Morgunblaðið - 13.08.1986, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 13. ÁGÚST 1986
37
Landverðir í Herðubreiðarlindum hafa þann ágæta sið að draga
fánann að húni að morgni hvers dags.
Skammt fyrir sunnan þann stað sem Kreppa fellur í Jökulsá má
finna þetta gljúfur, sem Jökulsá hefur að öllum likindum átt stóran
þátt í að móta. Skammt frá fellur áin í gljúfrið og er fossinn nefnd-
ur Gljúfrasmiður.
og Trölladyngja, Kollóttudyngja eða
Skjaldbreið, ef ísaldaijökullinn
hefði ekki takmarkað umfang eld-
gosins. Herðubreið er móbergs-
stapi, enda er aðalbergtegundin
móberg, þ.e. sá hluti hennar sem
kom úr iðrum jarðar meðan vatn
huldi eldstöðina. Efst er hins vegar
hraun.
„Hef verið hér lengnr
en Fjalla Eyvindur“
„Fáir ferðamenn komu til að
byija með, fyrst og fremst vegna
þess að upplýsingar um ástand há-
lendisvega voru góðar og fólk tók
mark á þeim. Við komum hingað
11. júní og var þá ágætlega fært,
en hins vegar var ekki fært í Öskju
fyrr en í byijun júlí. Gróðurinn hér
hefur sjaldan verið eins góður, á
10 dögum spratt hann út, og ég
hef sjaldan séð svæðið eins falega
gróið eins og núna um miðjan júlí.
Við emm þó í vandræðum með
sauðfé sem kemur hingað á svæðið
og veldur talsverðum spjöllum.
Þetta er um 60 til 70 hausar sem
hreinsa alla hvönn af árbökkunum.
Sambýli sauðfjár og manna fer
ekki saman á þessum stað. Fyrir
augað em þetta mikil spjöll,“ segir
Hreinn Skagfjörð, en hann er land-
vörður í Herðubreiðarlindum ásamt
Sigrúnu Bjömsdóttir. Hreinn er
hagvanur í Herðubreiðarlindum, því
þar hefur hann verið í fimm sum-
ur, en þetta er fyrsta sumar
Sigrúnar á staðnum.
Hvernig hefur veðráttan verið
í byijun sumars?
„Við fengum snjó á 17. júní, að
morgni var um 15 sm jafnfallinn
snjór, en síðan fór að hlýna mikið.
Hitinn var um 25 stig í hálfan
mánuð, þá fengum við kuldakast,
en síðan hefur veðrið verið mjög
gott.“
Hvað gera ferðamenn hér?
„Flestir gista hér í tvær nætur
og nota tímann til að fara í Öskju
og skoða sig þar um, þar er mátu-
legt að eyða einum degi.
Hér er falleg gróðurvin, hægt er
að finna margar notalegar göngu-
leiðir. Andstæður í gróðurfari eru
miklar og það heillar marga. Allir
líta á Eyvindarkofa og tjarnirnar
hér fyrir ofan.
Þá ganga menn á Herðubreið.
Forsendan er að hafa bjart veður.
Héðan er skynsamlegt að fara um
6 á morgnana og komið til baka
um kvöldmatarleytið. Hægt er að
fara á bílum, en samt verður að
leggja snemma upp. Gönguleiðin
yfir hraunið, frá Lindunum að fjall-
inu er merkt. Það er vegna þess
að kennileiti eru fá á bakaleiðinni
frá há-Herðubreið og í Lindirnar.
Uppgangan er sem næst vestan
megin í fjallinu og þar er framhrun
sem auðvelt er að koma auga á.“
Hafa margir farið á fjallið í
sumar?
„Já, það eru svona um 30 manns
sem ég veit til. Það er til undantekn-
ing ef fólk fer í skipulögðum hópum,
flestir eru á eigin vegum."
Hvenær er best að fara á fjall-
ið?
„Mér finnst fallegast að fara á
fjallið um miðjan ágúst. Þá er nokk-
uð farið að kólna og stiilur eru
meiri og útsýnið best.“
Þú ert búinn að vera landvörð-
ur hér lengi?
„Þetta er fimmta sumarið sem
ég er hér. Mér finnst ákaflega nota-
legt að fara burtu frá Akureyri.
Starfið er ákaflega skemmtilegt,
en hingað koma fleiri útlendingar
en íslendingar, um það bil 85% út-
lendingar."
Hvemig er umgengni ferða-
manna hér?
„Hún er ákaflega góð. Ég hef
aldrei farið hér út fyrir hússins dyr
á þeim fimm summm sem ég hef
verið hér til þess að tína rusl, þess
hefur ekki þurft, ferðafólkið gengur
frá því sjálft. Hér er ekkert um
fyllerí eða slagsmál. Hingað kemur
aðeins það fólk sem kann og vill
ferðast."
Ætlar þú að koma aftur hingað
næsta sumar?
„Það er eftir að gera ýmsa hluti
hér. Þegar maður er búinn að búa
hér svona lengi, þá er alltaf hægt
að finna eitthvað til að betrum-
bæta. Ég vildi ekki vera neinstaðar
annars staðar en í Herðubreiðar-
lindum. Eftir fimm sumur hef ég
verið hér í samtals 15 mánuði, en
það er gott betur en Fjalla Eyvind-
ur á sínum tíma. Mér fínnst ég eiga
þetta land svo að segja skuldlaust
og vil halda áfram að bjóða ferða-
menn velkomna hingað í ríki mitt!“
I lokin er ekki úr vegi að geta
þess að fastar áætlunarferðir eru í
Herðubreiðarlindir úr Mývatnssveit,
en það er fólksflutningafyrirtæki
Jóns Árna Sigfússonar, sem stendur
fyrir þeim. Farið er á þesa staði
tvisvar í viku og er leiðsögumaður
í ferðinni. Komið er til baka í Mý-
vatnssveit samdægurs eftir um tíu
tíma ferð. Þessar ferðir opna mögu-
leika á að verða eftir milli ferða,
annað hvort í Öskju eða Herðubreið-
arlindum.
Daglegar flugferðir eru á vegum
Flugleiða til Húsavíkur og þaðan
eru rútuferðir til Mývatns í tengsl-
um við flugið. Þannig er hægt að
fara samdægurs frá Reykjavík til
Mývatns, tjalda þar eða gista á
hótel Reynihlíð, jafnvel í svefn-
pokaplássi. Daginn eftir er svo
hægt að fara í Herðubreiðarlindir
og Öskju. Á öðrum hvorum staðnum
má vera eftir og nota tíman til skoð-
unarferða. Þá er sá möguleiki fýrir
hendi að fara gangandi yfír í Kverk-
fjöll og skoða sig um þar. Fastar
áætlunarferðir eru í Kverkfjöll frá
Mývatni, Húsavík og Egilsstöðum,
þannig að auðvelt er með ferðir
þangað. Bjöm Sigurðsson á
Húsavík er með áætlunarferðir í
Kverkfjöll og Benni og Svenni frá
Egilsstöðum.
Höfuadur starfar sem lausráðinn
blaðamaður og hefur skrífað und-
anfarín tvö ár um innlend ferða-
mál í Morgunblaðið. Hann var
stofnandi og fyrsti ritstjórí tíma-
rítsins Áfangar.
Við jaðar Lindahrauns. Þarna hefur gróðurinn fundið sér skjól til
að dafna og víst er að hann þrífst vel. Myndin er tekin frá kofa
Fjalla-Eyvindar og horft í norðaustur.
Herðubreið. Nefna má eina sem var
fræg að endemum, að minnsta kosti
meðal íslendinga. Á árinu 1881
mun hafa verið hér á ferð Banda-
ríkjamaður að nafni William Lee
Howard. Hann reit síðar um ferð
sína um ísland og gat þess meðal
annars, að hann klifið Herðubreið.
Lýsingar hans af fjallinu og hættum
þeim, sem hann komst í eru magn-
aðar og svakalegar. Ferðin á fjallið
átti að hafa tekið 38 klukkustundir
og kveðst hann hafa notast við flug-
dreka til að krækja akkeri í kletta-
beltin ofan til í fjallinu!
Myndun Herðubreiðar
Herðubreið varð til við gos undir
ísaldaijökii. Varminn frá eldsum-
brotunum bræddi geil í þykkan ísinn
og hlóðust þar upp gosefni og
studdust við ísinn. Það er skýringin
á hinni reglulegu lögun Herðubreið-
ar. Má því segja að Herðubreið sé
mótuð í ís.
Hraunrennsli úr Herðubreið hófst
ekki fyrr en eldstöðin komst upp
úr vatninu sem eldvirknin bræddi
úr jöklinum. Þá myndaðist dyngja,
sem var mun víðáttumeiri en fjallið
er nú. Brattinn var mestur um-
hverfís gígopið. Smám saman hvarf
jökullinn og úr fjallinu hrundi. Eftir
því sem ár og aldir liðu hafa vindar
og vatn mótað Herðubreið á þann
hátt sem nú má sjá.
Það kemur okkur leikmönnum
mest á óvart að heyra að Herðu-
breið hefði orðið dyngja rétt eins
Þessi laglegi foss er í Grafarlandsá, skammt frá vaðinu. Herðubreið í baksýn.