Morgunblaðið - 06.07.1986, Blaðsíða 42

íispr t tt'it. ftqní).tpiv/wi? nvtahhuuuitov'
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 6. JÚLÍ1986
Aðalpersónur
þessarar frásagnar
eru Bítlarnir og
Imelda Marcos,
fyrrum forsetafrú á
Filippseyjum. Bítlana
er óþarfi að kynna
lesendum, en Imelda,
kona Marcosar, sem
svo mjög hefur verið
í fréttunum
undanfarið, var
ákaflega valdamikil
og áberandi kona á
valdatíma Markosar.
Bandaríska vikuritið
Newsweek veitti fyrir
nokkru lesendum sín-
um innsýn í hugar-
heim forsetafrúarinn-
ar fyrrverandi. Þar segir eitthvað á
þessa leið: Hún virðist vera ákaflega
hégómleg kona sem sækist eftir
félagsskap frægra manna og henni
er ákaflega annt um ímynd sína.
Hún svífst einskis við að koma fram
vilja sínum og hugðarefnum. News-
week segir að fara verði aftur til
tíma Rómveija, sem köstuðu upp
til þess að geta étið meira, til að
finna raunhæfan samanburð við
græðgi frúarinnar, slíkur hafi verið
íburðurinn og tilstandið í kringum
hana.
Eftirfaran’di grein lýsir samskipt-
um þeirra Imeldu Marcos og Bítl-
anna, þegar þeir voru á tónleikaferð
á Filippseyjum. Hún er eftir Peter
Brown og Steven Gain, og er úr
bók þeirra félaga um Bítlana. Bókin
heitir á ensku „The Love you
Make“. Þess má geta að Peter
Brown var einn af framkvæmda-
stjórum Bítlanna og náinn vinur
Johns Lennon og Yoko Ono.
Þegar Bítlarnir komu fyrst til
Bandaríkjanna ætlaði allt um koll
að keyra. Bítlaæðið var í algleym-
ingi. I þeirri ferð voru þeir boðnir
til sendiráðs Breta í hiifuðborginni
Washington. I Ijós kom að boðið
var heldur mollulegt diplómataboð.
Þar urðu þeir fyrir aðkasti, þar sem
hvítflibbaklæddir embættismenn
létu í Ijós efasemdir um að þeir
væru færir um að lesa og skrifa,
en ein hinna kjólklæddu kvenna
gerði sér lítið fyrir, dró skæri úr
pússi sínu, vatt sér að Ringó Starr
og klippti lokk úr hári hans. Eftir
þetta boð ákvað hljómsveitin að
taka aldrei þátt í opinberum veisl-
um, og þeir stóðu við það.
Arið 1966 höfðu Bítlarnir ekki
enn hætt hljómleikahaldi og um
mitt ár hófst hljómleikaferð í kring-
um hnöttinn, m.a. til meginlands
Evrópu, Japans, Filippseyja, Ind-
lands og Bandaríkjanna.
Bítlarnir voru sérlega vinsælir á
Filippseyjum um þessar mundir.
Selst hafði upp á tvenna tónleika á
skömmum tíma. Þegar þeir komu
til Filippseyja kmu 50.000 eyja-
skeggjar til að fagna hetjunum á
flugvellinum. Herinn skáskaut Bítl-
unum og föruneyti þeirra í gegnum
mannfjöldann inn í glæsivagna sem
hljómsveitin hafði á leigu.
Daginn eftir komu nokkrir óein-
kennisklæddir herlögreglumenn frá
forsetahöllinni á hótelið þar sem
þeir dvöldust. Þeir heimtuðu að fá
að vita hvenær Bítlarnir mundu
koma í „boðið". „Hvaða boð?“
spurði Vic Lewis, einn af aðstoðar-
mönnum Bítlanna sem varð fyrir
Imelda Marcos
á velmektardögum sínum.
Bítlamir og
Imelda Marcos
Bítlarnir: Paul McCart-
ney, George Harrison,
RingoStarr og John
Lennon.
svörum. „Ég veit ekki um neitt
Ixk). Hann beindi herlögreglumiinn-
unum til Brians Epstein, fram-
kvæmdastjóra Bítlanna, sem var
að drekka morgunkaffi með Peter
Brown.
Herlögreglumennirnir voru ógn-
andi og heimtuðu aftur að fá að
vita hvenær Bítlarnir myndu koma
í „boðið". Epstein og Brown tókst
að toga upp úr lögreglumönnunum
að Imelda Mareos forsetafrú héldi
hádegisverðarboð til heiðurs Bítlun-
um, og þeirra væri vænst sem fyrst
í forsetahöllina. Fólk á Filippseyjum
óttaðist forsetafrúna jafnvel meira
en einræðisherrann, mann hennar.
Hún hafði boðið 300 bömum til
hallarinnar til að taka þátt í því
með sér að hitta Bítlana. Brian
Epstein hélt því fram að þetta væri
í fyrsta skipti sem hann heyrði
minnst á þetta boð. Hann fékk að
vita það síðar að sá er sá um ai-
mannatengsl á ferðalaginu hefði
tekið á móti þessu boði í Tókýó, en
það hefði einhvern veginn farist
fyrir að svara. En eins og komið
var skipti það engu máli, Bítlarnir
færu ekki í neitt boð. Þeir væru
sofandi í herbergjum sínum og
þyrftu á hvíldinni að halda. Epstein
neitað að vekja þá til að segja þeim
að þeirra væri vænst í forsetahöll-
inni eftir hálftíma.
Nokkrum mínútum síðar voru
Epstein og Brown komnir aftur til
herbergja sinna. Þá hringdi sendi-
herra Breta á Filippseyjum og til-
kynnti þeim að það væri óráðlegt
að hundsa boð frúarinnar. Öll sú
hjálp og vernd er þeir nytu á eyjun-
um kæmi frá forsetahöllinni og
Filippseyjar væru ekki rétta ríkið
til halda til streitu þeirri venju Bítl-
anna að noita diplómatískum boð-
um. Epstein kvaðst því miður vera
harðákveðinn að Bítlarnir færu ekki
í boðið. Jafnvel þótt þeir hefðu
fengið l>oðið í tíma myndu þeir hafa
hafnað því. Endur fyrir löngu hefði
verið ákveðið að neita öllum opin-
berum boðum, hvort sem ættu í
hlut diplómatar, kóngafólk eða
einræðisherrar.
Bítlarnir sváfu svefni hinna réttl-
átu á meðan þessir atburðir áttu
sér stað. Um daginn héldu þeir tón-
leika og aðra snemma um kvöldið.
Um hundrað þúsund manns sáu
hvora tónleika og þeim fylgdi venju-
bundin histería, öskur og læti.
Meðan á tónleikunum stóð héldu
Brown og Epstein kyrru fyrir á
hótelinu og horfðu á sjónvarp.
Kvöldfréttirnar hófust og þeir sáu
Imeldu Marcos eigra vansæla um
höllina sína, lítilsvirta af Bítlunum.
Þulurinn útskýrði að Bítlamir hefðu
ekki látið sjá sig í boði sem var
haldið þeim til heiðurs og til að ýfa
enn sárin: Börnin 300 voru mjög
vonsvikin, öll munaðarleysingjar
eða fötluð. Talsmaður hallarinnar
sagði eitthvað á þá leið að Bítlarnir
hefðu „hrækt í andlit þjóðarinnar“.
Á sama andartaki og útsending-
unni lauk rauk Epstein í símann
og náði sambandi við framkvæmda-
stjóra ríkisreknu sjónvarpsstöðvar-
innar. Ákveðnir í að útskýra málið
fyrir íbúum Filippseyja hröðuðu
Peter Brown og E[)stein sér til sjón-
varpsstöðvarinnar og sér til undr-
unar voru þeir umsvifalaust settir
fyrir framan sjónvarpsmyndavélar.
Dagskrá sjnvarj>sins var stiiðvuð
og Epstein var skyndilega staddur
í beinni útsendingu. Hann hafði
varla hafið mál sitt þegar tilskipun
kom frá forsetahiillinni og truflanir
hófust á hljóðsendingunni. Útskýr-
ingar Epsteins og innileg afsiikun-
arbeiðni náðu aldrei til sjónvarps-
áhorfenda.
Meðlimir hljómsveitarinnar hiifðu
ekki minnstu hugmynd um fram-
vindu mála. Eftir hljómleikana voni
þeir fluttir aftur til hótelsins. Kvöld-
ið leið á sama hátt og venjulega
þegar þeir dvöldu á hótelum, spilin
voru dregin upp, og þeir ákváðu
að ganga snemma til náða þar sem
ætlunin var að yfirgefa Filippseyjar
snemma morguninn eftir. Næsti
áfangastaður var Nýja-Delhí.
Næstu nótt var umboðsmaður-
inn, Vic Lewis, vakinn up[) af
værum svefni af herlögreglumönn-
um og hann fluttur á lögreglustöð.
Hann var yfirheyrður af mönnum
sem mest, líktust Gesta[)ómönnum
Hitlers, og heimtuðu í sífellu svar
við sömu spurningunni: „Af hveiju
fóruð þið ekki í boðið?“
Næsta morgun vöktu aðstoðar-
menn Bítlanna þá snemma. Einn
þeirra [>antaði morgunverð og þeir
undirbjuggu brottför sína á meðan
þeir biðu eftir matnum. En ekkert
bólaði á morgunverðinum þrátt
fyrir ítrekaðar hringingar ogenginn
svaraði í hótelmóttökunni. Að lok-
um fór aðstoðarmaður niður í and-
dyrið til að kanna hveiju þetta
sætti. Kyrrð ríkti í anddyrinu. Þar
var ekki einn einast hótelstarfsmað-
ur. Allir liigi-eglumennirnir og iir-
yggisverðirnir sem venjulega voru
á stjái í anddyrinu voru á burt.
Fyrir framan hótelið stóðu bílarnir
sem hljómsveitin hafði á leigu en
sá herskari lögreglumanna sem
alltaf þurfti til að koma hinum
frægu Bítlum á milli áfangastaða
var á bak og burt. Loks birtist
iinugur hótelstarfsmaður í anddyr-
inu og tilkynnti að samkvæmt til-
ski[)un frá hærri stiiðum fengju
Bítlarnir enga meiri þjónustu á hót-
elinu. Aðstoðarmaður sá er hafði
farið niður í anddyrið til að kanna
málin varð forviða við þessar frótt-
ir, þangað til hann rak augun í
dagblað sem prentað var á ensku.
Risafyrirsögn á forsíðunni var á
þessa leið: Bítlarnir vanvirða for-
setann.
Um það bil sem aðstoðarmaður-
inn snéri aftur til hótelsvítu hljóm-
sveitarinnar með dagblaðið var búið
að kveikja á sjónvarpinu og þulur-
inn var í miðju kafi að segja fréttir
af Bítlunum. Þá var ákveðið að
yfirgefa landið hið snarasta. Að-
stoðarmenn hljómsveitarinnar tóku
til við að hlaða á cigin spýtur öllum
hljómleikatækjunum í sendiferðabíl
sem þeir voru með á leigu. Flugvél
KLM-flugfélagsins beið þeirra á
flugvellinum, en án allrar aðstoðar
var öruggt að þeir kæmust ekki
þangað í tæka tíð og misstu af
vélinni. Brian Epstein hringdi í
skrifstofu KLM-flugfélagsins og
bað um að fá að komast í samband
við flugstjóra flugvélarinnar, sem
var þegar farinn um borð. Epstein
beindi til hans persónulegum til-
mælum þess efnis að skilja þá ekki
eftir strandaða í óvinveittu landi.
Flugstjórinn samþykkti að hinkra
eftir þeim um stund en eftir tiltek-
inn tíma myndi hann yfírgefa
Manila með eða án Bítlanna.
Kap|)hlau[)ið var hafið. Án fylgd-
ar lögreglunnar virtist sem það
myndi taka marga klukkutíma að
komast á flugvöllinn í þungri morg-
unumferðinni. Og hvort sem það
var með ráði gert eða af slysni þá
villtust bflstjórarnir á leiðinni að
minnsta kosti einu sinni. Bítlunum
og fylgdarliði þeirra brá er þeir
komu að flugstöðinni. Flugvellinum
í Manila hafði verið breytt í nokkurs
konar herstöð. Þarna bliistu við
þeim þúsundir hermanna við al-
væpni. Nokkur hundruð reiðra
borgara stóðu fyrir utan brottfarar-
hygginguna. Þegar bifreiðirnar
stiiðvuðust myndaði múgurinn göng
sem hljómsveitin og fylgdarlið urðu
að ganga í gegn til að komast til
byggingarinnar. Á leiðinni urðu
þeir fyrir aðkasti. Þeim var hrint
og sparkað í þá um leið og þeir
reyndu að hraða sér í gegn án þess
að missa stjórn á sér og taka til
fótanna.