skemmti-
lega söngrödd og las alveg sérstak-
lega vel upp. Hændust þvi böm
mjög vel að henni. Ég man og þá
gleðistund, þegar hún kom heim
með litlu fallegu dótturina, sem
skírð hafði verið Sigríður Jakobína
Erla og var sem sólargeisli á heimil-
inu. Eg man og þá döpru stund,
þegar hún varð fyrir því óláni að
missa dótturina litlu, og þessi glað-
væra kona sem yfirleitt var, hve
sorg hennar var óskaplega djúp og
hryggðin mikil. En björtu minning-
amar urðu fleiri. Móðir mín og
stjúpi höfðu gaman af spila-
mennsku og man ég eftir þegar
Steinunn kom heim, að oft var setið
að spilum lengi kvölds og þá var
oft spjallað og glatt á hjalla. Um
skólagöngu hjá alþýðu var ekki að
ræða á þessum árum. Krakkar fóru
að vinna fyrir sér strax eftir ferm-
ingu og var þá venjulega leitað út
úr hreppnum, því í hreppnum var
enga vinnu að fá, síst fyrir stúlkur.
En þær komu aftur til baka margar
og er mér Steinunn sérstaklega í
minni þar sem, eins og áður er
getið, við bjuggum í sama húsi. Ég
man þegar hún kom með fyrstu
myndavélina sem ég sá, og fyrstu
myndina sem tekin var af mér og
fjölskyldu minni. Tók hún og einnig
mynd af mér og hundinum mínum,
þegar ég var að koma úr smala-
mennsku. Slíkt situr fast í minni
manns, og á ég þessar myndir
ennþá. Þó að skólagöngu væri yfír-
leitt ekki, fyrir að fara var sjálf-
menntun mikil og man ég sérstak-
lega eftir því hve Steinunn hafði
skemmtilega rithönd. Var þá al-
gengt að leitað væri til hennar,
annað hvort til þess að skrifa fyrir
sig heilt bréf, eða að minnsta kosti
að koma með umslög og biðja um
að skrifa utaná. Ég þurfti oft að
hitta Steinunni til þess að biðja
hana að skrifa fyrir mig utan á
umslag. En í þessari einangrun
reyndu menn að gera lífið bjart. í
steinhúsinu sem við Steina bjuggum
í var einn aðalsamkomustaðurinn á
Sæbóli og þykir það all merkilegt,
þegar maður lítur inn í stofuna á
steinhúsinu, að þar skuli hafa verið
settar upp leiksýningar og öll böll
voru haldin þama í minni tíð, sem
ég var á Sæbóli, allt til ársins 1930,
að ég fór. Eftir það mun skólinn
hafa verið byggður og samkomur
haldnar þar. Það var því ekki langt
fyrir okkur að fara þegar skemmt-
anir voru, enda var það alsiða að
krakkar lærðu að dansa strax og
þau höfðu lært að ganga, eða svo
var að minnsta kosti á Sæbóli.
Þegar meira þurfti við að hafa, svo
sem við álfadans eða brennu, var
það haldið í svokallaðri Ystubúð,
en það var verbúð sem Guðmundur
Helgi og Jóhannes áttu niðri við
sjóinn. Eg man og vel, þegar Stein-
unn kom heim með sinn unga
kærasta, Gunnar Sigurðsson, þann
myndarlega og trausta mann.
Bjuggu þau síðan í hjónabandi í 59
ár og eignuðust 6 mannvænleg
böm. Gunnar, Sigþrúði, Maríu,
Sigurð, Sigríði og Steinunni. Hjóna-
band þeirra var farsælt með af-
brigðum. Það var mjög gaman nú
á síðari ámm að hitta þau á heimili
þeirra, sem var því miður ekki oft,
en til þeirra kom ég í Hafnarfjörð-
inn. Það má segja að heimili þeirra
Sigríðar og Jakobs hafí verið mitt
annað heimili. Þangað var farið á
löngum vetrarkvöldum þegar snjór-
inn lamdi húsið og rok var úti. Jakob
var til með að lesa fyrir okkur sögu
eða kveða rímur, og gaman var að
koma með kaffíbollann og biðja
Siggu að spá fyrir sig. Það vakti
oft mikla kátínu. Ég vil geta þess
hér, að þeim afkomendum þeirra
sem langar að koma til Sæbóls
geta fengið að gista í Sigguherbergi
eins og það var kallað í daglegu
tali. Eg á því bjartar og hlýjar
minningar um Steinunni og fjöl-
skyldu hennar frá þessum æskuá-
rum mínum. Steinunn og Gunnar
munu síðar hafa flust til Aðalvíkur
og búið bæði á Stað og í Görðum,
en á þeim árum þekkti ég ekki til
þeirra, því ég fór úr víkinni eins
og áður kom fram um 1930. Og
þá munu hafa verið um 480 manns
í hreppnum. En tómur af fólki var
hann orðinn kringum 1957, fyrsti
hreppurinn á landinu sem fór í eyði.
Um ástæðuna skal ég ekki segja.
Fiskimið eru mjög fengsæl út af
Aðalvíkinni og hefði örugglega
verið hægt að hafa þarna mikla
fískverkun. En við áttum engan
Einar Guðfínnsson til þess að
standa fyrir framkvæmdum og
þingmenn okkar hirtu lítt um okkar
bænaskjöl um að gera hafnarbætur
svo hægt væri að halda byggð í
hreppnum. Þegar á allt er litið er
það kannski eðlilegt að fólkið flytjist
frá útkjálkunum og þjappist saman
á lífvænlegri stöðum. En það getur
stundum vakið hjá manni undarlega
tilfínningu að koma á æskustöðv-
amar og fínna þar annaðhvort rúst-
ir eða tóm hús. En kvöldfagurt var
oft í Aðalvík eins og fram kemur í
kvæði sem Jón H. Pétursson frá
ísafirði orti á sínum tíma (1924).
En þetta kvæði hafa Aðalvíkingar
stundum talað um sem „þjóðsöng
Aðalvíkinga.“
Víkinni allriyfir
indælhvílirró,
engill ljóssins lifir
leggur glit um jörð og sjó.
Sveipar allt í undra skrúða,
aftan sól við hafsins barm
glóa blóm í björtum úða
blikatárárósahvarm.
Ég vil svo að síðustu þakka
Steinu samfylgdina, hún var ekki
löng, en í mínum huga eru þar
margar ánægjustundir. Ég vil svo
að lokum færa manni hennar,
Gunnari Sigurðssyni, og bömum
þeirra, svo og öðrum aðstandendum
innilegustu samúðarkveðjur og veit
ég að það huggar þau í sorg þeirra
að minnast góðrar móður og eigin-
konu sem ímynd alþýðukonunnar
sem mddi sér sjálf braut í lífínu.
Farþúífriði,
friður Guðs þig blessi.
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V.Br.)
Vilhjálmur H. Vilhjálmsson
frá Sæbóli í Aðalvík.
Birting afmælis-
og minningargreina
Morgunblaðið tekur afmæhs- og minningargreinar til birting-
ar endurgjaldslaust. Tekið er við greinum á ritstjórn blaðsins
á 2. hæð i Aðalstræti 6, Reykjavík og & skrifstofu blaðsins í
Hafnarstræti 85, Akureyri.
Athygli skal á því vakin, að
greinar verða að berast með góð-
um fyrirvara. Þannig verður
grein, sem birtast á í miðviku-
dagsblaði að berast síðdegis á
mánudegi og hliðstætt er með
greinar aðra daga.
í minningargreinum skal hinn
látni ekki ávarpaður. Ekki eru
tekin til birtingar fmmort ljóð um
hinn látna. Leyfilegt er að birta
ljóð eftir þekkt skáld, 1—3 erindi
og skal þá höfundar getið. Sama
gildir ef sálmur er birtur. Megin-
regla er sú, að minningargreinar
birtist undir fullu nafni höfundar.